PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Vicenice

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 19: Linia 19:
  | synonimy = po czesku: Vícenice
  | synonimy = po czesku: Vícenice
}}
}}
-
W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi ''Vícenice'' (ok. 2&nbsp;km na południowy-zachód od ''Náměště nad Oslavou'') na parceli o&nbsp;numerze 344 (w&nbsp;miejscu zwanym ''Velké Štěpky'') gospodarz Jan Svoboda, podczas kopania gliny na cegły do stodoły, znalazł na głębokości ok. ¾&nbsp;metra bryłę meteorytu żelaznego o&nbsp;masie 4,65&nbsp;kg<ref name="mm"></ref> (Skála et&nbsp;al. 2000). Zatrzymał on znaleziony okaz jako ciekawostkę, który później służył jako obciążnik podczas wyciskania wosku pszczelego. Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w&nbsp;1961 roku (1964?) przez prof. Josefa Sekanina!
+
W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi ''Vícenice'' (ok. 2&nbsp;km na południowy-zachód od ''Náměště nad Oslavou'') na parceli o&nbsp;numerze 344 (w&nbsp;miejscu zwanym ''Velké Štěpky'') gospodarz Jan Svoboda, podczas kopania gliny na cegły do stodoły, znalazł na głębokości ok. ¾&nbsp;metra bryłę meteorytu żelaznego o&nbsp;masie 4,65&nbsp;kg<ref name="mm"></ref> (Skála et&nbsp;al. 2000). Zatrzymał on znaleziony okaz jako ciekawostkę, która później służyła mu jako obciążnik podczas wyciskania wosku pszczelego.
 +
Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w&nbsp;1961 roku (1964?) przez prof. Josefa Sekanina!
-
Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – [http://www.hvezdarna.cz/mapa/index.php?id=139 Vířenice — meteorit].<ref>błąd, nie ''Vířenice'', a ''Vícenice''</ref> Tam też znajduje się link do strony Google Maps z zaznaczonymi miejscami, gdzie znaleziono w 1911 roku masę główną i nowe znalezisko (luty 2015) o masie 95,4 g!
+
 
