(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Padvarninkai
Z Wiki.Meteoritica.pl
(Różnice między wersjami)
m (→Bibliografia) |
|||
| (Nie pokazano 43 wersji pomiędzy niniejszymi.) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| - | {{VerifyLevel |level= | + | {{VerifyLevel|level=1i}} |
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
{{InfoboxMeteorite | {{InfoboxMeteorite | ||
| nazwa = Padvarninkai | | nazwa = Padvarninkai | ||
| grafika = Padvarninkai_(Kulik_1941_Fig_9).jpg | | grafika = Padvarninkai_(Kulik_1941_Fig_9).jpg | ||
| - | | opis = Okaz meteorytu Padvarninkai o wadze 48 g (źródło: Kulik 1941) | + | | opis = Okaz meteorytu Padvarninkai o wadze 48 g (fragment okazu {{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot3.jpg|nr 9}}) (źródło: Kulik 1941) |
| klasa = Spadek | | klasa = Spadek | ||
| + | | mbclass = fall | ||
| metbull = 18069 | | metbull = 18069 | ||
| lokalizacja = Litwa | | lokalizacja = Litwa | ||
| Linia 11: | Linia 12: | ||
| data = 9 lutego 1929 r.,<ref name="data">tj. 27 stycznia 1929 roku wg kalendarza juliańskiego (''starego stylu'')</ref> 00:45<ref name="narod.ru"></ref> (sobota) | | data = 9 lutego 1929 r.,<ref name="data">tj. 27 stycznia 1929 roku wg kalendarza juliańskiego (''starego stylu'')</ref> 00:45<ref name="narod.ru"></ref> (sobota) | ||
| typ = achondryt, eukryt, <br>EUC-mmict | | typ = achondryt, eukryt, <br>EUC-mmict | ||
| - | | masa = 3858 g (5343 g)<ref name="masa">Koblitz MetBase; wg Kulik (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g; wg Rudnickaitė (2006) 11 okazów ważyło 3644 g</ref>, największy 2128 g | + | | masa = 3858 g (5343 g)<ref name="masa">wg Koblitz MetBase; wg Kulik (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g; wg Rudnickaitė (2006) – 11 okazów ważyło 3644 g; wg Васильев (1969) i Явнель (1986) było to 11 okazów ważących w sumie 3738 g</ref>, największy 2128 g |
| liczba = 11 okazów (12)<ref name="masa"></ref> | | liczba = 11 okazów (12)<ref name="masa"></ref> | ||
| + | | cechy = zbrekcjowany (''brecciated''), żyłki szokowe (''shock veins''), zawiera maskelynit (''maskelynite'') | ||
| synonimy = w NHM Cat: '''Andrioniskis''' (Andrioniškis), '''Andronishkis''', '''Andronishkyai''', '''Litau''', '''Padvarninkaj'''; po rosyjsku: Андронишкис, Падварнинкай. Nazwa meteorytu po litewsku ''Andrioniškio meteoritas'', po rosyjsku ''Андренишкис метеорит'' | | synonimy = w NHM Cat: '''Andrioniskis''' (Andrioniškis), '''Andronishkis''', '''Andronishkyai''', '''Litau''', '''Padvarninkaj'''; po rosyjsku: Андронишкис, Падварнинкай. Nazwa meteorytu po litewsku ''Andrioniškio meteoritas'', po rosyjsku ''Андренишкис метеорит'' | ||
}} | }} | ||
| - | Spadek meteorytów o 00:45 po północy w nocy z 8 na 9 lutego 1929 roku<ref name="data"></ref> (sobota) | + | Spadek meteorytów o 00:45 po północy w nocy z 8 na 9 lutego 1929 roku<ref name="data"></ref> (sobota) w [[Litwa|Litwie]] (achondryt, eukryt EUC-mmict). Według katalogu meteorytów znaleziono {{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot3.jpg|11 okazów o wadze 3858 g}}, z których największy ważył {{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot5.jpg|2,128 kg}} (wg Kulika (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g). |
| + | |||
| + | W 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz ważący ponad 1 kg! | ||
Spadek klasyfikowany jako deszcz meteorytów (''метеоритный дождь'').<ref name="narod.ru">wg portalu [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР]</ref> | Spadek klasyfikowany jako deszcz meteorytów (''метеоритный дождь'').<ref name="narod.ru">wg portalu [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР]</ref> | ||
| Linia 21: | Linia 25: | ||
;Opis meteorytu Padvarninkai wg Kulik (1941)<ref>tekst odczytany OCR, więc może zawierać błędy</ref> | ;Opis meteorytu Padvarninkai wg Kulik (1941)<ref>tekst odczytany OCR, więc może zawierać błędy</ref> | ||
| - | {{AQuote-begin | + | {{AQuote-begin|max-width=800px}} |
<p style="text-align:center">'''2. [[Падварнинкай]] (№№ 787-788)'''<br />'''[Синоним: Андронишкяй (3)<ref>powołania na literaturę na końcu cytatu</ref>]'''</p> | <p style="text-align:center">'''2. [[Падварнинкай]] (№№ 787-788)'''<br />'''[Синоним: Андронишкяй (3)<ref>powołania na literaturę na końcu cytatu</ref>]'''</p> | ||
| - | Выпал дождем в 0 ч. 45 м. по среднему европейскому времени 9.II.1929 г. в приходе Андронишкяй в Литве (55°40' с. ш., 25° в. д.). На площади в 10 км² через несколько месяцев после падения было собрано 12 экземпляров, покрытых характерной смоляно-черной блестящей мелкоморщинистой корой, весом от 27.81 г, а всего 5343 г. Из них проф. {{Sparse-b}}Кавецкис{{Sparse-e}}, в порядке обмена, передал АН СССР 63 г., в том числе один образец (№ 9) весом в 48 г (табл. 1, | + | Выпал дождем в 0 ч. 45 м. по среднему европейскому времени 9.II.1929 г. в приходе Андронишкяй в Литве (55°40' с. ш., 25° в. д.). На площади в 10 км² через несколько месяцев после падения было собрано 12 экземпляров, покрытых характерной смоляно-черной блестящей мелкоморщинистой корой, весом от 27.81 г, а всего 5343 г. Из них проф. {{Sparse-b}}Кавецкис{{Sparse-e}}, в порядке обмена, передал АН СССР 63 г., в том числе один образец ({{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot3.jpg|№ 9}}) весом в 48 г (табл. 1, {{Txt2Img|Padvarninkai_(Kulik_1941_Fig_9).jpg|фиг. 9}}). Длительность полета болида исчисляется для этого случая в 4—5 секунд. Длину пути в воздухе {{Sparse-b}}П. Н. Чирвинский{{Sparse-e}} определяет в 269 км, высоту кажущегося радианта — в 86 км, высоту точки остановки — в 20 км и узел — в 805.1. [''przypis:'' При счете от 0 ч. 1.1.1801 г. по 8.II.1929 г] |
