PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Sokal

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m
m
 
(Nie pokazano 5 wersji pomiędzy niniejszymi.)
Linia 1: Linia 1:
{{VerifyLevel |level=0i}}
{{VerifyLevel |level=0i}}
-
{{Strona w budowie}}
 
__NOTOC__
__NOTOC__
 +
== Czy meteoryt [[Zakłodzie]] spadł na Ukrainie? ==
-
Kiedyś [[Bibliografia/Karwowski Łukasz|profesor Łukasz Karwowski]] opowiadał [[Redakcja|nam]] o tym, a teraz, gdy Andrzej Pilski o tym napisał, możemy to opublikować na {{SITENAME}}.
+
Kiedyś [[Bibliografia/Karwowski Łukasz|profesor Łukasz Karwowski]] opowiadał [[Redakcja|nam]] o tym, a teraz, gdy [[Bibliografia/Pilski Andrzej Sylwester|Andrzej Pilski]] o tym napisał (Pilski 2023), możemy to opublikować na {{SITENAME}}.
-
Fragment wstępniaka do 103 numeru METEORYTU (Pilski 2023):
+
Fragment wstępniaka do 103 numeru ''Meteorytu'' (Pilski 2023) (''wyróżnienia w tekście [[Redakcja]]''):
{{BQuote-begin|max-width=640px}}
{{BQuote-begin|max-width=640px}}
-
{{Wielokropek}} Minione wydarzenia bardzo szybko umykają z mej pamięci, ale jedno utkwiło w&nbsp;niej chyba na zawsze. Na&nbsp;którejś giełdzie minerałów, bo były to zwykle okazje do krótkich spotkań, Profesor [Łukasz Karwowski] wspomniał, że kiedyś na giełdzie w&nbsp;Tisnowie<ref>'''Tišnov''' − miasto w Czechach, gdzie odbywają się od wielu lat słynne giełdy minerałów</ref>, ktoś z&nbsp;Ukrainy oferował jako meteoryty kamienie podobne zewnętrznie do [[Zakłodzie|Zakłodzia]], twierdząc że znalazł je w&nbsp;rejonie [[Sokal|Sokala]]. Niestety, były to spore okazy i&nbsp;cena przekraczała możliwości Profesora. Nigdzie więcej te „meteoryty” się nie pojawiły. Opowiedział o&nbsp;tym Stachowi Jachymkowi, ale Stach podtrzymał swoją wersję. Sokal lepiej by pasował do opisu przelotu bolidu nad [[Lublin|Lublinem]] i&nbsp;Tomaszowem Lubelskim. Wspominam o&nbsp;tym, bo może kiedyś ktoś będzie mógł to sprawdzić.&nbsp;{{Wielokropek}}
+
{{Wielokropek}} Minione wydarzenia bardzo szybko umykają z mej pamięci, ale jedno utkwiło w&nbsp;niej chyba na zawsze. Na&nbsp;którejś giełdzie minerałów, bo były to zwykle okazje do krótkich spotkań, '''Profesor [Łukasz Karwowski] wspomniał, że kiedyś na giełdzie w&nbsp;Tisnowie<ref name="Tišnov">'''Tišnov''' − miasto w Czechach (w&nbsp;kraju południowomorawskim), gdzie odbywają się od wielu lat słynne giełdy minerałów</ref>, ktoś z&nbsp;Ukrainy oferował jako meteoryty kamienie podobne zewnętrznie do [[Zakłodzie|Zakłodzia]], twierdząc że znalazł je w&nbsp;rejonie [[Sokal|Sokala]].''' Niestety, były to spore okazy i&nbsp;cena przekraczała możliwości Profesora. Nigdzie więcej te „meteoryty” się nie pojawiły. Opowiedział o&nbsp;tym Stachowi Jachymkowi, ale Stach podtrzymał swoją wersję. Sokal lepiej by pasował do opisu przelotu bolidu nad [[Lublin|Lublinem]] i&nbsp;Tomaszowem Lubelskim. Wspominam o&nbsp;tym, bo może kiedyś ktoś będzie mógł to sprawdzić.&nbsp;{{Wielokropek}}
{{BQuote-end}}
{{BQuote-end}}
 +
 +
== Czy meteoryt Zakłodzie spadł w 1897 roku w okolicy miasteczka Sokal? ==
 +
 +
Znalazca meteorytu [[Zakłodzie]], Stach Jachymek, obawiając się, że okaz może zostać mu zabrany przez instytucje państwowe, szukając na początku pomocy w&nbsp;identyfikacji i&nbsp;zbadaniu swojego znaleziska, twierdził, że swój meteoryt kupił na giełdzie minerałów od sprzedawcy z&nbsp;Ukrainy. Podawał nawet (Jachymek 2000) dokładną nazwę miejscowości z&nbsp;której miał rzekomo pochodzić okaz – '''Sokal'''.
 +
 +
W kwietniu 2000 roku z Andrzejem Pilskim skontaktował się Stach Jachymek i pokazał mu fragment meteorytu, który kupił od jakiegoś Ukraińca na giełdzie. Wówczas to Pilski skojarzył to znalezisko z&nbsp;doniesieniem [[Lublin 1897|o&nbsp;obserwacji bolidu nad Lublinem w&nbsp;1897 roku]] i&nbsp;rzekomym spadku meteorytów w&nbsp;okolicy Rawy Ruskiej (Pilski&nbsp;2000). W&nbsp;doniesieniach z&nbsp;1897&nbsp;roku nie ma wzmianki o&nbsp;miejscowości '''Sokal'''.
 +
 +
Profesor Łukasz Karwowski na giełdzie w Tišnovie widział okazy meteorytu, który według sprzedawcy z&nbsp;Ukrainy, spadł w&nbsp;okolicy miejscowości '''Sokal''' (Pilski&nbsp;2023).
 +
 +
([[Lublin 1897|Więcej informacji o bolidzie obserwowanym w 1897 roku nad Lublinem z którego mógł spaść meteoryt Sokal.]])
 +
 +
 +
