PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Padvarninkai

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(→Linki zewnętrzne)
(→Bibliografia)
Linia 125: Linia 125:
* {{Morozewicz (1931)}}
* {{Morozewicz (1931)}}
-
* +Slezevicius Kazys (Sleževičius Kazys), Kodatis Bernardas, Kaveckis Mykolas, (1930), '''Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną''', ''Darbai Lietuvos universiteto matematikos-gamtos fakulteto, Kaunas'', vol. 5, 1930, s. 131-176.<ref>zawiera 6 plansz i&nbsp;5&nbsp;rysunków w&nbsp;tekście! części: I.&nbsp;''Die Aufsuchung der im Jahre 1929 niedergefallenen Meteoriten'' (s.&nbsp;131-140), II.&nbsp;''Bahnbestimmung und Identifikationsbeweis der gefundenen Meteoriten'' (s.&nbsp;141-150), III.&nbsp;''Kurze Zusammenfassung der Erfoeschung des in Litauen niederfallenen Meteoritis'' (s.&nbsp;151-169)</ref>
+
* Slezevicius Kazys (Sleževičius Kazys), Kodatis Bernardas, Kaveckis Mykolas, (1930), '''Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną''', ''Vytauto Didžiojo Universiteto Matematikos-Gamtos Fakulteto Darbai'', t. V (3 sąsiuvinys), Kaunas 1930, s. 131-176.<ref>zawiera 6 plansz i&nbsp;5&nbsp;rysunków w&nbsp;tekście! części: I.&nbsp;''Die Aufsuchung der im Jahre 1929 niedergefallenen Meteoriten'' (s.&nbsp;131-140), II.&nbsp;''Bahnbestimmung und Identifikationsbeweis der gefundenen Meteoriten'' (s.&nbsp;141-150), III.&nbsp;''Kurze Zusammenfassung der Erfoeschung des in Litauen niederfallenen Meteoritis'' (s.&nbsp;151-169)</ref>
{{Koblitz References | 1=Eleven stones were found some months after the fall, totalling 3858g, the largest 2128g, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.366. Description and analysis, K.Slezevicius et al., Lietuvos Univ. Mat.-Gamtos Fak. Darbai, Kaunas, 1930, 5, p.131 (M.A.4-419), R.Brauns, Centralblatt Min., 1930, (Abt. A), p.401 (M.A.4-420). The given latitude and longitude are those of Androniski. Differs in texture and mineralogy from Shergotty and Zagami, Padvarninkai has ferrohypersthene, R.A.Binns, Nature, 1967, 213, p.1111, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.276. Noble gas data, ages, D.Heymann et al., GCA, 1968, 32, p.1241. X-ray study of maskelynite structure and bulk chemical composition, V.A.Vasiljev, Meteoritika, 1969, 29, p.94. Al-26 data, K.Fuse and E.Anders, GCA, 1969, 33, p.653. Partial INAA, 16.1% total Fe, R.A.Schmitt et al., Meteoritics, 1972, 7, p.131. TEM study of maskelynite, P.M.Martin and D.J.Barber, Meteoritics, 1978, 13, p.552 (abs.). Infrared photometry, albedo, JHK colors, M.Leake et al., Meteoritics, 1978, 13, p.101. Mineral analysis, similar in composition to Millbillillie eucrite, B.Mason et al., Smithson. Contrib. Earth Sci., 1979, (22), p.27. Not a member of the SNC group. Modal composition, J.S.Delaney et al., J. Geophys. Res., 1984, 89 (suppl.), p.C251. Be-10 and Al-26 data, D.Aylmer et al., GCA, 1988, 52, p.1691. Mineralogy, study of zircon grains, M.Bukovanská et al., Meteoritics, 1991, 26, p.325 (abs.). Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Mineralogy and shock textures, the most highly shocked eucrite known, A.Yamaguchi et al., Meteoritics, 1993, 28, p.462 (abs.). Ar-Ar ages of different lithologies, J.Kunz et al., Meteoritics, 1994, 29, p.487 (abs.). Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, LPSC, 1995, 26, p.1299 (abs.). Cosmogenic and fissiogenic noble gases and Kr-Kr exposure age, A.Shukolyukov and F.Begemann, MAPS, 1996, 31, p.60. Ar-Ar, Rb-Sr and Sm-Nd systematics, L.E.Nyquist et al., MAPS, 1996, 31, p.A101 (abs.). Xe isotopic composition, Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, GCA, 1996, 60, p.2453. Ar-Ar dating of shock event, J.Kunz et al., MAPS, 1997, 32, p.647. VIS reflectance spectra, T.Hiroi and C.M.Pieters, Antarct. Meteorite Res., 1998, (11), p.163. FTIR spectra, M.Bukovanska et al., MAPS, 1998, 33, p.A25 (abs.). Chlorine abundance, D.H.Garrison et al., MAPS, 2000, 35, p.419. Major and trace element composition, J.A.Barrat et al., MAPS, 2000, 35, p.1087. Study of zircon, A.Yamaguchi and K.Misawa, Papers 26th Symp. Ant. Met., NIPR Tokyo, 2001, p.165 (abs.). U-Pb isotopic systematics of zircons, K.Misawa et al., LPSC, 2002, 33, abs. #1769. Geochemical study based on INAA analysis, D.W.Mittlefehldt and M.M.Lindstrom, GCA, 2003, 67, p.1911. U-Pb and Pb-Pb dating of zircons, K.Misawa et al., GCA, 2005, 69, p.5847. Spectral parameters for VIS-NIR reflectance, R.Duffard et al., MAPS, 2005, 40, p.445.}}
{{Koblitz References | 1=Eleven stones were found some months after the fall, totalling 3858g, the largest 2128g, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.366. Description and analysis, K.Slezevicius et al., Lietuvos Univ. Mat.-Gamtos Fak. Darbai, Kaunas, 1930, 5, p.131 (M.A.4-419), R.Brauns, Centralblatt Min., 1930, (Abt. A), p.401 (M.A.4-420). The given latitude and longitude are those of Androniski. Differs in texture and mineralogy from Shergotty and Zagami, Padvarninkai has ferrohypersthene, R.A.Binns, Nature, 1967, 213, p.1111, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.276. Noble gas data, ages, D.Heymann et al., GCA, 1968, 32, p.1241. X-ray study of maskelynite structure and bulk chemical composition, V.A.Vasiljev, Meteoritika, 1969, 29, p.94. Al-26 data, K.Fuse and E.Anders, GCA, 1969, 33, p.653. Partial INAA, 16.1% total Fe, R.A.Schmitt et al., Meteoritics, 1972, 7, p.131. TEM study of maskelynite, P.M.Martin and D.J.Barber, Meteoritics, 1978, 13, p.552 (abs.). Infrared photometry, albedo, JHK colors, M.Leake et al., Meteoritics, 1978, 13, p.101. Mineral analysis, similar in composition to Millbillillie eucrite, B.Mason et al., Smithson. Contrib. Earth Sci., 1979, (22), p.27. Not a member of the SNC group. Modal composition, J.S.Delaney et al., J. Geophys. Res., 1984, 89 (suppl.), p.C251. Be-10 and Al-26 data, D.Aylmer et al., GCA, 1988, 52, p.1691. Mineralogy, study of zircon grains, M.Bukovanská et al., Meteoritics, 1991, 26, p.325 (abs.). Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Mineralogy and shock textures, the most highly shocked eucrite known, A.Yamaguchi et al., Meteoritics, 1993, 28, p.462 (abs.). Ar-Ar ages of different lithologies, J.Kunz et al., Meteoritics, 1994, 29, p.487 (abs.). Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, LPSC, 1995, 26, p.1299 (abs.). Cosmogenic and fissiogenic noble gases and Kr-Kr exposure age, A.Shukolyukov and F.Begemann, MAPS, 1996, 31, p.60. Ar-Ar, Rb-Sr and Sm-Nd systematics, L.E.Nyquist et al., MAPS, 1996, 31, p.A101 (abs.). Xe isotopic composition, Pu-Xe dating, A.Shukolyukov and F.Begemann, GCA, 1996, 60, p.2453. Ar-Ar dating of shock event, J.Kunz et al., MAPS, 1997, 32, p.647. VIS reflectance spectra, T.Hiroi and C.M.Pieters, Antarct. Meteorite Res., 1998, (11), p.163. FTIR spectra, M.Bukovanska et al., MAPS, 1998, 33, p.A25 (abs.). Chlorine abundance, D.H.Garrison et al., MAPS, 2000, 35, p.419. Major and trace element composition, J.A.Barrat et al., MAPS, 2000, 35, p.1087. Study of zircon, A.Yamaguchi and K.Misawa, Papers 26th Symp. Ant. Met., NIPR Tokyo, 2001, p.165 (abs.). U-Pb isotopic systematics of zircons, K.Misawa et al., LPSC, 2002, 33, abs. #1769. Geochemical study based on INAA analysis, D.W.Mittlefehldt and M.M.Lindstrom, GCA, 2003, 67, p.1911. U-Pb and Pb-Pb dating of zircons, K.Misawa et al., GCA, 2005, 69, p.5847. Spectral parameters for VIS-NIR reflectance, R.Duffard et al., MAPS, 2005, 40, p.445.}}