По петрографическому составу ''Падварнинкай'' определен как ''пироксен-маскелинитовый'', богатый кальцием (10—12%) ''ахондрит-шерготит'' (группа ''эвкритов''), — всего лишь второе из известных до сих пор случаев падение этого типа (первое имело место 25.VIII.1805 г. у Шерготи). ''Никелистого железа'' этот метеорит содержит мало (0.32—1.56%). {{Sparse-b}}П. Н. Чирвинский{{Sparse-e}} (3) отметил в нем наличие моно- и полисоматических ''хондр''. [''przypis:'' Если это так, то в таком случае этот метеорит не укладывается в принятую классификацию метеоритов, так как получается nonsens: «хондритовый ахондрит» (шариковый бесшариковый каменный метеорит)] | По петрографическому составу ''Падварнинкай'' определен как ''пироксен-маскелинитовый'', богатый кальцием (10—12%) ''ахондрит-шерготит'' (группа ''эвкритов''), — всего лишь второе из известных до сих пор случаев падение этого типа (первое имело место 25.VIII.1805 г. у Шерготи). ''Никелистого железа'' этот метеорит содержит мало (0.32—1.56%). {{Sparse-b}}П. Н. Чирвинский{{Sparse-e}} (3) отметил в нем наличие моно- и полисоматических ''хондр''. [''przypis:'' Если это так, то в таком случае этот метеорит не укладывается в принятую классификацию метеоритов, так как получается nonsens: «хондритовый ахондрит» (шариковый бесшариковый каменный метеорит)] | ||
| Linia 36: | Linia 40: | ||
3. {{Sparse-b}}П. H. Чирвинский{{Sparse-e}}. Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве. Зап. Р. мин. о-ва 1935, LXIV, 328—346.<ref>Чирвинский (1935)</ref> | 3. {{Sparse-b}}П. H. Чирвинский{{Sparse-e}}. Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве. Зап. Р. мин. о-ва 1935, LXIV, 328—346.<ref>Чирвинский (1935)</ref> | ||
| - | 4. Prof. {{Sparse-b}}K. Slezovicius{{Sparse-e}}, prof. {{Sparse-b}}M. Kaveckis{{Sparse-e}}, doc. {{Sparse-b}}B. Kodatis{{Sparse-e}}. Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną. Atspausdinta is Matemat.-Gamtos Fakulteto Darbų V tomo. Kaunas. 1930. V. D. m.<ref>Slezevicius (1930); po litewsku</ref> | + | 4. Prof. {{Sparse-b}}K. Slezovicius{{Sparse-e}}, prof. {{Sparse-b}}M. Kaveckis{{Sparse-e}}, doc. {{Sparse-b}}B. Kodatis{{Sparse-e}}. Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną. Atspausdinta is Matemat.-Gamtos Fakulteto Darbų V tomo. Kaunas. 1930. V. D. m.<ref>Slezevicius et al. (1930); po litewsku</ref> |
5. {{Sparse-b}}R. Brauns{{Sparse-e}}. Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niederfallenden Meteoriten. Centralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. 1930, № 10, SS. 401—407.<ref>Brauns (1930)</ref> | 5. {{Sparse-b}}R. Brauns{{Sparse-e}}. Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niederfallenden Meteoriten. Centralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. 1930, № 10, SS. 401—407.<ref>Brauns (1930)</ref> | ||
| Linia 43: | Linia 47: | ||
{{Wielokropek}} | {{Wielokropek}} | ||
| - | {{AQuote-end | + | {{AQuote-end}} |
| - | W ciągu kilku miesięcy po spadku znaleziono na obszarze 10 km² 12 sztuk (fragmentów) meteorytów o łącznej wadze 5,343 kg (najmniejszy miał 27,81 g) pokrytych charakterystyczną czarną, błyszczącą, drobno pomarszczoną skorupą (Kulik 1941). W 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g ( | + | W ciągu kilku miesięcy po spadku znaleziono na obszarze 10 km² 12 sztuk (fragmentów) meteorytów o łącznej wadze 5,343 kg (najmniejszy miał 27,81 g) pokrytych charakterystyczną czarną, błyszczącą, drobno pomarszczoną skorupą (Kulik 1941). W 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g (Васильев 1970). Według klasyfikacji Rose-Tschermak-Brezina<ref>{{!Typy meteorytów u Pokrzywnickiego}}</ref> był on początkowo zaliczany do shergottytów (Holba et al.). Wiek meteorytu oszacowano na 4,548±0,010 mld lat. |
| - | Okoliczności spadku i późniejsze doniesienia zostały obszernie opisane w ''Ilustrowanym Kuryerze Codziennym'' oraz w innych ukazujących się wówczas w Polsce gazetach; | + | Okoliczności spadku i późniejsze doniesienia zostały obszernie opisane w ''Ilustrowanym Kuryerze Codziennym'' oraz w innych ukazujących się wówczas w Polsce gazetach; patrz → relacje prasowe o doniesieniu '''[[Wobolniki]]'''. |
| + | == Kolekcje == | ||
Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach: | Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach: | ||
:{| {{Koblitz Repository}} | :{| {{Koblitz Repository}} | ||
| - | ! Zbiór !! waga fragmentów<ref>łączna waga fragmentów wymienionych w katalogu Koblitz MetBase wynosi 3692,9 g</ref><br />(Koblitz MetBase) !! uwagi | + | ! Zbiór !! waga fragmentów<ref>łączna waga fragmentów wymienionych w katalogu Koblitz MetBase wynosi 3692,9 g</ref><br />(Koblitz MetBase) !! uwagi |
|- | |- | ||
| - | | Vilnius, Min. Mus. Univ. || 2100 g || main mass; | + | | [[Vilnius, Min. Mus. Univ.]] || 2100 g || main mass; wg Явнель (1986) okaz 2100 g (обл. инд. экз.) |
|- | |- | ||
| - | | Vilnius, Mus. Geol. Inst. || 1168 g || 2 | + | | [[Vilnius, Mus. Geol. Inst.]] || 1168 g || wg Явнель (1986) dwa okazy 1073,5 i 94,6 g (2 инд. экз.); 1168 g (Rudnickaitė 2006) |
|- | |- | ||
