(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Suchy Dul
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Suchy Dul/Galerie) |
|||
(Nie pokazano 25 wersji pomiędzy niniejszymi.) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
+ | {{VerifyLevel|level=1i}} | ||
== ''Hammer'' tuż za granicą == | == ''Hammer'' tuż za granicą == | ||
{{InfoboxMeteorite | {{InfoboxMeteorite | ||
| nazwa = Suchy Dul | | nazwa = Suchy Dul | ||
- | | grafika = | + | | grafika = Suchy_Dul_(Police_nad_Metují)_(NHM_Prague)-TJ.jpg |
- | | opis = | + | | opis = Masa główna meteorytu w zbiorach [[Szablon:PragueNM|Muzeum Historii Naturalnej w Pradze]] (fot. Tomasz Jakubowski) |
| klasa = Spadek | | klasa = Spadek | ||
+ | | mbclass = fall | ||
| metbull = 23737 | | metbull = 23737 | ||
| lokalizacja = Czechy | | lokalizacja = Czechy | ||
Linia 13: | Linia 15: | ||
| typ = chondryt zwyczajny L6 | | typ = chondryt zwyczajny L6 | ||
| masa = 840 g | | masa = 840 g | ||
- | | liczba = jeden okaz | + | | liczba = jeden okaz, który się rozbił przy upadku |
| synonimy = w NHM Cat: '''Police'''; czeski synonim: '''''Police nad Metují'''''; po czesku: Suchý Důl | | synonimy = w NHM Cat: '''Police'''; czeski synonim: '''''Police nad Metují'''''; po czesku: Suchý Důl | ||
}} | }} | ||
- | Spadek na terenie Czech 16 września 1969 roku (wtorek), blisko granicy z Polską. Meteoryt uderzył w dach domu we wsi Suchy Dul (cz. | + | Spadek na terenie Czech 16 września 1969 roku (wtorek), blisko granicy z Polską. Meteoryt uderzył w dach domu we wsi Suchy Dul (cz. {{Txt2Img|Suchy_Dul_(sign).jpg|''Suchý Důl''}}) niedaleko {{Txt2Img|Suchy_Dul_(Police_nad_Metuji_Woreczko).jpg|''Police nad Metují''}} i rozpadł się na dwie części o wagach 755,2 i 60,1 g. Świadek, Pani ''Franciszka Klimesowa'' (na zdjęciu córka ''[http://mm.denik.cz/37/b7/meteor_091509_denik_clanek_solo.jpg Věra Klimešová]'') była w ogrodzie swojego domu ({{Txt2Img|Suchy_Dul_(posesja_147)_1.jpg|posesja nr 147}}) około 50 metrów od punktu uderzenia. Opowiadała, że spadkowi meteorytu towarzyszył „boom” podobny do dźwięku lecącego samolotu, a następnie ostry gwizd i dźwięk uderzenia. Widziała, jak po dachu jej domu stoczyły się czarne kamienie. Gdy poszła na strych, zauważyła dziurę w dachu i złamaną krokiew, a na podłodze leżący fragment meteorytu<ref>relacja pani Klimesowej (po czesku) w dzienniku '''''náchodský.deník.cz'''''</ref> (podobne okoliczności towarzyszyły spadkowi meteorytu [[Sołtmany]]). Wszystkie zebrane fragmenty ważyły łącznie 840 gramów.<ref>Pilski (1999), s. 117</ref> Wyniki analiz chemicznych i mineralogicznych meteorytu znajdują się w pracach Tuček (1970) i Jakeš (1980). |
- | |||
- | |||
+ | Bolid, z którego spadł meteoryt Suchy Dul, został zarejestrowany przez istniejącą już wówczas od kilkunastu lat czechosłowacką sieć bolidową (z niej rozwinęła się później sieć ''European Fireball Network''). O tym wydarzeniu ukazał się również komunikat w '''''Uranii''''' (1969): | ||
+ | {{BQuote-begin |max-width=640px}} | ||
+ | '''Komunikat dla obserwatorów''' | ||
+ | |||
