(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Wyszogród (Ukraina) 1091
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Źródła) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
[[Grafika:Wyszogród_1091_(Słownik_Geograficzny_KP).jpg|240px|thumb|Strona ze ''Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'' (tom XIV) z informacją o spadku ''„meteora”''<ref name="Słownik KP"></ref>]] | [[Grafika:Wyszogród_1091_(Słownik_Geograficzny_KP).jpg|240px|thumb|Strona ze ''Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'' (tom XIV) z informacją o spadku ''„meteora”''<ref name="Słownik KP"></ref>]] | ||
- | W ''Słowniku...'' Chlebowskiego znajdujemy doniesienie o spadku ''„meteora”'' w Wyszogrodzie na Ukrainie w 1091 roku. | + | W ''Słowniku...'' Chlebowskiego znajdujemy doniesienie o spadku ''„meteora”'' w Wyszogrodzie na Ukrainie w 1091 roku. Według rosyjskiego portalu HISTORY & ASTRONOMY, ANCIENT ASTRONOMICAL OBSERVATIONS, zdarzenie to miało miejsce po całkowitym zaćmieniu Słońca 21 maja 1091 roku, widzianym m.in. z terenów Rosji. |
+ | |||
W XIV tomie ''Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich''<ref name="Słownik KP">Chlebowski (1895), tom XIV, s. 152</ref> wydanego w 1895 roku w opisie historii grodu Wyszogród na Ukrainie na stronie 152 znajdujemy taką wzmiankę: | W XIV tomie ''Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich''<ref name="Słownik KP">Chlebowski (1895), tom XIV, s. 152</ref> wydanego w 1895 roku w opisie historii grodu Wyszogród na Ukrainie na stronie 152 znajdujemy taką wzmiankę: | ||
Linia 8: | Linia 9: | ||
{{AQuote-end | source = Chlebowski (1895)}} | {{AQuote-end | source = Chlebowski (1895)}} | ||
- | W katalogu meteorytów [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?sea=%2A&sfor=names&stype=contains&lrec=50&map=ge&country=Ukraine Meteoritical Bulletin] nie ma informacji o tym wydarzeniu | + | W katalogu meteorytów [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?sea=%2A&sfor=names&stype=contains&lrec=50&map=ge&country=Ukraine Meteoritical Bulletin] nie ma informacji o tym wydarzeniu. |
=== Źródła === | === Źródła === | ||
Linia 16: | Linia 17: | ||
<div style="float:left; margin-right:12px"> | <div style="float:left; margin-right:12px"> | ||
{{AQuote-begin | width = 280px}} | {{AQuote-begin | width = 280px}} | ||
- | {{Wielokropek}}<span style="font-size:128%"> въ слн҃ци погибе мало сѧ его ѡста . акы м<sup>с̑</sup>ць бы<sup>с̑</sup> . в ча<sup>с̑</sup> . в҃ . дн҃е . мц҃а . маиӕ . въ . к҃а . в се же лѣ<sup>т̑</sup> бъı<sup>с̑</sup> . '''Всеволоду''' ловы дѣюща звѣриныӕ за '''Вышегородомь''' . заметавшимъ тенета ї людемь кликнувшимъ . спаде привеликъ змѣи с небесѣ | + | {{Wielokropek}}<span style="font-size:128%"> въ слн҃ци погибе мало сѧ его ѡста . акы м<sup>с̑</sup>ць бы<sup>с̑</sup> . в ча<sup>с̑</sup> . в҃ . дн҃е . мц҃а . маиӕ . въ . к҃а . в се же лѣ<sup>т̑</sup> бъı<sup>с̑</sup> . '''Всеволоду''' ловы дѣюща звѣриныӕ за '''Вышегородомь''' . заметавшимъ тенета ї людемь кликнувшимъ . спаде привеликъ змѣи с небесѣ . ї ужасоша<sup>с̑</sup> вси людье . в се же времѧ землѧ стукну мнозѣ слышаша . в се же лѣ<sup>т̑</sup> волъхвъ ӕвисѧ оу Ростовѣ . ї погибе ❙ </span> |
{{AQuote-end | source = ''Latopis Ipatijewski''}} | {{AQuote-end | source = ''Latopis Ipatijewski''}} | ||
</div> | </div> | ||
Linia 23: | Linia 24: | ||
