(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Bolków
Z Wiki.Meteoritica.pl
(Różnice między wersjami)
(→„Meteoryt” w szałasie czy „złoto głupców”?) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji pomiędzy niniejszymi.) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{VerifyLevel |level=1}} | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| - | == | + | == „Meteoryt” w szałasie czy „złoto głupców”? == |
| - | Na początku czerwca 2014 roku na portalach internetowych pojawiła się informacja, że na stanowisku archeologicznym w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim, wewnątrz pozostałości szałasu sprzed ponad 9 tysięcy lat, archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii (IAE | + | Na początku czerwca 2014 roku na portalach internetowych pojawiła się informacja, że na stanowisku archeologicznym w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim, wewnątrz pozostałości szałasu sprzed ponad 9 tysięcy lat, archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk (IAE PAN) w Szczecinie odkryli artefakt, który może być meteorytem. Informację podała Polska Agencja Prasowa (PAP), pozostałe portale w zasadzie powieliły tę wiadomość. |
| - | Obiekt podejrzewany o meteorytowe pochodzenie, został znaleziony w pozostałościach po szałasie żerdziowym odkopanym w warstwie torfu, podczas prac prowadzonych w 2013 roku. Znaleziono tam również wiele narzędzi wykonanych z kamienia, drewna, kości i poroża oraz zbiór przedmiotów związanych z kulturą duchową. Według dostępnych w internecie opisów (jednej fotografii), znaleziony artefakt (fragment meteorytu?) jest walcowaty, ma 8 cm wysokości, 5,3 cm szerokości przy podstawie, 3,5 cm przy wierzchołku. Powierzchnia jego jest porowata i pofałdowana oraz '' | + | Obiekt podejrzewany o meteorytowe pochodzenie, został znaleziony w pozostałościach po szałasie żerdziowym odkopanym w warstwie torfu, podczas prac prowadzonych w 2013 roku. Znaleziono tam również wiele narzędzi wykonanych z kamienia, drewna, kości i poroża oraz zbiór przedmiotów związanych z kulturą duchową. Według dostępnych w internecie opisów (i jednej [http://www.naukawpolsce.pap.pl/Data/Thumbs/_plugins/information/400731/MTAyNHg3Njg,16687660_16687696.jpg fotografii]), znaleziony artefakt (fragment meteorytu?) jest walcowaty, ma 8 cm wysokości, 5,3 cm szerokości przy podstawie, 3,5 cm przy wierzchołku. Powierzchnia jego jest porowata i pofałdowana oraz „''jest nadspodziewanie ciężki''”. Ogłoszenie o odkryciu „meteorytu” poprzedziły specjalistyczne analizy, wg których „''jest to naturalny fragment meteorytu pirytowego''”<ref>'''piryt''' – siarczek żelaza FeS<sub>2</sub>, minerał (o ciężarze właściwym ~5 g/cm³) występujący niemal we wszystkich typach skał; w meteorytach siarczek żelaza występuje pod postacią niemagnetycznego '''troilitu''' (FeS), ziemskim odpowiednikiem troilitu jest magnetyczny pirotyn; patrz → [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Minerals.htm#troilite Minerały w meteorytach (''Meteorite minerals'')]</ref> (źródła: PAP; PolskieRadio; ONET.pl). |
Prace archeologiczne na stanowisku w Bolkowie są prowadzone od wielu lat, ich kierownikiem jest dr hab. Tadeusz Galiński z oddziału IAE PAN w Szczecinie. | Prace archeologiczne na stanowisku w Bolkowie są prowadzone od wielu lat, ich kierownikiem jest dr hab. Tadeusz Galiński z oddziału IAE PAN w Szczecinie. | ||
| - | + | '''Znaleziony artefakt nie wygląda na fragment meteorytu. Jeśli przyjąć za prawdziwe wyniki analiz, to jest to bryłka pirytu, zwanego również, ''nomen omen'', „złotem głupców”!''' | |
| + | |||