+ | Według informacji otrzymanej za pośrednictwem dra Jana Pokrzywnickiego<ref>błędnie podano imię [[Bibliografia/Pokrzywnicki Jerzy|Jerzego Pokrzywnickiego]]!</ref> – przewodniczącego sekcji Meteorytyki PTMA – z Obserwatorium Astronomicznego w Ondřejowie (CSRS) nadesłano wiadomość, że 16 września 1969 roku o godz. 8-mej w okolicy Polic upadł kamienny meteoryt wagi 840 gramów. Dla dalszych badań bardzo potrzebne są wizualne obserwacje meteoru. Więcej i większe meteoryty mogą być znalezione w Polsce na południe od Kłodzka w województwie wrocławskim. Terenem szczególnego zainteresowania dla poszukiwania spadku meteorytów są m. in. okolice: Radkowa, Polanicy Zdroju i Bystrzycy Kłodzkiej w woj. wrocławskim. Wszelkie informacje w powyższej sprawie prosimy uprzejmie przekazywać na adres Dr Jana {{Sparse-b}}Pokrzywnickiego{{Sparse-e}}, Sekcja Meteorytyki Oddziału Warszawskiego PTMA, Warszawa, Al. Ujazdowskie 4,<ref>siedziba Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii (PTMA) mieściła się na terenie [[Obserwatorium Astronomiczne UW|Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie]]</ref> lub do Redakcji „Uranii”. | ||
+ | {{BQuote-end}} | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – [http://www.hvezdarna.cz/mapa/index.php?id=147 Police nad Metují — meteorit]. | ||
+ | |||
+ | == Kolekcje == | ||
Fragmenty meteorytu Suchy Dul znajdują się tylko w dwóch kolekcjach: | Fragmenty meteorytu Suchy Dul znajdują się tylko w dwóch kolekcjach: | ||
:{| {{Koblitz Repository}} | :{| {{Koblitz Repository}} | ||
- | ! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi | + | ! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi |
|- | |- | ||
- | | Prague, Nat. Mus. || 685 g || | + | | [[Prague, Nat. Mus.]] || 685 g || {{Txt2Img|Suchy_Dul_main_mass_(NHM_Prague).jpg|masa główna}} ({{Txt2Img|Suchy_Dul_(Police_nad_Metují)_(NHM_Prague)-TJ.jpg|682 g}})<ref>wg portalu Národí Muzeum Praha – Muzeum 3000 (tam też fotografia masy głównej); wg portalu [http://www.cesonline.cz/arl-ces/cs/detail-ces_us_cat-psb0000633-24-Sbirka-meteoritu/ CES on-line (Centrální evidence sbírek muzejní povahy)] fragment waży 682 g (116×72×59 mm)</ref> |
|- | |- | ||
- | | Washington, Natl. Mus. Nat. Hist. || 1,8 g | + | | [[Washington, Natl. Mus. Nat. Hist.]] || 1,8 g || w katalogu online znajdują się zdjęcia płytek cienkich (''thin section'') tego rzadkiego meteorytu |
|} | |} | ||
- | Jak pisze Pilski (1999, s. 117): '' | + | Jak pisze Andrzej S. Pilski (1999, s. 117) (wyróżnienie w tekście ''[[Redakcja]]''): |
- | + | {{BQuote-begin |max-width=640px}} | |
+ | ''„Pewien miłośnik astronomii z Polic<ref>czeskie ''Police nad Metují''</ref> zaobserwował rozpad bolidu na części, z których większość przeleciała na polską stronę. Przelot bolidu obserwowali także mieszkańcy Radkowa i Kłodzka. Jak wiadomo, najbliżej spadają zawsze mniejsze okazy meteorytów, a najdalej dolatują te największe. '''Meteoryty, które dotarły do Kotliny Kłodzkiej, muszą mieć masę kilku, może kilkunastu kilogramów. Oceniono, że największy okaz spadł gdzieś koło Batorowa.''' Nikomu jednak nie udało się znaleźć nawet kawałeczka.”'' | ||