Źródło: [http://litopys.org.ua/ipatlet/ipat.htm ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком] •<br /> fragment - [http://izbornyk.org.ua/ipatlet/ipat10.htm <nowiki>Въ лЂто 6593 [1085] — въ лЂто 6601 [1093]</nowiki>] | Źródło: [http://litopys.org.ua/ipatlet/ipat.htm ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком] •<br /> fragment - [http://izbornyk.org.ua/ipatlet/ipat10.htm <nowiki>Въ лЂто 6593 [1085] — въ лЂто 6601 [1093]</nowiki>] | ||
- | |||
- | |||
- | |||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
+ | |||
Na rosyjskim portalu poświęconym meteorytom ([http://www.meteorites.ru/menu/encyclopaedia/letop.html В НАЧАЛЕ БЫЛО СЛОВО]) znajduję się rosyjskie tłumaczenie tego fragmentu: | Na rosyjskim portalu poświęconym meteorytom ([http://www.meteorites.ru/menu/encyclopaedia/letop.html В НАЧАЛЕ БЫЛО СЛОВО]) znajduję się rosyjskie tłumaczenie tego fragmentu: | ||
- | :В се же лето бысть Всеволоду ловы деющю звериныя за Вышегородом, заметавшим тенета и кличанам кликнувшим, спаде превелик змий от небес, ужасошася вси людье. В се же время земля стукну, яко мнози слышаша ... | + | :{| style="max-width:480px" |
+ | |В се же лето бысть Всеволоду ловы деющю звериныя за Вышегородом, заметавшим тенета и кличанам кликнувшим, спаде превелик змий от небес, ужасошася вси людье. В се же время земля стукну, яко мнози слышаша ... | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Natomiast na portalu HISTORY & ASTRONOMY, ANCIENT ASTRONOMICAL OBSERVATIONS, gdzie znajduje się zestawienie astronomicznych obserwacji ze starych rosyjskich kronik (''Latopisów'')<ref>oparte na publikacjach Святского (1915) i Борисенко (1988)</ref>, znajdują się również inne źródła w których opisano wydarzenia z 1091 roku. Poniżej fragment z doniesieniem z ''Latopisu Ipatijewskiego'': | ||
+ | {{AQuote-begin | max-width = 1000px}} | ||
+ | '''Лаврентьевская, Ипатьевская, Типографская''' | ||
+ | |||
+ | "Въ льто 6599 (1091) ... Въ се же льто бысть знаменье в солнци, яко погыбнути ему, и мало ся его оста, акы мьсяць бысть, в час 2 дне, мьсяца маия 21 день. В се же льто бысть, Всеволоду ловы дьющю звьриныя за Вышегородомъ, заметавшимъ тенета и кличаномъ кликнувшимъ, спаде превеликъ змий отъ небесе и ужасошася вси людье. В се же время земля стукну, яко мнози слышаша. В се же льто волхвъ явися Ростовь, иже вскорь погыбе." | ||
+ | |||
+ | <span style="font-size:85%">''[Место - Киев. Кроме затмения, возможно, описано падение болида.]''</span> | ||
+ | |||
+ | {{Wielokropek}} | ||
+ | {{AQuote-end | source = [http://hbar.phys.msu.ru/gorm/atext/russian_.htm#1091l Astronomical events in russian chronicles (АСТРОНОМИЧЕСКИЕ ЯВЛЕНИЯ В РУССКИХ ЛЕТОПИСЯХ)]}} | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Przeglądając oryginał ''Latopisu'' na który powołuje się Chlebowski i rosyjskie tłumaczenia, sądzić raczej należy, że był to jasny bolid, a nie spadek meteorytu. Ale sprawa pozostaje otwarta - wymagane dodatkowe źródła (tłumaczenie). | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
Linia 36: | Linia 52: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
- | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons. | + | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kmllll |
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Ukraine-MM.kml | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Ukraine-MM.kml | ||
+ | | kml3 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/ASE_1091_05_21.kml | ||
