Oborniki

7. METEORYT OBORNIKI

Na parę lat przed II wojną światową, około 1933-1936 r. znaleziony został w okolicy Obornik (φ = 52°37' – λ = 16°45') odłam żelazny wyglądający na meteoryt. Przyniósł go prof. Kazimierzowi Smulikowskiemu (podówczas kierownikowi Zakładu Mineralogii i Petrografii Uniwersytetu Poznańskiego) – dyrektor gimnazjum niemieckiego w Poznaniu. Wkrótce potem pewien uczeń gimn. im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu przyniósł prof. Bogumiłowi Krygowskiemu podobny okaz znaleziony w lasach obornickich. Prof. Krygowski oddał go prof. Smulikowskiemu, a ten ówczesnemu swemu asystentowi mgr. Antoniemu Polańskiemu (obecnie profesor Zakł. Geochemii Uniw. Warsz.)^[2]. Wszyscy trzej wymienieni profesorowie oświadczyli w rozmowach za mną, że były to najprawdopodobniej meteoryty żelazne. Oba odłamy były płaskawe, wydłużone. Pierwszy z nich, jak o tym była mowa, znaleziony został w okolicy Obornik, a drugi – bardziej na południe, w kierunku Poznania. Sądząc z ich wymiarów waga każdego z nich mogła wynosić – według prof. Smulikowskiego – 3-4 kg.

A oto treść notatki sporządzonej na moją prośbę 1 września 1957 r. przez prof. Krygowskiego:

„Około roku 1936 przyniósł mi uczeń, dojeżdżający do szkoły w Poznaniu, ciężki, dziwny kamień, który został znaleziony w lasach obornickich (Oborniki Wielkopolskie). Uczeń ten nie potrafił określić miejsca znalezienia, gdyż kamień pochodził już z drugiej ręki. Napewno jednak znaleziono go w lasach obornickich. Kamień ten o postaci wrzecionowatej, tępej, długości ok. 25 cm (odtwarzam z pamięci), szerokości 12-14 cm, wysokości nieco mniejszej^[3], pokryty szaro-czarnobrązową glazurą oceniłem jako meteoryt. Znaczny ciężar oraz duża twardość, próba dokonana młotkiem, przemawiały za tym, że to istotnie niezwykły kamień.

Strona z Meteoritical Bulletin ze zgłoszeniem meteorytu Oborniki (Obornik)

Meteoryt oddałem prof. K. Smulikowskiemu, który zainteresował się okazem i oddał go do opracowania mgr Antoniemu Polańskiemu. Opracowanie miało być jego pracą doktorską.^[4] Mgr Polański pokazywał mi później meteoryt zeszlifowany z jednej strony, gdzie ukazywał się czysty przekrój metaliczny (o kolorze jasnym) oraz charakterystyczne struktury^[5]. Według tymczasowej oceny prof. Smulikowskiego miał to być meteoryt żelazno-niklowy”^[3].

Meteoryty te przechowywane w zbiorach Zakładu Mineralogii i Petrografii U. P. zaginęły podczas II wojny światowej. Wspomniane odłamy pochodziły prawdopodobnie ze spadku met. Morasko (patrz rozważania na ten temat przy met. Morasko).