+ | {{BQuote-end}} | ||
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
Linia 39: | Linia 52: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
- | | | + | | htmlFileMap = wiki-SuchyDul.htm |
- | | | + | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Czech-MM.kml |
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-SuchyDul-fit.kml | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-SuchyDul-fit.kml | ||
| lat = 50.5 | | lat = 50.5 | ||
Linia 57: | Linia 70: | ||
Bolid leciał z północnego zachodu na południowy wschód wzdłuż Gór Stołowych. Obserwowali go mieszkańcy Radkowa i Kłodzka. Zaobserwowano rozpad bolidu i przypuszcza się, że największe jego fragmenty (może nawet kilkunastokilogramowe) spadły w okolicach '''Batorowa'''. Teren do poszukiwań jest bardzo trudny. Jak dotąd nie znaleziono dalszych fragmentów. | Bolid leciał z północnego zachodu na południowy wschód wzdłuż Gór Stołowych. Obserwowali go mieszkańcy Radkowa i Kłodzka. Zaobserwowano rozpad bolidu i przypuszcza się, że największe jego fragmenty (może nawet kilkunastokilogramowe) spadły w okolicach '''Batorowa'''. Teren do poszukiwań jest bardzo trudny. Jak dotąd nie znaleziono dalszych fragmentów. | ||
- | Meteoryt spadł na dach | + | Meteoryt spadł na dach {{Txt2Img|Suchy_Dul_(posesja_147)_1.jpg|posesji nr 147}} w punkcie o współrzędnych 50°32.248'N, 16°15.701'E (wg {{Txt2Img|Suchy_Dul_(Vaclav_Klimensov).jpg|Vaclava Klimešová}}). |
Linia 70: | Linia 83: | ||
== [[Suchy Dul/Galerie]] == | == [[Suchy Dul/Galerie]] == | ||
- | Meteoryt Suchy Dul (źródło: Tuček 1981) | + | Meteoryt Suchy Dul (źródło: Tuček 1981; więcej → [[Suchy Dul/Galerie]]) |
- | <gallery caption="" widths=" | + | <gallery caption="" widths="240px" heights="210px" perrow="3"> |
File:Suchy_Dul_(fot_6_Tucek_1981).jpg|Dziura w dachu wybita przez meteoryt | File:Suchy_Dul_(fot_6_Tucek_1981).jpg|Dziura w dachu wybita przez meteoryt | ||
File:Suchy_Dul_(fot_54_Tucek_1981).jpg | File:Suchy_Dul_(fot_54_Tucek_1981).jpg | ||
Linia 77: | Linia 90: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
+ | |||
+ | Masa główna meteorytu w zbiorach [[Szablon:PragueNM|Muzeum Historii Naturalnej w Pradze]] (''Národí Muzeum Praha'') | ||
+ | <gallery caption="" widths="240px" heights="180px" perrow="3"> | ||
+ | File:Suchy_Dul_(Šreinová_2012).jpg|(źródło: Šreinová et al. 2012) | ||
+ | File:Suchy_Dul_main_mass_(NHM_Prague).jpg|Meteoryt Suchy Dul ze zbiorów MHN w Pradze; obok meteoryt [[Usti Nad Orlici]] (fot. Aubrey Whymark, ''za zgodą'') | ||
+ | </gallery> | ||
- | Miejsce spadku meteorytu Suchy Dul (początek maja 2012 r.; fot. | + | Miejsce spadku meteorytu Suchy Dul (początek maja 2012 r.; fot. {{Txt2Img|Suchy_Dul_(Police_nad_Metuji_Wadi).jpg|Wadi}} & {{Txt2Img|Suchy_Dul_(Woreczko).jpg|Jan Woreczko}}) |
- | <gallery caption="" widths=" | + | <gallery caption="" widths="240px" heights="180px" perrow="3"> |
File:Suchy_Dul_(gospodarstwo)_2.jpg|Gospodarstwo Państwa Klimešov. W dach budynku po lewej (posesja nr 147) uderzył meteoryt | File:Suchy_Dul_(gospodarstwo)_2.jpg|Gospodarstwo Państwa Klimešov. W dach budynku po lewej (posesja nr 147) uderzył meteoryt | ||
