PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Brahin

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(→Bibliografia)
Linia 51: Linia 51:
* Morozewicz Józef, (1931), '''Części składowe meteorytów''' i '''[[:Category:Meteoryty polskie|Wykaz meteorytów spadłych na historycznych ziemiach polskich]].''' w: Tschermak G., Becke F., ''Podręcznik mineralogji'', wydanie polskie, Warszawa 1931, s. 806-816. Tam [[:Category:Poza granicami Polski|lista polskich meteorytów]] z uwzględnieniem granic przedrozbiorowych. Plik {{Djvu|Morozewicz_1931_(fragment).djvu|DjVu}}
* Morozewicz Józef, (1931), '''Części składowe meteorytów''' i '''[[:Category:Meteoryty polskie|Wykaz meteorytów spadłych na historycznych ziemiach polskich]].''' w: Tschermak G., Becke F., ''Podręcznik mineralogji'', wydanie polskie, Warszawa 1931, s. 806-816. Tam [[:Category:Poza granicami Polski|lista polskich meteorytów]] z uwzględnieniem granic przedrozbiorowych. Plik {{Djvu|Morozewicz_1931_(fragment).djvu|DjVu}}
 +
 +
* Pilski Andrzej S., (1994), '''O żelazie meteorycznem Rzeczyckiem.''' ''Meteoryt'', 1, 1994, s. 18-20. Plik [http://meteoryt.info/meteoryt194.pdf PDF ]
* Śniadecki J., (1822), '''O żelazie meteorycznym [[Brahin|Rzeczyckim]].''' ''Dziennik Wileński'', 1, nr 4, 1822, s. 481-506, przedruk w: ''Dzieła'', tomy 1-6, tom 3, s. 186-212.
* Śniadecki J., (1822), '''O żelazie meteorycznym [[Brahin|Rzeczyckim]].''' ''Dziennik Wileński'', 1, nr 4, 1822, s. 481-506, przedruk w: ''Dzieła'', tomy 1-6, tom 3, s. 186-212.

Wersja z 16:12, 11 sie 2011

Brahin →
Znalezisko
Lokalizacja Białoruś
Położenie[1] 52°30'N, 30°20'E
Data 1807(?), 1937 r.
Charakterystyka
Typ pallasyt, PAL-MG
Masa kilkaset kg
Liczba okazów setki okazów
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
w NHM Cat: Bragin, Komarinsky, Kruki, Krukov, Minsk, Rocicky, Rokicky, Rokitskii; po rosyjsku: Брагин; po białorusku: Брагін

Znalezisko z 1810 roku na Białorusi (pallasyt PAL-MG). Do dzisiaj znajdowane są bryły tego pallasytu (TKW: kilkaset kilogramów).


Za portalem meteorite.narod.ru i ASP[2]

Pierwsze dwa okazy meteorytu Brahin znaleziono prawdopodobnie w 1807 roku, ale nie później niż w 1809. Było to w dobrach Ludwika hrabiego Rokickiego. Chłopi ze wsi Kaporenka (Капоренка) (w gminie Jołcza, powiat rzeczycki, gubernia mińska) znaleźli na uroczysku Kucówka (Куцовка) na piaszczystych wzgóżach wśród bagien dwie bryły odległe od siebie o około 100 sążni ("почти ста саженей один от другого")[3]. Okazy te trafiły na Uniwersytet Wileński. W 1818 roku profesor mineralogii tego uniwersytetu, adiunkt Grodecki, przesłał do Paryża oba okazy, w celu przeprowadzenia ich badań przez znanego badacza meteorytów, francuskiego chemika Laugiera. Razem z okazami meteorytu Brahin wysłał on również fragmenty meteorytów Lixna i Zaborzika.[4]

Pod koniec XIX wieku, kilkanaście kilometrów na zachód od dwóch pierwszych znalezisk, w odłegłości 2-3 km na wschód od wsi Kruki (Круки) znaleziono trzeci okaz o wadze 182 kg, który w 1911 roku trafił do kolekcji Uniwersytetu Kijowskiego.

Na początku XX wieku w sąsiedztwie dwóch pierwszych znalezisk natrafiono na kolejne dwa okazy. Na jeden z nich natrafiono podczas kopania studni na głębokości 90-106 cm, ale zaginął. Drugi o wadze 66,5 kg znajduje się do dziś w zbiorach Rosyjskiej Akademi Nauk. W 1927 roku we wsi Kołybany (Колыбань) znaleziono kolejne dwa okazy o wagach 543 i 340 g. W 1937 roku pół kilometra na południowy-wschód od wsi Kruki (Круки), podczas kopania rowu natrafiono na głębokości 120 cm na największy znany okaz o wadze 270 kg. Wreszcie w 1938 roku zaledwie 2 km na wschód od wsi Kaporenki (Капоренка), podczas kopania gliny, natrafiono na głębokości 30-40 cm na meteoryt o wadze 16 kg. Te dwa ostatnie okazy trafiły do Instytutu Geologicznego Białoruskiej Akademii Nauk w Mińsku, który został zniszczone podczas II wojny światowej.

Rosyjski badacz meteorytów Kulik uważał, że w tym rejonie wielokrotnie znajdowano wiele brył, ale zostały one nie zgłoszone lub zaginęły. Oszacowano wielkość obszaru znajdowania meteorytu Brahin: ma on około 15 km w szerokości geograficznej i drugie tyle (około 30 km) w długości geograficznej. Biorąc pod uwagę rozkład mas meteorytów, największe znajdowano w okolicach wsi Kruki, zaś najmniejsze w pobliżu wsi Kaporenka, Kulik uważa, że deszcz meteorytów spadł z kierunku południowego-wschodu na północny zachód. Opierając się na obserwacji, że okazy meteorytu Brahin są stosunkowo dobrze zachwane pomimo wilgotnej okolicy, spadek nastąpił nie dawniej niż tysiąc lat temu.



Mapy

Brahin (Chrzanowski XXII S19 Bobrujsk).jpg

Mapa Polski z 1859 roku (fragment) (źródło: Chrzanowski W., (1859), Karta dawnéj Polski z przyległémi okolicami krajów sąsiednich, 1:300000, 1859 Paryż)


Lokalizacja


Bibliografia

  • Pilski Andrzej S., (1994), O żelazie meteorycznem Rzeczyckiem. Meteoryt, 1, 1994, s. 18-20. Plik PDF
  • Śniadecki J., (1822), O żelazie meteorycznym Rzeczyckim. Dziennik Wileński, 1, nr 4, 1822, s. 481-506, przedruk w: Dzieła, tomy 1-6, tom 3, s. 186-212.
  • Заварицний А.Н., Кваша Л.Г. (Zavarickij A.N., Kvasza L.G.), (1952), Метеориты СССР. Коллекциа Академии Наук СССР (Meteority SSSR). Академия Наук СССР, Комитет по метеоритам (USSR Academy of Sciences), Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moscow 1952.

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ Pilski http://www.ptmet.org.pl/kat-mzk-pal.htm#brahin
  3. ^ sążeń stara jednostk miary, był równy długości rozpostartych ramion dorosłego mężczyzny; Wikipedia - Sążeń
  4. ^ informacja nieścisła! Meteoryt Lixna spadł w 1820 roku!

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Brahin
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Brahin
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Brahin”
Osobiste