PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Śląsk 1339

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m
 
(Nie pokazano 6 wersji pomiędzy niniejszymi.)
Linia 1: Linia 1:
__NOTOC__
__NOTOC__
-
Doniesienie o spadku 13 lipca 1339 roku na [[Śląsk]]u.
+
{{VerifyLevel |level=0i}}
 +
[[Image:Śląsk_1339_(Chladni_1819).jpg|200px|thumb|right|Chladni (1819), s. 201]]
 +
Doniesienie o spadku (? gradobiciu) 13 lipca 1339 roku (poniedziałek) na [[Śląsk]]u.
 +
 
 +
 
 +
{{PJQuote-begin |align=left |max-width=800px |source=Pokrzywnicki (1960)}}
 +
{{Wielokropek}} ROK 1339. Dnia 13 lipca tego roku obserwowano bolid na śląsku [9]<ref>Baumhauer (1845) i&nbsp;Chladni (1821)</ref>. Nadto znajdujemy informację, że w&nbsp;roku tym w&nbsp;dniu św. Małgorzaty (a&nbsp;więc 13 lipca)<ref name="Margarethentage"></ref> spadło podczas burzy na Śląsku 300 piorunowych odłamków (Donnerkeile). Chladni uważał, że mowa tu o&nbsp;spadku meteorytów [90]<ref>Blumhof (1816)</ref>. Co się tyczy w&nbsp;szczególności tej burzy, o&nbsp;której wspomina kronikarz, to jak zauważyłem już w&nbsp;pracach moich na temat spadku [[Bialystok (Białystok)|meteorytu Białostockiego]] [56]<ref>Pokrzywnicki (1956)</ref> i&nbsp;[[Ratyń]] [61]<ref>Pokrzywnicki (1955)</ref>, opisywane przez dawniejsze źródła burze obserwowane przy spadku meteorytów nie były burzami w&nbsp;naszym rozumieniu. Dawni obserwatorzy spadków meteorytów, nie umiejąc wyraźnie opisać obserwowanych przy tych spadkach zjawisk świetlnych i&nbsp;dźwiękowych, określali je mianem burzy. Jak to ostatnio stwierdziłem, to samo zauważył już Chladni w&nbsp;stosunku do opisów kronikarskich [90].&nbsp;{{Wielokropek}}
 +
{{PJQuote-end}}
-
== Źródła ==
 
'''Chladni (1819)''' (s. 201)
'''Chladni (1819)''' (s. 201)
-
:{| style="width:800px"
+
{{AQuote-begin |max-width=800px}}
-
|[[Grafika:Śląsk_1339_(Chladni_1819).jpg|200px|thumb|left|Chladni (1819), s.&nbsp;201]]
+
? 1339, am Margarethentage<ref name="Margarethentage">13 lipca – dzień św. Małgorzaty Antiocheńskiej</ref>, oder den 13. Julius, sollen in {{Sparse-b}}Schlesien{{Sparse-e}} bey einem Gewitter 300 Donnerkeile gefallen seyn, nach <tt>Hofmanni tract. de fulmine et tempestate</tt>.<ref>chodzi o: Hofmannus C., (1663), '''Hofmanni Tract. De Fulmine Et Tempestate''', Tübingen 1663 (Koblitz MetBase)</ref> Hier könnte wohl ein Feuer-Meteor nebst dem Getöse, so wie mehrere Mahle, mit einem Gewitter verwechselt worden seyn; vielleicht sind aber unter dem Worte: Donnerkeile, nur ungewöhnlich starke Donnerschläge zu verstehen, so wie auch im Englischen das Wort: <tt>thunderbold</tt>, in beyderley Sinne genommen wird.
-
|}
+
{{AQuote-end |author=Chladni (1819)}}
 +
 