File:Suchy_Dul_(posesja_147)_2.jpg|Posesja nr 147 we wsi Suchy Dul | File:Suchy_Dul_(posesja_147)_2.jpg|Posesja nr 147 we wsi Suchy Dul | ||
File:Suchy_Dul_(Mila_&_Vaclav_Klimensov).jpg|Właściciele gospodarstwa, Mila i Vaclav Klimešov | File:Suchy_Dul_(Mila_&_Vaclav_Klimensov).jpg|Właściciele gospodarstwa, Mila i Vaclav Klimešov | ||
- | File:Suchy_Dul_(Vaclav_Klimensov).jpg|Dom Franciszki Klimešovej babci Vaclava Klimešova i miejsce gdzie uderzył meteoryt | + | File:Suchy_Dul_(Vaclav_Klimensov).jpg|Dom Franciszki Klimešovej babci Vaclava Klimešova i miejsce gdzie uderzył meteoryt |
File:Suchy_Dul_(wieś)_2.jpg|Widok na wieś Suchy Dul z drogi do posesji nr 147 | File:Suchy_Dul_(wieś)_2.jpg|Widok na wieś Suchy Dul z drogi do posesji nr 147 | ||
File:Suchy_Dul_(miejsce_spadku_dach)_2.jpg|Na ten dach spadł meteoryt | File:Suchy_Dul_(miejsce_spadku_dach)_2.jpg|Na ten dach spadł meteoryt | ||
Linia 90: | Linia 109: | ||
- | Więcej → [[Suchy Dul/Galerie]] | + | ;Więcej → [[Suchy Dul/Galerie]] |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
Linia 96: | Linia 115: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | * | + | * ''Dziennik Łódzki'', (1969), '''Meteoryt o wadze 100 kilogramów''', nr 277, 1969, s. 4. Plik {{link-dLibra|RZLBC|d|62351}}. |
+ | |||
+ | * Jakeš Petr, (1980), '''Mineralogy of [[Suchy Dul|Police]] meteorite''', ''Sborník Národního muzea v Praze'', vol. XXXVI B, nr 1, 1980, s. 43-50. Plik [http://www.nm.cz/publikace/publikace-download.php?name=File1&dir=archiv&table=tabPublikaceArchiv&id=1026 PDF]. | ||
* {{Koblitz MetBase}} | * {{Koblitz MetBase}} | ||
- | * | + | * ''Meteoritical Bulletin'', nr '''48''', 1969.<ref>zawiera m.in. listę raportów o bolidzie (Ceplecha)</ref> Plik {{!ADS|f=1970Metic...5...85.}}. |
- | * | + | * {{Pilski (1999)|page=117}} |
+ | |||
+ | * {{Šreinová (2012)|page=23-24}} | ||
+ | |||
+ | * Tuček Karel, (1970), '''Charakteristika chondritu z [[Suchy Dul|Police nad Metují]]''', ''Sborník Národního muzea v Praze'', vol. XXVI B, nr 5, 1970, s. 97-119.<ref>tam plansze z fotografiami okazu i obrazami mikroskopowymi</ref> Plik [http://www.nm.cz/publikace/publikace-download.php?name=File1&dir=archiv&table=tabPublikaceArchiv&id=3370 PDF]. | ||
* {{Tuček (1981)}} | * {{Tuček (1981)}} | ||
- | {{Koblitz References | 1=One stone struck the roof of a house and split into two pieces weighing 755.2g and 60.1g. The fall was accompanied by a boom like that of an airplane, then there was sharp whine and struck, Met. Bull. 48, Meteoritics, 1970, 5, p.107; see also, K.Tucek, Sbor. Nar. Muz. Praze, 1970, 26B, p.97. Mineralogy, olivine Fa25, P.Jakes, Sbor. Nar. Muz. Praze, 1980, 36B, p.43. Calculation of atmospheric ablation based on cosmic ray tracks and Ne isotopes, N.Bhandari et al., Nucl. Tracks, 1980, 4, p.213. Listed, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.337. Spectral study, black chondrite, D.T.Britt and C.M.Pieters, Meteoritics, 1991, 26, p.279. FTIR spectra, M.Bukovanska et al., MAPS, 1998, 33, p.A25 (abs.).}} | + | * ''Urania'', (1969), '''''Komunikat dla obserwatorów''''', 12, 1969, s. 352. Plik {{Link-Urania|r=1969|n=12}}. |