| - | | Moscow, Acad. Sci. || 126 g | + | | [[Moscow, Acad. Sci.]] || 126 g || wg Явнель (1986) trzy fragmenty |
|- | |- | ||
| - | | Prague, Nat. Mus. || 87 g | + | | [[Prague, Nat. Mus.]] || 87 g || 87 g, „''one stone slightly broken with crust, (33×36×49 mm)''” (Tuček 1968) |
|- | |- | ||
| - | | London, Nat. Hist. Mus. || 50 g | + | | [[London, Nat. Hist. Mus.]] || 50 g || |
|- | |- | ||
| - | | Gifhorn, Bartoschewitz Colln. || 29,8 g | + | | [[Gifhorn, Bartoschewitz Colln.]] || 29,8 g || trzy fragmenty 30,9 g (Bartoschewitz catalog) |
|- | |- | ||
| {{Wielokropek}} | | {{Wielokropek}} | ||
|} | |} | ||
W polskich kolekcjach prywatnych znajdują się tylko małe fragmenty tego meteorytu. | W polskich kolekcjach prywatnych znajdują się tylko małe fragmenty tego meteorytu. | ||
| + | |||
| + | W katalogu online zbiorów [[:Szablon:WashingtonNMNH-SI|muzeum w Waszyngtonie (NMNH)]] znajdują się [http://n2t.net/ark:/65665/3aad197c4-4d8a-42a8-89f9-29421d126ee7 zdjęcia płytki cienkiej (''thin section'')] tego rzadkiego meteorytu. | ||
| Linia 77: | Linia 84: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
| - | | | + | | htmlFileMap = wiki-Padvarninkai.htm |
| - | | | + | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Lithuania-MM.kml |
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Padvarninkai-fit.kml | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Padvarninkai-fit.kml | ||
| lat = 55.63 | | lat = 55.63 | ||
| lon = 25.0 | | lon = 25.0 | ||
| zoom = 10 | | zoom = 10 | ||
| - | | type = | + | | type = terrain |
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
| Linia 92: | Linia 99: | ||
| - | Według Wikipedii (LT) w 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g! | + | Według Wikipedii (LT) (za Васильев 1970, 1977) w 1969 roku znaleziono jeszcze jeden {{Txt2Img|Padvarninkai_(Vasiliev_1970).jpg|okaz meteorytu o wadze 1073,5 g}}! Znalazł go 14 maja 1969 roku w odległości 6-7 km od wsi Padvarninkai, mieszkaniec miejscowości Onikszty (ros. ''Аникщяй'', lit. ''Anykščiai'') ''Вингрисом Повилась''. W liście przesłanym do komisji meteorytowej litewskiej AN, oprócz okazu, załączona była mapa z zaznaczonym miejscem znaleziska (Васильев 1970). Prawdopodobnie elipsa spadku jest większa niż początkowo zakładano? |
| + | |||
| + | Okaz w dobrym stanie przeleżał w ziemi 40 lat, zachowane fragmenty skorupy były czarne, matowe. Na świeżym przełamie wnętrze było szare i niebieskawo szare, a jego struktura drobnoziarnista (Васильев 1970). Więc może i okazy ze spadku meteorytu [[Bialystok (Białystok)]] są jeszcze do znalezienia? | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| - | [[Image:Padvarninkai_( | + | [[Image:Padvarninkai_(Kodatis_1930).jpg|thumb|{{GEFrame-dfltWidth}}px|left|Prawdopodobne miejsce spadku meteorytów (źródło: Kodatis 1930)]] |
| + | Próba wyznaczenia rejonu spadku na podstawie relacji świadków znajduje się w pracy Sleževičius et al. (1930). Tam też wyliczenia orbity heliocentrycznej meteoroidu. | ||
| + | <!-- i wyniki ówczesnych poszukiwań za Rudnickaitė (2006)<ref>tekst odczytany OCR, może zawierać błędy</ref> | ||
| + | <div style="float:left">{{AQuote-begin |max-width=480px}} | ||
| + | Šių spėliojimų pagrindu ''„{{Kropek}}buvo nustatytas meteorito kritimo rajonas: Rokiškio - Kupiškio - Kamajų apylinkės su centru, kurio φ = 55°50'N ir λ = 25°20'E. Ploto radiusas apie 30 km. Šių spėjimų rezultatai buvo paskelbti per Eltą 1929 m. balandžio mėn. 2 d. ir turėjo kitokias išdavas. Laiškų daugiau beveik negauta, bet pradėta siuntinėti įvairūs akmenys, kurie bent kiek skiriasi nuo kitų, paprastų akmenų. Iš viso gauta apie 10 siuntinių. Kiekvienas atsiųstasis mineralas buvo atidžiai ištirtas, ir rezultatai pranešti siuntėjui, bet meteorito vis nesulaukta. Tik rugsėjo mėn. I d. atnešta pora gabalų, kurių išorinis vaizdas buvo visai panašus į akmeninius meteoritus.”'' | ||
| + | {{AQuote-end}}</div> | ||
| + | --> | ||
| + | |||
| + | Wagi znalezionych okazów (Kaveckis 1930): | ||
| + | :{| {{Table data |min-width=120px}} | ||
| + | |- | ||
| + | ! Okaz<br />Nr !! waga<br />[g] | ||
| + | |- | ||
| + | | 1 || {{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot4.jpg|2128}} | ||
| + | |- | ||
| + | | 2 || 589 | ||
| + | |- | ||
| + | | 3 || {{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot7-8.jpg|292}} | ||
| + | |- | ||
| + | | 4 || {{Txt2Img|Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot7-8.jpg|128,6}} | ||
| + | |- | ||
| + | | 5 || 104 | ||
| + | |- | ||
| + | | 6 || 98 | ||
| + | |- | ||
| + | | 7 || 87,3 | ||
| + | |- | ||
| + | | 8 || 87,5 | ||
| + | |- | ||
| + | | 9 || 61,8 | ||
| + | |- | ||
| + | | 10 || 27,8 | ||
| + | |- | ||
| + | | 11 || 184 | ||
| + | |- | ||
| + | | '''suma''' || 3858 g<ref>suma mas w tabeli wynosi 3788 g; część okazów miała małe ubytki, ale Kaveckis (1930) uwzględnił w swym zestawieniu orientacyjne (oszacowane) masy kompletnych okazów</ref> | ||
| + | |} | ||
| + | <br clear="all"/> | ||
| + | |||
| + | == Galerie == | ||
| + | |||
| + | Okazy meteorytu Padvarninkai (''Andrioniškio'') (szczegółowe opisy okazów w publikacji) (źródło: Sleževičius et al. 1930) | ||
| + | <gallery caption="" widths="150px" heights="200px" perrow="3"> | ||
| + | File:Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot3.jpg|'''Fot. 3.''' Wszystkie okazy meteorytu Padvarninkai opisane przez Kaveckisa (1930) (bez okazu nr 11) | ||
