(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Križevci
Z Wiki.Meteoritica.pl
Križevci → | |
Meteoryt Križevci (źródło: Šegon et al. 2011)
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Chorwacja |
Położenie[1] | 46°02'20"N, 16°35'23"E |
Data | 4 lutego 2011 r., 23:20:41.3 UT (piątek) |
Uwagi | bolid z którego spadł meteoryt był zarejestrowany przez sieci bolidowe |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny H6 |
Masa | 291 g |
Liczba okazów | jeden okaz |
Meteoritical Bulletin Database |
4 lutego 2011 roku (piątek) o 23:20:41.3 UT nad północną Chorwacją zarejestrowano przelot jasnego bolidu. Wstępnie otrzymał on oznaczenie CMN 20110204, ale autorzy doniesienia w WGN (Šegon et al. 2011) zaproponowali nazwę Križevci.
Zjawisko zarejestrowało dziewięć kamer trzech sieci bolidowych: CMN, SMN i EN[2], odpowiednio cztery, cztery i jedna stacja. Bolid wszedł w atmosferę z prędkością 18 km/s i zapłonął na wysokości 95 km. W najjaśniejszym odcinku na wysokości około 32 km miał jasność około –14m i według relacji świadków nastąpiła wtedy jego fragmentacja. Bolid zgasł na wysokości 21,8 km, kilka kilometrów od miejscowości Križevci na Chorwacji. Duża jasność wskazywała na możliwość spadku meteorytów z tego bolidu. Dane z kamer i relacje świadków pozwoliły wyznaczyć pierwotną orbitę meteoroidu – parametry orbity wskazują na członka grupy planetoid Apollo[3] (orbita: peryhelium q=0,74 j.a., mimośród e=0,5 i bardzo małe nachylenie orbity do ekliptyki i=0,5). Udało się również określić miejsce ewentualnego spadku meteorytów.
Lokalizacja
(K) Križevci
[H] miejsce znalezienia okazu (wg MetBull: 46°02'20"N, 16°35'23"E)
Trajektoria bolidu
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Liczna grupa poszukiwaczy po wyznaczeniu parametrów spadku wyruszyła w teren 19 lutego. Już następnego dnia w okolicy miejscowości Križevci (w Chorwacji) znaleziono jeden, jak dotąd, okaz o wadze 292 g[4], jest to chondryt zwyczajny typu H6[5]. Jest to drugi meteoryt znaleziony m.in. na podstawie danych SMN[2], pierwszym był meteoryt Jesenice z kwietnia 2009 roku.
Bibliografia
- Borovička Jiří, Spurný Pavel, Brown Peter, (2015), Small Near-Earth Asteroids as a Source of Meteorites, arXiv.org, arXiv:1502.03307, 2015 (abstrakt).[6] Plik PDF; plik doi.
- Šegon Damir, Korlević Korado, Andreić Željko, Kac Javor, Atanackov Jure, Kladnik Gregor, (2011), Meteorite-dropping bolide over north Croatia on 4th February, 2011, WGN, The Journal of IMO, vol. 39, nr 4, 2011, s. 98-99. Plik PDF; plik adsabs.
- Šegon Damir, (2011), On the Meteorite Fall in Croatia, International Meteor Conference, IMC 2011, Sep. 15-18, 2011, Sibiu, Romania. Prezentacja PDF.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Križevci
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Križevci
- Croatian Meteor Network (CMN; Hrvatska meteorska mreža – HMM) – Krizevci bolide 2011020405
- International Meteor Organization – IMO
- zvjezdarnica – Astronomi kod Križevaca pronašli meteorit ● HMM – 2011, još jedna godina rasta
- Šegon Damir – On the Meteorite Fall in Croatia.pdf
- woreczko.pl – Sieci bolidowe (fireball network)
- Wikipedia – Križevci
- Wikipedia – Grupa Apolla