+ | |||
+ | {{Koblitz References |1=One stone struck the roof of a house and split into two pieces weighing 755.2g and 60.1g. The fall was accompanied by a boom like that of an airplane, then there was sharp whine and struck, Met. Bull. 48, Meteoritics, 1970, 5, p.107; see also, K.Tucek, Sbor. Nar. Muz. Praze, 1970, 26B, p.97. Mineralogy, olivine Fa25, P.Jakes, Sbor. Nar. Muz. Praze, 1980, 36B, p.43. Calculation of atmospheric ablation based on cosmic ray tracks and Ne isotopes, N.Bhandari et al., Nucl. Tracks, 1980, 4, p.213. Listed, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.337. Spectral study, black chondrite, D.T.Britt and C.M.Pieters, Meteoritics, 1991, 26, p.279. FTIR spectra, M.Bukovanska et al., MAPS, 1998, 33, p.A25 (abs.).}} | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
== Zobacz również == | == Zobacz również == | ||
- | * [[Suchy Dul/Galerie]] | + | * '''[[Suchy Dul/Galerie]]''' |
* meteoryty: [[Braunau]], [[Ústí nad Orlicí]] | * meteoryty: [[Braunau]], [[Ústí nad Orlicí]] | ||
+ | * okoliczności spadku meteorytu [[Sołtmany]] | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
Linia 119: | Linia 147: | ||
* '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=23737 Suchy Dul] | * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=23737 Suchy Dul] | ||
- | * | + | * {{PragueNM}} |
+ | * {{WashingtonNMNH-SI}} | ||
+ | |||
* Relacja w dzienniku '''''náchodský.deník.cz''''' z września 2009 roku – [http://nachodsky.denik.cz/zpravy_region/presne-pred--lety-jim-spadl-na-strechu-20090915.html Přesně před 40 lety jim spadl na střechu "kámen z nebe"] | * Relacja w dzienniku '''''náchodský.deník.cz''''' z września 2009 roku – [http://nachodsky.denik.cz/zpravy_region/presne-pred--lety-jim-spadl-na-strechu-20090915.html Přesně před 40 lety jim spadl na střechu "kámen z nebe"] | ||
+ | * [http://www.hvezdarna.cz/mapa/ Astronomická mapa České republiky] | ||
+ | |||
* woreczko.pl – European Fireball Network (EN) – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe] | * woreczko.pl – European Fireball Network (EN) – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe] | ||
Linia 129: | Linia 161: | ||
* Tucek (1964, 1970) | * Tucek (1964, 1970) | ||
* fotografie | * fotografie | ||
+ | * ''Dziennik Łódzki'' | ||
[[Category:Poza granicami Polski]] | [[Category:Poza granicami Polski]] |
Aktualna wersja na dzień 22:22, 7 gru 2024
Hammer tuż za granicą
Suchy Dul → | |
Masa główna meteorytu w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (fot. Tomasz Jakubowski)
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Czechy |
Położenie[1] | 50°32'17"N, 16°15'48"E |
Data | 16 września 1969 r., 08:15 (wtorek) |
Uwagi | część fragmentów z bolidu mogła spaść na terenie Polski, mogło to być nawet kilkanaście kilogramów |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny L6 |
Masa | 840 g |
Liczba okazów | jeden okaz, który się rozbił przy upadku |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Police; czeski synonim: Police nad Metují; po czesku: Suchý Důl |
