PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Jelica

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(Przekierowanie do Serbia)
Linia 1: Linia 1:
-
#REDIRECT[[Serbia]]
+
__NOTOC__
 +
== Deszcz meteorytów ==
 +
{{InfoboxMeteorite
 +
| nazwa = Jelica
 +
| grafika =
 +
| opis =
 +
| klasa = Spadek
 +
| metbull = 12078
 +
| lokalizacja = Serbia
 +
| położenie = 43°50’00"N, 20°27’30"E
 +
| uwagi =
 +
| data = 1 grudnia 1889 roku, 14:30 ()
 +
| typ = chondryt zwyczajny, LL6
 +
| masa = 34 kg
 +
| liczba = deszcz meteorytów
 +
| synonimy = w NHM Cat: '''Banjaca''', '''Cacak''', '''Chachak''', '''Jeliza''', '''Jezevica''', '''Piljusa'''; po serbsku: ''Јелица''
 +
}}
 +
Spadek deszczu meteorytów 1 grudnia 1889 roku () w okolicy miasta Čačak w [[Serbia|Serbii]] (chondryt zwyczajny, LL6, TKW ~34 kg).
 +
 
 +
Po jasnym bolidzie i detonacjach spadł deszcz kamieni na obszar 8x5 km (5x3 mile). Znaleziono ponad 26 okazów o wadze od 8,5 kg do 70 g, w sumie ok. 34 kg.
 +
 
 +
Dokładny opis okoliczności spadku i znajdowanych okazów znajduje się w publikacjach Döll (1890).
 +
 
 +
 
 +
:{| style="font-size:85%"
 +
! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase)
 +
|-
 +
| Belgrade, Nat. Hist. Mus. || 7.33 kg
 +
|-
 +
| Budapest, Nat. Mus. || 5.45 kg
 +
|-
 +
| London, Nat. Hist. Mus. || 1.8 kg
 +
|-
 +
| Vienna, Naturhist. Mus. || 1521 g
 +
|-
 +
| New York, Amer. Mus. Nat. Hist. || 683 g
 +
|-
 +
| Paris, Mus. d'Hist. Nat. || 682 g
 +
|-
 +
| Budapest, Eötvös Lorand Univ. || 404 g
 +
|-
 +
| {{Wielokropek}}
 +
|}
 +
W polskich kolekcjach znajduje się tylko połówka okazu o wadze 348 g w zbiorach Muzeum UJ (Pilski 2001).
 +
 
 +
<br clear="all"/>
 +
 
 +
== Lokalizacja ==
 +
 
 +
{{GEFrame-begin}}
 +
{{GEMap
 +
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
 +
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Serbia-MM.kml
 +
| lat = 43.88
 +
| lon = 20.44
 +
| zoom = 11
 +
| type = terrain
 +
}}
 +
{{GEIcon-PointRed}}
 +
(C) Čačak
 +
 
 +
Przybliżony obszar znajdowania okazów (Döll 1890)
 +
{{GEFrame-end}}
 +
 
 +
<br clear="all"/>
 +
 
 +
[[Image:Jelica_map_(Doll_1890).jpg|thumb|400px|left|Mapa okolic spadku meteorytu (Döll &nbsp;1890)]]
 +
Mapa okolic z&nbsp;zaznaczonymi miejscami znalezienia okazów meteorytu Jelica (mapa Döll 1890).
 +
 
 +
<br clear="all"/>
 +
 
 +
=== Mapy ===
 +
 
 +
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3">
 +
 
 +
</gallery>
 +
 
 +
<br clear="all"/>
 +
 
 +
== Galerie ==
 +
 
 +
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3">
 +
 
 +
</gallery>
 +
 
 +
<br clear="all"/>
 +
 
 +
== [[Bibliografia]] ==
 +
 
 +
* Döll Eduard, (1890), '''Der Meteorfall im [[Jelica|Jeliza-Gebirge]] in Serbien am 1. December 1889''', ''Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Geologischen Reichsanstalt'', 40, Heft 3, 1890, s. 70-77.<ref>spadek meteorytu [http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=12078 Jelica] 1 grudnia 1889 roku w [[Serbia|Serbii]]; chondryt zwyczajny LL6, TKW 34 kg</ref><ref>opis spadku oraz znalezionych okazów</ref> Plik [http://www.biodiversitylibrary.org/item/120931 DjVu].
 +
 
