Krasław

__NOTOC__
{{VerifyLevel |level=0i}}
== [[Lixna|Drugi spadek]] 48 km dalej? ==

[[Grafika:Krasław_(Kuryer_Litweski_1820).jpg|200px|thumb|Doniesienie o&nbsp;spadku w&nbsp;okolicach Krasławia – ''Kuryer Litewski'' (źródło:&nbsp;Google&nbsp;Books)]]
Doniesienie o spadku kamieni w okolicach Krasławia (?!) na [[Łotwa|Łotwie]] 12 lipca 1820 roku (środa)<ref>tj. 30 czerwca 1820 roku wg kalendarza juliańskiego (''starego stylu'')</ref>. '''Chodzi zapewne o spadek meteorytu [[Lixna]]'''(?)

Pierwsza wzmianka o spadku ukazała się w&nbsp;''[[:Image:Krasław_(Kuryer_Litweski_1820).jpg|Kuryerze Litewskim]]'' 31 lipca (19&nbsp;lipca wg ''starego stylu''). W&nbsp;artykule jest mowa o spadku w&nbsp;okolicach Krasławia, ale chodzi o&nbsp;spadek meteorytu [[Lixna]] na północ od jeziora Kołup. Później notatka ta została przedrukowana w&nbsp;''Dzienniku Wileńskim''. '''Więcej szczegółów w&nbsp;opisie meteorytu [[Lixna]].'''

Za '''''Dziennikiem Wileńskim''''' (1820, s. 197-198) (przedruk za ''[[:Image:Krasław_(Kuryer_Litweski_1820).jpg|Kuryerem Litewskim]]'') (''pisownia oryginalna''):
{{AQuote-begin |width= |author= |title= |max-width=800px}}
{{Wielokropek}} (Przydajemy wiadomość dawniey przysłaną do redakcyi przez Hrabiego A.&nbsp;Platera, dziedzica ''Krasławia'', o&nbsp;kamieniach w&nbsp;mieście tém spadłych).

Po zimnach, gradach i deszczach ciągłych przez cały czerwiec, fenomen w kraju naszym dotąd niepraktykowany miał mieysce dnia 12&nbsp;lipca (30&nbsp;czerwca)<ref>użyto zapisu: ''nowy styl (gregoriański)/stary styl (juliański)''</ref>. O&nbsp;godzinie&nbsp;6 po południu i&nbsp;gdy niebo były wypogodzone, tylko małe przechodziły obłoczki, dał się słyszeć w&nbsp;powietrzu niewypowiedziany huk, krótki wprawdzie, lecz przenoszący huk naywiększey armaty, po którym przez minut kilka trwało drżenie w powietrzu, podobne do huku wzburzonego morza: w&nbsp;ciągu tego w&nbsp;domach wszystkich ściany i&nbsp;okna drżały, niektóre osoby widziały ze wschodu ku zachodowi kulę ognistą, otoczoną dymem, a&nbsp;która przerzynając małe obłoczki w&nbsp;ruch je wielki wprawiała, słowem: wszyscy mieszkańcy zadziwieni niezmiernie byli, nie znając powodów takowego wzruszenia. W&nbsp;parę dni poźniey, otrzymaliśmy wiadomość, iż podobny huk słyszany był o&nbsp;10&nbsp;mil w&nbsp;okrąg Krasławia, i&nbsp;że ta kula w&nbsp;teyie samey godzinie pękła o&nbsp;mil jedenaście od Krasławia około Sirmy<ref>nie udało się odszukać miejscowości/wsi o&nbsp;tej nazwie</ref>, wyrzucając z&nbsp;siebie kamienie, które ciężarem swoim na łokieć głęboko wryły się w&nbsp;ziemię, a&nbsp;z&nbsp;których naywiększy zawiera w&nbsp;sobie wiele żelaza i&nbsp;blizko puda waży<ref>'''pud''' – rosyjska jednostka wagi = 16,38&nbsp;kg; Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pud Pud]</ref>. Widziałem już ułomek takowego kamienia i&nbsp;zdajemi się bydź zupełnie podobnym do tych, co spadły we Francyi w&nbsp;okolicach ''Aigle''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=12434 L'Aigle]''' 26 kwietnia 1803 roku we Francji; chondryt zwyczajny L6, TKW 37&nbsp;kg</ref>. Policya ztąd wysłaną została dla dokładnego zrobienia śledztwa, oraz zachowania w&nbsp;całości spadłych kamieni; dalsze za szczegóły o&nbsp;spadnieniu w&nbsp;powiecie dyneburskim kamieni atmosferycznych, jakie się dokładniey odkryją, będę się stara publiczności kommunikować.
{{AQuote-end |source = ''Dziennik Wileński'' (1820)}}

Z lektury artykułu w ''Dzienniku Wileńskim'' można wywnioskować, że w&nbsp;okolicach Krasławia spadł meteoryt. Ale autor wiadomości Hrabia A.&nbsp;Plater to jeden z&nbsp;członków rodu Plater-Zyberka, który to ród posiadał dobra m.in. Krasław, [[Liksna]], Kołup. Autorem główniej informacji w&nbsp;''DW'' był Michał Hrabia Plater Zyberk, a doniesienie o&nbsp;spadku w&nbsp;Krasławiu nadesłał Hrabia A.&nbsp;Plater. Prawdopodobnie obaj autorzy nie wiedzieli o&nbsp;swych listach, a&nbsp;w&nbsp;opisach zdarzenia posługiwali się nazwami swych dóbr, stąd wrażenie, że były to dwa odległe od siebie spadki. Miasto Krasław leży około 48&nbsp;km na wschód od [[Lixna|Līksna]].

== Lokalizacja ==

{{GEFrame-begin}}
{{GEMap
| kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Latvia-MM.kml
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Lixna-fit.kml
| lat = 55.97
| lon = 26.82
| zoom = 9
| type = map
}}
{{GEIcon-PointRed}}
(K) Krasław

oraz okolice spadku meteorytu [[Lixna]]
{{GEFrame-end}}

'''Krasłwa''' po łotewsku ''Krāslava'' (biał., ros. ''Краслава'').

<br clear="all"/>

== [[Bibliografia]] ==

* ''Dziennik Wileński'', (1820), '''[[Lixna|O kamieniach meteorycznych]], spadłych w powiecie dynaburskim''', t.&nbsp;III, nr&nbsp;10, 1820, s.&nbsp;192-198. Plik [http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=23003 DjVu]. Relacja ta była przedrukowana w kwartalniku ''Meteoryt'', 3, 2009, s.&nbsp;10–11.

* {{Kosiński (2009, Lixna)}}

* {{Kuhlberg (1867)}}

* ''Kuryer Litewski'', (1820), '''[[Krasław]]''', nr 86, w Wilnie w Poniedziałek dnia 19 Lipca v.s. 1820 roku.<ref>tj. 31 lipca 1820 roku wg kalendarza gregoriańskiego (''nowego stylu'')</ref> Plik {{Link-GB |id=cEZJAAAAcAAJ}}.

{{Przypisy}}

== Zobacz również ==

* '''meteoryt [[Lixna]]'''
* opis spadku meteorytu [[Lixna]] wg '''[[Lixna/Kosiński (2009)|rękopisu odnalezionego przez Kosińskiego (2009)]]'''

== Linki zewnętrzne ==

* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Krasław Krasław]
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Daty_nowego_i_starego_porządku Daty nowego i starego porządku] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pud Pud]

[[Category:Doniesienia]]