Spadek na terenie Czech 16 września 1969 roku (wtorek), blisko granicy z Polską. Meteoryt uderzył w dach domu we wsi Suchy Dul (cz. Suchý Důl) niedaleko Police nad Metují i rozpadł się na dwie części o wagach 755,2 i 60,1 g. Świadek, Pani Franciszka Klimesowa (na zdjęciu córka Věra Klimešová) była w ogrodzie swojego domu (posesja nr 147) około 50 metrów od punktu uderzenia. Opowiadała, że spadkowi meteorytu towarzyszył „boom” podobny do dźwięku lecącego samolotu, a następnie ostry gwizd i dźwięk uderzenia. Widziała, jak po dachu jej domu stoczyły się czarne kamienie. Gdy poszła na strych, zauważyła dziurę w dachu i złamaną krokiew, a na podłodze leżący fragment meteorytu[2] (podobne okoliczności towarzyszyły spadkowi meteorytu Sołtmany). Wszystkie zebrane fragmenty ważyły łącznie 840 gramów.[3] Wyniki analiz chemicznych i mineralogicznych meteorytu znajdują się w pracach Tuček (1970) i Jakeš (1980).
Bolid, z którego spadł meteoryt Suchy Dul, został zarejestrowany przez istniejącą już wówczas od kilkunastu lat czechosłowacką sieć bolidową (z niej rozwinęła się później sieć European Fireball Network). O tym wydarzeniu ukazał się również komunikat w Uranii (1969):
Komunikat dla obserwatorów
Według informacji otrzymanej za pośrednictwem dra Jana Pokrzywnickiego[4] – przewodniczącego sekcji Meteorytyki PTMA – z Obserwatorium Astronomicznego w Ondřejowie (CSRS) nadesłano wiadomość, że 16 września 1969 roku o godz. 8-mej w okolicy Polic upadł kamienny meteoryt wagi 840 gramów. Dla dalszych badań bardzo potrzebne są wizualne obserwacje meteoru. Więcej i większe meteoryty mogą być znalezione w Polsce na południe od Kłodzka w województwie wrocławskim. Terenem szczególnego zainteresowania dla poszukiwania spadku meteorytów są m. in. okolice: Radkowa, Polanicy Zdroju i Bystrzycy Kłodzkiej w woj. wrocławskim. Wszelkie informacje w powyższej sprawie prosimy uprzejmie przekazywać na adres Dr Jana Pokrzywnickiego, Sekcja Meteorytyki Oddziału Warszawskiego PTMA, Warszawa, Al. Ujazdowskie 4,[5] lub do Redakcji „Uranii”.
Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – Police nad Metují — meteorit.
Kolekcje
Fragmenty meteorytu Suchy Dul znajdują się tylko w dwóch kolekcjach:
Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)uwagi Prague, Nat. Mus. 685 g masa główna (682 g)[6] Washington, Natl. Mus. Nat. Hist. 1,8 g w katalogu online znajdują się zdjęcia płytek cienkich (thin section) tego rzadkiego meteorytu
Jak pisze Andrzej S. Pilski (1999, s. 117) (wyróżnienie w tekście Redakcja):
„Pewien miłośnik astronomii z Polic[7] zaobserwował rozpad bolidu na części, z których większość przeleciała na polską stronę. Przelot bolidu obserwowali także mieszkańcy Radkowa i Kłodzka. Jak wiadomo, najbliżej spadają zawsze mniejsze okazy meteorytów, a najdalej dolatują te największe. Meteoryty, które dotarły do Kotliny Kłodzkiej, muszą mieć masę kilku, może kilkunastu kilogramów. Oceniono, że największy okaz spadł gdzieś koło Batorowa. Nikomu jednak nie udało się znaleźć nawet kawałeczka.”