 +
Krótki opis okoliczności znalezienia okazu znajduje się na portalu: Astronomická mapa České republiky – [http://www.hvezdarna.cz/mapa/index.php?id=139 Vířenice — meteorit].<ref>błąd, nie ''Vířenice'', a&nbsp;''Vícenice''</ref> Tam też znajduje się link do strony Google Maps z&nbsp;zaznaczonymi miejscami, gdzie prawdopodobnie znaleziono w&nbsp;1911 roku masę główną i&nbsp;lokalizacja współczesnego znaleziska (luty 2015?) o&nbsp;masie 95,4&nbsp;g!
=== Rzadki typ IID ===
=== Rzadki typ IID ===
Linia 28: Linia 30:
'''Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych IID'''. W&nbsp;bazie ''Meteoritical Bulletin'' (stan: ''sierpień 2016'') jest zarejestrowanych tylko [http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?sea=Iron%2C+IID 21 meteorytów tego typu].<ref>oraz 2 meteoryty typu IID-an</ref>
'''Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych IID'''. W&nbsp;bazie ''Meteoritical Bulletin'' (stan: ''sierpień 2016'') jest zarejestrowanych tylko [http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?sea=Iron%2C+IID 21 meteorytów tego typu].<ref>oraz 2 meteoryty typu IID-an</ref>
-
Na Europę przypada ich aż 5: dwa spadki – '''[[Elbogen]]''' ([[Czechy]]) i&nbsp;'''[[Hraschina]]''' ([[Chorwacja]]) oraz trzy znaleziska – '''Vicenice''' i&nbsp;'''[[Alt Bela]]'''<ref>cz. ''Stará Bělá''</ref> (też w&nbsp;Czechach!) oraz '''Cheder''' ([[Rosja]]). '''Więc aż 3 meteoryty typu IID przypadają na małe Czechy!''' Na terenie dużo większych Stanów Zjednoczonych znaleziono ich tylko&nbsp;7, a&nbsp;spośród dziesiątków tysięcy meteorytów znalezionych na Antarktydzie tylko&nbsp;1 jest tego typu (meteoryt Miller Butte 03002).
+
Na Europę przypada ich aż 5: dwa spadki – '''[[Elbogen]]''' ([[Czechy]]) i&nbsp;'''[[Hraschina]]''' ([[Chorwacja]]) oraz trzy znaleziska – '''Vicenice''', '''[[Alt Bela]]'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=2283 Alt Bela]''' (cz. ''Stará Bělá''), znalezisko z&nbsp;1898 roku w&nbsp;[[Czechy|Czechach]]; typ IID, TKW 4&nbsp;kg</ref> (też w&nbsp;Czechach!) oraz '''Cheder''' ([[Rosja]])<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5336 Cheder]''', znalezisko z&nbsp;2003 roku w&nbsp;[[Rosja|Rosji]], typ IID, TKW 5,39&nbsp;kg</ref>. '''Więc aż 3 meteoryty typu IID przypadają na niewielkie Czechy!''' Na terenie dużo większych Stanów Zjednoczonych znaleziono ich tylko&nbsp;7, a&nbsp;spośród dziesiątków tysięcy meteorytów znalezionych na Antarktydzie tylko&nbsp;1 jest tego typu (meteoryt Miller Butte 03002).
Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do innych „nieodległych” meteorytów typu IID: [[Alt Bela]], [[Elbogen]] i&nbsp;[[Hraschina]]. Za&nbsp;Koblitz&nbsp;MetBase:
Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do innych „nieodległych” meteorytów typu IID: [[Alt Bela]], [[Elbogen]] i&nbsp;[[Hraschina]]. Za&nbsp;Koblitz&nbsp;MetBase:
Linia 34: Linia 36:
! Meteoryt !! Ni<br />[mg/g] !! Ga<br />[μg/g] !! Ge<br />[μg/g] !! Ir<br />[μg/g] !! Co<br />[mg/g] !! Au<br />[ng/g] !! P<br />[mg/g] !! bandwidth<br />[mm]
! Meteoryt !! Ni<br />[mg/g] !! Ga<br />[μg/g] !! Ge<br />[μg/g] !! Ir<br />[μg/g] !! Co<br />[mg/g] !! Au<br />[ng/g] !! P<br />[mg/g] !! bandwidth<br />[mm]
|-
|-
-
| '''Vicenice''' (Czechy, znalezisko 1911 rok) || 97,7 || 74,8 || 87,4 || 12,7 || 6,8 || 773 || 2,7 || 0,63-0,80
+
| '''Vicenice''' (Czechy, znalezisko 1911&nbsp;rok, 4,65&nbsp;kg) || 97,7 || 74,8 || 87,4 || 12,7 || 6,8 || 773 || 2,7 || 0,63-0,80
|-
|-
-
| '''[[Elbogen]]''' (Czechy, spadek ~1400 rok) || 102 || 75 || 87 || 14 || 6,4 || – || 2,2 || 0,75
+
| '''[[Elbogen]]''' (Czechy, spadek ~1400&nbsp;rok, ~107&nbsp;kg) || 102 || 75 || 87 || 14 || 6,4 || – || 2,2 || 0,75
|-
|-
-
| '''[[Alt Bela]]''' (Czechy, znalezisko 1898 rok) || 100,4 || 75 || 84 || 16 || – || – || – || 0,70  
+
| '''[[Alt Bela]]''' (Czechy, znalezisko 1898&nbsp;rok, ~4&nbsp;kg) || 100,4 || 75 || 84 || 16 || – || – || – || 0,70  
|-
|-
-
| '''[[Hraschina]]''' (Chorwacja, spadek 1751 rok) || 106 || 75 || 89 || 13 || – || – || – || 0,70
+
| '''[[Hraschina]]''' (Chorwacja, spadek 1751&nbsp;rok, 49&nbsp;kg) || 106 || 75 || 89 || 13 || – || – || – || 0,70
|}
|}
-
Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale mimo wszystko, rozrzut wartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest dużo większy, niż dla tych trzech meteorytów żelaznych z&nbsp;Czech! Okaz Vicenice również bardzo przypomina swym kształtem i&nbsp;stopniem zwietrzenia okaz meteorytu [[:Image:Elbogen_(Šreinová_2012)_cast.jpg|Elbogen]].
+
Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale rozrzut wartości zawartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest większy, niż dla tych trzech meteorytów żelaznych z&nbsp;Czech! Okaz Vicenice również bardzo przypomina swym kształtem i&nbsp;charakterem zwietrzenia okaz meteorytu [[:Image:Elbogen_(Šreinová_2012)_cast.jpg|Elbogen]].
== Kolekcje ==
== Kolekcje ==
Linia 79: Linia 81:
Współrzędne podane w ''Meteoritical Bulletin'' wskazują na miejsce odległe o&nbsp;kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu.
Współrzędne podane w ''Meteoritical Bulletin'' wskazują na miejsce odległe o&nbsp;kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu.
-
Na portalu [http://www.hvezdarna.cz/mapa/ Astronomická mapa České republiky] znajduje się link do Google Maps – [http://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1nW6R6l89iFwxwxG0mDeQoRlElV8 Meteorit Vícenice], gdzie zaznaczono prawdopodobne miejsce znalezienia w 1911 roku masy głównej oraz współczesnego (luty 2015?) znaleziska o masie 95,4 g przez poszukiwacza posługującego się nickiem ''Mitom07''.
+
 
