PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Mikolawa

Z Wiki.Meteoritica.pl

0i

Uporządkowany bałagan, ale okazów brak

Mikolawa
Spadek wątpliwy (doubtful)
Lokalizacja Węgry
Położenie[3] 46°59’N, 17°11’E[1][2]
Data 5 stycznia 1837 r.[1][4], 17:07
Charakterystyka
Typ bolid, spadek wątpliwy
Meteoritical Bulletin Database

Wątpliwy spadek z XIX wieku na terenie Węgier. Dotychczasowe informacje zawarte w Meteoritical Bulletin Database i Grady (2000), dotyczące daty zdarzenia i lokalizacji ewentualnego spadku, zostały skorygowane przez Papp et al. (2007).

W katalogu Grady (2000) znajduję się informacja:

Mikolawa
Szakad, Hungary
Fall 1837, January 15
Stone. Doubtful
One stone is said to have fallen, G. von Boguslawski (1854), but the evidence is not conclusive. The exact locality is uncertain; probably near Szalard, 47°13’N, 22°02’E, or near Szalacs, 47°8’N, 22°18’E.

U Grady (2000) spadek 15 stycznia 1837 roku w „Szakad” na Węgrzech został zakwalifikowany jako wątpliwy. Źródłem informacji była publikacja Boguslawskiego (1854a). Prawdopodobną lokalizacje podano jako okolice Szalard (=Sãlard, Rumunia) lub Szalacs (=Sãlacea, Rumunia) na północno-wschodnim skraju Wielkiej Niziny Węgierskiej.

Doniesienie to analizował Papp et al. (2004, 2007). Ustalił on, że u Boguslawskiego (1854a) jest w rzeczywistości mowa o „spadku wciąż świecącego aerolitu” na MikolowaSzalader Comitat (Zala county), a jego dane oparte są na anonimowych raportach w prasie z 1837 roku (Privilegirte Schlesische Zeitung, Preßburger ZeitungWiener Zeitung). Analizując opisy Papp zidentyfikował, że miejscem spadku była wieś Mihályfa i zdarzenie miało miejsce 5 stycznia 1837 roku (było ono opisywane/przywoływane przy okazji relacji o podobnym zjawisku obserwowanym w tym rejonie 19 lipca 1837 roku[5]).

Najwcześniejsze źródło – Privilegirte Schlesische Zeitung, 31 (6 lutego 1837), s. 217 (za Papp et al. 2007):

«

In Miholoiva im Szalader Komitat ist am 15. Januar, Abends 5 Uhr, ein glühender Meteorstein herabgefallen.

»


Więcej szczegółów i cytaty źródeł w artykułach Papp et al. (2004, 2007).


Źródła

Preßburger Zeitung, 71, 1837[6]

Preßburger Zeitung, s. 694(2)
Aus Mihályfa (Zalader Comitat) wird berichtet, daß daselbst am 19. Juli um 10 ½ Uhr eine feurige Säule unter starken Geprassel und Geräusch am Horizonte von Westen gegen Osten über dem zwischen Csab-Rendek[7] und Sümegh[8] liegenden Berge aufgestiegen und nicht weit davon, im Bakonyer Walde, mit einer zweimaligen Explosion zerplatzt sey. Bei Gelegenheit dieser schauerlich seltsamen Erscheinung sind die Katzen und Hunde auf den Böden und in den Gassen winselnd und heulend umhergelaufen; die Explosionen folgten schnell auf einander, sie waren dumpf und dem gewaltigsten Kanonenschusse gleich, so dass die Erde davon erschüttert wurde. Zu Sümegh und Mihályfa haben die Fenster beinahe zum Zerspringen gezittert; nach den Explosionen verschwand auch das Licht von dieser Feuersäule. — Diese Phänomen gleicht jenem, welches man ebenfalls in Mihályfa gegen Steiermark zu am 5. Jänner d. J. gesehen hatte.


Wiener Zeitung, 205, 1837[9]

Wiener Zeitung, s. 1157(3)


Boguslawski (1854a) (s. 356)

«

1837 Januar 15. 5 Uhr Ab. fiel zu Mikolowa im Szalader Comitat ein noch glühender Meteorstein herab. (Schles. Ztg. 1837 Febr. 6.[10] u. Sadler a. a. O.[11]).