 +
== Źródła ==
'''Kesselmeyer (1861)''' (s. 409)
'''Kesselmeyer (1861)''' (s. 409)
-
:{| class="wikitable-MET-cite" style="max-width:1000px"
+
:{| {{Old sources |max-width=}}
-
|-
+
| 243. || – || 1339.&nbsp;13&nbsp;Juli || {{sparse-b}}Schlesien{{sparse-e}}. || Deutschland || – || C.&nbsp;201.<ref>Chladni (1819, s.&nbsp;201)</ref> || 300 Donnerkeile bei einem Gewitter; doch ungewiss, ob Meteorsteine oder blosse Donnerschläge.
-
| 243. || – || 1339. 13 Juli || {{sparse-b}}Schlesien{{sparse-e}}. || Deutschland || – || C.&nbsp;201.<ref>Chladni (1819), s.&nbsp;201</ref> || 300 Donnerkeile bei einem Gewitter; doch ungewiss, ob Meteorsteine oder blosse Donnerschläge.
+
|}
|}
'''Greg (1861)'''
'''Greg (1861)'''
-
:{| class="wikitable-MET-cite"  style="max-width:1000px"
+
:{| {{Old sources |max-width=}}
 +
! Year. !! Day of month. !! Locality. !! Size or weight. !! Direction. !! Duration; rate; hour; !! Remarks, &c.
|-
|-
-
! Year.
+
| 1339.? || July&nbsp;13 || Silesia || {{Kropek}} || {{Kropek}} || {{Kropek}} || aërolitic (Baumhauer's Catalogue<ref>Baumhauer (1845, s. 476 tabela)</ref>). 300&nbsp;thunderbolts said to have fallen during a&nbsp;thunderstorm; can hardly be considered aërolitic.
-
! Day of month.
+
-
! Locality.
+
-
! Size or weight.
+
-
! Direction.
+
-
! Duration; rate; hour;
+
-
! Remarks, &c.
+
-
|-
+
-
| 1339.? || July 13 || Silesia || {{Kropek}} || {{Kropek}} || {{Kropek}} || aërolitic (Baumhauer's Catalogue<ref>Baumhauer (1845)</ref>). 300&nbsp;thunderbolts said to have fallen during a&nbsp;thunderstorm; can hardly be considered aërolitic.
+
|}
|}
'''Klein (1904)'''
'''Klein (1904)'''
-
:{| class="wikitable-MET-cite"
+
:{| {{Old sources |max-width=}}
-
| 1339 Juli 13 || – || Schlesien<sup>15)</sup>
+
| 1339&nbsp;Juli&nbsp;13 || – || Schlesien<sup>15)</sup>
|}
|}
-
:<sup>15)</sup> Nach Kesselmeyer<ref>Kesselmeyer (1861)</ref>: 300 Donnerkeile bei einem Gewitter gefallen.
+
:<sup>15)</sup> Nach Kesselmeyer<ref>Kesselmeyer (1861, s. 409)</ref>: 300 Donnerkeile bei einem Gewitter gefallen.
:(tłum.: ''za Kesselmeyer: 300&nbsp;gromów spadło podczas burzy.'')
:(tłum.: ''za Kesselmeyer: 300&nbsp;gromów spadło podczas burzy.'')
 +
 +
<br clear="all"/>
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
-
* {{Baumhauer (1845)}}
+
* {{Baumhauer (1845) |page=476 tabela}}
 +
 
 +
* {{Blumhof (1816) |page=308, 310}}
* {{Chladni (1819 Wien) |page=201}}
* {{Chladni (1819 Wien) |page=201}}
 +
 +
* Chladni Ernst F.F., (1821), '''Neue Beiträge zur Kenntniss der Feuermeteore und der herabgefallenen Massen''', ''Annalen der Physik'', 8, Bd. 68, 1821, s. 329-366. Plik {{Djvu|Chladni_1821_(AnP_8_68).djvu|DjVu}}.
 +
 +
* {{Greg (1861)}}
* {{Kesselmeyer (1861) |page=409}}
* {{Kesselmeyer (1861) |page=409}}
* {{Klein (1904)}}
* {{Klein (1904)}}
 +
 +
* {{Pokrzywnicki (1955 zz)}}
 +
 +
* Pokrzywnicki Jerzy, (1956), '''O meteorycie [[Bialystok (Białystok)|białostockim]]''', ''Kosmos B'', R. II, z. IV(8), 1956, s. 351-358. Plik {{Djvu|Pokrzywnicki_(Kosmos_B_1956).djvu|DjVu}}.
 +
 +
* {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) |page=226}}
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}
Linia 55: Linia 69:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
 +
 +
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Małgorzata_Antiocheńska Małgorzata Antiocheńska]
* {{Czajka MSMK}}
* {{Czajka MSMK}}