| lat = 50.58 | | lat = 50.58 | ||
| lon = 30.487 | | lon = 30.487 | ||
- | | zoom = | + | | zoom = 2 |
| type = map | | type = map | ||
}} | }} | ||
Linia 48: | Linia 65: | ||
'''Wyszogród''' na Ukrainie (ros. ''Вышгород'', ukr. ''Ви́шгород''). | '''Wyszogród''' na Ukrainie (ros. ''Вышгород'', ukr. ''Ви́шгород''). | ||
+ | |||
+ | Efemeryda zaćmienia Słońca 21 maja 1091 roku. NASA - [http://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEsearch/SEsearchmap.php?Ecl=10910521 Annular Solar Eclipse of 1091 May 21] | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
+ | |||
+ | * +Борисенков Е.П., Пасецкий В.М., (1988), '''Тысячелетняя летопись необычайных явлений природы.''' Издательство «Мысль», 1988, ISBN 5-244-00212-0. Plik [http://www.e-reading.org.ua/book.php?book=106029 DjVu] | ||
* +{{SGKP (1880-1902)}} Tom XIV, s. 152. | * +{{SGKP (1880-1902)}} Tom XIV, s. 152. | ||
+ | |||
+ | * +Святский Д.О. (Sviatsky D.O.), (1915), '''Астрономические явления в русских летописях с научно-критической точки зрения.''' Императорская академия наук, C.-П., 1915. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 67: | Linia 90: | ||
* DIR - Zasoby polskie - [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich] | * DIR - Zasoby polskie - [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich] | ||
* Latopis Ipatijewski - [http://litopys.org.ua/ipatlet/ipat.htm ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком] | * Latopis Ipatijewski - [http://litopys.org.ua/ipatlet/ipat.htm ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком] | ||
+ | * Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry - [http://www.meteorites.ru/ The Laboratory of Meteoritics (ЛАБОРАТОРИЯ МЕТЕОРИТИКИ ГЕОХИ РАН)] | ||
+ | * HISTORY & ASTRONOMY, ANCIENT ASTRONOMICAL OBSERVATIONS - [http://hbar.phys.msu.ru/gorm/atext/russian.htm Astronomical events in russian chronicles (АСТРОНОМИЧЕСКИЕ ЯВЛЕНИЯ В РУССКИХ ЛЕТОПИСЯХ)] | ||
Wersja z 15:00, 8 paź 2012
W Słowniku... Chlebowskiego znajdujemy doniesienie o spadku „meteora” w Wyszogrodzie na Ukrainie w 1091 roku. Według rosyjskiego portalu HISTORY & ASTRONOMY, ANCIENT ASTRONOMICAL OBSERVATIONS, zdarzenie to miało miejsce po całkowitym zaćmieniu Słońca 21 maja 1091 roku, widzianym m.in. z terenów Rosji.
W XIV tomie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich[1] wydanego w 1895 roku w opisie historii grodu Wyszogród na Ukrainie na stronie 152 znajdujemy taką wzmiankę:
(…) Gdy r. 1091 Wsiewołod polował tu, meteor spadł z nieba i wnet wszystkich, mówi rocznikarz, trwoga obwiała gwałtowna (tamże, 150)[2][3]. (…)
źródło: Chlebowski (1895)
W katalogu meteorytów Meteoritical Bulletin nie ma informacji o tym wydarzeniu.
Źródła
Latopis Ipatijewski (fragment dotyczący roku 1091, strona 205 oryginału):
(…) въ слн҃ци погибе мало сѧ его ѡста . акы мс̑ць быс̑ . в час̑ . в҃ . дн҃е . мц҃а . маиӕ . въ . к҃а . в се же лѣт̑ бъıс̑ . Всеволоду ловы дѣюща звѣриныӕ за Вышегородомь . заметавшимъ тенета ї людемь кликнувшимъ . спаде привеликъ змѣи с небесѣ . ї ужасошас̑ вси людье . в се же времѧ землѧ стукну мнозѣ слышаша . в се же лѣт̑ волъхвъ ӕвисѧ оу Ростовѣ . ї погибе ❙
źródło: Latopis Ipatijewski
Oryginalny tekst z fragmentem o polowaniu Wsiewołoda w okolicach Wyszogrodu. Ale o co tu chodzi? Trudno przetłumaczyć ;-( (wyróżnienia w tekście Redakcja; zaznaczono nazwy Всеволод i Вышегород).