Lokalizacja
(B) Bystrzyca Kłodzka i Batorów, (P) Polanica-Zdrój, (R) Radkowo, (S) Suchy Dul
miejsce uderzenia meteorytu (wg Vaclava Klimešová)
[IIAB] meteoryt Braunau
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Bolid leciał z północnego zachodu na południowy wschód wzdłuż Gór Stołowych. Obserwowali go mieszkańcy Radkowa i Kłodzka. Zaobserwowano rozpad bolidu i przypuszcza się, że największe jego fragmenty (może nawet kilkunastokilogramowe) spadły w okolicach Batorowa. Teren do poszukiwań jest bardzo trudny. Jak dotąd nie znaleziono dalszych fragmentów.
Meteoryt spadł na dach posesji nr 147 w punkcie o współrzędnych 50°32.248'N, 16°15.701'E (wg Vaclava Klimešová).
W odległym o niecałe 7 km na północny-wschód Broumovie spadł w 1847 roku meteoryt żelazny Braunau.
Suchy Dul/Galerie
Meteoryt Suchy Dul (źródło: Tuček 1981; więcej → Suchy Dul/Galerie)
Masa główna meteorytu w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Národí Muzeum Praha)
Meteoryt Suchy Dul ze zbiorów MHN w Pradze; obok meteoryt Usti Nad Orlici (fot. Aubrey Whymark, za zgodą) |
Miejsce spadku meteorytu Suchy Dul (początek maja 2012 r.; fot. Wadi & Jan Woreczko)
- Więcej → Suchy Dul/Galerie
Bibliografia
- Dziennik Łódzki, (1969), Meteoryt o wadze 100 kilogramów, nr 277, 1969, s. 4. Plik lLib.
- Jakeš Petr, (1980), Mineralogy of Police meteorite, Sborník Národního muzea v Praze, vol. XXXVI B, nr 1, 1980, s. 43-50. Plik PDF.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Pilski Andrzej S., (1999), Nieziemskie skarby. Poradnik poszukiwacza meteorytów, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, (s. 117). ISBN 83-7180-173-4.
- Šreinová Blanka, Bukovanská Marcela, (2012), Meteority v České republice, Člověk ve svém pozemském a kosmickém prostředí, Bulletin referátů z konference, Úpice 2012, (s. 23-24).[9] Plik PDF.
- Tuček Karel, (1970), Charakteristika chondritu z Police nad Metují, Sborník Národního muzea v Praze, vol. XXVI B, nr 5, 1970, s. 97-119.[10] Plik PDF.
- Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl(tabliceŹródło: Wiki.Meteoritica.pl).
- Urania, (1969), Komunikat dla obserwatorów, 12, 1969, s. 352. Plik DjvU.
Przypisy
Zobacz również
- Suchy Dul/Galerie
- meteoryty: Braunau, Ústí nad Orlicí
- okoliczności spadku meteorytu Sołtmany
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Suchy Dul
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Suchy Dul
- Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Prague Natural History Museum; Prague, Nat. Mus.) – Národí Muzeum Praha ● Sbírka meteoritů a Sbírka přírodních skel - tektitů ● Muzeum 3000: Rok od pádu čeljabinského meteoritu. Spadlo něco u nás? ● CES on-line: Sbírka meteoritů ● [katalog → Tuček (1981)]
- Narodowe Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie (National Museum of Natural History, Smithsonian Institution, Washington; Washington, Natl. Mus. Nat. Hist.) – Mineral Sciences ● [katalog → online]
- Relacja w dzienniku náchodský.deník.cz z września 2009 roku – Přesně před 40 lety jim spadl na střechu "kámen z nebe"
- Astronomická mapa České republiky
- woreczko.pl – European Fireball Network (EN) – Sieci bolidowe
- Wikipedia (CS) – Police nad Metují ● Suchý Důl
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- Tucek (1964, 1970)
- fotografie
- Dziennik Łódzki