(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Gdynia
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Lokalizacja) |
|||
(Nie pokazano 16 wersji pomiędzy niniejszymi.) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
== „Coś” spadło do basenu portowego?! == | == „Coś” spadło do basenu portowego?! == | ||
+ | {{VerifyLevel|level=1i}} | ||
{{InfoboxMeteorite | {{InfoboxMeteorite | ||
| nazwa = Gdynia | | nazwa = Gdynia | ||
Linia 13: | Linia 14: | ||
| masa = ? | | masa = ? | ||
}} | }} | ||
- | Relacja o spadku meteorytu – zdarzenie sklasyfikowane w | + | Relacja o spadku meteorytu – zdarzenie sklasyfikowane w {{!MBD}} jako wątpliwe (''Doubtful''). |
Około godziny 5 rano 21 stycznia 1959 roku (środa) pracownicy Portu w Gdyni zaobserwowali obiekt, który wpadł do basenu portowego. | Około godziny 5 rano 21 stycznia 1959 roku (środa) pracownicy Portu w Gdyni zaobserwowali obiekt, który wpadł do basenu portowego. | ||
Linia 21: | Linia 22: | ||
:(''zgodnie z oryginałem'') | :(''zgodnie z oryginałem'') | ||
- | {{PJQuote-begin | align = left | max-width = 1000px| source=Pokrzywnicki (1964)}} | + | {{PJQuote-begin |align=left |max-width=1000px|source=Pokrzywnicki (1964)}} |
20. SPADEK W GDYNI | 20. SPADEK W GDYNI | ||
- | 21 stycznia 1959 r. około godz 5 rano doker Jan Blok, znajdujący się w tym czasie na pokładzie statku P.L.O. | + | 21 stycznia 1959 r. około godz 5 rano doker Jan Blok, znajdujący się w tym czasie na pokładzie statku P.L.O. „Jarosław Dąbrowski” przycumowanym dziobem na SW w Basenie Portowym nr IV w Gdyni na Nadbrzeżu Polskim, zauważył czerwony punkt na niebie, który zbliżał się do niego z błyskawiczną szybkością od strony mostku kapitańskiego. Zdawało mu się, że ów „punkt” leci prosto na niego, w związku z czym pochylił się całym ciałem w prawą stronę, aby – jak podał – uniknąć zderzenia. Po chwili zauważył jasny błysk w formie stożkowej, o średnicy około 1,5 m i długości około 4 m. Światło lecącego przedmiotu tak go przeraziło i oślepiło, że zakrył rękoma oczy. Jednocześnie usłyszał „bardzo silne tarcie powietrza”, czy też dźwięk metaliczny „przypominający dźwięk blachy”. |
O opisanym zdarzeniu dowiedziała się z prasy Sekcja Meteorytyki P.T.M.A. w Warszawie<ref>PTMA – [http://www.ptma.pl/ Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii]</ref>, która zwróciła się do oddziału P.T.M.A. w Gdyni o zebranie dalszych informacji i przesłuchanie świadków, co zostało dokonane w dniach 25 II, 7 III i 11 IV. Dodatkowo przesłuchania głównych świadków zjawiska dokonał autor w dniach 10 i 11 VIII 1959 r. w Gdyni. | O opisanym zdarzeniu dowiedziała się z prasy Sekcja Meteorytyki P.T.M.A. w Warszawie<ref>PTMA – [http://www.ptma.pl/ Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii]</ref>, która zwróciła się do oddziału P.T.M.A. w Gdyni o zebranie dalszych informacji i przesłuchanie świadków, co zostało dokonane w dniach 25 II, 7 III i 11 IV. Dodatkowo przesłuchania głównych świadków zjawiska dokonał autor w dniach 10 i 11 VIII 1959 r. w Gdyni. | ||
Linia 30: | Linia 31: | ||
Na podstawie przeprowadzonych dochodzeń, które całkowicie potwierdziły obserwacje Bloka, ustalono dalsze szczegóły i przybliżone miejsce spadku. Miejsce to zostało przeszukane przez nurków, niestety z wynikiem negatywnym; przypuszczalny meteoryt mógł się wbić na pewną głębokość w muliste dno basenu, zaś przy każdym stąpnięciu nurka muł unosił się z dna i utrudniał widoczność. | Na podstawie przeprowadzonych dochodzeń, które całkowicie potwierdziły obserwacje Bloka, ustalono dalsze szczegóły i przybliżone miejsce spadku. Miejsce to zostało przeszukane przez nurków, niestety z wynikiem negatywnym; przypuszczalny meteoryt mógł się wbić na pewną głębokość w muliste dno basenu, zaś przy każdym stąpnięciu nurka muł unosił się z dna i utrudniał widoczność. | ||
