PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Wessely

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 2: Linia 2:
{{InfoboxMeteorite
{{InfoboxMeteorite
  | nazwa = Wessely
  | nazwa = Wessely
-
  | grafika = Wessely_(Schreibers_1832).jpg
+
  | grafika = Wessely_(Schreibers_1832_main_mass).jpg
  | opis = Okaz meteorytu Wessely (Schreibers 1832)
  | opis = Okaz meteorytu Wessely (Schreibers 1832)
  | klasa = Spadek
  | klasa = Spadek
Linia 16: Linia 16:
}}
}}
Spadek meteorytu kamiennego 9 września 1831 roku (piątek) w [[Czechy|Czechach]].
Spadek meteorytu kamiennego 9 września 1831 roku (piątek) w [[Czechy|Czechach]].
 +
 +
Za portalem '''Obec Vnorovy''':
 +
{{BQuote-begin |max-width=800px}}
 +
'''Pád meteoritu'''
 +
 +
Ke skutečně vzácnému pádu pouze jediného kamene došlo na katastru naší obce. Za zcela jasné oblohy byl 9. září 1831 v 1530 hod. pozorován nejprve menši střední až modrošedý obláček, který se pohyboval zhruba od JJZ směrem k SSV, k Veselí nad Moravou. Brzy nato nastala silná detonace, slyšitelná až do vzdálenosti 15 km. Pak následovalo několik silných ran a po nich mocný rachot. Na bažinaté „Vlčné pole“ sedláka T. Otrhálka ze Vnorov, nedaleko panského křovinatého lesíkuTrní, asi 500 kroků od Hatěckého mlýna, necelé 3 km JJV od Vnorov, dopadl černý kámen o hmotnosti 3,78 kg a velikosti 16 x 10 x 5 cm. Svědky byly dvě ženy, A. Kočišová a A. Ondrovčíková ze Vnorov, pracující na poli, které se zalekly silných úderů. Ve vzdálenosti asi 180 kroků od místa, kde pracovaly, spatřily, že se na poli zvedl oblak prachu. Při dotyku byl kámen ještě teplý. Kámen putoval odtud do sbírek tehdejšího Dvorního muzea ve Vídni. Dnes váží pouze 3 672 g.
 +
{{BQuote-end}}
 +
Informacja o spadku zamieszczona w ''Korrespondencie Warszawskim'' ze stycznia 1832 roku (''pisownia oryginalna'':
Informacja o spadku zamieszczona w ''Korrespondencie Warszawskim'' ze stycznia 1832 roku (''pisownia oryginalna'':
Linia 27: Linia 35:
! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi
! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi
|-
|-
-
| Vienna, Naturhist. Mus. || 3681&nbsp;g || masa główna (fotografia w&nbsp;Koblitz MetBase)
+
| Vienna, Naturhist. Mus. || 3681&nbsp;g || masa główna (fotografia w&nbsp;Koblitz MetBase)<ref>patrz → [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=24244 Encyclopedia of Meteorites]</ref>
|-
|-
| Tübingen, Min.-Petrogr. Inst. || 12,0 g ||
| Tübingen, Min.-Petrogr. Inst. || 12,0 g ||
Linia 77: Linia 85:
[[Image:Wessely_(Schreibers_1832_map).jpg|thumb|400px|left|Mapa okolic spadku meteorytu (Schreibers&nbsp;1832)]]
[[Image:Wessely_(Schreibers_1832_map).jpg|thumb|400px|left|Mapa okolic spadku meteorytu (Schreibers&nbsp;1832)]]
-
Mapa okolic ''Wessely'' i&nbsp;''Strasnitz'' z zaznaczonym miejscem spadku meteorytu (punkt oznaczony na mapie jako '''a''') i lokalizacją świadków (punkty '''b-e''') ('''''Plan der Gegend von Znorow in Mähren, aus verlässlichen Quellen entworfen von Laur. Hottowy'''''; Schreibers&nbsp;1832).
+
Mapa okolic ''Wessely'' i&nbsp;''Strasnitz'' z&nbsp;zaznaczonym miejscem spadku meteorytu (punkt oznaczony na mapie jako&nbsp;'''a''') i&nbsp;lokalizacją świadków (punkty&nbsp;'''b-e''') ('''''Plan der Gegend von Znorow in Mähren, aus verlässlichen Quellen entworfen von Laur. Hottowy'''''; Schreibers&nbsp;1832).
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 83: Linia 91:
== Galerie ==
== Galerie ==
-
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3">
+
<gallery caption="" widths="200px" heights="130px" perrow="3">
 +
File:Wessely_(Schreibers_1832).jpg|Masa główna meteorytu Wessely i&nbsp;budowa wewnętrzna (Schreibers&nbsp;1832)
 +
</gallery>
 +
 
