(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Galerie) |
m |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
- | {{VerifyLevel |level= | + | {{VerifyLevel |level=1}} |
{{InfoboxMuzeum | {{InfoboxMuzeum | ||
| nazwa = Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie | | nazwa = Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie | ||
Linia 6: | Linia 6: | ||
| pracownicy = dyrektor ING PAN: prof. dr hab. Marek Lewandowski<br>kierownik Muzeum Geologicznego: mgr Barbara Kietlińska-Michalik | | pracownicy = dyrektor ING PAN: prof. dr hab. Marek Lewandowski<br>kierownik Muzeum Geologicznego: mgr Barbara Kietlińska-Michalik | ||
| kontakt = [mailto:ndmichal@cyf-kr.edu.pl ndmichal@cyf-kr.edu.pl]<br>tel. (12) 422 19 10, (12) 422 89 20 | | kontakt = [mailto:ndmichal@cyf-kr.edu.pl ndmichal@cyf-kr.edu.pl]<br>tel. (12) 422 19 10, (12) 422 89 20 | ||
- | | wystawy = Muzeum ma w swych zbiorach m.in. (Łaptaś et al. 1998): masę główną meteorytu [[Grzempy]], okaz Coblinera<ref name="Cobliner">wg katalogu Łaptaś (1998) okaz ma wagę 71,8 kg</ref> meteorytu [[Morasko]], | + | | wystawy = Muzeum ma w swych zbiorach m.in. (Łaptaś et al. 1998): masę główną meteorytu [[Grzempy]], okaz Coblinera<ref name="Cobliner">wg katalogu Łaptaś et al. (1998) okaz ma wagę 71,8 kg</ref> meteorytu [[Morasko]], 239 okazów meteorytu [[Pułtusk]] (największy {{Txt2Img|Pultusk_(ING_PAN_Kraków)-2970g-1.jpg|2970,0 g}}), meteoryt [[Łowicz]] (największy z okazów ma {{Txt2Img|Łowicz_(ING_PAN_Kraków_5670g)_TJ1.jpg|5670,0 g}}<ref name="depozyt">depozyt; własność [[Obserwatorium Astronomiczne UJ|Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego]] (Łaptaś et al. 1998)</ref>). Fragment pseudometeorytu [[Łapino]]. |
Okazy lub fragmenty meteorytów: [[Baszkówka]], [[Buschof]], [[Knyahinya]], [[Misshof]], [[Mocs]], [[Pillistfer]], [[Stannern]]. | Okazy lub fragmenty meteorytów: [[Baszkówka]], [[Buschof]], [[Knyahinya]], [[Misshof]], [[Mocs]], [[Pillistfer]], [[Stannern]]. | ||
Linia 19: | Linia 19: | ||
- | Według informacji z katalogu Pilskiego (1993, s. 1) w kolekcji muzeum znajdują się trzy meteoryty pochodzące z kolekcji [[Bibliografia/Siemaszko Julian Iwanowicz|Juliana Siemaszko]] (w nawiasach kwadratowych [] dodano wagi okazów w gramach (Pilski 2001)): | + | Muzeum ma w swojej kolekcji 238 okazów (cs) meteorytu [[Pułtusk]] (plus jeden fragment 18,60 g) (nry inw. B-V-57/33.1 do .52) o łącznej masie 19,78559 kg. W tym 189 okazów tzw. „grochu pułtuskiego” (ang. ''Pultusk peas'') (Łaptaś et al. 1998).<ref>okazy „grochu pułtuskiego”: 33 sztuki o łącznej wadze 708,50 g i 156 sztuk o wadze 412,42 g (Łaptaś et al. 1998)</ref> |
+ | |||
+ | Według informacji z katalogu Pilskiego (1993, s. 1) w kolekcji muzeum znajdują się trzy meteoryty pochodzące z kolekcji [[Bibliografia/Siemaszko Julian Iwanowicz|Juliana Siemaszko]] (w nawiasach kwadratowych [] dodano wagi okazów w gramach (Pilski 2001)): | ||
{{BQuote-begin |max-width=640px}} | {{BQuote-begin |max-width=640px}} | ||
