(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Miedziana Góra
Z Wiki.Meteoritica.pl
(Różnice między wersjami)
(→Miedziana Góra) |
(→Miedziana Góra) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | __NOTOC__ | ||
=== Miedziana Góra === | === Miedziana Góra === | ||
[[Grafika:Miedziana_Góra_(Staszic_1815)_pages.jpg|200px|thumb|Fragment o samorodkach żelaza ze Staszica]] | [[Grafika:Miedziana_Góra_(Staszic_1815)_pages.jpg|200px|thumb|Fragment o samorodkach żelaza ze Staszica]] | ||
| - | Stanisław Staszic w swojej publikacji z 1815 roku wspomina o samorodkach żelaznych znajdowanych w pokładach rud miedzi w miejscowości Miedziana Góra koło Kielc. Staszic podejrzewał, że są to meteoryty, na co wskazuje powoływanie się przez niego na analogie z tzw. żelazem Pallasa, meteorytem Krasnojarsk. | + | Stanisław Staszic w swojej publikacji z 1815 roku<ref name="Staszic">Staszic 1815</ref> wspomina o samorodkach żelaznych znajdowanych w pokładach rud miedzi w miejscowości Miedziana Góra koło Kielc. Staszic podejrzewał, że są to meteoryty, na co wskazuje powoływanie się przez niego na analogie z tzw. żelazem Pallasa, meteorytem Krasnojarsk. |
| - | ;Co pisze Staszic<ref | + | ;Co pisze Staszic<ref name="Staszic"></ref> o znajdywanych bryłach żelaza<br> |
(''pisownia oryginalna''): | (''pisownia oryginalna''): | ||
:(...) | :(...) | ||
Wersja z 23:25, 17 lut 2011
Miedziana Góra
_pages.jpg)
Stanisław Staszic w swojej publikacji z 1815 roku[1] wspomina o samorodkach żelaznych znajdowanych w pokładach rud miedzi w miejscowości Miedziana Góra koło Kielc. Staszic podejrzewał, że są to meteoryty, na co wskazuje powoływanie się przez niego na analogie z tzw. żelazem Pallasa, meteorytem Krasnojarsk.
- Co pisze Staszic[1] o znajdywanych bryłach żelaza
(pisownia oryginalna):
- (...)
- "W Miedzianei gorze jescze jedna bywa osobliwość: trafia się w jei kopalniach kawałkami żelazo samorodne. Długo było wątpliwością uczonych, aby się w naturze znaidowało samorodne żelazo. Pallas pierwszy przy Krasnojarsku znalazł i wywiozł wielką 60 funtów[2] ważącą bryłę takiego żelaza. Poźniei rozbior chemiczny tei bryły żelaza, przez Pallasa znalezionei, przekonał, że to jest kamień meteorologiczny do tych podobien, jakie za naszych czasow z powietrzokręgu spadły, i analizowane były. Odtond zwiększone uwagi odkrywają gdzieniegdzie podobne rodowite żelaza, i w innych Eurpy krajach.
- Ma tę rzadką własność Miedziana gora. Wykopano z niei takiego samorodnego, ciągłego żelaza, okolo dwoch cetnarów[3]. Z tei bryły dostała się część uczonemu Carossi[4]: dotond w moim zbiorze naturalnym znaiduje się z teiże bryły kawałek."
- (...)
Bibliografia
_p_0.jpg)
- Kosiński Janusz W., (2007), Meteoryt Miedziana Góra. Materiały, III Seminarium Meteorytowe, Olsztyn 21-22 kwietnia 2005, 2007, s. 55-58.
- Staszic Stanisław, (1815), O ziemiorodztwie Karpatów, i innych gór i równin Polski. 1815, s. 32-33. Tam o samorodkach żelaza. Plik PDF
Przypisy
- ^ a b Staszic 1815
- ^ zapewne chodzi o funt warszawski; 60 funtów = ~24 kg
- ^ w tamtych czasach wyróżniano w Polsce dwa typy cetnarów: centnar warszawski (=160 funtów) = ~64,8 kg i zapewne o ten chodzi, oraz centnar lwowski (=128 funtów) = ~51,8 kg
- ^ zapewne chodzi o Jana Filipa Carosi, geologa, górnika i dyrektora gabinetu historii naturalnej w Rzeczypospolitej w czasie panowania J.Poniatowskiego
Linki zewnętrzne
- Miedziana Góra - strona autorstwa Pawła Króla poświecona kopalni, regionowi i historii wydobycia
- Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa - Staszic Stanisław, O ziemiorodztwie Karpatów i innych gór i równin Polski