| + | File:Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot4.jpg|'''Fot. 4.''' Największy okaz nr 1 (skala 1:1) | ||
| + | File:Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot5.jpg|'''Fot. 5.''' Okaz nr 1 | ||
| + | File:Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot6.jpg|'''Fot. 6.''' Okaz nr 1 | ||
| + | File:Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot7-8.jpg|'''Fot. 7-8.''' Okaz nr 4 (przełam?) (naturalna wielkość); oraz orientowana struktura okazu nr 3 (naturalna wielkość) | ||
| + | File:Padvarninkai_(Slezevicius_1930)-fot9-10.jpg|'''Fot. 9-10.''' Miejsce spadku – okolice wsi Padvarninkai; poszukiwania okazów | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | <gallery caption="" widths="150px" heights="200px" perrow="3"> | ||
| + | File:Padvarninkai_(Vasiliev_1970).jpg|Znaleziony w 1969 roku okaz o wadze 1073,5 g (źródło: Васильев 1970) | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | <gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | ||
| + | File:Padvarninkai_4.3g_(Allan_Lang-www.nyrockman.com).jpg|Przekrój meteorytu Padvarninkai. Płytka (4,3 g) z kolekcji [http://www.langsfossils.com/ Allan & Iris Lang] (fot. Iris Lang, ''za zgodą'') | ||
| + | File:Padvarninkai_(Alan_Mazur).jpg|Fragment meteorytu Padvarninkai z kolekcji Alana Mazura (fot. Alan Mazur) | ||
| + | </gallery> | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
| + | |||
| + | * Barrett T.J., King A.J., Degli-Alessandrini G., Hammond S.J., Humphreys-Williams E., Schmidt B., Greenwood R.C., Abernethy F.A.J., Anand M., Rudnickaitė E., (2024), '''A mineralogical and isotopic study of the historic monomict eucrite [[Padvarninkai]]''', ''Meteoritics & Planetary Science'', vol. 59(6), 2024, ss. 18. Plik {{!doi|10.1111/maps.14229}}. | ||
* Brauns Reinhard, (1930), '''Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niedergefallenen Meteoriten (Mit 3 Abbildungen im Text)''', ''Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie'', Abt. A, 1930, s. 401-407. | * Brauns Reinhard, (1930), '''Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niedergefallenen Meteoriten (Mit 3 Abbildungen im Text)''', ''Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie'', Abt. A, 1930, s. 401-407. | ||
| Linia 110: | Linia 181: | ||
* +Holba Ágnes, Lukács Bela<ref>CRIP, RMKI, Department of Theoretical Physics, Budapest 114, PO Box 49, H-1525, Hungary</ref>, '''[[Padvarninkai]], the ex-shergottite (a study on bulk compositions)''', ''Sphaerula'', 2, 25 (1998-2001). Plik [http://www.rmki.kfki.hu/~lukacs/PADVARX.htm TXT]. | * +Holba Ágnes, Lukács Bela<ref>CRIP, RMKI, Department of Theoretical Physics, Budapest 114, PO Box 49, H-1525, Hungary</ref>, '''[[Padvarninkai]], the ex-shergottite (a study on bulk compositions)''', ''Sphaerula'', 2, 25 (1998-2001). Plik [http://www.rmki.kfki.hu/~lukacs/PADVARX.htm TXT]. | ||
| - | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Meteor runął do jeziora na Wileńszczyźnie''', nr 44 (14 lutego 1929), s. 12. Plik | + | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Meteor runął do jeziora na Wileńszczyźnie''', nr 44 (14 lutego 1929), s. 12. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|65319}}. |
| - | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''A więc meteor spadł na Litwie pod Ucianami''', nr 46 (16 lutego 1929), s. 10. Plik | + | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''A więc meteor spadł na Litwie pod Ucianami''', nr 46 (16 lutego 1929), s. 10. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|65321}}. |
| - | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''W poszukiwaniu meteoru''', nr 48 (18 lutego 1929), s. 8. Plik | + | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''W poszukiwaniu meteoru''', nr 48 (18 lutego 1929), s. 8. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|65323}}. |
| - | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Meteor kowieński | + | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Meteor kowieński „kulą ognistą”''', nr 49 (19 lutego 1929), s. 5. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|65324}}. |
| - | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Odnalezienie miejsca upadku meteoru''', nr 50 (20 lutego 1929), s. 5. Plik | + | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Odnalezienie miejsca upadku meteoru''', nr 50 (20 lutego 1929), s. 5. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|65325}}. |
| - | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Niedbalstwo uniwersytetu kowieńskiego''', nr 255 (18 września 1929), s. 7. Plik | + | * ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1929), '''Niedbalstwo uniwersytetu kowieńskiego''', nr 255 (18 września 1929), s. 7. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|65515}}. |
| - | + | ||
| - | + | ||
* {{Koblitz MetBase}} | * {{Koblitz MetBase}} | ||
| - | * | + | * {{Kosiński (2012, Kosmolityka)}} |
| - | * {{ | + | * {{Krinov (1940b)|page=56}} |
| - | * {{Kulik (1941) |page=76}} | + | * {{Kulik (1941)|page=76}} |
* {{Morozewicz (1931)}} | * {{Morozewicz (1931)}} | ||
| Linia 136: | Linia 205: | ||
* {{Pokrzywnicki (1961, Litwa)}} | * {{Pokrzywnicki (1961, Litwa)}} | ||
| - | * {{Rudnickaitė (2006) |page=54-56}} | + | * {{Rudnickaitė (2006)|page=54-56}} |
| - | * Slezevicius | + | * {{Slezevicius (1930)}} |
| - | * | + | * Васильев В.А., (1969), '''Каталог метеоритов коллекций Литовской ССР''', ''Метеоритика'' (''Meteoritica''), vol. XXIX, 1969, s. 177-179. |
