(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Nerft
Z Wiki.Meteoritica.pl
| Linia 20: | Linia 20: | ||
| - | Pierwsze doniesienie o spadku zamieścił Grewingk (1864)<ref> | + | Pierwsze doniesienie o spadku zamieścił Grewingk (1864)<ref>Grewingk (1864) zacytował doniesienie zamieszczone w ''Riga'schen Zeitung'' nr 6 z kwietnia 1864 roku</ref> w swoim opracowaniu poświęconym meteorytom [[Buschhof]] i [[Pillistfer]]. Pełną relację ze spadku i wyniki badań opublikował Kuhlberg w 1868 roku w publikacji poświęconej wynikom badań meteorytów Nerft, [[Lixna]] i Honolulu<ref>estońska ekspedycja na wyspy archipelagu Hawajów była świadkiem spadku meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=11904 Honolulu]''' - chondryt zwyczajny L5, TKW 2,42 kg, spadek 27 września 1825 roku</ref>. |
| + | |||
Tuż przed wschodem słońca, przy bezchmurnym niebie, pracujący chłopi usłyszeli dziwne detonacje podobne do wystrzałów armatnich. W pobliżu Nerft na farmie '''''Pohgel''''', gospodarz Jahn Kasak i jego trzej pomocnicy Jehkab Wilister, Dahn Leepin i Peter Grünwald, którzy budowali stodołę, zauważyli w odległości 375 kroków (''Schritt''), jak dziwny obiekt, który spadł na ziemię rozrzucając w powietrze trawę. Jehkab natychmiast podniósł kamień, który utworzył dziurę w ziemi 8-9 cali i na tyle też głęboką. Według jego relacji, kamień wydzielał zapach prochu i był jeszcze bardzo ciepły, co poczuł przez wełniane rękawice. Znaleziony meteoryt (Nr. I) ważył 13,77 funta. | Tuż przed wschodem słońca, przy bezchmurnym niebie, pracujący chłopi usłyszeli dziwne detonacje podobne do wystrzałów armatnich. W pobliżu Nerft na farmie '''''Pohgel''''', gospodarz Jahn Kasak i jego trzej pomocnicy Jehkab Wilister, Dahn Leepin i Peter Grünwald, którzy budowali stodołę, zauważyli w odległości 375 kroków (''Schritt''), jak dziwny obiekt, który spadł na ziemię rozrzucając w powietrze trawę. Jehkab natychmiast podniósł kamień, który utworzył dziurę w ziemi 8-9 cali i na tyle też głęboką. Według jego relacji, kamień wydzielał zapach prochu i był jeszcze bardzo ciepły, co poczuł przez wełniane rękawice. Znaleziony meteoryt (Nr. I) ważył 13,77 funta. | ||
| Linia 41: | Linia 42: | ||
| lat = 56.21 | | lat = 56.21 | ||
| lon = 25.3 | | lon = 25.3 | ||
| - | | zoom = | + | | zoom = 9 |
| type = map | | type = map | ||
}} | }} | ||
| Linia 54: | Linia 55: | ||
Współrzędne dla meteorytu Nerft podane w Meteoritical Bulletin wskazują na punkt leżący około 240 km na zachód od rzeczywistego miejsca spadku meteorytów. | Współrzędne dla meteorytu Nerft podane w Meteoritical Bulletin wskazują na punkt leżący około 240 km na zachód od rzeczywistego miejsca spadku meteorytów. | ||
| - | Według Kuhlberga (1868) meteoryty spadły w punktach (współrzędne w starym układzie odniesienia)<ref>aby otrzymać współrzędne we współczesnym układzie należy od wartości długości geograficznej odjąć wartość 17°40', szerokość geograficzna pozostaje bez zmian</ref>: '''Pohgel''' ('''Nr. I''') 56°13'24"Br. 42°56'31"O.L.v.F., '''Swajahn''' ('''Nr. II''') 56°14'Br. 42°57'31"O.L.v.F. | + | Według Kuhlberga (1868) meteoryty spadły w punktach (współrzędne w starym układzie odniesienia ''Ferro'')<ref>'''O.L.v.F.''' - ''östliche Länge v. Ferro''; aby otrzymać współrzędne we współczesnym układzie należy od wartości długości geograficznej odjąć wartość 17°40', szerokość geograficzna pozostaje bez zmian; Wikipedia (EN) - [http://en.wikipedia.org/wiki/Ferro_Meridian Ferro Meridian]</ref>: '''Pohgel''' ('''Nr. I''') 56°13'24"Br. 42°56'31"O.L.v.F., '''Swajahn''' ('''Nr. II''') 56°14'Br. 42°57'31"O.L.v.F. |
| + | |||
| + | |||
| + | [[Image:Nerft_maps_(Kuhlberg_1868).jpg|thumb|240px|left|Mapa okolic spadku meteorytu Nerft (źródło: Kuhlberg 1868)]] | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| Linia 60: | Linia 64: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
| - | [[Grafika:Nerft_(Grewingk_1864).jpg|180px|thumb|Opis spadku meteorytu (źródło: Grewingk et al. | + | [[Grafika:Nerft_(Grewingk_1864).jpg|180px|thumb|Opis spadku meteorytu (źródło: Grewingk et al. 1864)]] |
* {{Grewingk (1864)}} | * {{Grewingk (1864)}} | ||
| Linia 82: | Linia 86: | ||