Historia znalezienia meteorytu [[Zakłodzie]] opowiedziana przez Stacha Jachymka. Fragmenty artykułu z&nbsp;kwartalnika ''Meteoryt'' z&nbsp;2000 roku (Jachymek 2000) (''skróty i&nbsp;wyróżnienia w&nbsp;tekście [[Redakcja]]''):
 +
{{BQuote-begin|max-width=480px}}
 +
{{Wielokropek}} Tymczasem przyszła opinia dra Siemiątkowskiego:<br />
 +
'''''<u>Próbka pochodząca z Ukrainy</u>'''''&nbsp;{{Wielokropek}}
 +
 +
{{Wielokropek}} Wszystkim wymienionym ośrodkom <u>'''podawałem lokalizację „Ukraina” lub „Sokal”'''</u>. Obawiałem się, że to znalezisko zostanie mi odebrane przez jakieś czynniki oficjalne.&nbsp;{{Wielokropek}}
 +
{{BQuote-end}}
 +
 +
 +
Tak w 2000 roku opisywał tę historię Pilski (2000, ''Wirtualny Wszechświat'') (''skróty i&nbsp;wyróżnienia w&nbsp;tekście [[Redakcja]]''):
 +
{{BQuote-begin|max-width=480px}}
 +
{{Wielokropek}} Spotkałem pana Jachymka na [[Bibliografia/Konferencje i seminaria|Seminarium Meteorowo-Meteorytowym w&nbsp;Pułtusku]] <u>'''wiosną 1999&nbsp;r'''</u>.<ref>Seminarium Meteorowo-Meteorytowym w&nbsp;Pułtusku i&nbsp;Wyszkowie było 24-25&nbsp;kwietnia 1999&nbsp;roku</ref> Pokazał mi kawałek kamienia, który rzekomo <u>'''kupił na giełdzie minerałów od jakiegoś Ukraińca'''</u>.&nbsp;{{Wielokropek}}
 +
 +
{{Wielokropek}} Gdy dowiedziałem się, gdzie znaleziono meteoryt, przypomniałem sobie, że w&nbsp;„Gazecie Lubelskiej” z&nbsp;24 kwietnia 1897&nbsp;r. doniesiono [[Lublin 1897|o&nbsp;jasnym bolidzie i&nbsp;potężnej eksplozji w&nbsp;nocy 21 kwietnia]]. Z&nbsp;relacji ówczesnych świadków wynika, że meteoryt mógł spaść gdzieś w&nbsp;tej właśnie okolicy.&nbsp;{{Wielokropek}}
 +
{{BQuote-end}}
 +
 +
 +
W 2005 roku Andrzej Pilski wiązał znalezisko Zakłodzia z bolidem z 1897 roku (Pilski 2005):
 +
{{BQuote-begin|max-width=480px}}
 +
{{Wielokropek}} Przede wszystkim ucieszyłem się, że ziemski wiek Zakłodzia wyznaczony przez dr&nbsp;Patzer [(Patzer et&nbsp;al. 2002)] nie przeczył mojej hipotezie na temat momentu spadku. Kilka lat przed znalezieniem Zakłodzia w&nbsp;1998 roku, znalazłem kopię notatki z&nbsp;“Gazety Lubelskiej” o&nbsp;ogromnym bolidzie. W&nbsp;nocy z&nbsp;20 na 21 kwietnia 1897 roku w&nbsp;Lublinie i&nbsp;sąsiednich miejscowościach obserwowano przelot bardzo jasnego bolidu, po czym nastąpiły potężne detonacje. Były one tak silne, że w&nbsp;koszarach w&nbsp;Tomaszowie Lubelskim ogłoszono alarm. Niestety do gazety nie dotarły żadne informacje o&nbsp;znalezieniu meteorytów.
 +
 +
Meteoryt Zakłodzie znaleziono na południe od Lublina i&nbsp;na zachód od Tomaszowa Lubelskiego. Dr&nbsp;Patzer stwierdziła, że jego wiek ziemski nie przekracza 200&nbsp;lat. Meteoryt może więc pochodzić z&nbsp;bolidu opisanego przez gazetę. Z&nbsp;opisu zjawiska, przypominającego opis spadku [[Pułtusk|meteorytu pułtuskiego]], można wnioskować, że spadło więcej meteorytów, ale nie udało się dotąd znaleźć żadnego dodatkowego okazu.&nbsp;{{Wielokropek}}
 +
{{BQuote-end}}
 +
 +
 +
'''Czy okazy meteorytu widziane przez profesora Łukasza Karwowskiego na giełdzie w&nbsp;Tišnovie<ref name="Tišnov"></ref> miały związek z&nbsp;meteorytem [[Zakłodzie]]?!'''
 +
== Lokalizacja ==
== Lokalizacja ==
Linia 14: Linia 53:
{{GEFrame-begin}}
{{GEFrame-begin}}
{{GEMap
{{GEMap
-
| htmlFileMap = wiki-Zaklodzie.htm
+
| htmlFileMap = wiki-Lublin1897.htm
-
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
+
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Doniesienia.kml
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Zaklodzie.kml
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Zaklodzie.kml
-
| lat = 50.765
+
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Lublin1897-fit.kml
-
| lon = 22.876
+
| lat = 51.3
-
| zoom = 13
+
| lon = 23.0
 +
| zoom = 7
| type = roadmap
| type = roadmap
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
-
(G) Zagroda Guciów, (Z) wieś Zakłodzie Góra i&nbsp;Dół, (S)&nbsp;[[Sokal]] (ukr.&nbsp;''Сокаль'')
+
(K) Kazimierz Dolny, (R) Rejowiec, Rzeczyca (dwie lokalizacje), (R) Rawa Ruska (ukr.&nbsp;''Рава-Руська''), (S)&nbsp;Sokal (ukr.&nbsp;''Сокаль'')<ref>patrz → relacja Stanisława Jachymka o&nbsp;miejscu znalezienia okazu meteorytu [[Zakłodzie]]</ref>, (S)&nbsp;Skowieszyn, (T)&nbsp;Tomaszów Lubelski, (Z)&nbsp;wieś&nbsp;Zakłodzie
-
 
