PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Meteoryty/TKW

Z Wiki.Meteoritica.pl

1

TKW (total known weight) – całkowita znana waga meteorytu

Całkowita znana waga wszystkich meteorytów z danego spadku. Wielkość podawana w opisie meteorytu dająca wyobrażenie o ilości zebranego materiału, która pozwala na oszacowanie początkowej masy meteoroidu. TKW odpowiada często całkowitej masie wszystkich zebranych okazów, która jest podawane przez znalazców podczas klasyfikacji i nie uwzględnia późniejszych znalezisk. Dla wielu meteorytów TKW osiąga kilka i więcej ton (np. Campo del Cielo[1], Canyon Diablo[2], Sikhote-Alin)[3].

Mocno niedoszacowana jest np. masa meteorytu pułtuskiego. Podawana oficjalnie wartość 250 kg wydaje się za mała. To samo dotyczy meteorytów Morasko, dla których TKW = 290 kg, a wiadomo, że współcześnie znaleziono już ich dużo więcej. Znaleziony w październiku 2012 roku największy okaz meteorytu Morasko ma około 261,8 kg[4].


Waga (TKW) i liczba znalezionych okazów[5]
Nazwa TKW Liczba okazów
Antonin spadek 0,350 kg 1
Baszkówka spadek 15,5 kg 1
Białystok spadek ~4 kg wiele (deszcz meteorytów ?)
Gnadenfrei (Piława Górna) spadek 1,75 kg 2 (1 i 0,75 kg)
Grüneberg (Wilkanówko) spadek ~1 kg 2
Grzempach (Grzempy) spadek 0,690 kg 1
Krzadka (Krządka) znalezisko ~2-3 kg 1 (zaginiony)
Kuźnica znalezisko 2,143 kg 1
Lechówka znalezisko ~1,9 g kilka mocno zwietrzałych fragmentów
Leoncin znalezisko 0,1113 kg 1 (bardzo świeży okaz!)
Łowicz spadek 59 kg dziesiątki (deszcz meteorytów), największy okaz miał ~10 kg; patrz → Łowicz/Okazy
Morasko znalezisko >290 kg (wg współczesnych szacunków >1500 kg) setki (tysiące ?); największe okazy: 271 kg (Andrzej Owczarzak, 2017), ~262 kg, 180 kg (Łukasz Smuła, 2012, 2017), 174 kg (Andrzej Owczarzak, 2015) i 164 kg (Krzysztof Socha, 2006)[4][6]
Podgrodzie znalezisko 0,0089 kg 1
Pułtusk spadek >250 kg (prawdopodobnie 2 tony) dziesiątki (setki ?) tysięcy okazów (deszcz meteorytów)[7], największy okaz 9,095 kg; patrz → Pułtusk/Największe okazy
Ratyń spadek 0,910 kg 1 (zaginiony)
Sagan (Dąbrowa Łużycka) spadek ~120 kg (?) 1 (zaginiony)
Schellin (Skalin) spadek ~10 kg[8] 2 (~7 i ~2 kg)
Schwetz (Świecie) znalezisko 21,5 kg 1
Seeläsgen (Przełazy) znalezisko ~102 kg 1
Siewierz znalezisko 2,463 kg 1
Sołtmany spadek ~1,066 kg 1
Święcany znalezisko 0,008 kg 1
Tartak znalezisko ~7,5 kg 1
Zakłodzie znalezisko 8,68 kg 1


Fakty i rekordy (meteoryty polskie)

  • największy okaz meteorytu: Morasko – ~271 kg[6]
  • najmniejsze meteoryty: Lechówka – ~1,9 g; Święcany – ~8 g
  • największe okazy meteorytu kamiennego: Baszkówka – 15,5 kg; Pułtusk – 9,095 kg
  • największy okaz meteorytu żelazno-kamiennego: Łowicz – 5,67 kg
  • najobfitszy deszcz meteorytów: Pułtusk – kilkadziesiąt tysięcy okazów

Przypisy

  1. ^ meteoryt żelazny Campo del Cielo (syn. Tucuman), znalezisko z 1576 roku w Argentynie; typ IAB-MG, TKW 50 ton
  2. ^ meteoryt żelazny Canyon Diablo, znalezisko z 1891 roku w USA; typ IAB-MG, TKW 30 ton; powiązany z kraterem Barringer (Meteor Crater)
  3. ^ spadek meteorytu Sikhote-Alin (Сихотэ-Алинский) 12 lutego 1947 roku w Rosji; żelazny typ IIAB, TKW 23 tony
  4. ^ a b podobno kilka lat temu, niemiecka ekipa poszukiwaczy znalazła okaz 204 kg, który obecnie znajduje się w jednej z prywatnych kolekcji w Niemczech (inf. niepotwierdzona)
  5. ^ dominują pojedyncze spadki
  6. ^ a b zaproponowano by wzorem największych meteorytów żelaznych (np. Cape York – Ahnighito, Woman, Dog; Campo del Cielo – el Chaco, Otumpa, Meteorito Santiagueño) nazywać największe znaleziska swoistymi „imionami”, i tak okaz 261,2 kg został ochrzczony MEMORSS (Meteoryt Morasko-Skirzewska-Smuła), a 164 kg okaz Krzysztofa Sochy otrzymał nazwę „Rudy”; znaleziony w 2015 roku 174 kg okaz otrzymał nazwę „Bobola”; największy okaz meteorytu Morasko o wadze 271 kg nazwano „Kruszynka”; patrz → Morasko/Galerie
  7. ^ deszcz meteorytów Pułtusk jest zaliczany do najobfitszych spadków meteorytów kamiennych w historii
  8. ^ w światowych zbiorach zachowało się tylko kilkanaście gramów meteorytu Schellin

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Osobiste