| - | {{Koblitz References | 1=Eleven stones were found some months after the fall, totalling 3858g, the largest 2128g, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.366. Description and analysis, K.Slezevicius et al., Lietuvos Univ. Mat.-Gamtos Fak. Darbai, Kaunas, 1930, 5, p.131 (M.A.4-419), R.Brauns, Centralblatt Min., 1930, (Abt. A), p.401 (M.A.4-420). The given latitude and longitude are those of Androniski. Differs in texture and mineralogy from Shergotty and Zagami, Padvarninkai has ferrohypersthene, R.A.Binns, Nature, 1967, 213, p.1111, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.276. Noble gas data, ages, D.Heymann et al., GCA, 1968, 32, p.1241. X-ray study of maskelynite structure and bulk chemical composition, V.A.Vasiljev, Meteoritika, 1969, 29, p.94. Al-26 data, K.Fuse and E.Anders, GCA, 1969, 33, p.653. Partial INAA, 16.1% total Fe, R.A.Schmitt et al., Meteoritics, 1972, 7, p.131. TEM study of maskelynite, P.M.Martin and D.J.Barber, Meteoritics, 1978, 13, p.552 (abs.). Infrared photometry, albedo, JHK colors, M.Leake et al., Meteoritics, 1978, 13, p.101. Mineral analysis, similar in composition to Millbillillie eucrite, B.Mason et al., Smithson. Contrib. Earth Sci., 1979, (22), p.27. Not a member of the SNC group. Modal composition, J.S.Delaney et al., J. Geophys. Res., 1984, 89 (suppl.), p.C251. Be-10 and Al-26 data, D.Aylmer et al., GCA, 1988, 52, p.1691. Mineralogy, study of zircon grains, M.Bukovanská et al., Meteoritics, 1991, 26, p.325 (abs.). Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Mineralogy and shock textures, the most highly shocked eucrite known, A.Yamaguchi et al., Meteoritics, 1993, 28, p.462 (abs.). Ar-Ar ages of different lithologies, J.Kunz et al., Meteoritics, 1994, 29, p.487 (abs.). Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, LPSC, 1995, 26, p.1299 (abs.). Cosmogenic and fissiogenic noble gases and Kr-Kr exposure age, A.Shukolyukov and F.Begemann, MAPS, 1996, 31, p.60. Ar-Ar, Rb-Sr and Sm-Nd systematics, L.E.Nyquist et al., MAPS, 1996, 31, p.A101 (abs.). Xe isotopic composition, Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, GCA, 1996, 60, p.2453. Ar-Ar dating of shock event, J.Kunz et al., MAPS, 1997, 32, p.647. VIS reflectance spectra, T.Hiroi and C.M.Pieters, Antarct. Meteorite Res., 1998, (11), p.163. FTIR spectra, M.Bukovanska et al., MAPS, 1998, 33, p.A25 (abs.). Chlorine abundance, D.H.Garrison et al., MAPS, 2000, 35, p.419. Major and trace element composition, J.A.Barrat et al., MAPS, 2000, 35, p.1087. Study of zircon, A.Yamaguchi and K.Misawa, Papers 26th Symp. Ant. Met., NIPR Tokyo, 2001, p.165 (abs.). U-Pb isotopic systematics of zircons, K.Misawa et al., LPSC, 2002, 33, abs. #1769. Geochemical study based on INAA analysis, D.W.Mittlefehldt and M.M.Lindstrom, GCA, 2003, 67, p.1911. U-Pb and Pb-Pb dating of zircons, K.Misawa et al., GCA, 2005, 69, p.5847. Spectral parameters for VIS-NIR reflectance, R.Duffard et al., MAPS, 2005, 40, p.445.}} | + | * Васильев В.А., (1970), '''Новый экземпляр метеорита Андренишкис''', ''Природа'', 11, 1970, s. 67-69.<ref>w numerze 1 z 1971 roku ''Природы'' zamieszczono sprostowanie, że znalazcą był ''Вингрисом Повилась''</ref> Plik {{Djvu|Padvarninkai_(Priroda_11_1970).djvu|DjVu}}. |
| + | |||
| + | * Васильев В.А., (1977), '''Дополнение к Каталогу метеоритов коллекции Литовской ССР (''Addendum to the catalogue of meteorite collections in the Lithuanian SSR'')''', ''Метеоритика'' (''Meteoritica''), vol. 36, 1977, s. 159-161. | ||
| + | |||
| + | * {{Явнель (1986)|page=11}} | ||
| + | |||
| + | * {{Заварицкий (1952)|page=221-223}} | ||
| + | |||
| + | {{Koblitz References |1=Eleven stones were found some months after the fall, totalling 3858g, the largest 2128g, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.366. Description and analysis, K.Slezevicius et al., Lietuvos Univ. Mat.-Gamtos Fak. Darbai, Kaunas, 1930, 5, p.131 (M.A.4-419), R.Brauns, Centralblatt Min., 1930, (Abt. A), p.401 (M.A.4-420). The given latitude and longitude are those of Androniski. Differs in texture and mineralogy from Shergotty and Zagami, Padvarninkai has ferrohypersthene, R.A.Binns, Nature, 1967, 213, p.1111, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.276. Noble gas data, ages, D.Heymann et al., GCA, 1968, 32, p.1241. X-ray study of maskelynite structure and bulk chemical composition, V.A.Vasiljev, Meteoritika, 1969, 29, p.94. Al-26 data, K.Fuse and E.Anders, GCA, 1969, 33, p.653. Partial INAA, 16.1% total Fe, R.A.Schmitt et al., Meteoritics, 1972, 7, p.131. TEM study of maskelynite, P.M.Martin and D.J.Barber, Meteoritics, 1978, 13, p.552 (abs.). Infrared photometry, albedo, JHK colors, M.Leake et al., Meteoritics, 1978, 13, p.101. Mineral analysis, similar in composition to Millbillillie eucrite{{MBD-record|name=Millbillillie}}, B.Mason et al., Smithson. Contrib. Earth Sci., 1979, (22), p.27. Not a member of the SNC group. Modal composition, J.S.Delaney et al., J. Geophys. Res., 1984, 89 (suppl.), p.C251. Be-10 and Al-26 data, D.Aylmer et al., GCA, 1988, 52, p.1691. Mineralogy, study of zircon grains, M.Bukovanská et al., Meteoritics, 1991, 26, p.325 (abs.). Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Mineralogy and shock textures, the most highly shocked eucrite known, A.Yamaguchi et al., Meteoritics, 1993, 28, p.462 (abs.). Ar-Ar ages of different lithologies, J.Kunz et al., Meteoritics, 1994, 29, p.487 (abs.). Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, LPSC, 1995, 26, p.1299 (abs.). Cosmogenic and fissiogenic noble gases and Kr-Kr exposure age, A.Shukolyukov and F.Begemann, MAPS, 1996, 31, p.60. Ar-Ar, Rb-Sr and Sm-Nd systematics, L.E.Nyquist et al., MAPS, 1996, 31, p.A101 (abs.). Xe isotopic composition, Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, GCA, 1996, 60, p.2453. Ar-Ar dating of shock event, J.Kunz et al., MAPS, 1997, 32, p.647. VIS reflectance spectra, T.Hiroi and C.M.Pieters, Antarct. Meteorite Res., 1998, (11), p.163. FTIR spectra, M.Bukovanska et al., MAPS, 1998, 33, p.A25 (abs.). Chlorine abundance, D.H.Garrison et al., MAPS, 2000, 35, p.419. Major and trace element composition, J.A.Barrat et al., MAPS, 2000, 35, p.1087. Study of zircon, A.Yamaguchi and K.Misawa, Papers 26th Symp. Ant. Met., NIPR Tokyo, 2001, p.165 (abs.). U-Pb isotopic systematics of zircons, K.Misawa et al., LPSC, 2002, 33, abs. #1769. Geochemical study based on INAA analysis, D.W.Mittlefehldt and M.M.Lindstrom, GCA, 2003, 67, p.1911. U-Pb and Pb-Pb dating of zircons, K.Misawa et al., GCA, 2005, 69, p.5847. Spectral parameters for VIS-NIR reflectance, R.Duffard et al., MAPS, 2005, 40, p.445.}} | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 148: | Linia 225: | ||
* doniesienie '''[[Wobolniki]]''' | * doniesienie '''[[Wobolniki]]''' | ||
| + | * meteoryty: [[Bialystok (Białystok)]], [[Zemaitkiemis]] | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| Linia 154: | Linia 232: | ||
* '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=18069 Padvarninkai] | * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=18069 Padvarninkai] | ||
| - | * {{MoscowVernadskyIG |id=10486 |name=Андронишкис}} | + | * {{VilniusMMU}} |
| + | * {{VilniusMGI}} | ||
| + | * {{MoscowVernadskyIG|id=10486|name=Андронишкис}} | ||
* meteorite.narodu.ru – [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] (fotografia przekroju) | * meteorite.narodu.ru – [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] (fotografia przekroju) | ||
| - | * | + | * {{PragueNM}} |
| - | + | ||
* Meteoryt Padvarninkai w kolekcjach polskich – [http://www.woreczko.pl/meteorites/news/Padvarninkai.htm Wadi & Jan Woreczko Collection] | * Meteoryt Padvarninkai w kolekcjach polskich – [http://www.woreczko.pl/meteorites/news/Padvarninkai.htm Wadi & Jan Woreczko Collection] | ||
Aktualna wersja na dzień 21:41, 19 cze 2024
1i
| Padvarninkai → | |
.jpg)
Okaz meteorytu Padvarninkai o wadze 48 g (fragment okazu nr 9) (źródło: Kulik 1941)
| |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Litwa |
| Położenie[1] | 55°40'N, 25°0'E |
| Data | 9 lutego 1929 r.,[2] 00:45[3] (sobota) |
| Charakterystyka | |
| Typ | achondryt, eukryt, EUC-mmict |
| Masa | 3858 g (5343 g)[4], największy 2128 g |
| Liczba okazów | 11 okazów (12)[4] |
| Cechy | zbrekcjowany (brecciated), żyłki szokowe (shock veins), zawiera maskelynit (maskelynite) |
| Meteoritical Bulletin Database | |
| Synonimy → | |
| w NHM Cat: Andrioniskis (Andrioniškis), Andronishkis, Andronishkyai, Litau, Padvarninkaj; po rosyjsku: Андронишкис, Падварнинкай. Nazwa meteorytu po litewsku Andrioniškio meteoritas, po rosyjsku Андренишкис метеорит | |
Spadek meteorytów o 00:45 po północy w nocy z 8 na 9 lutego 1929 roku[2] (sobota) w Litwie (achondryt, eukryt EUC-mmict). Według katalogu meteorytów znaleziono 11 okazów o wadze 3858 g, z których największy ważył 2,128 kg (wg Kulika (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g).
W 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz ważący ponad 1 kg!
Spadek klasyfikowany jako deszcz meteorytów (метеоритный дождь).[3]
- Opis meteorytu Padvarninkai wg Kulik (1941)[5]
2. Падварнинкай (№№ 787-788)
[Синоним: Андронишкяй (3)[6]]
Выпал дождем в 0 ч. 45 м. по среднему европейскому времени 9.II.1929 г. в приходе Андронишкяй в Литве (55°40' с. ш., 25° в. д.). На площади в 10 км² через несколько месяцев после падения было собрано 12 экземпляров, покрытых характерной смоляно-черной блестящей мелкоморщинистой корой, весом от 27.81 г, а всего 5343 г. Из них проф. Кавецкис, в порядке обмена, передал АН СССР 63 г., в том числе один образец (№ 9) весом в 48 г (табл. 1, фиг. 9). Длительность полета болида исчисляется для этого случая в 4—5 секунд. Длину пути в воздухе П. Н. Чирвинский определяет в 269 км, высоту кажущегося радианта — в 86 км, высоту точки остановки — в 20 км и узел — в 805.1. [przypis: При счете от 0 ч. 1.1.1801 г. по 8.II.1929 г]
По петрографическому составу Падварнинкай определен как пироксен-маскелинитовый, богатый кальцием (10—12%) ахондрит-шерготит (группа эвкритов), — всего лишь второе из известных до сих пор случаев падение этого типа (первое имело место 25.VIII.1805 г. у Шерготи). Никелистого железа этот метеорит содержит мало (0.32—1.56%). П. Н. Чирвинский (3) отметил в нем наличие моно- и полисоматических хондр. [przypis: Если это так, то в таком случае этот метеорит не укладывается в принятую классификацию метеоритов, так как получается nonsens: «хондритовый ахондрит» (шариковый бесшариковый каменный метеорит)]
Метеорит исследовали и описали: на литовском языке проф. К. Слежевичиус, проф. М. Кавецкис (4) и доц. В. Кодатис; на немецком - Р. Браунс (5 и 6) и на русском — П. Н. Чирвинский (3).
