PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Leoncin

Z Wiki.Meteoritica.pl

2i

Pierwszy polski chondryt typu LL i kolejny hammer!

Leoncin →
Leoncin (Pultusk 2018).jpg
Meteoryt Leoncin (fot. Jan Woreczko)
Znalezisko (prawdopodobny spadek)
Lokalizacja Leoncin, Polska
Położenie[1] 52°24'48"N, 20°32'22.6"E
Data sierpień 2012 r.
Uwagi hammer, „find, possible fall”[2]
Charakterystyka
Typ chondryt zwyczajny, LL4-6, brekcja monomiktyczna
Masa 111,3 g
Liczba okazów jeden kompletny okaz
Cechy bardzo świeży W0, stopień szokowy S1
Meteoritical Bulletin Database

Mamy kolejny, 23, polski meteoryt! Jest to ważący ok. 111 g kompletny okaz, pokryty świeżą skorupą obtopieniową (ang. fusion crust) na której widać charakterystyczne spękania (ang. contraction cracks) oraz delikatne ślady uderzenia w twarde podłoże. Skorupa pokrywa cały okaz, więc nie widać wnętrza meteorytu, ale ma ona wygląd charakterystyczny dla chondrytów zwyczajnych.[3] Okaz został znaleziony kilka minut po spadku przez dwóch mężczyzn, którzy łowili ryby w pobliskim stawie.

26 marca 2017 roku okaz nabył od właścicieli (świadków spadku) Maciek „Siaki” Burski. Wylicytował go na portalu aukcyjnym Allegro.pl. Według informacji w MBD i zdjęć, jakie udostępnił w internecie Maciek, meteoryt spadł(?) w sierpniu 2012 roku na dach budynku (klasyczny hammer) uszkadzając pokrywającą dach blachę, ale jej nie przebił.[3] Zdarzenie miało miejsce w pobliżu wsi Nowe Gniewniewice koło Leoncina w centralnej Polsce. Meteoryt został sklasyfikowany i zgłoszony do Meteoritical Bulletin Database przez prof. Łukasza Karwowskiego i dra Krzysztofa Szopę z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Meteoryt Leoncin został jednak zaklasyfikowany jako znalezisko, a nie spadek – wg MBD: „Find, possible fall”.[2] Szkoda.


Jest to pierwszy polski chondryt zwyczajny typu LL, a dokładnie brekcja monomiktyczna LL4-6 (ang. monomict breccia)! Należy on do rzadkiego typu LL4-6. W bazie Meteoritical Bulletin Database zarejestrowanych jest tylko 51 meteorytów tego typu (plus 15 meteorytów z Antarktydy) w tym tylko jeden obserwowany spadek (stan: 15 października 2019 r.).


Ciekawostka: Jak zauważył na facebookowym profilu Maćka Burskiego Kazimierz Mazurek:

«

Kazimierz Mazurek Ciekawostka - w Leoncinie urodził się Izaak Bashevis Singer - laureat literackiej nagrody Nobla w 1978 r. Czyli meteoryt jest drugą "gwiazdą" z Leoncina ☺

»


Na nowy polski meteoryt musieliśmy czekać blisko 5 lat – ostatnim był zarejestrowany w 2014 roku meteoryt Tartak! Może następnym będzie „Lka”?


Opis w Meteoritical Bulletin Database
«

Leoncin   52°24'48"N, 20°32'22.6"E

Warszawa, Poland
Find, possible fall[2]: 2012 Aug
Classification: Ordinary chondrite (LL4-6)

History: A bang was heard in a late afternoon, in August 2012, by two men. They found something on a metallic roof, which was part of outbuilding. The meteorite may have hit the roof, leaving a hole. The meteorite did not fall into the hole. It was collected and sold by using an online Polish auction portal (Allegro.pl). It was bought on 26 March 2017 by Maciej Burski, a member of the Polish Meteoritical Society.

Physical characteristics: The meteorite is in 5 pieces, including one thin section. The biggest piece is 70 g. Two smaller are 14.4 g and 5.6 g. The rest mass is unknown. The fusion crust is black and typical for a chondrite.

Petrography: Chondrules are up to 3 mm in apparent diameter. The meteorite is a monomict breccia.

Geochemistry: Px and Ol are 71 vol%. of the metorite. Plagioclase is up 12.4 vol%, Ab83.5-86.06Or2.54-5.33An9.42-12.50. Troilite is up to 7.7 vol%. Metallic phases are 1.1 vol%. Cr-spinel is up to 0.6 vol%. Accessory minerals are represented by: Cl-apatite, merrillite and ilmenite. The ilmenite has traces of Mn and Mg. Augite is Fs9.8Wo44.8En46,0. Metallic phases are represented by a Co rich, Ni poor phase (Ni 3.24-4.21%, Co 4.34-4.92%), taenite (Ni 38.90-43.07%, Co 0.88-1.58%), and tetrataenite (Ni 51.28%, Co 0.61%).