Wersja z 13:51, 25 cze 2014

Padvarninkai →
Padvarninkai (Kulik 1941 Fig 9).jpg
Okaz meteorytu Padvarninkai o wadze 48 g (źródło: Kulik 1941)
Spadek
Lokalizacja Litwa
Położenie[1] 55°40'N, 25°0'E
Data 9 lutego 1929 r.,[2] 00:45[3] (sobota)
Charakterystyka
Typ achondryt, eukryt,
EUC-mmict
Masa 3858 g (5343 g)[4], największy 2128 g
Liczba okazów 11 okazów (12)[4]
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
w NHM Cat: Andrioniskis (Andrioniškis), Andronishkis, Andronishkyai, Litau, Padvarninkaj; po rosyjsku: Андронишкис, Падварнинкай. Nazwa meteorytu po litewsku Andrioniškio meteoritas, po rosyjsku Андренишкис метеорит

Spadek meteorytów o 00:45 po północy w nocy z 8 na 9 lutego 1929 roku[2] (sobota) na Litwie (achondryt, eukryt EUC-mmict). Według katalogu meteorytów znaleziono 11 okazów o wadze 3858 g, z których największy ważył nieco ponad 2 kg (wg Kulik (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g).

Spadek klasyfikowany jako deszcz meteorytów (метеоритный дождь).[3]


Opis meteorytu Padvarninkai wg Kulik (1941)[5]
«

2. Падварнинкай (№№ 787-788)
[Синоним: Андронишкяй (3)[6]]

Выпал дождем в 0 ч. 45 м. по среднему европейскому времени 9.II.1929 г. в приходе Андронишкяй в Литве (55°40' с. ш., 25° в. д.). На площади в 10 км² через несколько месяцев после падения было собрано 12 экземпляров, покрытых характерной смоляно-черной блестящей мелкоморщинистой корой, весом от 27.81 г, а всего 5343 г. Из них проф. Кавецкис, в порядке обмена, передал АН СССР 63 г., в том числе один образец (№ 9) весом в 48 г (табл. 1, фиг. 9). Длительность полета болида исчисляется для этого случая в 4—5 секунд. Длину пути в воздухе П. Н. Чирвинский определяет в 269 км, высоту кажущегося радианта — в 86 км, высоту точки остановки — в 20 км и узел — в 805.1. [przypis: При счете от 0 ч. 1.1.1801 г. по 8.II.1929 г]