- | Dalsze poszukiwania zostały przeprowadzone z inicjatywy autora w lipcu 1960 r. przy współudziale miejscowego Oddziału P.T.M.A. w Gdyni. Dokonano bagrowania (tzw. | + | Dalsze poszukiwania zostały przeprowadzone z inicjatywy autora w lipcu 1960 r. przy współudziale miejscowego Oddziału P.T.M.A. w Gdyni. Dokonano bagrowania (tzw. „rakiem”) dna basenu, przesiewając wydobyty muł denny przez specjalnie sporządzoną kratę zmontowaną na przycumowanej do „raka” barce. Prace te niestety nie dały wyników pozytywnych. |
Wnioski, do jakich można dojść w omawianej sprawie, są następujące: | Wnioski, do jakich można dojść w omawianej sprawie, są następujące: | ||
Linia 38: | Linia 39: | ||
2. Spadająca masa nie rozproszyła się całkowicie w atmosferze, lecz dała spadek pewnej bryły o nieokreślonej bliżej wadze do basenu portowego. Bryła ta najprawdopodobniej była meteorytem, gdyż trudno znaleźć inne tłumaczenie. | 2. Spadająca masa nie rozproszyła się całkowicie w atmosferze, lecz dała spadek pewnej bryły o nieokreślonej bliżej wadze do basenu portowego. Bryła ta najprawdopodobniej była meteorytem, gdyż trudno znaleźć inne tłumaczenie. | ||
- | 3. Twierdzenie świadków, że kolor bryły po pogrążeniu się jej w wodzie zmienił się na czerwony, jest zrozumiałe, jeżeli założymy, że bryła miała stosunkowo dużą masę i być może była syderytem<ref>autorowi chodzi o meteoryty żelazne, zwane [http://pl.wikipedia.org/wiki/Syderyt_(meteoryt) syderytami] | + | 3. Twierdzenie świadków, że kolor bryły po pogrążeniu się jej w wodzie zmienił się na czerwony, jest zrozumiałe, jeżeli założymy, że bryła miała stosunkowo dużą masę i być może była syderytem<ref>autorowi chodzi o meteoryty żelazne, zwane [http://pl.wikipedia.org/wiki/Syderyt_(meteoryt) syderytami]</ref>. |
4. Wbrew hamującemu działaniu wody, które jest – jak wiemy – bardzo znaczne, przypuszczalny meteoryt musiał się jednak wbić w dno basenu na pewną, bliżej nieokreśloną głębokość<sup>1</sup>. | 4. Wbrew hamującemu działaniu wody, które jest – jak wiemy – bardzo znaczne, przypuszczalny meteoryt musiał się jednak wbić w dno basenu na pewną, bliżej nieokreśloną głębokość<sup>1</sup>. | ||
Linia 44: | Linia 45: | ||
:{{sparse-b}}Przypisy{{sparse-e}} | :{{sparse-b}}Przypisy{{sparse-e}} | ||
- | :<sup>1</sup> Literatura źródłowa: | + | :<sup>1</sup> Literatura źródłowa: „Wieczór Wybrzeża” nr 22, 23, 25, 30, 33, 43, 45, 191 z 1959 r. oraz 167 z 1960 r.; „Życie Warszawy” nr 35 z 1959 r.; „Ekspres Wieczorny” nr 35 z 1959 r.; „Dziennik Bałtycki” {{Txt2Img|Gdynia_(Dziennik_Bałtycki_155_1960)_BBC.jpg|nr 155}} z 1960 r.; Pokrzywnicki: „O prawdopodobnym spadku meteorytu do basenu portowego w Gdyni”, Postępy Astronomii, t. VII, z. 2, 1960<ref>Pokrzywnicki (1960)</ref>. |
{{PJQuote-end}} | {{PJQuote-end}} | ||
- | === Próba wyjaśnienia === | + | === Próba wyjaśnienia zdarzenia === |
- | + | ||
- | + | ||
+ | Możliwe, że był to spadek zdeorbitowanego satelity amerykańskiego [http://en.wikipedia.org/wiki/Project_SCORE SCORE], który miał miejsce 21 stycznia 1959 roku<ref name="Infra"></ref>. Ale to wytłumaczenie wydaje się mało prawdopodobne, gdyż nachylenie orbity satelity wynosiło 32°,2, a Gdynia leży na wysokości 54°,5N. | ||