- | {{Wielokropek}} Z jego kolekcji pochodzą cenne okazy meteorytów '''Mighei'''{{MBD-record |name=Mighei}} [39,87 (fc)] i '''Estherville'''{{MBD-record |name=Estherville}} [25,44 (cs)], znajdujące się obecnie w kolekcji Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (oraz fragment meteorytu '''Augustinovka'''{{MBD-record |name=Augustinovka}} [116,67 (f), 6,32 (f)] uważany w tejże kolekcji za pseudometeoryt z powodu wysokiego stopnia zwietrzenia. {{Wielokropek}} | + | {{Wielokropek}} Z jego kolekcji pochodzą cenne okazy meteorytów '''Mighei'''{{MBD-record|name=Mighei}} [39,87 (fc)] i '''Estherville'''{{MBD-record|name=Estherville}} [25,44 (cs)], znajdujące się obecnie w kolekcji Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (oraz fragment meteorytu '''Augustinovka'''{{MBD-record|name=Augustinovka}} [116,67 (f), 6,32 (f)] uważany w tejże kolekcji za pseudometeoryt z powodu wysokiego stopnia zwietrzenia. {{Wielokropek}} |
{{BQuote-end}} | {{BQuote-end}} | ||
Wersja z 00:56, 25 lut 2018
Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie | |
Adres: | ul. Senacka 1 31-002 Kraków http://www.ing.pan.pl/muzeum/indeksm.htm |
Pracownicy: | dyrektor ING PAN: prof. dr hab. Marek Lewandowski kierownik Muzeum Geologicznego: mgr Barbara Kietlińska-Michalik |
Kontakt: | ndmichal@cyf-kr.edu.pl tel. (12) 422 19 10, (12) 422 89 20 |
Wystawy/zbiory: | Muzeum ma w swych zbiorach m.in. (Łaptaś et al. 1998): masę główną meteorytu Grzempy, okaz Coblinera[1] meteorytu Morasko, 239 okazów meteorytu Pułtusk (największy 2970,0 g), meteoryt Łowicz (największy z okazów ma 5670,0 g[2]). Fragment pseudometeorytu Łapino.
Okazy lub fragmenty meteorytów: Baszkówka, Buschof, Knyahinya, Misshof, Mocs, Pillistfer, Stannern. Duże okazy meteorytów Vaca Muerta[3] i Imilac[4][5] z darów Ignacego Domeyki. Część zbiorów muzeum można było zobaczyć podczas Nocy Muzeów w 2014 roku (film na YouTube). |
Kolekcja meteorytów Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie powstała dzięki pracom geologów z Komisji Fizjograficznej[6] i darom kolekcjonerów na rzecz Komisji Fizjograficznej i później Akademii Umiejętności oraz ze zlikwidowanego (w 1953 roku) zbioru poznańskiego Muzeum Przyrodniczego. Wśród zbieraczy, kolekcjonerów i darczyńców meteorytów byli: Fritz Krantz[7], Julian Siemaszko, Eugen Krüger, Czaputowicz[8], Jan Samsonowicz[9], Ignacy Domeyko[10] i Jerzy Pokrzywnicki (Łaptaś et al. 1998).
Muzeum ma w swojej kolekcji 238 okazów (cs) meteorytu Pułtusk (plus jeden fragment 18,60 g) (nry inw. B-V-57/33.1 do .52) o łącznej masie 19,78559 kg. W tym 189 okazów tzw. „grochu pułtuskiego” (ang. Pultusk peas) (Łaptaś et al. 1998).[11]
Według informacji z katalogu Pilskiego (1993, s. 1) w kolekcji muzeum znajdują się trzy meteoryty pochodzące z kolekcji Juliana Siemaszko (w nawiasach kwadratowych [] dodano wagi okazów w gramach (Pilski 2001)):
(…) Z jego kolekcji pochodzą cenne okazy meteorytów Mighei[12] [39,87 (fc)] i Estherville[13] [25,44 (cs)], znajdujące się obecnie w kolekcji Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (oraz fragment meteorytu Augustinovka[14] [116,67 (f), 6,32 (f)] uważany w tejże kolekcji za pseudometeoryt z powodu wysokiego stopnia zwietrzenia. (…)
Według informacji uzyskanej z muzeum fragmenty meteorytu Augustinovka nie pochodzą jednak z kolekcji Juliana Siemaszko.[15] Więcej szczegółów o tych okazach w Pilski (2001).
Na portalu Wirtualne Muzea Małopolski znajdują się interaktywne obrazy części okazów ze zbiorów muzeum: Grzempach ● Morasko ● Pułtusk ● Vaca Muerta.
Galerie
Wybrane okaz meteorytów z kolekcji Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie (fot. Małgorzata Dubilis) (VI Konferencja Meteorytowa, Kraków, 23-24 kwietnia 2010 r.)