| + | Stosowanie brył pirytu jest jedną z najstarszych metod na uzyskanie ognia, ludzie wykorzystywali tę technikę już kilkadziesiąt tys. lat temu. Nazwa '''piryt''' pochodzi od gr. ''pyr'' = ogień oraz ''pyrites'' = iskrzący, gdyż minerał ten iskrzy się pod wpływem uderzeń krzesiwa (krzemienia lub twardego metalu). Poza określeniem „złoto głupców” nazywa się go również „iskrzykiem”. Wydaje się trochę dziwne i niezrozumiałe, że profesjonalny archeolog nie rozpoznał prawdziwej natury znalezionego przedmiotu? | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Doniesienie znikło z mediów tak samo szybko, jak się w nich pojawiło. Próżno szukać dalszego ciągu doniesienia – brak późniejszych informacji i wyników analiz. Humbuk?!<ref>dr hab. Tadeusz Galiński nie odpowiedział na żadne e-maile kierowane do niego przez ''[[Redakcja|Redakcję]]'' portalu</ref> | ||
| + | |||
| + | Na portalu Rezerwat Świdwie nadal (dostęp: 04-08-2015) figuruje informacja, że „''{{Wielokropek}} przeprowadzono specjalistyczne badania kamienia, który ostatecznie okazał się być meteorytem''”. | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| Linia 16: | Linia 24: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
| + | | htmlFileMap = wiki-Bolkow.htm | ||
| kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | | kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | ||
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Artefakty.kml | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Artefakty.kml | ||
| Linia 22: | Linia 31: | ||
| lon = 14.369 | | lon = 14.369 | ||
| zoom = 12 | | zoom = 12 | ||
| - | | type = | + | | type = roadmap |
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
| Linia 34: | Linia 43: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
| - | * PAP, Nauka w Polsce – [http://www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,400731,archeolodzy-znalezli-fragment-meteorytu-w-szalasie-sprzed-9-tys-lat.html Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat] {{SeparatorBull}} [http://www.naukawpolsce.pap.pl/Data/Thumbs/_plugins/information/400731/MTAyNHg3Njg,16687660_16687696.jpg fotografia artefaktu] | + | * PAP, Nauka w Polsce – [http://www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,400731,archeolodzy-znalezli-fragment-meteorytu-w-szalasie-sprzed-9-tys-lat.html Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat] {{SeparatorBull}} [http://www.naukawpolsce.pap.pl/Data/Thumbs/_plugins/information/400731/MTAyNHg3Njg,16687660_16687696.jpg fotografia artefaktu] (dostęp: 10-06-2014) |
| - | * PolskieRadio.pl – [http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1148311,Bolkow-w-szalasie-sprzed-9-tys-lat-archeolodzy-znalezli-fragment-meteorytu Bolków: w szałasie sprzed 9 tys. lat archeolodzy znaleźli fragment meteorytu] | + | * PolskieRadio.pl – [http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1148311,Bolkow-w-szalasie-sprzed-9-tys-lat-archeolodzy-znalezli-fragment-meteorytu Bolków: w szałasie sprzed 9 tys. lat archeolodzy znaleźli fragment meteorytu] (dostęp: 10-06-2014) |
| + | |||
| + | * Wyborcza.pl – [http://wyborcza.pl/1,91446,16124066,Archeolodzy_znalezli_fragment_meteorytu_w_szalasie.html Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat] (dostęp: 03-07-2014)<ref>wiadomość została prawdopodobnie usunięta z portalu gazety!</ref> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 42: | Linia 53: | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| - | * Instytut Archeologii i Etnologii PAN – Oddział w Szczecinie | + | * Instytut Archeologii i Etnologii PAN – Oddział w Szczecinie: [http://www.iaepan.edu.pl/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=46&Itemid=62 Ośrodek Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich] |