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
Linia 56: | Linia 56: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
+ | | htmlFileMap = wiki-Gdynia.htm | ||
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | ||
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Gdynia.kml | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Gdynia.kml | ||
+ | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Gdynia-fit.kml | ||
| lat = 54.5566 | | lat = 54.5566 | ||
| lon = 18.56 | | lon = 18.56 | ||
| zoom = 11 | | zoom = 11 | ||
- | | type = | + | | type = roadmap |
}} | }} | ||
+ | {{GEIcon-ImpactSpot}} | ||
+ | prawdopodobne miejsce spadku meteorytu do basenu portowego | ||
{{GEIcon-PinRed}} | {{GEIcon-PinRed}} | ||
basen portowy nr 4 | basen portowy nr 4 | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
- | Poza wymienionym świadkiem dokerem Janem Blok, świadkami zdarzenia byli również: dźwigowy Władysław Kuczyński, pracownik portu Stanisław Kołodziejski i inż. Alojzy Data<ref name="Infra">portal Infra</ref>. | + | Poza wymienionym świadkiem dokerem Janem Blok, świadkami zdarzenia byli również: dźwigowy Władysław Kuczyński, pracownik portu Stanisław Kołodziejski i inż. Alojzy Data<ref name="Infra">źródło portal Infra</ref>. |
+ | |||
+ | <br clear="all"/> | ||
+ | |||
+ | [[Image:Gdynia_(Pokrzywnicki_1960).jpg|thumb|450px|left|Plan portu (źródło: Pokrzywnicki 1960)]] | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
Linia 73: | Linia 81: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | * ''Dziennik Bałtycki'', nr 155 | + | * ''Dziennik Bałtycki'', (1960), '''PAN daje 1000 zł nagrody za odnalezienie meteorytu. Wznowienie poszukiwań tajemniczego przedmiotu w basenie portu gdyńskiego''', nr 155 (29 czerwca 1960), s. 4. Plik {{link-dLibra|BBC|d|14398}}. |
+ | |||
+ | * ''Dziennik Łódzki'', (1960), '''Zagadka basenu gdyńskiego''', nr 292, 1960, s. 3-4. Plik {{link-dLibra|RZLBC|d|59096}}. | ||
* ''Ekspres Wieczorny'', nr 35 z 1959 r. | * ''Ekspres Wieczorny'', nr 35 z 1959 r. | ||
Linia 81: | Linia 91: | ||
* {{Pilski (1999)}} | * {{Pilski (1999)}} | ||
- | * Pokrzywnicki Jerzy, (1960), '''O prawdopodobnym spadku meteorytu do basenu portowego w Gdyni''', ''Postępy Astronomii'', 2, 1960. | + | * Pokrzywnicki Jerzy, (1960), '''O prawdopodobnym spadku meteorytu do basenu portowego w [[Gdynia|Gdyni]]''', ''Postępy Astronomii'', 8(2), 1960, s. 111-115. Plik {{Link-PA |r=1960 |n=2}}. |
* {{Pokrzywnicki (1964) |page=124-125}} | * {{Pokrzywnicki (1964) |page=124-125}} | ||
Linia 91: | Linia 101: | ||
Doniesienia w ówczesnej prasie → [[Gdynia/Czasopisma]] | Doniesienia w ówczesnej prasie → [[Gdynia/Czasopisma]] | ||
- | {{Koblitz References | 1=Following detonations, many people witnessed a meteorite falling into the sea near Gdynia. Soon after the incident a diver examined the sea bed and in 1960 a dredge was used, but no meteorite was found, J.Pokrzywnicki, Studia Geol. Polon., 1964, 15, p.124, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.148.}} | + | {{Koblitz References |1=Following detonations, many people witnessed a meteorite falling into the sea near Gdynia. Soon after the incident a diver examined the sea bed and in 1960 a dredge was used, but no meteorite was found, J.Pokrzywnicki, Studia Geol. Polon., 1964, 15, p.124, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.148.}} |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
+ | |||
+ | == Zobacz również == | ||