Classification: Ordinary chondrite LL4-6 based on Ol and Px composition and low content of metallic phases. An unusual high Co low Ni metal phase is present. Mössbauer spectroscopy confirmed LL classification.[4]

Specimens: The main mass is represented by 60 g specimen.[5] It is in Maciej Burski’s private collection. Two specimens and one thin-section are stored by USil, and they are 14.4 g and 5.6 g, respectively. The last specimen is in a private collection of Marcin Cimala.

State/Prov/County:   Warszawa
Date:   2012 Aug
Latitude:   52°24'48"N
Longitude:   20°32'22.6"E
Mass (g):   111.3
Pieces:   1
Class:   LL4-6
Shock stage:   S1
Weathering grade:   W0
Fayalite (mol%):   30.3 (28.8-31.3, N=12)
Ferrosilite (mol%):   24.3 (23.6-25.4, N=11)
Wollastonite (mol%):   1.9 (1.3-2.1, N=11)
Classifier:   Karwowski and K. Szopa, USil
Type spec mass (g):   20
Type spec location:   USil
Main mass:   Maciej Burski (Denmark)
Finder:   Adam Tworus
Comments:   Submitted by Krzysztof Szopa
»


Pierwsze informacje

Pierwsze internetowe informacje o nowym meteorycie.

Za portalem Explore Meteorite:

«

New polish meteorite!

New, 23rd polish meteorite before cutting and classification!
Fell in August 2012 and made a hole in the roof. Classic hummer fall.
Purchased in 2017. Weight 111 g, possible chondrite. Will be soon cut and classified
Enjoy the pictures.
More information coming soon.

»


Wpis na profilu Maćka na FB:

«

I have an honor to present a NEW POLISH METEORITE!!!.
Not official and not classified yet, but I have no doubt it is new. Classic hammer. Fell in September 2012 and hit the roof in a small village in central Poland, just behind the beck of the owner. Picked up few minutes after the fall. Purchased in 2017. Classification soon. Single stone, weight 111 g. Here are pictures http://explore-meteorite.com/new-polish-meteorite/ pictures Carsten Olsen

»


Informacja prywatna (kwiecień 2018 r.): Prawdopodobnie okaz zostanie przebadany w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) w celu wyznaczenia jego wieku ziemskiego (terrestrial ages), czyli czasu liczonego od jego spadku na powierzchnię Ziemi (Lauretta et al. 2006).

Inf. facebook (początek lutego 2019 r.): Okaz został ucięty na potrzeby klasyfikacji.
Meteoryt jest prawdopodobnie typu LL? Na przecięciu okazu widać ziarna troilitu i mało chondr, wnętrze jest bardzo świeże, nie widać oznak wietrzenia (tylko kilka ziaren metalu FeNi ma lekkie brunatne otoczki) oraz brak żyłek szokowych (ang. shock veins).

Inf. prywatna (czerwiec 2019 r.): Mały fragment meteorytu został przygotowany (utarty na pył) do badań metodą spektroskopii Mössbauerowskiej (Gałązka-Friedman et al. 2017, Hyperfine Interact.), które zostaną przeprowadzone na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej.

Inf. prywatna (10 października 2019 r.): Meteoryt Leoncin został zgłoszony i zaakceptowany w Meteoritical Bulletin Database. Będzie to 23 polski meteoryt.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Gniewniewice Folwarczne, (L) Leoncin

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Świadkowie spadku łowili ryby w pobliskim stawie znajdującym się w pobliżu miejscu zgłoszenia znaleziska w sąsiedztwie wsi Nowe Gniewniewice koło Leoncina.


Galerie

Okaz sfotografowany podczas prezentacji na konferencji meteorytowej w Pułtusku w 2018 roku (fot. Jan Woreczko)

Wnętrze okazu: bardzo świeże, brak wyraźnych oznak wietrzenia, gruba skorupa obtopieniowa, widoczne duże ziarno troilitu, brak żyłek szokowych (fot. Marcin Cimała)

Płytka ze skorupą (0,18 g) z kolekcji Mateusza Żmii. Widać na niej doskonale brekcjowatą budowę meteorytu (fot. Mateusz Żmija)

Zdjęcie płytki cienkiej w świetle odbitym. Widać na nim brekcjowatą budowę meteorytu oraz jego monomiktyczność (fot. Łukasz Karwowski)

Cięcie okazu na pile drutowej (fot. Maciej Burski, luty 2019 r.)


Wynik klasyfikacji meteorytu Leoncin z zastosowaniem metody 4M (Woźniak et al. 2019)

Widmo mössbauerowskie meteorytu Leoncin (Bogusz et al. 2019). Dla zmierzonych podwidm [%]: oliwin=65,1, piroksen=18,9, metal=1,6, troilit=13,9, odliczone poziomy podobieństwa Scluster do trzech typów chondrytów zwyczajnych: typ H – 3,5%, typ L – 13,6% i typ LL – 32,2%, potwierdzają jego typ LL!