+
-
[E-u] miejsce znalezienia okazu podane w&nbsp;{{!MBD}}
+
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
Miejscowość '''Sokal''' (ukr.&nbsp;''Сокаль'').
+
Miejscowości '''Sokal''' (ukr.&nbsp;''Сокаль'') i Rawa Ruska (ukr.&nbsp;''Рава-Руська'').
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
 +
 +
* Jachymek Stanisław, (2000), '''[[Zakłodzie]]. Informacja o nowym meteorycie''', ''Meteoryt'', 2, 2000, s.&nbsp;3-7. Plik {{Link-Meteoryt|r=00|n=2}}.
 +
 +
* Pilski Andrzej S., (2000), [https://web.archive.org/web/20010524011037/http://www.wiw.pl/nowinki/astronomia/200006/20000617-001.asp '''Nowy polski meteoryt'''], ''Wirtualny Wszechświat'', czerwiec 2000.
* Pilski Andrzej S., (2005), '''[[Zakłodzie]] – tajemniczy meteoryt enstatytowy''', ''Meteoryt'', 1, 2005, s. 7-9. Plik {{Link-Meteoryt|r=05|n=1}}.
* Pilski Andrzej S., (2005), '''[[Zakłodzie]] – tajemniczy meteoryt enstatytowy''', ''Meteoryt'', 1, 2005, s. 7-9. Plik {{Link-Meteoryt|r=05|n=1}}.
Linia 43: Linia 85:
* meteoryt '''[[Zakłodzie]]'''
* meteoryt '''[[Zakłodzie]]'''
-
* doniesienia: [[Lublin 1885]], [[Lublin 1897]]
+
* doniesienia: [[Lublin 1885]], '''[[Lublin 1897]]'''