(…)
ЛИТЕРАТУРА [fragment]
3. П. H. Чирвинский. Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве. Зап. Р. мин. о-ва 1935, LXIV, 328—346.[7]
4. Prof. K. Slezovicius, prof. M. Kaveckis, doc. B. Kodatis. Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną. Atspausdinta is Matemat.-Gamtos Fakulteto Darbų V tomo. Kaunas. 1930. V. D. m.[8]
5. R. Brauns. Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niederfallenden Meteoriten. Centralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. 1930, № 10, SS. 401—407.[9]
6. R. Brauns. Die chemische Zusammensetzung und der Mineralbestand der Eukrite. Zentralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. Abt. A, 1931. SS. 18—23.[10]
(…)
W ciągu kilku miesięcy po spadku znaleziono na obszarze 10 km² 12 sztuk (fragmentów) meteorytów o łącznej wadze 5,343 kg (najmniejszy miał 27,81 g) pokrytych charakterystyczną czarną, błyszczącą, drobno pomarszczoną skorupą (Kulik 1941). W 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g (Васильев 1970). Według klasyfikacji Rose-Tschermak-Brezina[11] był on początkowo zaliczany do shergottytów (Holba et al.). Wiek meteorytu oszacowano na 4,548±0,010 mld lat.
Okoliczności spadku i późniejsze doniesienia zostały obszernie opisane w Ilustrowanym Kuryerze Codziennym oraz w innych ukazujących się wówczas w Polsce gazetach; patrz → relacje prasowe o doniesieniu Wobolniki.
Kolekcje
Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach:
Zbiór waga fragmentów[12]
(Koblitz MetBase)uwagi Vilnius, Min. Mus. Univ. 2100 g main mass; wg Явнель (1986) okaz 2100 g (обл. инд. экз.) Vilnius, Mus. Geol. Inst. 1168 g wg Явнель (1986) dwa okazy 1073,5 i 94,6 g (2 инд. экз.); 1168 g (Rudnickaitė 2006) Moscow, Acad. Sci. 126 g wg Явнель (1986) trzy fragmenty Prague, Nat. Mus. 87 g 87 g, „one stone slightly broken with crust, (33×36×49 mm)” (Tuček 1968) London, Nat. Hist. Mus. 50 g Gifhorn, Bartoschewitz Colln. 29,8 g trzy fragmenty 30,9 g (Bartoschewitz catalog) (…)
W polskich kolekcjach prywatnych znajdują się tylko małe fragmenty tego meteorytu.
W katalogu online zbiorów muzeum w Waszyngtonie (NMNH) znajdują się zdjęcia płytki cienkiej (thin section) tego rzadkiego meteorytu.
Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka (Kosiński 2012).
Lokalizacja
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi
(A) Androniszki, (P) Padvarninkai
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Wsie Androniszki (lit. Andrioniškis), Padvarninkai (ros. Падварнинкай).
Według Wikipedii (LT) (za Васильев 1970, 1977) w 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g! Znalazł go 14 maja 1969 roku w odległości 6-7 km od wsi Padvarninkai, mieszkaniec miejscowości Onikszty (ros. Аникщяй, lit. Anykščiai) Вингрисом Повилась. W liście przesłanym do komisji meteorytowej litewskiej AN, oprócz okazu, załączona była mapa z zaznaczonym miejscem znaleziska (Васильев 1970). Prawdopodobnie elipsa spadku jest większa niż początkowo zakładano?
Okaz w dobrym stanie przeleżał w ziemi 40 lat, zachowane fragmenty skorupy były czarne, matowe. Na świeżym przełamie wnętrze było szare i niebieskawo szare, a jego struktura drobnoziarnista (Васильев 1970). Więc może i okazy ze spadku meteorytu Bialystok (Białystok) są jeszcze do znalezienia?
.jpg)
Próba wyznaczenia rejonu spadku na podstawie relacji świadków znajduje się w pracy Sleževičius et al. (1930). Tam też wyliczenia orbity heliocentrycznej meteoroidu.
Wagi znalezionych okazów (Kaveckis 1930):
Okaz
Nrwaga
[g]1 2128 2 589 3 292 4 128,6 5 104 6 98 7 87,3 8 87,5 9 61,8 10 27,8 11 184 suma 3858 g[13]
Galerie
Okazy meteorytu Padvarninkai (Andrioniškio) (szczegółowe opisy okazów w publikacji) (źródło: Sleževičius et al. 1930)
-fot3.jpg) Fot. 3. Wszystkie okazy meteorytu Padvarninkai opisane przez Kaveckisa (1930) (bez okazu nr 11) |
-fot4.jpg) Fot. 4. Największy okaz nr 1 (skala 1:1) |
-fot5.jpg) Fot. 5. Okaz nr 1 |
-fot6.jpg) Fot. 6. Okaz nr 1 |
-fot7-8.jpg) Fot. 7-8. Okaz nr 4 (przełam?) (naturalna wielkość); oraz orientowana struktura okazu nr 3 (naturalna wielkość) |
-fot9-10.jpg) Fot. 9-10. Miejsce spadku – okolice wsi Padvarninkai; poszukiwania okazów |
.jpg) Znaleziony w 1969 roku okaz o wadze 1073,5 g (źródło: Васильев 1970) |
.jpg) Przekrój meteorytu Padvarninkai. Płytka (4,3 g) z kolekcji Allan & Iris Lang (fot. Iris Lang, za zgodą) |
.jpg) Fragment meteorytu Padvarninkai z kolekcji Alana Mazura (fot. Alan Mazur) |
Bibliografia
- Barrett T.J., King A.J., Degli-Alessandrini G., Hammond S.J., Humphreys-Williams E., Schmidt B., Greenwood R.C., Abernethy F.A.J., Anand M., Rudnickaitė E., (2024), A mineralogical and isotopic study of the historic monomict eucrite Padvarninkai, Meteoritics & Planetary Science, vol. 59(6), 2024, ss. 18. Plik doi.
- Brauns Reinhard, (1930), Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niedergefallenen Meteoriten (Mit 3 Abbildungen im Text), Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, Abt. A, 1930, s. 401-407.
- Brauns Reinhard, (1931), Die chemische Zusammensetzung und der Mineralbestand der Eucrite, Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, Abt. A, 1931, s. 18-23.
- Чирвинский Пётр Николаевич (Chirvinsky Petr Nikolaevich), (1935), Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве (Eucrite which fell in Padvarninkai, Lithunania, on Feb. 8/9 1929), Записки Российского минералогического общества, vol. 64(2), 1935, s. 328-346.