| - | * Portal – [http://swidwie.pl/ | + | * Portal Rezerwat Świdwie – [http://www.swidwie.pl/component/content/article/93-meteoryt-w-szaasie Meteoryt w szałasie] |
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Świdwie_(jezioro) Świdwie (jezioro)] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Świdwie Rezerwat przyrody Świdwie] | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Świdwie_(jezioro) Świdwie (jezioro)] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Świdwie Rezerwat przyrody Świdwie] | ||
| - | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Piryt Piryt] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Troilit Troilit] | + | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pirotyn Pirotyn] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Piryt Piryt] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Troilit Troilit] |
| + | |||
| + | * woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Minerals.htm#troilite Minerały w meteorytach (''Meteorite minerals'')] | ||
| + | |||
| + | * Blog „Mr. Wilson bushcraft” – [http://bushcraftwilson.blogspot.com/2013/01/mis-powiedz-mi-po-co-jest-ten-mis_28.html Piryt i krzemień] {{SeparatorBull}} [http://bushcraftwilson.blogspot.com/2013/03/piryt-o-krzesaniu-iskier-rzecz-wazna.html Piryt - o krzesaniu iskier rzecz ważna] | ||
| + | |||
| + | <!-- PAP, Nauka w Polsce | ||
| + | Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat | ||
| + | 10.06.2014 Archeologia, Historia i kultura | ||
| + | |||
| + | Fragment meteorytu odkryli archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii (IAE) PAN w Szczecinie wewnątrz pozostałości szałasu sprzed ponad 9 tysięcy lat w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim. | ||
| + | Jest to naturalny fragment meteorytu pirytowego o kształcie walcowatym z mocno porowatą, pofałdowaną powierzchnią boczną. Ma wysokość 8 cm, szerokość przy podstawie 5,3 cm i przy wierzchołku 3,5 cm. | ||
| + | „Meteoryt przyniesiono do szałasu jako przedmiot szczególny, bo pochodzący z +innego świata+, z czego musiał zdawać sobie sprawę ówczesny człowiek, doskonale znający się na kamiennych surowcach. Rzecz stała się obiektem wierzeń, a może nawet rekwizytem szamańskiej magii” – powiedział PAP prof. Tadeusz Galiński z IAE PAN, kierownik badań. Zdaniem odkrywcy archeologia nie notowała dotąd podobnych znalezisk. | ||
| + | Według profesora znaleziony fragment jest nadspodziewanie ciężki. „Dodatkowo jego kształt w profilu bocznym nasuwa różne skojarzenia – zapewne znalazca sprzed tysiącleci dopatrywał się w nim kształtów z tajemniczego świata duchów – dodał naukowiec. | ||
| + | Niezwykłemu znalezisku towarzyszyły liczne narzędzia wykonane z krzemieni, drewna, kości i poroża oraz bogata grupa przedmiotów związanych z kulturą duchową – amulet, kościane ostrze włóczni z rytym ornamentem oraz tzw. laska magiczna z poroża zdobiona motywami geometrycznymi. | ||
| + | Obok pozostałości po szałasie żerdziowym, w którym znajdował się meteoryt, archeolodzy odkryli drugą, niemal identyczną konstrukcję. W obu z nich, odkopanych w warstwie torfu w centralnej części, zachowały się ślady po paleniskach. | ||
| + | Wykopaliska w Bolkowie trwają od kilku lat. Odkrycia meteorytu dokonano podczas zeszłorocznych prac, jednak dopiero teraz, dzięki zastosowaniu specjalistycznych analiz, udało się ustalić badaczom pochodzenie nietypowego przedmiotu. | ||
| + | Badania wykopaliskowe prowadzone są przez Instytut Archeologii i Etnologii PAN. Jest to program badawczy, finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. | ||
| + | PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski | ||
| + | --> | ||
| + | <!-- PolskieRadio | ||
| + | |||
| + | Bolków: w szałasie sprzed 9 tys. lat archeolodzy znaleźli fragment meteorytu | ||