 +
* {{Koblitz MetBase}}
 +
 
 +
* {{Pilski (2001)}}
 +
 
 +
{{Koblitz References
 +
| 1=After detonations and appearance of light, a shower of stones fell over an area of 5 x 3 miles: the stones, of which 26 or more were found, varied in weight from 8.5kg to 70g and had a total weight of about 34kg, E.Doll, Jahr. Geol. Reichsanst. Wien, 1890, p.70, G.von Niessl, Verh. Naturf. Ver. Brünn, 1890, 29, p.166, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.220. Analysis, S.M.Losanitsch, Ber. Deutsch. Chem. Gesell. Berlin, 1892, 25, p.876. Olivine Fa32.3, K.Fredriksson et al., Origin and Distribution of the Elements, ed. L.H.Ahrens, Pergamon, 1968, p.457. Structure and composition of plagioclase, W.R.van Schmus and P.H.Ribbe, GCA, 1968, 32, p.1327. Ni and Ir contents, O.Müller et al., GCA, 1971, 35, p.1121. Uranium content, D.E.Fisher, GCA, 1972, 36, p.15. Bi abundance, P.M.Santoliquido and W.D.Ehmann, GCA, 1972, 36, p.897. Partial INAA, R.A.Schmitt et al., Meteoritics, 1972, 7, p.131. Volatile trace element abundances, J.C.Laul et al., GCA, 1973, 37, p.329. Hg abundance, N.A.Ozerova et al., GCA, 1973, 37, p.569. Bulk analysis of lithic fragments, R.V.Fodor and K.Keil, Meteoritics, 1975, 10, p.325. Ni and Co contents of metal, D.Sears and H.J.Axon, Meteoritics, 1976, 11, p.97; see also, F.Afiattalab and J.T.Wasson, GCA, 1980, 44, p.431. Infrared photometry, albedo, JHK colors, M.Leake et al., Meteoritics, 1978, 13, p.101. Calculation of atmospheric ablation based on cosmic ray tracks and Ne isotopes, N.Bhandari et al., Nucl. Tracks, 1980, 4, p.213. Siderophile element data, D.W.G.Sears and K.S.Weeks, GCA, 1986, 50, p.2815. Major and trace element data, shock facies, weathering state, G.W.Kallemeyn et al., GCA, 1989, 53, p.2747. Analysis of olivine, Fa32.4, and kamacite, 30% Co, A.E.Rubin, GCA, 1990, 54, p.1219. Oxygen isotopic composition, R.N.Clayton et al., GCA, 1991, 55, p.2317. Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Shock classification, Cu content, A.E.Rubin, Meteoritics, 1994, 29, p.93. Cosmic-ray exposure age 26.2 Ma, T.Graf and K.Marti, Meteoritics, 1994, 29, p.643. Study of euhedral tetrataenite grain, A.E.Rubin, Min. Mag., 1994, 58, p.215. Mineralogy and chemical composition of K-rich lithology, A.Jäckel and A.Bischoff, MAPS, 1997, 32, p.A66 (abs.); see also, MAPS, 1998, 33, p.A77 (abs.). Determination of bulk density, S.L.Wilkison and M.S.Robinson, MAPS, 2000, 35, p.1203. Magnetic susceptibility, P.Rochette et al., MAPS, 2003, 38, p.251. Density and porosity, S.L.Wilkinson et al., MAPS, 2003, 38, p.1533.}}
 +
{{Przypisy}}
 +
 
 +
== Linki zewnętrzne ==
 +
 
 +
* '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' - meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=12078 Jelica]
 +
* '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' - meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=12078 Jelica]
 +
 
