(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Borkut
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (Zabezpieczył Borkut ([edit=autoconfirmed] (na zawsze) [move=autoconfirmed] (na zawsze))) |
Wersja z 21:18, 1 sie 2011
| Borkut → | |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Kvasy, obwód zakarpacki, Ukraina |
| Położenie[1] | 48°09'N, 24°17'E |
| Data | 13 października 1852 r., 15:00 |
| Charakterystyka | |
| Typ | chondryt zwyczajny, L5 |
| Masa | 7 kg |
| Liczba okazów | 1 okaz |
| Meteoritical Bulletin Database | |
| Synonimy → | |
| w NHM Cat: Borcut, Marmaros, Marmoros; po rosyjsku: Боркут, po ukraińsku: Боркут; po węgiersku: Borkút | |
Spadek meteorytu 13 paździenika 1852 roku na Zakarpaciu na Ukrainie (L5, TKW 7 kg).
Spadek miał miejsce w okolicy wsi Borkut (dziś nazwa wsi Kvasy). Według świadków spadku meteoryt zagrzebał się w ziemi na 2 metry i był podobno jeszcze ciepły.
- Według Török (1882)
Kamień spadł w rejonie Marmarosz we wsi Borkut o 3 nad ranem po podwójnej detonacji na podwórze István'a Szedorek około 45 sążni[2] od brzegów Cisy (Tisza) i rozpadł się na dwa kawałki. Pogoda była pochmurna i padał deszcz. Szedorek przebywał na podwórzu i słysząc gromy przukucnął by uniknąć porażenia piorunem. Większy fragment ważył 7 funtów i 6 1/4 uncji, a mniejszy 7 uncji[3]. József Pöschl, miejscowy inspektor lasów zebrał z innych miejsc jeszcze kilka fragmnetów. Większy z nich wysłał następnie do swojego brata Károly'a Pöschl, emerytowanego majora i kolekcjonera minerałów z Győr, mniejszy zachował dla siebie. Według pierwszych opisów kamienia sporządzonych przez Franz'a Leydolt, okaz miał kształt czworobocznej piramidy 10 cali wysokiej i ważył 10 do 12 funtów.
Fragmeny o wadze 15 1/2 uncji przekazał do zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu, urzędnik dworu wiedeńskiego Berghoffer. Masa główna znajduje się w muzeum uniwersytetu w Tybindze w Niemczech.
Źródła
- W katalogu Prior'a (1953) jest informacja o spadku
Borkut, Marmoros, Ruthenia, Czechoslovakia.
Fell 1852, Oct. 13, 3 p.m.
Synonym: Marmoros
(...).
Nie ma tu nieporozumienia z lokalizacją spadku. Za wikipedią (EN) - Ruthenia (Ruś) tym łacińskim słowem określano w XIII wieku ziemie Rusi, w obrębie których leżało Zakarpacie. Wieś Borkut leży w obszarze historycznej krainy Marmarosz. Stąd też wzięły się synonimy.
Lokalizacja
(K) wieś Kvasy, (M) Syhot Marmaroski
Obecnie wieś Borkut nazywa się Kvasy.
Bibliografia
- Prior George T., (1953), Catalogue of Meteorites. With special reference to those represented in the collection of the British Museum (Natural History). printed British Museum, 1953. Plik PDF
- +Török József, (1882), A Magyar Birodalom meteoritjei (II. rész). Természettudományi Közlöny, XIV, 1882, s. 497–514.
Przypisy
- ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
- ^ 1 sążeń około 2 metry; Wikipedia - Sążeń
- ^ 1 funt wagi (lb) = 16 uncji (oz); Wikipedia - funt (wagi)
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Borkut
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Borkut
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry - Боркут
- Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie (Hungarian Natural History Museum) - Magyar Természettudományi Múzeum
- Meteorite-Times Magazine - The Borkut Meateorite: More Chondrite, Less Fat