 +
Na portalu [http://www.hvezdarna.cz/mapa/ Astronomická mapa České republiky] znajduje się link do Google Maps – [http://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1nW6R6l89iFwxwxG0mDeQoRlElV8 Meteorit Vícenice], gdzie zaznaczono prawdopodobne miejsce znalezienia w&nbsp;1911&nbsp;roku masy głównej oraz współczesnego (luty 2015?) znaleziska o&nbsp;masie 95,4&nbsp;g przez poszukiwacza posługującego się nickiem ''Mitom07''. Nie udało się potwierdzić tej informacji, ale wynika z&nbsp;niej, że [[:Category:Warto szukać|są prowadzone współcześnie poszukiwania innych fragmentów (okazów) tego meteorytu]].
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
[[Image:Vicenice_map_(Skála_2000).jpg|thumb|left|400px|Miejsce znalezienia okazu (Skála et&nbsp;al. 2000)]]
[[Image:Vicenice_map_(Skála_2000).jpg|thumb|left|400px|Miejsce znalezienia okazu (Skála et&nbsp;al. 2000)]]
-
Przybliżone współrzędne znalezienia okazu: '''49°12'N, 16°08'E'''.
+
Przybliżone współrzędne znalezienia w 1911 roku masy głównej: '''49°12'N, 16°08'E'''.
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>

Wersja z 22:53, 31 sie 2016

Under construction icon-orange.svg
 Strona w budowie (Site under construction)
Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while)

„Bliźniak” meteorytu Elbogen

0i
Vicenice →
Vicenice (Tuček 1981).jpg
Meteoryt Vicenice (źródło: Tuček 1981)
Znalezisko
Lokalizacja Czechy
Położenie[2] 49°13'N, 15°48'E[1]
Data październik 1911
Charakterystyka
Typ żelazny IID (Om)[3]
Masa 4,65 kg[4]
Liczba okazów jeden okaz
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
po czesku: Vícenice

W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi Vícenice (ok. 2 km na południowy-zachód od Náměště nad Oslavou) na parceli o numerze 344 (w miejscu zwanym Velké Štěpky) gospodarz Jan Svoboda, podczas kopania gliny na cegły do stodoły, znalazł na głębokości ok. ¾ metra bryłę meteorytu żelaznego o masie 4,65 kg[4] (Skála et al. 2000). Zatrzymał on znaleziony okaz jako ciekawostkę, która później służyła mu jako obciążnik podczas wyciskania wosku pszczelego.

Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w 1961 roku (1964?) przez prof. Josefa Sekanina!


Krótki opis okoliczności znalezienia okazu znajduje się na portalu: Astronomická mapa České republiky – Vířenice — meteorit.[5] Tam też znajduje się link do strony Google Maps z zaznaczonymi miejscami, gdzie prawdopodobnie znaleziono w 1911 roku masę główną i lokalizacja współczesnego znaleziska (luty 2015?) o masie 95,4 g!

Rzadki typ IID

Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych IID. W bazie Meteoritical Bulletin (stan: sierpień 2016) jest zarejestrowanych tylko 21 meteorytów tego typu.[6]

Na Europę przypada ich aż 5: dwa spadki – Elbogen (Czechy) i Hraschina (Chorwacja) oraz trzy znaleziska – Vicenice, Alt Bela[7] (też w Czechach!) oraz Cheder (Rosja)[8]. Więc aż 3 meteoryty typu IID przypadają na niewielkie Czechy! Na terenie dużo większych Stanów Zjednoczonych znaleziono ich tylko 7, a spośród dziesiątków tysięcy meteorytów znalezionych na Antarktydzie tylko 1 jest tego typu (meteoryt Miller Butte 03002).

Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do innych „nieodległych” meteorytów typu IID: Alt Bela, Elbogen i Hraschina. Za Koblitz MetBase:

Meteoryt Ni
[mg/g] 		Ga
[μg/g] 		Ge
[μg/g] 		Ir
[μg/g] 		Co
[mg/g] 		Au
[ng/g] 		P
[mg/g] 		bandwidth
[mm]
Vicenice (Czechy, znalezisko 1911 rok, 4,65 kg) 97,7 74,8 87,4 12,7 6,8 773 2,7 0,63-0,80
Elbogen (Czechy, spadek ~1400 rok, ~107 kg) 102 75 87 14 6,4 – 2,2 0,75
Alt Bela (Czechy, znalezisko 1898 rok, ~4 kg) 100,4 75 84 16 – – – 0,70
Hraschina (Chorwacja, spadek 1751 rok, 49 kg) 106 75 89 13 – – – 0,70

Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale rozrzut wartości zawartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest większy, niż dla tych trzech meteorytów żelaznych z Czech! Okaz Vicenice również bardzo przypomina swym kształtem i charakterem zwietrzenia okaz meteorytu Elbogen.

Kolekcje

Masa główna meteorytu Vicenice znajduje się w Muzeum Mineralogicznym w Brnie (Koblitz MetBase).

Fragmenty meteorytu Vicenice w kolekcjach:

Zbiór waga okazów
(Koblitz MetBase) 		uwagi
Brno, Min. Mus. Moravia 3920 g [main mass]; oraz trzy płytki o masach 190, 87,5 i 35 g (Skála et al. 2000)
Prague, Nat. Mus. 313 g
Vienna, Naturhist. Mus. 2.6 g

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(N) Náměšť nad Oslavou, (V) Vícenice u Náměště nad Oslavou

prawdopodobne miejsca znalezienia masy głównej i późniejszego mniejszego fragmentu

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Współrzędne podane w Meteoritical Bulletin wskazują na miejsce odległe o kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu.


Na portalu Astronomická mapa České republiky znajduje się link do Google Maps – Meteorit Vícenice, gdzie zaznaczono prawdopodobne miejsce znalezienia w 1911 roku masy głównej oraz współczesnego (luty 2015?) znaleziska o masie 95,4 g przez poszukiwacza posługującego się nickiem Mitom07. Nie udało się potwierdzić tej informacji, ale wynika z niej, że są prowadzone współcześnie poszukiwania innych fragmentów (okazów) tego meteorytu.


Miejsce znalezienia okazu (Skála et al. 2000)

Przybliżone współrzędne znalezienia w 1911 roku masy głównej: 49°12'N, 16°08'E.


Bibliografia

  • Buchwald Vagn Fabritius, (1975), Handbook of Iron Meteorites. Their History, Distribution, Composition, and Structure, University of California Press, Berkeley 1975. ISBN 0-520-02934-8.[9] Pliki PDF.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • +Sekanina Josef, (1964), Objaven nový železny meteorit, Rudé právo, 109 (19.04.1964), s. [8].[10] Plik PDF.
  • +Sekanina Josef, (1971), Železný meteorit (oktaedrit) Vícenice u Náměště n. Oslavou, unpublished report (81 pp.) and photo-atlas (158 figs), Brno, 1971 (po czesku).
  • +Sekanina Josef, (1971), Kosmická mineralogie, Folia fac. sc. nat. univ. Purkynianae Brunensis, 12, Geologia, 21, 6, 1971, s. 63-76.[11]
  • +Skála Roman, Frýda Jiří, Sekanina Josef, (2000), Mineralogy of the Vicenice octahedrite, Journal of the Czech Geological Society, vol. 45(1-2), 2000, s. 175-192. Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269, (s. 205-207). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
     (tablice
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    ).[12]


Przypisy

  1. ^ współrzędne podane w Meteoritical Bulletin wskazują na miejsce odległe o kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu
  2. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  3. ^ Om – oktaedryt średnioziarnisty (medium octahedrite)
  4. ^ a b wg Tuček (1981) okaz ważył 4,34 kg
  5. ^ błąd, nie Vířenice, a Vícenice
  6. ^ oraz 2 meteoryty typu IID-an
  7. ^ meteoryt żelazny Alt Bela (cz. Stará Bělá), znalezisko z 1898 roku w Czechach; typ IID, TKW 4 kg
  8. ^ meteoryt żelazny Cheder, znalezisko z 2003 roku w Rosji, typ IID, TKW 5,39 kg
  9. ^ trzytomowe opracowanie (ponad 1400 stron), „biblia” meteorytów żelaznych (patrz → Woźniak (2021, ASMP)), znajduje się w zbiorach W&W
  10. ^ w artykule dwie fotografie meteorytu
  11. ^ za Tuček (1981)
  12. ^ w katalogu Tuček (1968) nie ma tego meteorytu!

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Vicenice
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Vicenice


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Vicenice”
Osobiste