(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Vicenice
Z Wiki.Meteoritica.pl
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
„Bliźniak” meteorytu Elbogen
Vicenice → | |
Meteoryt Vicenice (źródło: Tuček 1981)
| |
Znalezisko | |
Lokalizacja | Czechy |
Położenie[2] | 49°13'N, 15°48'E[1] |
Data | październik 1911 |
Charakterystyka | |
Typ | żelazny IID (Om)[3] |
Masa | 4,65 kg[4] |
Liczba okazów | jeden okaz |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
po czesku: Vícenice |
W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi Vícenice (ok. 2 km na południowy-zachód od Náměště nad Oslavou) na parceli o numerze 344 (w miejscu zwanym Velké Štěpky) gospodarz Jan Svoboda, podczas kopania gliny na cegły do stodoły, znalazł na głębokości ok. ¾ metra bryłę meteorytu żelaznego o masie 4,65 kg[4] (Skála et al. 2000). Zatrzymał on znaleziony okaz jako ciekawostkę, który później służył jako obciążnik podczas wyciskania wosku pszczelego. Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w 1961 roku (1964?) przez prof. Josefa Sekanina!
Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – Vířenice — meteorit.[5] Tam też znajduje się link do strony Google Maps z zaznaczonymi miejscami, gdzie znaleziono w 1911 roku masę główną i nowe znalezisko (luty 2015) o masie 95,4 g!
Rzadki typ IID
Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych IID. W bazie Meteoritical Bulletin (stan: sierpień 2016) jest zarejestrowanych tylko 21 meteorytów tego typu.[6]
Na Europę przypada ich aż 5: dwa spadki – Elbogen (Czechy) i Hraschina (Chorwacja) oraz trzy znaleziska – Vicenice i Alt Bela[7] (też w Czechach!) oraz Cheder (Rosja). Więc aż 3 meteoryty typu IID przypadają na małe Czechy! Na terenie dużo większych Stanów Zjednoczonych znaleziono ich tylko 7, a spośród dziesiątków tysięcy meteorytów znalezionych na Antarktydzie tylko 1 jest tego typu (meteoryt Miller Butte 03002).
Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do innych „nieodległych” meteorytów typu IID: Alt Bela, Elbogen i Hraschina. Za Koblitz MetBase:
Meteoryt Ni
[mg/g]Ga
[μg/g]Ge
[μg/g]Ir
[μg/g]Co
[mg/g]Au
[ng/g]P
[mg/g]bandwidth
[mm]Vicenice (Czechy, znalezisko 1911 rok) 97,7 74,8 87,4 12,7 6,8 773 2,7 0,63-0,80 Elbogen (Czechy, spadek ~1400 rok) 102 75 87 14 6,4 – 2,2 0,75 Alt Bela (Czechy, znalezisko 1898 rok) 100,4 75 84 16 – – – 0,70 Hraschina (Chorwacja, spadek 1751 rok) 106 75 89 13 – – – 0,70
Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale mimo wszystko, rozrzut wartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest dużo większy, niż dla tych trzech meteorytów żelaznych z Czech! Okaz Vicenice również bardzo przypomina swym kształtem i stopniem zwietrzenia okaz meteorytu Elbogen.
Kolekcje
Masa główna meteorytu Vicenice znajduje się w Muzeum Mineralogicznym w Brnie (Koblitz MetBase).
Fragmenty meteorytu Vicenice w kolekcjach:
Zbiór waga okazów
(Koblitz MetBase)uwagi Brno, Min. Mus. Moravia 3920 g [main mass]; oraz trzy płytki o masach 190, 87,5 i 35 g (Skála et al. 2000) Prague, Nat. Mus. 313 g Vienna, Naturhist. Mus. 2.6 g
Lokalizacja
(N) Náměšť nad Oslavou, (V) Vícenice u Náměště nad Oslavou
prawdopodobne miejsca znalezienia masy głównej i późniejszego mniejszego fragmentu
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Współrzędne podane w Meteoritical Bulletin wskazują na miejsce odległe o kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu.
Na portalu Astronomická mapa České republiky znajduje się link do Google Maps – Meteorit Vícenice, gdzie zaznaczono prawdopodobne miejsce znalezienia w 1911 roku masy głównej oraz współczesnego (luty 2015?) znaleziska o masie 95,4 g przez poszukiwacza posługującego się nickiem Mitom07.
Przybliżone współrzędne znalezienia okazu: 49°12'N, 16°08'E.
Bibliografia
- Buchwald Vagn Fabritius, (1975), Handbook of Iron Meteorites. Their History, Distribution, Composition, and Structure, University of California Press, Berkeley 1975. ISBN 0-520-02934-8.[8] Pliki PDF.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- +Sekanina Josef, (1964), Objaven nový železny meteorit, Rudé právo, 109 (19.04.1964), s. [8].[9] Plik PDF.
- +Sekanina Josef, (1971), Železný meteorit (oktaedrit) Vícenice u Náměště n. Oslavou, unpublished report (81 pp.) and photo-atlas (158 figs), Brno, 1971 (po czesku).
- +Sekanina Josef, (1971), Kosmická mineralogie, Folia fac. sc. nat. univ. Purkynianae Brunensis, 12, Geologia, 21, 6, 1971, s. 63-76.[10]
- +Skála Roman, Frýda Jiří, Sekanina Josef, (2000), Mineralogy of the Vicenice octahedrite, Journal of the Czech Geological Society, vol. 45(1-2), 2000, s. 175-192. Plik PDF.
- Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269, (s. 205-207). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl(tabliceŹródło: Wiki.Meteoritica.pl).[11]
Przypisy
Zobacz również
- meteoryt Elbogen
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Vicenice
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Vicenice
- Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Prague Natural History Museum; Prague, Nat. Mus.) – Národí Muzeum Praha ● Sbírka meteoritů a Sbírka přírodních skel - tektitů ● Muzeum 3000: Rok od pádu čeljabinského meteoritu. Spadlo něco u nás? ● CES on-line: Sbírka meteoritů ● [katalog → Tuček (1981)]
- Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu (Natural History Museum Vienna; Vienna, Naturhist. Mus.) – Naturhistorisches Museum Wien ● Die Meteoritensammlung ● Mineralogy & Petrography ● [katalogi → Partsch (1843); Brezina (1885); Brezina (1895); Brezina (1896); Berwerth (1903)]
- Astronomická mapa České republiky
- Google Maps – Meteorit Vícenice
- woreczko.pl – Figury, struktury Widmanstättena (Widmanstätten pattern)
- Wikipedia (CS) – Náměšť nad Oslavou ● Vícenice u Náměště nad Oslavou
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |