O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

---

Z Wiki.Meteoritica.pl

Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while)

Doniesienie o spadku czarnej materii (schwarze masse) w formie cienkich błon (membranförmige) nazywanych w źródłach Meteorpapier!

Stare katalogi i zestawienie pełne są opisów różnych dziwnych wydarzeń (patrz → doniesienie Bojanowo 1803).^[1] To przykład jednego z takich przypadków. 31 stycznie 1686 roku w okolicy wsi Rauden na Kurlandach spadła w dużych ilościach czarna substancja podobna do spalonego papieru. Podobne zdarzenie wówczas miało miejsce również na Pomorzu i w Norwegii. Nie sposób rozstrzygnąć czy były to zjawiska związane ze spadkami meteorytów czy też miały one ziemską przyczynę, ale ta ostatnia wydaje się najbardziej prawdopodobna. Dociekliwi, lecz często też bezkrytyczni badacze, rejestrowali takie zjawiska, analizowali, prowadzili zacięte spory na łamach pism naukowych próbując wyjaśnić ich naturę. Przypadek z Rauden był szeroko omawiany i dyskutowany, czego przykładem fragment publikacji Chladniego (1821) a w niej liczne odwołania.

Jak można przeczytać, Chladni wykazał się dużą czujnością i nie starał się szukać przyczyn dziwnego opadu, aż w kosmosie, lecz sugerował (zapewne bardzo trafnie) ich ziemską naturę związaną z wegetacją roślin.

Czy spadły w 1686 roku w Kurlandii meteoryty? Raczej nie!

Chladni (1821) (fragment, s. 347 i dalej)

1686 den 31 Januar fiel in Kurland, bei dem Gute Rauden, eine schwarze membranenförming Substanz in grosser Menge, die verbranntem Papiere etwas ähnlich, aber härter war; auch soll um dieselbe Zeit in Pommern ein ähnliches Gewebe niedergefallen seyn, und sie soll auch in Norwegen Wälder bedeckt haben. Dieses Ereignist hatte ich in Jg. 1819, St. 9 (B. 63 S. 37) *)[2] nur als etwas Problematisches erwähnt. Nur hat aber Hr. Theodor von Grotthuss in Kurland, auf Veranlassung dieser Angabe, etwas von dieser Substanz, unter dem Namen: Trauerpapier mit Bemerkung des meteorischen Naturalien - Sammlung aufgefunden, und bei seiner chemischen Untersuchung derselben fanden sich in ihn eben die Bestandtheile wie in den Meteorsteinen, nämlich Kieselerde, Eisen, Nickel, Kalk, Kohlenstoff, entweder Magnesia oder Thonerde, etwas das bei dem Brennen schwefelartig riecht, und eine Spur von Chrom. Hr. von Grotthuss vergleicht dieses sogenannte Himmels-Papier mit der schwarzen Rinde der Meteorsteine. Ich halte dafür, dass es von den lockern und schwarzen, bei Alais und Valence am 15 März 1806 gefallenen Meteorsteinen, so wie auch von manchem herabgefallenen schwarzen Staube, sich wohl nur durch das membranenförmige Gefüge unterscheiden möchte. Das Wesentliche aus der sehr interessanten Abhandlung des Hrn von Grotthuss über dieses Meteor-Papier *) (von dem er mit auch etwas hat gefälligst zukommen lassen), findet sich in diesen Annalen B. 67 St. 4 S. 367[2] mitgetheilt. Die schwarzen Körner von der Grösse einer Erbse oder Bohne, welche kurze Zeit nach dem Herabfallen der membranenförmigen Substanz an demselben Orte sind gefunden worden, scheinen, dem Nachtrage des Hrn von Grotthuss zu Folge, vegetabilischen Ursprungs zu seyn, wahrscheinlich ein Sclerotium[3]. Wie und wodurch nun das herabgefallene Meteor-Papier, dessen Blätter man an manchen Stellen fingershoch über einander liegend, und mitunter von der Grösse eines Tisches gefunden haben soll, eine solche membranenförmige Bildung möge erhalten haben, darüber wird sich in künftigen Zeiten, wenn man erst mehr dergleichen Ereignisse wird beobachtet haben, besser urtheilen lassen, als gegenwärtig. (…) *) Und hernach auch in meinem Buche S. 368) aus den Miscell. Nat. Curios. Dec. II, Ann. 7. pro Anno 1688 in Append. *) Sie steht im. Neuen Journ. für Chemie u. Phys. von Meinecke u. Schweigger, B. 26 H. 4 S. 332, und B. 30 H. 2 S. 169, und daraus ein ganz kurzer Auszug in Thomson's Annals, Jul. 1820, p. 67 und in Tilloch's phil. mag. Aug. 1820, p. 157.

Pomimo bardzo krytycznego stosunku Chladniego do rejestracji takich wydarzeń i ich błędnego utożsamiania z meteorytami, późniejsi autorzy nadal zamieszczali "spadek w Rauden" w swoich katalogach bolidów i meteorytów.

Boguslawski (1854a) (s. 415, tabela)

Meteorite.
Jahr.	Ort.	Bemerk.
(1686. 31)	Raudten (Schlesien)

U Boguslawskiego błąd - zdarzanie miało miejsce nie na Śląsku, ale na Kurlandach (obecnie teren Łotwy).

Kesselmeyer (1861) (s. 448)

1686.

31.

Jan.

Rauden . . . . . .

Kurland

G. 68. 1821. 347.[4] – Schwarze, membranförmige Masse (Meteorpapier).

Lokalizacja

Kurlandia (niem. Kurland)

Bibliografia

• Boguslawski Georg von, (1854a), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819) (Schluss von S. 155.), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 353-456, (s. 415, tabela). Plik DjVu
  Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
  .

• Chladni Ernst F.F., (1821), Neue Beiträge zur Kenntniss der Feuermeteore und der herabgefallenen Massen. Annalen der Physik, 8, Bd. 68, 1821, s. 329-366. Plik DjVu
  Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
  .

• Kesselmeyer Paul August, (1861), Ueber den Ursprung der Meteorsteine. Tafel XII-XIV., w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 313-454, (s. 448). Plik PDF; plik DjVu.

• Strzeja Jerzy, (2009), Lodowe meteoryty, kosmiczne galarety i kamienie jak pył? Acta Soc. Metheor. Polon., 1, 2009, s. 129-136. Plik PDF .

Przypisy

Zobacz również

• doniesienie Bojanowo 1803

Linki zewnętrzne

• Wikipedia (EN) - Megacryometeor • Sclerotium