По петрографическому составу Падварнинкай определен как пироксен-маскелинитовый, богатый кальцием (10—12%) ахондрит-шерготит (группа эвкритов), — всего лишь второе из известных до сих пор случаев падение этого типа (первое имело место 25.VIII.1805 г. у Шерготи). Никелистого железа этот метеорит содержит мало (0.32—1.56%). П. Н. Чирвинский (3) отметил в нем наличие моно- и полисоматических хондр. [przypis: Если это так, то в таком случае этот метеорит не укладывается в принятую классификацию метеоритов, так как получается nonsens: «хондритовый ахондрит» (шариковый бесшариковый каменный метеорит)]

Метеорит исследовали и описали: на литовском языке проф. К. Слежевичиус, проф. М. Кавецкис (4) и доц. В. Кодатис; на немецком - Р. Браунс (5 и 6) и на русском — П. Н. Чирвинский (3).

(…)

ЛИТЕРАТУРА [fragment]

3. П. H. Чирвинский. Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве. Зап. Р. мин. о-ва 1935, LXIV, 328—346.[7]

4. Prof. K. Slezovicius, prof. M. Kaveckis, doc. B. Kodatis. Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną. Atspausdinta is Matemat.-Gamtos Fakulteto Darbų V tomo. Kaunas. 1930. V. D. m.[8]

5. R. Brauns. Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niederfallenden Meteoriten. Centralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. 1930, № 10, SS. 401—407.[9]

6. R. Brauns. Die chemische Zusammensetzung und der Mineralbestand der Eukrite. Zentralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. Abt. A, 1931. SS. 18—23.[10]

(…)

»


W ciągu kilku miesięcy po spadku znaleziono na obszarze 10 km² 12 sztuk (fragmentów) meteorytów o łącznej wadze 5,343 kg (najmniejszy miał 27,81 g) pokrytych charakterystyczną czarną, błyszczącą, drobno pomarszczoną skorupą (Kulik 1941). W 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g (Wikipedia LT). Według klasyfikacji Rose-Tschermak-Brezina[11] był on początkowo zaliczany do shergottytów (Holba et al.). Wiek meteorytu oszacowano na 4,548±0,010 mld lat.

Okoliczności spadku i późniejsze doniesienia zostały obszernie opisane w Ilustrowanym Kuryerze Codziennym oraz w innych ukazujących się wówczas w Polsce gazetach; → patrz więcej relacji prasowych w doniesieniu Wobolniki.


Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach:

Zbiór waga fragmentów[12]
(Koblitz MetBase) 		uwagi
Vilnius, Min. Mus. Univ. 2100 g main mass; 4 fragmenty (Wikipedia LT)
Vilnius, Mus. Geol. Inst. 1168 g 2 fragmenty (Wikipedia LT)
Moscow, Acad. Sci. 126 g
Prague, Nat. Mus. 87 g
London, Nat. Hist. Mus. 50 g
Gifhorn, Bartoschewitz Colln. 29,8 g
(…)

W polskich kolekcjach prywatnych znajdują się tylko małe fragmenty tego meteorytu.


Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka (Kosiński 2012).

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(A) Androniszki, (P) Padvarninkai

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Wsie Androniszki (lit. Andrioniškis), Padvarninkai (ros. Падварнинкай).


Według Wikipedii (LT) w 1969 roku znaleziono jeszcze jeden okaz meteorytu o wadze 1073,5 g!


