(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Kamieniec Podolski 1728
Z Wiki.Meteoritica.pl
.jpg)
Doniesienie o ukazaniu się „Latającego Smoka” (łac. Draco volans) 18 września 1728 roku (sobota) w Kamieńcu Podolskim[1] w Ukrainie.
Sporządzając swoje zestawienie bolidów (zjawisk meteorytowych) Jerzy Pokrzywnicki (1960) przeglądał źródła historyczne wyszukując w nich opisów zdarzeń mających znamiona spadków meteorytów. Pomimo, że nie jest łatwo interpretować stare zapisy, udało mu się wyszukać wiele ciekawych doniesień. Jedno z nich z 1728 roku mówi prawdopodobnie o obserwacji bolidu, z którego mogły spaść meteoryty.
Według Pokrzywnickiego (1960)
| Pokrzywnicki (1960)
ROK 1728. Dnia 18 września ukazał się „Latający Smok” w Kamieńcu na Podolu. Wyrzucił z siebie płomienie, a kiedy się rozpadł, wydał silny odgłos [1-b, s. 480]. Zaobserwowane zjawisko było najprawdopodobniej bolidem, z którego mogły spaść meteoryty. 1. Rzączyński Gabriel: a) Historia naturalis curiosa Regni Poloniae... Sandomiriae 1721; b) Auctuarium historiae naturalis... 1745[2]; c) Wyciągi z Meteorologii P. Foissaca, t. 1 – Warszawa 1858. | 
|
U Rzączyńskiego (1745, s. 480) znajdujemy cytowaną wzmiankę o tym wydarzeniu w sekcji Ogniste meteory (łac. De Meteoris ignitis), podaną za Büchnerem (1732):
(…) Anno 1728. die 18. Septembris, Cameneci in Podolia[1], illuxit Draco volans[3], qui à plebe Vipera[4] vocabatur, de eo, instar pyrobolorum, flammæ erumpebant, dum autem disrumperetur, sonitus editus maximus. Narrata de Dracone eodem Buchner in Miscellaneis Physico-Medico-Mathematicis[5], quod visus est per quadrantem, flammas in copia magna projiciens, duabus vicibus talem sonitum edens, qualis ex tormento maximo exploso auditur. FAX est, quando exhalatio multa in longum & latum diffusa, propter subtilitatem suam, tota simul flammam concipit, idque sæpe tam luculentam, ut diem repræsentet. GLADIUS est Meteorum formam gladii obtinens. (…)
- W wolnym tłumaczeniu: …
Źródła
Oryginalne źródło Büchner (1732) (s. 1338) (oryginalne brzmienie):
Miscellanea Physico-Medico-Mathematica…, 1732
7.) Draco volans.[3] Von Lemberg [Lwów][6] schreib man den 29. Sept. Aus Caminiec[1] haben wir Nachricht, daß daselbst am 18. dieses ein grosser feuriger Drache in der Lufft über ¼. Stunde lang gesehen worden, so ungemeine starcke FeuerFlammen von sich gespien, auch zu 2. malen einen solchen Knall gegeben, als wann die grösten Canonen gelöset würden. Hier ben uns, in Lemberg, hat man dergleichen Phœnomenon zwar nicht wahrgenommen, dagegen aber an eben gedachten Tage einen starcken Sturm-Wind und erschrecklichen Plaß-Regen gehabt.
Aus Caminiec selbst hieß es hingegen den 30. Septemb. Vor 8. Tagen ist allhier ein Comet-Stern in Gestalt eines Drachen gesehen worden, worauf man den 21. dieses ein Erdbeben verspühret, welches sich um 6. Uhr vor der Sonnen Aufgang angefangen, und 1½ Stunde lang gedauret hat.
.jpg)
U Grega (1861) i Kleina (1904) nie ma nic o tym zdarzeniu.
Bibliografia
- Büchner Andreas Elias, (1732), Miscellanea Physico-Medico-Mathematica, oder, angenehme, curieuse und nützliche Nachrichten von Physical- und Medicinischen, auch dahin gehörigen Kunst- und Litteratur-Geschichten, welche in den Winter- und Frühlings-Monaten des Jahres 1728…, Erffurt 1732, (s. 1338).[7] Plik DjVu; plik GoogleBooks.
- Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 229).[8] Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Rzączyński Gabriel, (1745), Auctuarium historiæ naturalis curiosæ Regni Poloniæ, Magni Ducatus Lithuaniæ, annexarumque provinciarum…, Gedani 1745, (s. 480).[9] Plik gLib.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Kamieniec Podolski