»


Greg (1861)

Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c.
1837.* Jan. 15 Mikolowa, Hungary 5 P.M. Stone-fall (Poggendorff).


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(M) Mihályfa

lokalizacje podane w Grady (2000)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Wieś Mihályfa (Węgry) oraz SãlardSãlacea (Rumunia). Miasto Sümeg.


Galerie

Redakcja portalu z wizytą w Mihályfa (stan: luty 2016 r.)


Bibliografia

  • Anonymous, (1837): Privilegirte Schlesische Zeitung, (Breslau), Beilage, 31 (Feb. 6, 1837), s. 217.  ●  Pressburger Zeitung, 71 (Sept. 5, 1837), s. 694(2). Plik PDF.  ●  Wiener Zeitung, 205 (Sept. 7, 1837), s. 1157(3). Plik PDF.[1]
  • Boguslawski Georg von, (1854), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 1-155. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Boguslawski Georg von, (1854a), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819) (Schluss von S. 155.), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 353-456, (s. 356). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860[12], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120.[13] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Papp Gábor, (2004), A "Mikolawa" (Mihályfalva) meteorhullás(ok). (Esettanulmány az információ torzulásáról egy eddig lokalizálatlan meteorhullás kapcsán) (The "Mikolawa" (Mihályfa) meteorite fall(s) (A case study on the corruption of information about a hitherto not located meteorite fall)), Földtani Közlöny, 134(4), 2004, s. 601-604. Plik PDF.
  • Papp Gábor, (2004), A critical review of 16-17th century reports on meteorite falls in and around the Carpathian Basin, Annales historico-naturales Musei nationalis hungarici, 96, 2004, s. 19-28, (s. 20-22) (abstrakt).[14] Plik PDF.
  • Papp Gábor, Bartha L., (2007), On the fireball observed at Mihályfa, Hungary, on 5 January, 1837, mistaken as the “Mikolawa meteorite”, Annales historico-naturales Musei nationalis hungarici, 99, 2007, s. 207-210. Plik PDF.
  • Sadler József, (1841-1845), A Horvátországban 1842. April 26-án Délután 3 Órakor Történt Meteorköesésröl, Királyi Magyar Természettudományi Társulat Évkönyvei, (red. Török József), Elsö Kötet, Pesten 1841-1845, s. 33-41, (s. 38).[15][16] Plik DjVu.


Przypisy

  1. ^ a b c Papp et al., (2004, 2007)
  2. ^ według Papp et al. (2007) w Grady (2000) podano błędną lokalizację: okolice Szalard (47°13’N, 22°02’E) lub okolice Szalacs (47°08’N, 22°18’E)
  3. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  4. ^ według Papp et al. (2007) w Grady (2000) podano błędną datę 15 stycznia 1837 r.
  5. ^ 24 lipca 1837 roku spadł na terenie Słowacji meteoryt Gross-Divina
  6. ^ tekst odczytany techniką OCR, może zawierać błędy
  7. ^ wieś Csabrendek na Węgrzech (Papp et al. 2007)
  8. ^ miasto Sümeg na Węgrzech (Papp et al. 2007)
  9. ^ powołuje się na Preßburger Zeitung (Pressburger Zeitung)
  10. ^ Anonymous (1837)
  11. ^ Sadler (1845)
  12. ^ patrz → kategoria Bolidy historyczne
  13. ^ oraz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu
  14. ^ m.in. o spadkach: Mikolawa, Odranec oraz Keresztes (Keresztesmező, 1558), „Ofen” (1642), Oradea (8 marzec 1692)
  15. ^ meteoryt oznaczony na mapie jako Milena; obecnie to teren Chorwacji
  16. ^ również o innych meteorytach m.in.: Lenarto, s. 34-35; Gross-Divina, s. 35-37; wyniki analiz meteorytu Milena dalej w artykule: Nendtvich Károlytól, s. 42-49

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt wątpliwy (Doubtful meteorite) Mikolawa
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt wątpliwy (Doubtful meteorite) Mikolawa
Osobiste