Bibliografia

  • Brauns R., (1930), Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niedergefallenen Meteoriten, Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, Abt. A, 1930, s. 401-407.
  • Brauns R., (1931), Die chemische Zusammensetzung und der Mineralbestand der Eucrite, Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, Abt. A, 1931, s. 18-23.
  • +Чирвинский Пётр Николаевич (Chirvinsky Petr Nikolaevich), (1935), Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве, Записки Российского минералогического общества, vol. 64(2), 1935, s. 328-346.
  • +Holba Ágnes, Lukács Bela[13], Padvarninkai, the ex-shergottite (a study on bulk compositions), Sphaerula, 2, 25 (1998-2001). Plik TXT.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Meteor runął do jeziora na Wileńszczyźnie, nr 44 (14 lutego 1929), s. 12. Plik DjVu.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), A więc meteor spadł na Litwie pod Ucianami, nr 46 (16 lutego 1929), s. 10. Plik DjVu.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), W poszukiwaniu meteoru, nr 48 (18 lutego 1929), s. 8. Plik DjVu.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Meteor kowieński "kulą ognistą", nr 49 (19 lutego 1929), s. 5. Plik DjVu.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Odnalezienie miejsca upadku meteoru, nr 50 (20 lutego 1929), s. 5. Plik DjVu.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Niedbalstwo uniwersytetu kowieńskiego, nr 255 (18 września 1929), s. 7. Plik DjVu.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Кулик Леонид А. (Kulik Leonid A.), (1941), Прирост коллекции метеоритов Академии Наук СССР в Москве с 1934 по 1939 г. (Meteorite collection of the Academy of Sciences of USSR. Augmentation between the years 1934 and 1939 in Moscow), Метеоритика (Meteoritika), vol. I, 1941, s. 73-123, (s. 76).[14] Plik TXT.
  • Slezevicius Kazys (Sleževičius Kazys), Kodatis Bernardas, Kaveckis Mykolas, (1930), Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną, Vytauto Didžiojo Universiteto Matematikos-Gamtos Fakulteto Darbai, t. V (3 sąsiuvinys), Kaunas 1930, s. 131-176.[15]


Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ a b tj. 27 stycznia 1929 roku wg kalendarza juliańskiego (starego stylu)
  3. ^ a b wg portalu Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР
  4. ^ a b Koblitz MetBase; wg Kulik (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g
  5. ^ tekst odczytany OCR, więc może zawierać błędy
  6. ^ powołania na literaturę na końcu cytatu
  7. ^ Чирвинский (1935)
  8. ^ Slezevicius (1930); po litewsku
  9. ^ Brauns (1930)
  10. ^ Brauns (1931)
  11. ^ patrz → Oznaczenia typów meteorytów u Pokrzywnickiego
  12. ^ łączna waga fragmentów wymienionych w katalogu Koblitz MetBase wynosi 3692,9 g
  13. ^ CRIP, RMKI, Department of Theoretical Physics, Budapest 114, PO Box 49, H-1525, Hungary
  14. ^ szczegółowy opis części rosyjskich meteorytów: Alexandrovsky (Александровский Хутор), Berdyansk (Бердянск), Brahin (Брагин), Brient (Бриент), Grossliebenthal (Гроселибенталь), Erofeevka (Ерофеевка), Glasatovo (Кашин), Ichkala (Ичкала), Kainsaz (Каинсаз), Kaptal-Aryk (Каптал-Арык), Karagai (Карагай), Khmelevka (Хмелевка), Lavrentievka (Лаврентьевка), Mighei (Мигеи), Nikolaevka (Николаевка), Novorybinskoe (Новорыбинское), Padvarninkai (Падварнинкай), Pavlodar (stone) (Павлодар), Pavlograd (Мордвиновка), Pavlovka (Павловка), Pervomaisky (Первомайский Поселок), Pesyanoe (Старое Песьяное), Savtschenskoje (Савченское), Sungach (Сунгач), Vavilovka (Вавиловка), Veliko-Nikolaevsky Priisk (Велико-Николаевский Прииск), Yurtuk (Юртук), Zhovtnevyi (Жовтневый Хутор), Zmenj (Жмени); publikacja zawiera plansze (I-XVIII) z fotografiami meteorytów; patrz również tego autora → dodatkowa bibliografia meteorytu Brahin (po rosyjsku)
  15. ^ zawiera 6 plansz i 5 rysunków w tekście! części: I. Die Aufsuchung der im Jahre 1929 niedergefallenen Meteoriten (s. 131-140), II. Bahnbestimmung und Identifikationsbeweis der gefundenen Meteoriten (s. 141-150), III. Kurze Zusammenfassung der Erfoeschung des in Litauen niederfallenen Meteoritis (s. 151-169)

Zobacz również

Linki zewnętrzne


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  • publikacja Slezevicius (1930) - z mapami?
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Padvarninkai”
Osobiste