 +
* Meteoryt Soko-Banja w kolekcjach polskich - [http://www.ptmet.org.pl/kat-mkc-ll6.htm#jelica Katalog PTMet]
 +
* Muzeum Historii Naturalnej w Belgradzie (Natural History Museum in Belgrade) - [http://www.nhmbeo.rs Prirodnjački muzej u Beogradu]
 +
* Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry - [http://geo.web.ru/db/meteorites/card.html?id=10709 Jelica]
 +
* Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu - [http://www.nhm-wien.ac.at/ Naturhistorisches Museum Wien] {{SeparatorBull}} kolekcja [http://www.nhm-wien.ac.at/forschung/mineralogie__petrographie/sammlungen/meteoritensammlung meteorytów]
 +
 
 +
* Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Čačak Čačak]
 +
* Wikipedia (EN) - [http://en.wikipedia.org/wiki/Ježevica_(Čačak) Ježevica (Čačak)]
 +
 
 +
 
 +
 
 +
{{Co jeszcze na stronę}}
 +
* okoliczności spadku
 +
* mapy
 +
 
 +
[[Category:Poza granicami Polski]]
[[Category:Serbia]]
[[Category:Serbia]]
 +
[[Category:Warto szukać]]

Wersja z 15:50, 12 lis 2013

Deszcz meteorytów

Jelica →
Spadek
Lokalizacja Serbia
Położenie[1] 43°50’00"N, 20°27’30"E
Data 1 grudnia 1889 roku, 14:30 ()
Charakterystyka
Typ chondryt zwyczajny, LL6
Masa 34 kg
Liczba okazów deszcz meteorytów
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
w NHM Cat: Banjaca, Cacak, Chachak, Jeliza, Jezevica, Piljusa; po serbsku: Јелица

Spadek deszczu meteorytów 1 grudnia 1889 roku () w okolicy miasta Čačak w Serbii (chondryt zwyczajny, LL6, TKW ~34 kg).

Po jasnym bolidzie i detonacjach spadł deszcz kamieni na obszar 8x5 km (5x3 mile). Znaleziono ponad 26 okazów o wadze od 8,5 kg do 70 g, w sumie ok. 34 kg.

Dokładny opis okoliczności spadku i znajdowanych okazów znajduje się w publikacjach Döll (1890).


Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)
Belgrade, Nat. Hist. Mus. 7.33 kg
Budapest, Nat. Mus. 5.45 kg
London, Nat. Hist. Mus. 1.8 kg
Vienna, Naturhist. Mus. 1521 g
New York, Amer. Mus. Nat. Hist. 683 g
Paris, Mus. d'Hist. Nat. 682 g
Budapest, Eötvös Lorand Univ. 404 g
(…)

W polskich kolekcjach znajduje się tylko połówka okazu o wadze 348 g w zbiorach Muzeum UJ (Pilski 2001).


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(C) Čačak

Przybliżony obszar znajdowania okazów (Döll 1890)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki


Mapa okolic spadku meteorytu (Döll  1890)

Mapa okolic z zaznaczonymi miejscami znalezienia okazów meteorytu Jelica (mapa Döll 1890).


Mapy


Galerie


Bibliografia

  • Döll Eduard, (1890), Der Meteorfall im Jeliza-Gebirge in Serbien am 1. December 1889, Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Geologischen Reichsanstalt, 40, Heft 3, 1890, s. 70-77.[2][3] Plik DjVu.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[4]


Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ spadek meteorytu Jelica 1 grudnia 1889 roku w Serbii; chondryt zwyczajny LL6, TKW 34 kg
  3. ^ opis spadku oraz znalezionych okazów
  4. ^ bardziej aktualna internetowa wersja katalogu znajduje się na stronach Polskiego Towarzystwa Meteorytowego – katalog PTMet; tam objaśnienie stosowanych skrótów (cs – complete specimen, hs – half specimen, ep – end piece, fc – fragment with crust, f – fragment, sc – slice with crust, s – slice, …); więcej → woreczko.pl – Oznaczenia okazów – skróty

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Jelica
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Jelica


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  • okoliczności spadku
  • mapy
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Jelica”
Osobiste