 +
 
 +
<gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3">
File:Wessely_(GeoCaching).jpg|Pamiątkowy obelisk w miejscu spadku meteorytu (źródło: [http://www.geocaching.com/seek/gallery.aspx?guid=80a4d12f-91cb-47d6-9761-b7eb929e58bb GeoCaching])
File:Wessely_(GeoCaching).jpg|Pamiątkowy obelisk w miejscu spadku meteorytu (źródło: [http://www.geocaching.com/seek/gallery.aspx?guid=80a4d12f-91cb-47d6-9761-b7eb929e58bb GeoCaching])
</gallery>
</gallery>
Linia 108: Linia 121:
* {{ViennaNHM}}
* {{ViennaNHM}}
 +
* Portal '''Obec Vnorovy''' – [http://www.vnorovy.cz/index.php?leva=historie&prava=5pad-meteoritu Pád meteoritu - Historie]
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]

Wersja z 11:52, 30 gru 2014

Wessely →
Wessely (Schreibers 1832 main mass).jpg
Okaz meteorytu Wessely (Schreibers 1832)
Spadek
Lokalizacja Czechy
Położenie[1] 48°57'N, 17°23'E
Data 9 września 1831 r., 15:30 (piątek)
Charakterystyka
Typ chondryt zwyczajny H5
Masa 3,75 kg
Liczba okazów jeden okaz
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
w NHM Cat: Veseli nad Moravou, Vnorovy, Znorow; czeskie: Veselí nad Moravou

Spadek meteorytu kamiennego 9 września 1831 roku (piątek) w Czechach.

Za portalem Obec Vnorovy:

«

Pád meteoritu

Ke skutečně vzácnému pádu pouze jediného kamene došlo na katastru naší obce. Za zcela jasné oblohy byl 9. září 1831 v 1530 hod. pozorován nejprve menši střední až modrošedý obláček, který se pohyboval zhruba od JJZ směrem k SSV, k Veselí nad Moravou. Brzy nato nastala silná detonace, slyšitelná až do vzdálenosti 15 km. Pak následovalo několik silných ran a po nich mocný rachot. Na bažinaté „Vlčné pole“ sedláka T. Otrhálka ze Vnorov, nedaleko panského křovinatého lesíkuTrní, asi 500 kroků od Hatěckého mlýna, necelé 3 km JJV od Vnorov, dopadl černý kámen o hmotnosti 3,78 kg a velikosti 16 x 10 x 5 cm. Svědky byly dvě ženy, A. Kočišová a A. Ondrovčíková ze Vnorov, pracující na poli, které se zalekly silných úderů. Ve vzdálenosti asi 180 kroků od místa, kde pracovaly, spatřily, že se na poli zvedl oblak prachu. Při dotyku byl kámen ještě teplý. Kámen putoval odtud do sbírek tehdejšího Dvorního muzea ve Vídni. Dnes váží pouze 3 672 g.

»


Informacja o spadku zamieszczona w Korrespondencie Warszawskim ze stycznia 1832 roku (pisownia oryginalna:

«

Dnia 9go września w Morawii, wśród piorunów i szumiącego huku w powietrzu, spadł na pole kamień meteoryczny 6 ¾ funta[2] ważący; naoczni świadkowie podnieśli go natychmiast, i był jeszcze ciepły i dymem przeszły. Na rozkaz Cesarza Austryackiego złożony został w Cesarskim nadwornym gabinecie mineralnym, gdzie tego trudnego do rozwiązania płodu natury, oprócz dostarczonych przez różne prowincye i kraje austryackie, znajduje się 35 sztuk, które spadły w różnych czasach i w różnych krajach Europy a nawet w innych częściach świata.