+ | |||
+ | * '''[[Gdynia/Czasopisma]]''' | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
Linia 99: | Linia 113: | ||
* '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt wątpliwy (''Doubtful meteorite'') [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=10869 Gdynia] | * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt wątpliwy (''Doubtful meteorite'') [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=10869 Gdynia] | ||
- | * Portal Infra – [http://www.infra.org.pl/fenomen-ufo/historia-spotka-z-ufo/733-katastrofa-ufo-w-gdyni-legenda-z-ubiegego-wieku Katastrofa UFO w Gdyni: Legenda z ubiegłego wieku]; teorie: UFO, spotkanie z | + | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gdynia Gdynia] |
+ | * Portal Infra – [http://www.infra.org.pl/fenomen-ufo/historia-spotka-z-ufo/733-katastrofa-ufo-w-gdyni-legenda-z-ubiegego-wieku Katastrofa UFO w Gdyni: Legenda z ubiegłego wieku]; teorie: UFO, spotkanie z „obcym”, służby specjalne, itp. itd. Dużo informacji o samym zdarzeniu i prawdopodobne wyjaśnienie, że był to spadek satelity! | ||
{{Co jeszcze na stronę}} | {{Co jeszcze na stronę}} | ||
- | * mapka | + | * mapka basenu i lokalizacja statku |
* Postępy Astronomii z art. Pokrzywnickiego | * Postępy Astronomii z art. Pokrzywnickiego | ||
Aktualna wersja na dzień 23:48, 20 gru 2024
„Coś” spadło do basenu portowego?!
Gdynia → | |
Wątpliwy (doubtful) spadek | |
Lokalizacja | Gdynia, Polska |
Położenie[1] | 54°35'N, 18°40'E |
Data | 21 stycznia 1959 r., 05:00 (środa) |
Uwagi | domniemany spadek meteorytu do basenu portowego |
Charakterystyka | |
Typ | ? |
Masa | ? |
Meteoritical Bulletin Database |
Relacja o spadku meteorytu – zdarzenie sklasyfikowane w Meteoritical Bulletin Database jako wątpliwe (Doubtful).
Około godziny 5 rano 21 stycznia 1959 roku (środa) pracownicy Portu w Gdyni zaobserwowali obiekt, który wpadł do basenu portowego.
Opis wg Pokrzywnickiego (1964)
- (zgodnie z oryginałem)
Pokrzywnicki (1964)
20. SPADEK W GDYNI 21 stycznia 1959 r. około godz 5 rano doker Jan Blok, znajdujący się w tym czasie na pokładzie statku P.L.O. „Jarosław Dąbrowski” przycumowanym dziobem na SW w Basenie Portowym nr IV w Gdyni na Nadbrzeżu Polskim, zauważył czerwony punkt na niebie, który zbliżał się do niego z błyskawiczną szybkością od strony mostku kapitańskiego. Zdawało mu się, że ów „punkt” leci prosto na niego, w związku z czym pochylił się całym ciałem w prawą stronę, aby – jak podał – uniknąć zderzenia. Po chwili zauważył jasny błysk w formie stożkowej, o średnicy około 1,5 m i długości około 4 m. Światło lecącego przedmiotu tak go przeraziło i oślepiło, że zakrył rękoma oczy. Jednocześnie usłyszał „bardzo silne tarcie powietrza”, czy też dźwięk metaliczny „przypominający dźwięk blachy”. O opisanym zdarzeniu dowiedziała się z prasy Sekcja Meteorytyki P.T.M.A. w Warszawie[2], która zwróciła się do oddziału P.T.M.A. w Gdyni o zebranie dalszych informacji i przesłuchanie świadków, co zostało dokonane w dniach 25 II, 7 III i 11 IV. Dodatkowo przesłuchania głównych świadków zjawiska dokonał autor w dniach 10 i 11 VIII 1959 r. w Gdyni. Na podstawie przeprowadzonych dochodzeń, które całkowicie potwierdziły obserwacje Bloka, ustalono dalsze szczegóły i przybliżone miejsce spadku. Miejsce to zostało przeszukane przez nurków, niestety z wynikiem negatywnym; przypuszczalny meteoryt mógł się wbić na pewną głębokość w muliste dno basenu, zaś przy każdym stąpnięciu nurka muł unosił się z dna i utrudniał