Oliwin vs. metal


Bibliografia

  • Bogusz Patrycja, Gałązka-Friedman Jolanta, Brzózka Katarzyna, Jakubowska Martyna, Woźniak Marek, Karwowski Łukasz, Duda Przemysław, (2019), Mössbauer spectroscopy as a useful method for distinguishing between real and false meteorites,[6] Hyperfine Interactions, 240(1), 2019, ss. 11.[7] Plik doi.
  • Gałązka-Friedman Jolanta, Woźniak Marek, Duda Przemysław, Rzepecka Patrycja, Jakubowska Martyna, Karwowski Łukasz, (2017), Mössbauer spectroscopy—a useful method for classification of meteorites?, Hyperfine Interactions, 238(1), 2017, ss. 11. Plik doi.
  • Karwowski Łukasz, Szopa Krzysztof, (2020), Leoncin – nowy polski chondryt LL4-6 (Leoncin – the new LL4-6 ordinary chondrite from Poland), Acta Soc. Metheor. Polon., 11, 2020, s. 31-44. Plik ASMP.
  • Karwowski Łukasz, Szopa Krzysztof, (2020), Nowy, polski chondryt LL4-6 Leoncin, książka abstraktów, XI Seminarium Meteorytowe, 19 września, Olsztyn 2020, s. 3-4. Plik PDF.
  • Lauretta Dante S., McSween Harry Y., (2006), Meteorites and the Early Solar System II, University of Arizona Press, 2006, (s. 889-905: Jull T.A.J., Terrestrial Ages of Meteorites). ISBN 978-0-8165-2562-1. Plik aDs; plik PDFs.
  • Łuszczek Katarzyna, (2021), Chondryty zwyczajne i ich ciała macierzyste, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2021, ss. 149.[8] ISBN 978-83-7493-145-8.
  • Szopa Krzysztof, Karwowski Łukasz, (2021), Datowanie metamorfizmu z początku Układu Słonecznego: wiek U-Pb apatytu z meteorytu Leoncin (chondryt zwyczajny LL5-6 o charakterze brekcji monomiktycznej) (U-Pb age of the early Solar System metamorphism by using apatite from the Leoncin meteorite (LL5-6 ordinary chondrites – monomictic breccia)), Acta Soc. Metheor. Polon., 12, 2021, s. 85-91. Plik ASMP.
  • Woźniak Marek, Gałązka‐Friedman Jolanta, Duda Przemysław, Jakubowska Martyna, Rzepecka Patrycja, Karwowski Łukasz, (2019), Application of Mössbauer spectroscopy, multidimensional discriminant analysis, and Mahalanobis distance for classification of equilibrated ordinary chondrites, Meteoritics & Planetary Science, vol. 54(8), 2019, s. 1828-1839 (abstrakt).[9] Plik doi.

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ a b c wg MBD: A “Find, possible fall” is a meteorite that was submitted with information that may connect it to a fall event, but the evidence was found to be insufficient to accept this claim. There was an observation that seems consistent with a fall event, but there is significant doubt, either about whether the meteorite is connected to the event or about the observations of the event itself.
  3. ^ a b informacje na podstawie dostępnych zdjęć
  4. ^ wg metody 4M zaproponowanej w Woźniak et al. (2019)
  5. ^ wg Macieja Burskiego masa główna ma 67 g
  6. ^ opis metody 4M patrz → Woźniak et al. (2019, MaPS) oraz Woźniak et al. (2020, ASMP); więcej → woreczko.pl – Metoda 4M (4M method)  ●  Metoda 4M – formularz
  7. ^ wyniki były prezentowane na ICAME 2019, International Conference on the Applications of the Mössbauer Effect, Dalian, China 2019
  8. ^ „biblia” informacji o chondrach i chondrytach, ale nie tylko – obowiązkowa lektura dla miłośników meteorytów
  9. ^ Abstract: Mössbauer spectra of equilibrated ordinary chondrites consist of two doublets due to paramagnetic iron present in olivines and pyroxenes and two sextets due to magnetically ordered iron present in metallic phases and troilite. The spectral areas of the different mineralogical phases found by Mössbauer spectroscopy in meteorites are proportional to the number of iron atoms in this mineralogical phase. This property of Mössbauer spectra can be the basis for constructing a method for the classification of ordinary chondrites. This idea was first explored at the Mössbauer Laboratory in Kanpur. This group suggested a qualitative method based on 2‐dimensional plots of Mössbauer spectral areas and thus classified properly some meteorites. We constructed a quantitative method using Mössbauer spectral areas, multidimensional discriminant analysis, and Mahalanobis distance (4M method) to determine the probability of a meteorite to be of type H, L, or LL. Based on 59 Mössbauer spectra, we calculated by the 4M method, Scluster, the level of similarity of the Goronyo meteorite to the clusters. On the plot of ferrosilite versus fayalite, the point representing Goronyo is located on the border between H and L areas. Calculated by the 4M method, the meteorite Goronyo is 32% similar to type H, 75% to type L, and 11% to type LL. Additional mineralogical analyses suggested that the Goronyo meteorite would be classified as type L, although it was originally reported as type H in the Meteoritical Bulletin Database;
    patrz → Woźniak et al. (2020, ASMP) oraz artykuły w Hyperfine Interactions; więcej → woreczko.pl – Metoda 4M (4M method)  ●  Metoda 4M – formularz

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Leoncin
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Leoncin
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Leoncin”
Osobiste