- +Holba Ágnes, Lukács Bela[14], Padvarninkai, the ex-shergottite (a study on bulk compositions), Sphaerula, 2, 25 (1998-2001). Plik TXT.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Meteor runął do jeziora na Wileńszczyźnie, nr 44 (14 lutego 1929), s. 12. Plik mLib.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), A więc meteor spadł na Litwie pod Ucianami, nr 46 (16 lutego 1929), s. 10. Plik mLib.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), W poszukiwaniu meteoru, nr 48 (18 lutego 1929), s. 8. Plik mLib.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Meteor kowieński „kulą ognistą”, nr 49 (19 lutego 1929), s. 5. Plik mLib.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Odnalezienie miejsca upadku meteoru, nr 50 (20 lutego 1929), s. 5. Plik mLib.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Niedbalstwo uniwersytetu kowieńskiego, nr 255 (18 września 1929), s. 7. Plik mLib.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Kosiński Janusz W., (2012), Program działań na rzecz polskiej meteorytyki i „Kosmolityka” Jerzego Pokrzywnickiego[15] (The programme of workings on the thing of the Polish meteoritics and monograph „Kosmolityka” by Jerzy Pokrzywnicki), Acta Soc. Metheor. Polon., 3, 2012, s. 39-47.[16] Plik ASMP.
- Кринов Евгений Л., (1940b), Дополнение к списку метеоритов СССР, Природа, 12, 1940, s. 55-56, (s. 56).[17] Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Кулик Леонид А. (Kulik Leonid A.), (1941), Прирост коллекции метеоритов Академии Наук СССР в Москве с 1934 по 1939 г. (Meteorite collection of the Academy of Sciences of USSR. Augmentation between the years 1934 and 1939 in Moscow), Метеоритика (Meteoritika), vol. I, 1941, s. 73-123, (s. 76).[18] Plik TXT.
- Morozewicz Józef, (1931), Części składowe meteorytów i Wykaz meteorytów spadłych na historycznych ziemiach polskich, w: Tschermak G., Becke F., Podręcznik mineralogji, wydanie polskie, Warszawa 1931, s. 806-816. Tam lista polskich meteorytów z uwzględnieniem granic przedrozbiorowych. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Rudnickaitė Eugenija (Рудницкайте Евгения), (2006), Vilniaus universiteto geologijos ir mineralogijos muziejaus meteoritų kolekcija, Geologijos akiračiai, 3, 2006, s. 51-60, (s. 54-56) (po litewsku).[20] Plik PDF; plik PDF.
- Slezevicius Kazys (Sleževičius Kazys), Kodatis Bernardas, Kaveckis Mykolas, (1930), Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną, Lietuvos universiteto Matematikos-gamtos fakulteto darbai, t. V (1 sąsiuvinys), Kaunas 1930, s. 131-176.[21] Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Sleževičius Kazys, Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną (Die Aufsuchung der im Jahre 1929 niedergefallenen Meteoriten), s. 131-140.
- Kodatis Bernardas, Rastųjų meteoritų identifikacija ir orbitos susekimas (Bahnbestimmung und Identifikationsbeweis der gefundenen Meteoriten), s. 141-150.
- Kaveckis Mykolas, Meteoritų sąstatas ir jų apibūdinimas (Kurze Zusammenfassung der Erforschung des in Litauen niedergefallenen Meteoritis), s. 151-176.
- Васильев В.А., (1969), Каталог метеоритов коллекций Литовской ССР, Метеоритика (Meteoritica), vol. XXIX, 1969, s. 177-179.
- Васильев В.А., (1970), Новый экземпляр метеорита Андренишкис, Природа, 11, 1970, s. 67-69.[22] Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Васильев В.А., (1977), Дополнение к Каталогу метеоритов коллекции Литовской ССР (Addendum to the catalogue of meteorite collections in the Lithuanian SSR), Метеоритика (Meteoritica), vol. 36, 1977, s. 159-161.
- Явнель Александр Александрович, Иванов Андрей Валерьевич, Заславская Н.И. (Yavnel' A.A., Ivanov A.V., Zaslavskaya N.I.) (1986), Каталог метеоритов коллекций Советского Союза (Catalogue of meteorites of collections of the USSR), Ротапринт ГЕОХИ АН СССР, 1986, ss. 221, (s. 11).[23][24] Zbiory własne W&W.[25]
- Заварицкий Александр Н., Кваша Лидия Г. (Zavaritskiy A.N., Kvasha L.G.)[26], (1952), Метеориты СССР. Коллекциа Академии Наук СССР (Meteority SSSR), Академия Наук СССР, Комитет по метеоритам (USSR Academy of Sciences), Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moscow 1952, ss. 248, (s. 221-223).
Przypisy
Zobacz również
- doniesienie Wobolniki
- meteoryty: Bialystok (Białystok), Zemaitkiemis
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Padvarninkai
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Padvarninkai
- Museum of Geology of Vilnius University (Vilnius, Min. Mus. Univ.) – Geologijos ir Mineralogijos Katedra, Geologijos muziejus ● Vilniaus universiteto Geologijos muziejus ● [katalog → Явнель (1986)]
- Institute of Geology & Geography, Vilnius (Vilnius, Mus. Geol. Inst.) – Geologijos ir geografijos instituto, Vilnius ● [katalog → Явнель (1986)]
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry of Russian Academу of Sciences (The Laboratory of Meteoritics; Moscow, Vernadsky Inst. Geochem.) – Институт геохимии и аналитической химии им. В.И. Вернадского Российской академии наук (Лаборатория метеоритики), ГЕОХИ РАН ● Андронишкис ● [katalog → Явнель (1986)]
- meteorite.narodu.ru – Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР (fotografia przekroju)
- Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Prague Natural History Museum; Prague, Nat. Mus.) – Národí Muzeum Praha ● Sbírka meteoritů a Sbírka přírodních skel - tektitů ● Muzeum 3000: Rok od pádu čeljabinského meteoritu. Spadlo něco u nás? ● CES on-line: Sbírka meteoritů ● [katalog → Tuček (1981)]
- Meteoryt Padvarninkai w kolekcjach polskich – Wadi & Jan Woreczko Collection
- Wikipedia – Androniszki
- Wikipedia (LT) – Andrioniškio meteoritas ● Padvarninkai (Andrioniškis)
 |
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- publikacja Slezevicius (1930) - z mapami?