* meteorite.narodu.ru - [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] | * meteorite.narodu.ru - [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] | ||
* Uniwersytet w Tartu, Estonia (University of Tartu, Estonia) - [http://www.ut.ee/en Tartu Ülikool, Eesti] {{SeparatorBull}} [http://www.ut.ee/BGGM/meteor.html Geoloogia-Muuseum] | * Uniwersytet w Tartu, Estonia (University of Tartu, Estonia) - [http://www.ut.ee/en Tartu Ülikool, Eesti] {{SeparatorBull}} [http://www.ut.ee/BGGM/meteor.html Geoloogia-Muuseum] | ||
| - | + | * Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Suwejniszki Suwejniszki] | |
* Wikipedia (LV) - [http://lv.wikipedia.org/wiki/Nereta Nereta] | * Wikipedia (LV) - [http://lv.wikipedia.org/wiki/Nereta Nereta] | ||
[[Category:Poza granicami Polski]] | [[Category:Poza granicami Polski]] | ||
[[Category:Łotwa]] | [[Category:Łotwa]] | ||
Wersja z 23:52, 12 sie 2013
 |
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
| Nerft → | |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Łotwa |
| Położenie[2] | 56°30'N, 21°30'E[1] |
| Data | 12 kwietnia 1864 r., 04:45 (wtorek) |
| Charakterystyka | |
| Typ | chondryt zwyczajny, L6 |
| Masa | 10,92 kg |
| Liczba okazów | 2 okazy |
| Meteoritical Bulletin Database | |
| Synonimy → | |
| w NHM Cat: Poghel, Pohgel, Swajahn; po rosyjsku: Нерфт, po łotewsku: ? | |
Spadek meteorytów 12 kwietnia 1864 roku (wtorek) na Łotwie (chondryt zwyczajny, L6, TKW 10,92 kg).
Pierwsze doniesienie o spadku zamieścił Grewingk (1864)[3] w swoim opracowaniu poświęconym meteorytom Buschhof i Pillistfer. Pełną relację ze spadku i wyniki badań opublikował Kuhlberg w 1868 roku w publikacji poświęconej wynikom badań meteorytów Nerft, Lixna i Honolulu[4].
Tuż przed wschodem słońca, przy bezchmurnym niebie, pracujący chłopi usłyszeli dziwne detonacje podobne do wystrzałów armatnich. W pobliżu Nerft na farmie Pohgel, gospodarz Jahn Kasak i jego trzej pomocnicy Jehkab Wilister, Dahn Leepin i Peter Grünwald, którzy budowali stodołę, zauważyli w odległości 375 kroków (Schritt), jak dziwny obiekt, który spadł na ziemię rozrzucając w powietrze trawę. Jehkab natychmiast podniósł kamień, który utworzył dziurę w ziemi 8-9 cali i na tyle też głęboką. Według jego relacji, kamień wydzielał zapach prochu i był jeszcze bardzo ciepły, co poczuł przez wełniane rękawice. Znaleziony meteoryt (Nr. I) ważył 13,77 funta.
W odległości 700-1000 kroków na północ od punktu pierwszego spadku, na farmie Swajahn, kilka sekund później, trzech świadków: Peter Ehrgle i jego dwóch parobków Jahn Gasparowitsch i Mickkel Sahmar, widziało drugi spadający na ziemię kamień. On również wyrzucił w powietrze ziemię i piasek. Zimna, warząca 11,47 funta bryła (Nr. II) wbiła się w glebę na głębokość stopy.
Masa główna meteorytu znajduje się na Uniwersytecie w Tartu, Estonia.
Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka.[5]
Lokalizacja
(N) Nereta, (S) Svajāni
punkt spadku okazów podane przez Kuhlberga (1868)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Nereta (dawn. Past Nerft), Svajāni (dawn. Swajahn)
Współrzędne dla meteorytu Nerft podane w Meteoritical Bulletin wskazują na punkt leżący około 240 km na zachód od rzeczywistego miejsca spadku meteorytów.
Według Kuhlberga (1868) meteoryty spadły w punktach (współrzędne w starym układzie odniesienia Ferro)[6]: Pohgel (Nr. I) 56°13'24"Br. 42°56'31"O.L.v.F., Swajahn (Nr. II) 56°14'Br. 42°57'31"O.L.v.F.
Bibliografia
.jpg)
- Grewingk Constantin C.A. von, Schmidt Carl E.H., (1864), Ueber die Meteoriten-Fälle von Pillistfer, Buschhof und Igast in Liv- und Kurland (Mit zwei Tafeln und einer Karte.[7]), Archiv für die Naturkunde Liv-, Ehst- und Kurlands, Erste Serie, Dritter Band, Dorpat 1864, s. 421-556.[8][9] Plik PDF; plik DjVu.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Nerft
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Nerft
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry - Нерфт
- meteorite.narodu.ru - Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР
- Uniwersytet w Tartu, Estonia (University of Tartu, Estonia) - Tartu Ülikool, Eesti ● Geoloogia-Muuseum
- Wikipedia - Suwejniszki
- Wikipedia (LV) - Nereta
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}