Aktualna wersja na dzień 15:18, 7 sty 2018

0i
Chladni (1819), s. 201

Doniesienie o spadku (? gradobiciu) 13 lipca 1339 roku (poniedziałek) na Śląsku.


«
Pokrzywnicki (1960)

(…) ROK 1339. Dnia 13 lipca tego roku obserwowano bolid na śląsku [9][1]. Nadto znajdujemy informację, że w roku tym w dniu św. Małgorzaty (a więc 13 lipca)[2] spadło podczas burzy na Śląsku 300 piorunowych odłamków (Donnerkeile). Chladni uważał, że mowa tu o spadku meteorytów [90][3]. Co się tyczy w szczególności tej burzy, o której wspomina kronikarz, to jak zauważyłem już w pracach moich na temat spadku meteorytu Białostockiego [56][4] i Ratyń [61][5], opisywane przez dawniejsze źródła burze obserwowane przy spadku meteorytów nie były burzami w naszym rozumieniu. Dawni obserwatorzy spadków meteorytów, nie umiejąc wyraźnie opisać obserwowanych przy tych spadkach zjawisk świetlnych i dźwiękowych, określali je mianem burzy. Jak to ostatnio stwierdziłem, to samo zauważył już Chladni w stosunku do opisów kronikarskich [90]. (…)

»


Chladni (1819) (s. 201)

«

? 1339, am Margarethentage[2], oder den 13. Julius, sollen in Schlesien bey einem Gewitter 300 Donnerkeile gefallen seyn, nach Hofmanni tract. de fulmine et tempestate.[6] Hier könnte wohl ein Feuer-Meteor nebst dem Getöse, so wie mehrere Mahle, mit einem Gewitter verwechselt worden seyn; vielleicht sind aber unter dem Worte: Donnerkeile, nur ungewöhnlich starke Donnerschläge zu verstehen, so wie auch im Englischen das Wort: thunderbold, in beyderley Sinne genommen wird.

»


Źródła

Kesselmeyer (1861) (s. 409)

243. – 1339. 13 Juli Schlesien. Deutschland – C. 201.[7] 300 Donnerkeile bei einem Gewitter; doch ungewiss, ob Meteorsteine oder blosse Donnerschläge.


Greg (1861)

Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c.
1339.? July 13 Silesia … … … aërolitic (Baumhauer's Catalogue[8]). 300 thunderbolts said to have fallen during a thunderstorm; can hardly be considered aërolitic.


Klein (1904)

1339 Juli 13 – Schlesien15)
15) Nach Kesselmeyer[9]: 300 Donnerkeile bei einem Gewitter gefallen.
(tłum.: za Kesselmeyer: 300 gromów spadło podczas burzy.)