Ważący 5670 g największy zachowany okaz mezosyderytu Łowicz ze zbiorów Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Kamień został przywieziony do obserwatorium przez Kazimierza Kordylewskiego, obecnie w depozycie w Muzeum Geologicznym ING PAN w Krakowie |
Obecny wygląd największego zachowanego okazu meteorytu Łowicz (5670,0 g) (fot: Tomasz Jakubowski); patrz → Łowicz/Galerie |
|
Meteoryt Pultusk (Pułtusk) o wadze 1800 g (nr inw. B-V-57/33.2) (fot. Marcin Cimała) |
Meteoryt Pultusk (Pułtusk) o wadze 2970 g (nr inw. B-V-57/33.1) (fot. Marcin Cimała) |
Meteoryt Pultusk (Pułtusk) o wadze 2970 g (nr inw. B-V-57/33.1) (fot. Marcin Cimała) |
Etykiety z kolekcji Juliana Siemaszko dołączone do okazów meteorytów (skany udostępnione dzięki uprzejmości kustosz Barbary Kietlińskiej-Michalik)
Etykiety dołączone do okazu meteorytu Estherville[13] |
Etykiety dołączone do okazu meteorytu Mighei[12] |
Etykiety z kolekcji Siemaszko zawierają numery katalogowe (No. 104 i No. 345) odpowiadające jego katalogowi wydanemu w 1886 roku(?).
Bardzo ciekawa jest mała etykieta (prawo-dół) dołączona do okazu meteorytu Estherville! Jej styl i charakter pisma jest identyczny, jak w etykietach towarzyszących meteorytom ze zbiorów Muzeum Mineralogicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Zgadza się również wypisana na etykiecie waga z wagą okazu we Wrocławiu (do którego nie ma tam etykiety). W jakich okolicznościach i kiedy etykieta z Wrocławia trafiła do Krakowa, nie wiadomo?
Część zbiorów muzeum można było zobaczyć podczas Nocy Muzeów 2014.
YouTube – Meteoryty. NOC MUZEÓW 2014 |
Bibliografia
- Czaputowicz S.[18], (1880), Opisanie zjawiska w Polszce i pogląd na kamienie tak zwane aerolity z atmosfery spadające, rękopis, Kraków V 1880.[19]
- Domeyko Ignacio, (1864), Meteorolojía. Sobre las grandes masas de aerolitas halladas en el Desierto de Atacama cerca de la cierra de Chaco. Memoria de don Ignacio Domeyko, leida a la Facultad de Ciencias Físicas en su sesion del 4 de mayo de 1864, Anales de la Universidad de Chile, 25(2), 1864, s. 289-301.[3][20] Plik PDF.
- Domeyko Ignacio, (1879), Meteorolojía, Santiago 1879. Plik DjVu.
- Kietlińska-Michalik Barbara, (2008), Meteoryty w zbiorach Muzeum Geologicznego ING PAN w Krakowie – wystawa w ramach Nocy Muzeów 2008 (Meteorites in collections of the Geological Museum of the Institute of Geological Sciences, Polish Academy of Sciences in Cracow – exhibition within the Night of Museums 2008), Przegląd Geol., 56(7), 2008, s. 514. Pilk PDF.
- Léonce Élie de Beaumont, (1864), Rapport sur deux Mémoires de M.I. Domeyko, relatifs, l’un à de grandes Masses d’ Aérolithes trouvées dans le désert d’Atacama, près de Taltal; l’autre à plusieurs Espèces minérales nouvelles du Chili, Imprimerie de Gauthier-Villars, Paryż 1864.[3] Plik jLib.
- Łaptaś Andrzej, Ćwiżewicz Małgorzata, (1998), Meteoryty w zbiorach Muzeum Geologicznego w Krakowie, Muzeum Geologiczne ING PAN, Kraków 1998, ss. 34. ISBN 83-909970-1-0.
- +Pagacz-Moczarska Rita, (2003), Z NIEBA I Z ZIEMI. Kolekcja minerałów pochodzących z darowizn Ignacego Domeyki w zbiorach Muzeum Geologicznego ING UJ i PAN, ALMA MATER, miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr 48, 2003.
- Pilski Andrzej S., (1993), Meteoryty w polskich kolekcjach – grudzień 1993, Meteoryt, 4, 1993, s. 20-24. Plik PDF.
- Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[21]
- Wrzak Joanna, Manecki Andrzej, (2011), Projekt wirtualnego, interaktywnego muzeum meteorytów z krakowskiego zbioru ING PAN (Project of the Virtual and Interactive Meteorites Museum of Cracov's ING PAN Collection), Acta Soc. Metheor. Polon., 2, 2011, s. 171-174. Plik PDF.
Przypisy
Zobacz również
Linki zewnętrzne
- Polskie Towarzystwo Meteorytowe – Meteoryty w zbiorach Polskich: Kolekcje ● Meteoryty
- Wirtualne Muzea Małopolski – Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN
- Wikipedia – Ignacy Domeyko
- Wikipedia – Akademia Umiejętności ● Polska Akademia Umiejętności
- YouTube – Meteoryty. NOC MUZEÓW 2014