widoczność. Dalsze poszukiwania zostały przeprowadzone z inicjatywy autora w lipcu 1960 r. przy współudziale miejscowego Oddziału P.T.M.A. w Gdyni. Dokonano bagrowania (tzw. „rakiem”) dna basenu, przesiewając wydobyty muł denny przez specjalnie sporządzoną kratę zmontowaną na przycumowanej do „raka” barce. Prace te niestety nie dały wyników pozytywnych. Wnioski, do jakich można dojść w omawianej sprawie, są następujące: 1. Zjawiska świetlne i dźwiękowe zauważone przez świadków są dość typowe dla spadków meteorytów. Bliższa charakterystyka tych zjawisk zależy oczywiście w dużej mierze od subiektywnych ocen, tym niemniej są one zgodne ze sobą. 2. Spadająca masa nie rozproszyła się całkowicie w atmosferze, lecz dała spadek pewnej bryły o nieokreślonej bliżej wadze do basenu portowego. Bryła ta najprawdopodobniej była meteorytem, gdyż trudno znaleźć inne tłumaczenie. 3. Twierdzenie świadków, że kolor bryły po pogrążeniu się jej w wodzie zmienił się na czerwony, jest zrozumiałe, jeżeli założymy, że bryła miała stosunkowo dużą masę i być może była syderytem[3]. 4. Wbrew hamującemu działaniu wody, które jest – jak wiemy – bardzo znaczne, przypuszczalny meteoryt musiał się jednak wbić w dno basenu na pewną, bliżej nieokreśloną głębokość1.
|
Próba wyjaśnienia zdarzenia
Możliwe, że był to spadek zdeorbitowanego satelity amerykańskiego SCORE, który miał miejsce 21 stycznia 1959 roku[5]. Ale to wytłumaczenie wydaje się mało prawdopodobne, gdyż nachylenie orbity satelity wynosiło 32°,2, a Gdynia leży na wysokości 54°,5N.
Lokalizacja
prawdopodobne miejsce spadku meteorytu do basenu portowego
basen portowy nr 4
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Poza wymienionym świadkiem dokerem Janem Blok, świadkami zdarzenia byli również: dźwigowy Władysław Kuczyński, pracownik portu Stanisław Kołodziejski i inż. Alojzy Data[5].
Bibliografia
- Dziennik Bałtycki, (1960), PAN daje 1000 zł nagrody za odnalezienie meteorytu. Wznowienie poszukiwań tajemniczego przedmiotu w basenie portu gdyńskiego, nr 155 (29 czerwca 1960), s. 4. Plik bLib.
- Dziennik Łódzki, (1960), Zagadka basenu gdyńskiego, nr 292, 1960, s. 3-4. Plik lLib.
- Ekspres Wieczorny, nr 35 z 1959 r.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Pilski Andrzej S., (1999), Nieziemskie skarby. Poradnik poszukiwacza meteorytów, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999. ISBN 83-7180-173-4.
- Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O prawdopodobnym spadku meteorytu do basenu portowego w Gdyni, Postępy Astronomii, 8(2), 1960, s. 111-115. Plik DjvU.
- Pokrzywnicki Jerzy, (1964), I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich, Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, (s. 124-125).[6][7] Plik PDF.
- Wieczór Wybrzeża, nr 22, 23, 25, 30, 33, 43, 45, 191 z 1959 r. oraz nr 167 z 1960 r.
- Życie Warszawy, nr 35 z 1959 r.
Doniesienia w ówczesnej prasie → Gdynia/Czasopisma
Przypisy
Zobacz również
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt wątpliwy (Doubtful meteorite) Gdynia
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt wątpliwy (Doubtful meteorite) Gdynia
- Wikipedia – Gdynia
- Portal Infra – Katastrofa UFO w Gdyni: Legenda z ubiegłego wieku; teorie: UFO, spotkanie z „obcym”, służby specjalne, itp. itd. Dużo informacji o samym zdarzeniu i prawdopodobne wyjaśnienie, że był to spadek satelity!
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- mapka basenu i lokalizacja statku
- Postępy Astronomii z art. Pokrzywnickiego