Źródło: ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком •
fragment - Въ лЂто 6593 [1085] — въ лЂто 6601 [1093]
Na rosyjskim portalu poświęconym meteorytom (В НАЧАЛЕ БЫЛО СЛОВО) znajduję się rosyjskie tłumaczenie tego fragmentu:
В се же лето бысть Всеволоду ловы деющю звериныя за Вышегородом, заметавшим тенета и кличанам кликнувшим, спаде превелик змий от небес, ужасошася вси людье. В се же время земля стукну, яко мнози слышаша ...
Natomiast na portalu HISTORY & ASTRONOMY, ANCIENT ASTRONOMICAL OBSERVATIONS, gdzie znajduje się zestawienie astronomicznych obserwacji ze starych rosyjskich kronik (Latopisów)[4], znajdują się również inne źródła w których opisano wydarzenia z 1091 roku. Poniżej fragment z doniesieniem z Latopisu Ipatijewskiego:
Лаврентьевская, Ипатьевская, Типографская
"Въ льто 6599 (1091) ... Въ се же льто бысть знаменье в солнци, яко погыбнути ему, и мало ся его оста, акы мьсяць бысть, в час 2 дне, мьсяца маия 21 день. В се же льто бысть, Всеволоду ловы дьющю звьриныя за Вышегородомъ, заметавшимъ тенета и кличаномъ кликнувшимъ, спаде превеликъ змий отъ небесе и ужасошася вси людье. В се же время земля стукну, яко мнози слышаша. В се же льто волхвъ явися Ростовь, иже вскорь погыбе."
[Место - Киев. Кроме затмения, возможно, описано падение болида.]
(…)
źródło: Astronomical events in russian chronicles (АСТРОНОМИЧЕСКИЕ ЯВЛЕНИЯ В РУССКИХ ЛЕТОПИСЯХ)
Przeglądając oryginał Latopisu na który powołuje się Chlebowski i rosyjskie tłumaczenia, sądzić raczej należy, że był to jasny bolid, a nie spadek meteorytu. Ale sprawa pozostaje otwarta - wymagane dodatkowe źródła (tłumaczenie).
Lokalizacja
(W) Wyszogród
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Wyszogród na Ukrainie (ros. Вышгород, ukr. Ви́шгород).
Efemeryda zaćmienia Słońca 21 maja 1091 roku. NASA - Annular Solar Eclipse of 1091 May 21
Bibliografia
- +Борисенков Е.П., Пасецкий В.М., (1988), Тысячелетняя летопись необычайных явлений природы. Издательство «Мысль», 1988, ISBN 5-244-00212-0. Plik DjVu
- +Chlebowski Bronisław, Sulimierski Filip, Walewski Władysław, et al., (1880-1902), Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tomy I-XV, Warszawa 1880-1902. Pliki PDF. Tom XIV, s. 152.
- +Святский Д.О. (Sviatsky D.O.), (1915), Астрономические явления в русских летописях с научно-критической точки зрения. Императорская академия наук, C.-П., 1915.
Przypisy
Zobacz również
- doniesienie o bolidzie w Krakowie w 1277 roku
Linki zewnętrzne
- Wikipedia - Latopis Ipatijewski
- Wikipedia (UK) - Вишгород • Всеволод Ярославич
- DIR - Zasoby polskie - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
- Latopis Ipatijewski - ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry - The Laboratory of Meteoritics (ЛАБОРАТОРИЯ МЕТЕОРИТИКИ ГЕОХИ РАН)
- HISTORY & ASTRONOMY, ANCIENT ASTRONOMICAL OBSERVATIONS - Astronomical events in russian chronicles (АСТРОНОМИЧЕСКИЕ ЯВЛЕНИЯ В РУССКИХ ЛЕТОПИСЯХ)
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- źródło cytacji Chlebowskiego - skan, oryginał, tłumaczenie...