| + | PAP 09.06.2014 | ||
| + | |||
| + | - Meteoryt przyniesiono do szałasu jako przedmiot szczególny, bo pochodzący z innego świata, z czego musiał zdawać sobie sprawę ówczesny człowiek, doskonale znający się na kamiennych surowcach - tłumaczy kierownik badań prof. Tadeusz Galiński. | ||
| + | Według prof. Galińskiego meteoryt mógł się stać obiektem kultu albo rekwizytem szamańskiej magii. | ||
| + | Znaleziony przez archeologów w szałasie w Bolkowie nad jeziorem Świdwie (Pomorze Zachodnie) fragment meteorytu ma walcowaty kształt i porowatą strukturę. Ma 8 cm wysokości, 5,3 cm szerokości przy podstawie i 3,5 cm przy wierzchołku. | ||
| + | Według profesora, jest nadspodziewanie ciężki. - Dodatkowo jego kształt w profilu bocznym nasuwa różne skojarzenia - zapewne znalazca sprzed tysiącleci dopatrywał się w nim kształtów z tajemniczego świata duchów - dodał naukowiec. | ||
| + | W szałasie znaleziono także liczne narzędzia wykonane z krzemieni, drewna, kości i poroża oraz przedmioty związane z kulturą duchową - amulet, kościane ostrze włóczni z rytym ornamentem i tzw. laskę magiczną z poroża zdobioną motywami geometrycznymi. | ||
| + | Obok szałasu, w którym znaleziono „przedmiot z innego świata” archeolodzy odkryli drugą, niemal identyczną konstrukcję. W obu z nich, odkopanych w warstwie torfu w centralnej części, zachowały się ślady po paleniskach. | ||
| + | Wykopaliska w Bolkowie trwają od kilku lat. Badania wykopaliskowe prowadzone są przez Instytut Archeologii i Etnologii PAN. Jest to program badawczy, finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. | ||
| + | PAP, kk | ||
| + | --> | ||
| + | <!-- Austrian Times | ||
| + | Archaeologists Say Cavemen Worshipped Meteorite After it Fell to Earth | ||
| + | A meteorite found in a 9,000-year-old hut believed to have belonged to a stone age shaman was probably worshipped by stone age man as a magical object. | ||
| + | Archaeologists from the Institute of Archaeology and Ethnology in Szczecin, in north west Poland, found the meteorite fragment inside the caveman house by lake Swidwe in Western Pomerania during excavations. | ||
| + | Head of research for the Institute, Tadeusz Galinski, told local media: „The meteorite was brought to the shelter as a special object, they seem to have recognised it was not of this world. | ||
| + | „The thing became an object of belief, and maybe even shamanic magic. They may have realised it was different if it was spotted as it fell to earth, and would have been identified by the crater it made, and the heat it would have had from entering the earth's atmosphere. | ||
| + | „In addition, the side profile shape suggests various associations; the original finder millennia ago probably saw in it shapes of a mysterious world of spirits,” he added. | ||
| + | He added that the fragment is „surprisingly heavy” and that the discovery was the first of its kind in archaeology where a primitive people was known to have worshipped a heavenly object. | ||
| + | Along with the meteorite, the researchers also found other objects associated with magic, including an amulet, bone spear tip with engraved ornament and a magic stick made of antler, decorated with geometric motifs. | ||
| + | The meteorite was discovered last year but it is only now that the researchers have been able to determine what it was used for. | ||
| + | Austrian Times | ||
| + | --> | ||
[[Category:Artefakty]] | [[Category:Artefakty]] | ||
[[Category:Doniesienia]] | [[Category:Doniesienia]] | ||
[[Category:Pseudometeoryty]] | [[Category:Pseudometeoryty]] | ||
Aktualna wersja na dzień 15:50, 29 sty 2019
1
„Meteoryt” w szałasie czy „złoto głupców”?
