(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Keilce
Z Wiki.Meteoritica.pl
Pseudometeoryt z Kielc?
| Keilce → | |
.jpg)
Źródło informacji o pseudometeorycie Keilce (Ясинская 1968)
| |
| Pseudometeoryt (pseudometeorite) | |
| Lokalizacja | pseudometeoryt w zbiorach Muzeum Lwowa, Ukraina; prawdopodobnie z Kielc[1] |
| Uwagi | fragment rudy darniowej początkowo zidentyfikowany jako meteoryt |
| Charakterystyka | |
| Typ | pseudometeoryt |
| Masa | 14,55 g |
| Meteoritical Bulletin Database | |
Obiekt sklasyfikowany w Meteoritical Bulletin Database jako pseudometeoryt (Pseudometeorite).
- Pseudometeoryt Keilce[1]
W zbiorach Muzeum we Lwowie na Ukrainie znajduje się 14 gramowy fragment „rudy darniowej” (limonit, żelaziak brunatny, ang. limonite concretion) opisany jako meteoryt z Keilc. Nie jest to meteoryt.
„Meteoryt” Kielce
Fragment publikacji Pokrzywnickiego (1971) zawierający opis meteorytu Kielce[1]:
|
„Meteoryt” Kielce. W zeszycie XXVIII z roku 1968 wydawnictwa AN ZSRR „Meteoritika” w artykule pracownicy naukowej Muzeum Mineralogicznego we Lwowie, A. Jasińskiej (s. 171)[2] w opisie kolekcji meteorytów tego Muzeum znalazłem ustęp, który podaję w moim tłumaczeniu: „Kielce”. Całkowity egzemplarz elipsoidalnego kształtu o bardzo błyszczącej brunatno-czarnej powierzchni; waga 14,55 g. Na odpolerowanym odcinku – podobny do kamiennego achondrytu i jest brązowo-brunatnego koloru. Do etykiety dołączono opis naocznego świadka, który donosi, że w roku 1934 w sierpniu lub wrześniu, około godziny 18-stej, meteoryt lecąc z zachodu na wschód spadł do ogrodu biskupa w Kielcach (Polska). Doniesienie datowane 2 sierpnia 1939 roku. | 
|
Oryginalne brzmienie tekstu na który powołuje się Pokrzywnicki (Ясинская 1968):
«Кельцы». Целый экземпляр эллипсоидной формы с очень блестящей буровато-черной поверхностью; вес – 14,55 г. В приполированном срезе похож на камнный, ахондрнт, имеет хоричнево-бурый цвет. К этикетке приложено описание очевидца, в котором сообщается, что в 1934 г., а августе или сентябре, около 18 час., метеорит, летя с запада на восток, упав в огород спископа в Кельцах (Польша). Сообщение датировано 2 августа 1939 г.
Dalej Jerzy Pokrzywnicki opisuje swoje śledztwo dotyczące tej informacji. Otrzymał on tekst opisu dołączonego do okazu:
|
|
Te meteorki to ja widziałam, jak leciały od strony zachodniej do wschodu, zdaje się, że to było w roku 1934 w sierpniu około godziny 6-tej wieczorem i spadły do ogrodu biskupiego w Kielcach. Zeznanie siostry Ksawery Błażejewskiej ze Zgromadzenia Sióstr Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (S. S. Sercanki) (ul. Bp-a Bandurskiego 7)[3] Kielce, dnia 2 sierpnia 1939 roku. |
|
Na prośbę Pokrzywnickiego autorka katalogu pani Jasińska w liście do niego stwierdziła:
|
|
Sprawdzając uzupełniające badania doszłam do przekonania, że jest to raczej (skoreje) pseudometeoryt jak się zdaje (powidiomomu) konkrecja limonitu, ale bardzo swoista (swojeobraznaja). |
|
W konkluzji artykułu Pokrzywnicki gani autorkę katalogu za niekompetencję i niefrasobliwość w opracowaniu katalogu. Sprawa meteorytu Kielce się wyjaśniła. Jest to pseudometeoryt.
Nadal pozostaje kilka pytań:
- Czy siostra Ksawera Błażejewska była świadkiem spadku meteorytu?
- Czy meteoryt(y) rzeczywiście spadły w podanym przez nią miejscu?
- W jakich okolicznościach jej znalezisko trafiło do zbiorów we Lwowie?
- Znaleziono tylko „dziwny kamień”, ale czy szukano dalej?
- Gdzie i kiedy nastąpiło przekręcenie nazwy Kielce?
Zapewne pozostaną one już bez odpowiedzi.
W katalogu Grady (2000) pseudometeoryt Keilce opisany jest następująco:
Keilce - Poland
- Pseudometeorite.
- Approx. recovered weight: 14.55 g
- A fragment of 14.55g of supposed meteorite from Keilce, in the Museum of Lvov, Ukrainian SSR, is a limonite concretion, J. Pokrzywnicki (1971); A.A. Yasinskaya (1968)[2].
Lokalizacja
(P) Plac Panny Marii, (R) tzw. „Rogatka Krakowska”
Pałac Biskupów Krakowskich
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Dawna ulica Bandurskiego w Kielcach, to odcinek ulicy Jana Pawła II od Placu Panny Marii do tzw. „Rogatki Krakowskiej”.[3]
Obecnie w Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach mieści się Muzeum Narodowe.
Bibliografia
- Grady Monica M., (2000), Catalogue of Meteorites. 5th Ed., Natural History Museum, Cambridge University Press, London, UK, 2000. ISBN 978-0521663038. Plik NHM Data Portal; plik PDF.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Pokrzywnicki Jerzy, (1971), Nowe polskie meteoryty (New Polish meteorites), Acta Geophys. Polon., vol. XIX, nr 2, 1971, s. 235-238, (s. 237). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Ясинская А.А. (Yasinskaya A.A.), (1968), Коллекции метеоритов в музеях Львова (The collection of meteorites in the Lvov museums), Метеоритика (Meteoritica), vol. XXVIII, 1968, s. 165-172.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – pseudometeoryt (Pseudometeorite) Keilce
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – pseudometeoryt (Pseudometeorite) Keilce
- State Museum of Natural History, National Academy of Science of Ukraine, Lviv – Державний природознавчий музей, Національна академія наук України, Львів
- Muzeum Narodowe w Kielcach
- The Meteorite Catalogue Database at the Natural History Museum (NHM) – The Catalogue of Meteorites
- Wikipedia – Limonit
 |
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- gdzie i kiedy nastąpiło przekręcenie nazwy?
