O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja z 14:55, 24 lut 2011

Synonimy

Opis

Wg PSM

ŚWIECIE - został znaleziony w 1850r. podczas niwelacji piaszczystego pagórka na lewym brzegu Wdy, koło Świecia nad Wisłą. Prace były wykonywane w związku z budową kolei żelaznej na tym terenie. Kamień wykopano z głębokości około 4 stóp i ważył on około 21,5 kg. Następnie przewieziono go do Berlina, gdzie dziś znajduje się blisko połowa tego okazu. Reszta podzielona na części trafiła do różnych kolekcji na świecie. Fragment tego meteorytu, uzyskany w zamian za okaz meteorytu Łowicz znajduje się w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, drugi okaz można zobaczyć w Planetarium w Olsztynie. Świecie to meteoryt żelazny, oktaedryt średnioziarnisty. - "Kamienie z polskiego nieba" A.S.Pilski.

W katalogu Klein'a^[2] jest informacja o znalezisku

1850 gefunden

-

Schwetz a. Weichsel, Marienwerder

Opis wg Pokrzywnickiego (1964)

(...)

16. METEORYT ŚWIECIE

Synonimy: Schwetz, Weichsel, Kwidzyń

W.m.z.: φ = 53°24' - λ = 18°26' ¹

Meteoryt ten został znaleziony na wiosnę 1850 r. podczas budowy kolei żelaznej, na głębokości około 4 stóp w ziemi. Po wykopaniu ważył około 21,5 kg (21,637 kg według Wülfinga o. c.)². Zaliczony został do syderytów, gatunek oktaedryt, odmiana - średni (Om)³. Znajduje się lub znajdował się w następujących kolekcjach:

Analiza naszego meteorytu (w procentach wagowych) według Rammelsberga⁷ (1) i E. Manteuffla (2) przedstawia się następująco⁸:

P r z y p i s y

¹ Według Berwertha (1903) oraz Breziny (1895). Według Kat. Met. Brit. Mus. (Prior & Hey 1953): 53°24' N, 18°27' E.

² "Eisen Massen von Schwartz gefunden im J. 1850. Im Frühjahre 1850 wurde bei dem Abtragen einse sandigen Hügels fur Ostbahn auf dem linken Ufer des Schwarzwassers bei Schwetz an d. Weichsel eine Eisenmasse etwa 4 Fuss unter der Oberfläche der Erde an der Gränze des oberen Sandes mit dem darunter liegenden Lehm gefunden. Sie war kluftig und ohne Mühe zu trennen. Sie befindet sich jetzt durch die Bemühungen H. Prof. G. Rose's im Besitz des königl. mineralog. Kabinets im Berlin.

Die ursprüngliche Gestalt der Eisenmasse ist ungefähr die eines geraden rechtwinklichen an der Kanten ganz abgerundete Prizma. Sie ist 9" hoch, 24" lang und 17½" breit. Die ganze masse weight 43 Pfd. 8¼ Lth." (patrz Pogg. Ann. Ergänz., t. IV, 1854, s. 390 i 454).^[3]

³ Według Breziny (o. c.), Sheparda i innych.

⁴ Patrz Kat. Met. Brit. Mus. (Prior & Hey 1953), Wülfing (1897).

⁵ Według informacji w liście dr E. Jéremine z 25 IV 1956 r.

⁶ Uzyskany w drodze wymiany za met. Łowicz.

⁷ Ann. d. Phys. 1859, t. 107, s. 358.

⁸ Dalsza literatura źródłowa: Pogg. Ann. Ergänz., t. 83, 1851, s. 594-596; t. 84, 1851, s. 153-154 (analiza). Następnie: E. Cohen - Meteoriten Studien II. Ann. d. Naturh. Hofmus., 1892, s. 148-149; Mon. Ber. Berlin. Akad., 1851, Febr., s. 104-106 i 369; J. Pokrzywnicki (1955a, 1956); E.A. Wülfing (1897).

(...)

Lokalizacja

Z okazji 160 rocznicy znalezienia meteorytu Świecie 21 sierpnia 2010 roku w miejscowości Kozłowo (patrz mapa) odbyła się uroczystość odsłonięcia pamiątkowego obelisku. Relacja fotograficzna.

Jest to kolejny w Polsce monument poświęcony meteorytowi. Drugi po tablicy upamiętniającej spadek meteorytu Grüneberg (Wilkanówko). Najbardziej znany monument 'meteorytowy' w Europie jest w Alzacji w miejscowości Ensisheim (inne to np. Wold Cottage w Wielkiej Brytanii i Knyahinya na Ukrainie). Ilustrowaną relację z imprezy w języku angielskim przygotował Sekretarz International Meteorite Collectors Association (IMCA) Andrzej S. Pilski i zamieścił na portalu IMCA Insights – "Commemorating the Schwetz Iron".

Galeria

Bibliografia

• Klein Hermann J., (1904), Jahrbuch der Astronomie und Geophysik. Enthaltend die wichtigsten Fortschritte auf den Gebieten der Astrophysik, Meteorologie und physikalischen Erdkunde. XIV. Jahrgang 1903. Eduard Heinrich Mayer, Leipzig 1904.

• Pokrzywnicki Jerzy, (1964), I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich. Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, s. 114-115.

• Rose G., (1851), Bericht über eine neuerdings bei Schwetz aufgefundene Meteoreisenmasse. Mon. Ber. Berlin. Akad., 1851, s. 104-106.

Przypisy

1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
2. ^ Klein 1904
3. ^ tłum. z niemieckiego ""

Linki zewnętrzne

• Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Schwetz
• Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Schwetz
• meteoryt Świecie w kolekcjach polskich - katalog PTMet
• Polski Serwis Meteorytów - meteoryt Świecie
• Wikipedia - meteoryt Świecie
• Informacje na temat uroczystości w Kozłowie [1]

Co jeszcze na stronie?

• źle działają przypisy!!!