»


Fragmenty meteorytu Wessely w największych kolekcjach:

Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase) 		uwagi
Vienna, Naturhist. Mus. 3681 g masa główna (fotografia w Koblitz MetBase)[3]
Tübingen, Min.-Petrogr. Inst. 12,0 g
New York, Amer. Mus. Nat. Hist. 6,8 g
London, Nat. Hist. Mus. 4,7 g
Chicago, Field Mus. Nat. Hist. 3,8 g
Berlin, Mus. Naturk., Humboldt Univ. 3,3 g
(…)

Brak w zbiorach polskich.


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(S) Strážnice, (V) Vnorovy, (W) Veselí nad Moravou (Wessely)

miejsce spadku okazu i położenie pamiątkowego obelisku

stacja bolidowa European Fireball Network

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Strážnice (niem. Straßnitz), Vnorovy (niem. Znorow), Veselí nad Moravou (niem. Wessely an der March).


W miejscu, gdzie spadł meteoryt, znajduje się dziś pamiątkowy kamień z wyrytym napisem: DO TĚCHTO MÍST DOPADL U ROCE 1831 METEORIT (tłum: W tym miejscu spadł w 1831 roku meteoryt). Znajduje się on na terenie gospodarstwa Hatecký mlýn.[4]


W pobliżu Veselí nad Moravou znajduje się jedna ze stacji bolidowych European Fireball Network (EN). Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – Veselí nad Moravou — Evropská bolidová síť.


Mapa okolic spadku meteorytu (Schreibers 1832)

Mapa okolic Wessely i Strasnitz z zaznaczonym miejscem spadku meteorytu (punkt oznaczony na mapie jako a) i lokalizacją świadków (punkty b-e) (Plan der Gegend von Znorow in Mähren, aus verlässlichen Quellen entworfen von Laur. Hottowy; Schreibers 1832).


Galerie

Masa główna meteorytu Wessely i budowa wewnętrzna (Schreibers 1832)


Pamiątkowy obelisk w miejscu spadku meteorytu (źródło: GeoCaching)


Bibliografia

  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Korrespondent Warszawski, nr 22 (23 stycznia 1832), s. 91. Plik DjVu.
  • Schreibers Karl Franz von, (1832), Über den Meteorstein-Niederfall auf der Herrschaft Wessely in Mähren, am 9. September 1831, Wien 1832, ss. 64.[5][6][7] Plik doi.
  • Šreinová Blanka, Bukovanská Marcela, (2012), Meteority v České republice, Člověk ve svém pozemském a kosmickém prostředí, Bulletin referátů z konference, Úpice 2012, (s. 18).[8] Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1968), Catalogue of the Collection of meteorites of the National Museum in Prague (Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze), National Museum, Prague, 1968, ss. 103.

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ chodzi zapewne o funt austriacki (Österreich Pfund, Wiener Pfund) = 0,560012 kg, co daje 3,78 kg; patrz → Dawne jednostki miar i wag
  3. ^ patrz → Encyclopedia of Meteorites
  4. ^ fotografie pamiątkowego obelisku i okolic spadku znajdują się na portalu GeoCaching
  5. ^ tam też mapa (plan) rejonu spadku i wygląd okazu meteorytu Wessely
  6. ^ osobne wydanie artykułu: Schreibers Karl Franz von, (1832), Über den Meteorstein-Niederfall auf der Herrschaft Wessely in Mähren, am 9. Sept. 1831, Zeitschrift für Physik und verwandte Wissenschaften, vol. 1, 1832, s. 193-256. Plik hPDF
  7. ^ zawiera też część: Holger Ritter von, Der Analyse dieses Meteorsteins, s. 48-56 (w oryginalnym artykule pod tytułem Analyse des bei Wessely gefallenen Meteorsteins)
  8. ^ najnowsze krótkie opracowanie na temat wszystkich czeskich meteorytów oraz starszych doniesień (np. Odranec)

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Wessely
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Wessely
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Wessely”
Osobiste