Aktualna wersja na dzień 10:38, 21 maj 2023

0i

Czy meteoryt Zakłodzie spadł na Ukrainie?

Kiedyś profesor Łukasz Karwowski opowiadał nam o tym, a teraz, gdy Andrzej Pilski o tym napisał (Pilski 2023), możemy to opublikować na Wiki.Meteoritica.pl.

Fragment wstępniaka do 103 numeru Meteorytu (Pilski 2023) (wyróżnienia w tekście Redakcja):

«

(…) Minione wydarzenia bardzo szybko umykają z mej pamięci, ale jedno utkwiło w niej chyba na zawsze. Na którejś giełdzie minerałów, bo były to zwykle okazje do krótkich spotkań, Profesor [Łukasz Karwowski] wspomniał, że kiedyś na giełdzie w Tisnowie[1], ktoś z Ukrainy oferował jako meteoryty kamienie podobne zewnętrznie do Zakłodzia, twierdząc że znalazł je w rejonie Sokala. Niestety, były to spore okazy i cena przekraczała możliwości Profesora. Nigdzie więcej te „meteoryty” się nie pojawiły. Opowiedział o tym Stachowi Jachymkowi, ale Stach podtrzymał swoją wersję. Sokal lepiej by pasował do opisu przelotu bolidu nad Lublinem i Tomaszowem Lubelskim. Wspominam o tym, bo może kiedyś ktoś będzie mógł to sprawdzić. (…)

»


Czy meteoryt Zakłodzie spadł w 1897 roku w okolicy miasteczka Sokal?

Znalazca meteorytu Zakłodzie, Stach Jachymek, obawiając się, że okaz może zostać mu zabrany przez instytucje państwowe, szukając na początku pomocy w identyfikacji i zbadaniu swojego znaleziska, twierdził, że swój meteoryt kupił na giełdzie minerałów od sprzedawcy z Ukrainy. Podawał nawet (Jachymek 2000) dokładną nazwę miejscowości z której miał rzekomo pochodzić okaz – Sokal.

W kwietniu 2000 roku z Andrzejem Pilskim skontaktował się Stach Jachymek i pokazał mu fragment meteorytu, który kupił od jakiegoś Ukraińca na giełdzie. Wówczas to Pilski skojarzył to znalezisko z doniesieniem o obserwacji bolidu nad Lublinem w 1897 roku i rzekomym spadku meteorytów w okolicy Rawy Ruskiej (Pilski 2000). W doniesieniach z 1897 roku nie ma wzmianki o miejscowości Sokal.

Profesor Łukasz Karwowski na giełdzie w Tišnovie widział okazy meteorytu, który według sprzedawcy z Ukrainy, spadł w okolicy miejscowości Sokal (Pilski 2023).

(Więcej informacji o bolidzie obserwowanym w 1897 roku nad Lublinem z którego mógł spaść meteoryt Sokal.)