Na początku czerwca 2014 roku na portalach internetowych pojawiła się informacja, że na stanowisku archeologicznym w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim, wewnątrz pozostałości szałasu sprzed ponad 9 tysięcy lat, archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk (IAE PAN) w Szczecinie odkryli artefakt, który może być meteorytem. Informację podała Polska Agencja Prasowa (PAP), pozostałe portale w zasadzie powieliły tę wiadomość.
Obiekt podejrzewany o meteorytowe pochodzenie, został znaleziony w pozostałościach po szałasie żerdziowym odkopanym w warstwie torfu, podczas prac prowadzonych w 2013 roku. Znaleziono tam również wiele narzędzi wykonanych z kamienia, drewna, kości i poroża oraz zbiór przedmiotów związanych z kulturą duchową. Według dostępnych w internecie opisów (i jednej fotografii), znaleziony artefakt (fragment meteorytu?) jest walcowaty, ma 8 cm wysokości, 5,3 cm szerokości przy podstawie, 3,5 cm przy wierzchołku. Powierzchnia jego jest porowata i pofałdowana oraz „jest nadspodziewanie ciężki”. Ogłoszenie o odkryciu „meteorytu” poprzedziły specjalistyczne analizy, wg których „jest to naturalny fragment meteorytu pirytowego”[1] (źródła: PAP; PolskieRadio; ONET.pl).
Prace archeologiczne na stanowisku w Bolkowie są prowadzone od wielu lat, ich kierownikiem jest dr hab. Tadeusz Galiński z oddziału IAE PAN w Szczecinie.
Znaleziony artefakt nie wygląda na fragment meteorytu. Jeśli przyjąć za prawdziwe wyniki analiz, to jest to bryłka pirytu, zwanego również, nomen omen, „złotem głupców”!
Stosowanie brył pirytu jest jedną z najstarszych metod na uzyskanie ognia, ludzie wykorzystywali tę technikę już kilkadziesiąt tys. lat temu. Nazwa piryt pochodzi od gr. pyr = ogień oraz pyrites = iskrzący, gdyż minerał ten iskrzy się pod wpływem uderzeń krzesiwa (krzemienia lub twardego metalu). Poza określeniem „złoto głupców” nazywa się go również „iskrzykiem”. Wydaje się trochę dziwne i niezrozumiałe, że profesjonalny archeolog nie rozpoznał prawdziwej natury znalezionego przedmiotu?
Doniesienie znikło z mediów tak samo szybko, jak się w nich pojawiło. Próżno szukać dalszego ciągu doniesienia – brak późniejszych informacji i wyników analiz. Humbuk?![2]
Na portalu Rezerwat Świdwie nadal (dostęp: 04-08-2015) figuruje informacja, że „(…) przeprowadzono specjalistyczne badania kamienia, który ostatecznie okazał się być meteorytem”.
Lokalizacja
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi
(B) wieś Bolków
Jezioro Świdwie
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Bibliografia
- PAP, Nauka w Polsce – Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat ● fotografia artefaktu (dostęp: 10-06-2014)
- PolskieRadio.pl – Bolków: w szałasie sprzed 9 tys. lat archeolodzy znaleźli fragment meteorytu (dostęp: 10-06-2014)
- Wyborcza.pl – Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat (dostęp: 03-07-2014)[3]
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Instytut Archeologii i Etnologii PAN – Oddział w Szczecinie: Ośrodek Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich
- Portal Rezerwat Świdwie – Meteoryt w szałasie
- Wikipedia – Świdwie (jezioro) ● Rezerwat przyrody Świdwie
- Wikipedia – Pirotyn ● Piryt ● Troilit
- woreczko.pl – Minerały w meteorytach (Meteorite minerals)
- Blog „Mr. Wilson bushcraft” – Piryt i krzemień ● Piryt - o krzesaniu iskier rzecz ważna