Bibliografia

  • Baumhauer Eduard Hendrik von, (1845), Ueber den muthmasslichen Ursprung der Meteorsteine, nebst einer Analyse des Meteorstein, welcher am 2. Juni 1843 in der Provinz Utrecht gefallen ist, Annalen der Physik, 66, Bd. 142, 1845, s. 465-503, (s. 476 tabela).[10] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Blumhof J.G.L., (1816), Nachträge zu Chladni's neuem chronologischen Verzeichnisse herabfallener Stein- und Eisenmassen. Mit einem Zusatze von Dr. Chladni, Annalen der Physik, 23, Bd. 53, 1816, s. 307-312, (s. 308, 310).[11] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Chladni Ernst F.F., (1819), Ueber Feuer-Meteore, und über die mit denselben herabgefallenen Massen (O ognistych meteorach i o masach spadających z nimi) (Nebst zehn Steindrucktafeln und deren Erklärung von Carl von Schreibers), Wien 1819, ss. 434, (s. 201).[12][13] Plik PDF[14]; plik GoogleBooks; plik doi.
  • Chladni Ernst F.F., (1821), Neue Beiträge zur Kenntniss der Feuermeteore und der herabgefallenen Massen, Annalen der Physik, 8, Bd. 68, 1821, s. 329-366. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860[15], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120.[16] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).
  • Kesselmeyer Paul August, (1861), Ueber den Ursprung der Meteorsteine. Tafel XII-XIV., w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 313-454, (s. 409). Plik PDF; plik DjVu.
  • Klein Hermann Joseph, (1904), Jahrbuch der Astronomie und Geophysik. Enthaltend die wichtigsten Fortschritte auf den Gebieten der Astrophysik, Meteorologie und physikalischen Erdkunde, XIV. Jahrgang 1903, Eduard Heinrich Mayer, Leipzig 1904. Plik DjVu (str. tytułowa).
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1955), O meteorytach naszych ziem zachodnich, Urania, 6, 1955, s. 165-172.[17] Plik DjvU.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1956), O meteorycie białostockim, Kosmos B, R. II, z. IV(8), 1956, s. 351-358. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 226).[18] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .

Przypisy

  1. ^ Baumhauer (1845) i Chladni (1821)
  2. ^ a b 13 lipca – dzień św. Małgorzaty Antiocheńskiej
  3. ^ Blumhof (1816)
  4. ^ Pokrzywnicki (1956)
  5. ^ Pokrzywnicki (1955)
  6. ^ chodzi o: Hofmannus C., (1663), Hofmanni Tract. De Fulmine Et Tempestate, Tübingen 1663 (Koblitz MetBase)
  7. ^ Chladni (1819, s. 201)
  8. ^ Baumhauer (1845, s. 476 tabela)
  9. ^ Kesselmeyer (1861, s. 409)
  10. ^ spadek meteorytu Utrecht (syn. Blaauw-Kapel) 2 czerwca 1843 roku w Utrechcie w Holandii; chondryt zwyczajny L6, TKW 9,7 kg
  11. ^ z komentarzem: Chladni's Bemerkungen hierüber, s. 310-312
  12. ^ zawiera dodatek (katalog kolekcji w Wiedniu): Schreibers Karl Franz von, Anhang. Verzeichniss der Sammlung von Meteor-Massen, welche sich im k. k. Hof-Mineralien-Cabinette in Wien befindet. Vom Director von Schreibers, s. 425-434
  13. ^ cytowane w tytule 10 tablic (zehn Steindrucktafeln) to powołanie na: Schreibers Karl Franz von, (1820), Beyträge zur Geschichte und Kenntriss meteorischer…
  14. ^ na kopii egzemplarza z biblioteki Harvard University na końcu znajdują się odręczne notatki nieznanego autora!?
  15. ^ patrz → kategoria Bolidy historyczne
  16. ^ oraz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu
  17. ^ meteoryty: Gnadenfrei (Piława Górna), Grüneberg (Wilkanówko), Grzempach (Grzempy), Morasko, Ratyn (Ratyń), Schellin (Skalin), Schwetz (Świecie), Seeläsgen (Przełazy), Swindnica Gorna; tam również wzmianka o znalezisku F. Rojkowskiego na Pomorzu;
    w tym numerze Uranii również fotografie meteorytów z wystawy „Budowa Wszechświata” w 1953 roku w Warszawie
  18. ^ wszystkie części: cz. 1 – Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 2 – Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 3 – Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 4 – Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

Zobacz również

  • inne historyczne doniesienia za Śląska

Linki zewnętrzne


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  • Hofmanni tract. z Chladniego
  • zlokalizować gdzie?!?!
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/%C5%9Al%C4%85sk_1339”
Osobiste