Historia znalezienia meteorytu Zakłodzie opowiedziana przez Stacha Jachymka. Fragmenty artykułu z kwartalnika Meteoryt z 2000 roku (Jachymek 2000) (skróty i wyróżnienia w tekście Redakcja):

«

(…) Tymczasem przyszła opinia dra Siemiątkowskiego:
Próbka pochodząca z Ukrainy (…)

(…) Wszystkim wymienionym ośrodkom podawałem lokalizację „Ukraina” lub „Sokal”. Obawiałem się, że to znalezisko zostanie mi odebrane przez jakieś czynniki oficjalne. (…)

»


Tak w 2000 roku opisywał tę historię Pilski (2000, Wirtualny Wszechświat) (skróty i wyróżnienia w tekście Redakcja):

«

(…) Spotkałem pana Jachymka na Seminarium Meteorowo-Meteorytowym w Pułtusku wiosną 1999 r.[2] Pokazał mi kawałek kamienia, który rzekomo kupił na giełdzie minerałów od jakiegoś Ukraińca(…)

(…) Gdy dowiedziałem się, gdzie znaleziono meteoryt, przypomniałem sobie, że w „Gazecie Lubelskiej” z 24 kwietnia 1897 r. doniesiono o jasnym bolidzie i potężnej eksplozji w nocy 21 kwietnia. Z relacji ówczesnych świadków wynika, że meteoryt mógł spaść gdzieś w tej właśnie okolicy. (…)

»


W 2005 roku Andrzej Pilski wiązał znalezisko Zakłodzia z bolidem z 1897 roku (Pilski 2005):

«

(…) Przede wszystkim ucieszyłem się, że ziemski wiek Zakłodzia wyznaczony przez dr Patzer [(Patzer et al. 2002)] nie przeczył mojej hipotezie na temat momentu spadku. Kilka lat przed znalezieniem Zakłodzia w 1998 roku, znalazłem kopię notatki z “Gazety Lubelskiej” o ogromnym bolidzie. W nocy z 20 na 21 kwietnia 1897 roku w Lublinie i sąsiednich miejscowościach obserwowano przelot bardzo jasnego bolidu, po czym nastąpiły potężne detonacje. Były one tak silne, że w koszarach w Tomaszowie Lubelskim ogłoszono alarm. Niestety do gazety nie dotarły żadne informacje o znalezieniu meteorytów.

Meteoryt Zakłodzie znaleziono na południe od Lublina i na zachód od Tomaszowa Lubelskiego. Dr Patzer stwierdziła, że jego wiek ziemski nie przekracza 200 lat. Meteoryt może więc pochodzić z bolidu opisanego przez gazetę. Z opisu zjawiska, przypominającego opis spadku meteorytu pułtuskiego, można wnioskować, że spadło więcej meteorytów, ale nie udało się dotąd znaleźć żadnego dodatkowego okazu. (…)

»


Czy okazy meteorytu widziane przez profesora Łukasza Karwowskiego na giełdzie w Tišnovie[1] miały związek z meteorytem Zakłodzie?!


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(K) Kazimierz Dolny, (R) Rejowiec, Rzeczyca (dwie lokalizacje), (R) Rawa Ruska (ukr. Рава-Руська), (S) Sokal (ukr. Сокаль)[3], (S) Skowieszyn, (T) Tomaszów Lubelski, (Z) wieś Zakłodzie

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Miejscowości Sokal (ukr. Сокаль) i Rawa Ruska (ukr. Рава-Руська).


Bibliografia

  • Jachymek Stanisław, (2000), Zakłodzie. Informacja o nowym meteorycie, Meteoryt, 2, 2000, s. 3-7. Plik PDF.
  • Pilski Andrzej S., (2005), Zakłodzie – tajemniczy meteoryt enstatytowy, Meteoryt, 1, 2005, s. 7-9. Plik PDF.
  • Pilski Andrzej S., (2023), Od Redaktora, Meteoryt, 103, 2023, s. 2.[4] Plik available online.

Przypisy

  1. ^ a b Tišnov − miasto w Czechach (w kraju południowomorawskim), gdzie odbywają się od wielu lat słynne giełdy minerałów
  2. ^ Seminarium Meteorowo-Meteorytowym w Pułtusku i Wyszkowie było 24-25 kwietnia 1999 roku
  3. ^ patrz → relacja Stanisława Jachymka o miejscu znalezienia okazu meteorytu Zakłodzie
  4. ^ większość tego numeru Meteorytu poświęcona jest pamięci Profesorowa Łukasza Karwowskiego; tam też wzmianka o meteorycie „Sokal” oraz wyniki badań meteorytów: AntoninTartak

Zobacz również

Osobiste