(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Freiburg 1843
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Lokalizacja) |
|||
| (Nie pokazano 8 wersji pomiędzy niniejszymi.) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| + | {{VerifyLevel |level=0}} | ||
[[Grafika:Freiburg_(GWXP_20_1843).jpg|240px|thumb|''Gazeta Wielkiego Xsięstwa Poznańskiego'', '''20''', 1843]] | [[Grafika:Freiburg_(GWXP_20_1843).jpg|240px|thumb|''Gazeta Wielkiego Xsięstwa Poznańskiego'', '''20''', 1843]] | ||
| - | Doniesienie o rzekomym spadku meteorytu na rynku we Freiburgu | + | Doniesienie o rzekomym spadku meteorytu na rynku we Freiburgu w Niemczech 10 stycznia 1843 roku (wtorek)<ref name="nowy styl"></ref>. Chodzi zapewne o '''rejencję Fryburg''' (niem. ''Regierungsbezirk Freiburg''), jedną z czterech rejencji niemieckiego kraju związkowego Badenia-Wirtembergia? W tamtym okresie w granicach konfederacji państw niemieckich – „Związku Niemieckim” – leżały jeszcze dwa miasta mające w nazwie cząstkę ''Freiburg'': współczesny ''Fryburg Bryzgowijski'' (niem. ''Freiburg im Breisgau'')<ref>miasto w południowo-zachodniej części Niemiec, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia; było ono siedzią ''rejencji Fryburg''</ref> i dzisiejsze polskie Świebodzice (dawniej niem. ''Freiburg in Schlesien''). |
Według relacji zamieszczonej w prasie podczas burzy z piorunami spadło kilkadziesiąt ''kamieni meteorycznych''. Z opisu znalezionych okazów trudno jednoznacznie wnioskować o ich naturze. Dnia następnego po ukazaniu się informacji o rzekomym spadku, gazeta zamieściła dementi powołując się na ''ludzi rzeczy świadomych'', że nie były to meteoryty. Nie znaleziono dalszych informacji czy były one badane i jakie były ich późniejsze losy. | Według relacji zamieszczonej w prasie podczas burzy z piorunami spadło kilkadziesiąt ''kamieni meteorycznych''. Z opisu znalezionych okazów trudno jednoznacznie wnioskować o ich naturze. Dnia następnego po ukazaniu się informacji o rzekomym spadku, gazeta zamieściła dementi powołując się na ''ludzi rzeczy świadomych'', że nie były to meteoryty. Nie znaleziono dalszych informacji czy były one badane i jakie były ich późniejsze losy. | ||
W '''''Gazecie Wielkiego Xsięstwa Poznańskiego''''' nr '''20''' z 24 stycznia 1843 roku (wtorek)<ref name="nowy styl">data wg kalendarza gregoriańskiego (''nowego stylu'')</ref> czytamy (''pisownia oryginalna''): | W '''''Gazecie Wielkiego Xsięstwa Poznańskiego''''' nr '''20''' z 24 stycznia 1843 roku (wtorek)<ref name="nowy styl">data wg kalendarza gregoriańskiego (''nowego stylu'')</ref> czytamy (''pisownia oryginalna''): | ||
| - | {{AQuote-begin|max-width = | + | {{AQuote-begin |max-width=640px}} |
Z {{sparse-b}} Freiburga{{sparse-e}}, dnia 13. Stycznia.<br /> | Z {{sparse-b}} Freiburga{{sparse-e}}, dnia 13. Stycznia.<br /> | ||
Donoszą, że podczas burzy zaszłéj dnia 10. Stycznia, w króréj piorun uderzył w wieżą monasteru, spadły także kamienie meteoryczne. Niektórzy twiérdzą, że widzieli nie piorun uderzający w wieżą, ale raczéj spadającą kulę ognistą, że kiedy z jednéj strony piorun mocnym płomieniem się walił, z drugiéj strony toczyła się kula ognista aż do pobliskiego odwachu. Żołnierz, który się zbliżył do miejsca, gdzie też kula zgasła, znalazł kamień; chciał go podnieść, ale sparzywszy się mocno, rzucił go. Oficer dowodzący strażą zachował go potém. | Donoszą, że podczas burzy zaszłéj dnia 10. Stycznia, w króréj piorun uderzył w wieżą monasteru, spadły także kamienie meteoryczne. Niektórzy twiérdzą, że widzieli nie piorun uderzający w wieżą, ale raczéj spadającą kulę ognistą, że kiedy z jednéj strony piorun mocnym płomieniem się walił, z drugiéj strony toczyła się kula ognista aż do pobliskiego odwachu. Żołnierz, który się zbliżył do miejsca, gdzie też kula zgasła, znalazł kamień; chciał go podnieść, ale sparzywszy się mocno, rzucił go. Oficer dowodzący strażą zachował go potém. | ||
| - | Według doniesień z dnia 14. b. m. jest to prawdziwy kamień meteoryczny, wielkości 2", bardzo ciężki i brunatnego koloru z białemi metallicznemi kropkami, twardy, pokazuje ślady oxydowanego żelaza na stronie spłaszczonéj, w środku nabity i koloru oliwnego. – Późniéj znaleziono takich kamieni jeszcze 40-50, różnéj wielkości, ważące 1 kwintlę<ref>'''kwintla''' – stara pruska miara wagi</ref> aż do 5½ łóta, wszystkie razem 1⅞ funta. – Kamień znaleziony przez żołnierza zdaje się być cząstką środkową rozpękłéj kuli, która pozbywszy się części ulotnych, przeszła w stan żelaza meteorycznego. | + | Według doniesień z dnia 14. b. m. jest to prawdziwy kamień meteoryczny, wielkości 2", bardzo ciężki i brunatnego koloru z białemi metallicznemi kropkami, twardy, pokazuje ślady oxydowanego żelaza na stronie spłaszczonéj, w środku nabity i koloru oliwnego. – Późniéj znaleziono takich kamieni jeszcze 40-50, różnéj wielkości, ważące 1 kwintlę<ref>'''kwintla''' – stara pruska miara wagi; 1 kwintla = ¼ łuta; patrz → [[Dawne jednostki miar i wag]]</ref> aż do 5½ łóta<ref>1 łut = <sup>1</sup>/<sub>32</sub> funta</ref>, wszystkie razem 1⅞ funta. – Kamień znaleziony przez żołnierza zdaje się być cząstką środkową rozpękłéj kuli, która pozbywszy się części ulotnych, przeszła w stan żelaza meteorycznego. |
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
Dnia następnego w kolejnym numerze gazety (z 25 stycznia, środa) redakcja zamieściła dementi i prawdopodobne wyjaśnienie pochodzenia zebranych kamieni: | Dnia następnego w kolejnym numerze gazety (z 25 stycznia, środa) redakcja zamieściła dementi i prawdopodobne wyjaśnienie pochodzenia zebranych kamieni: | ||
| - | {{AQuote-begin|max-width = | + | {{AQuote-begin |max-width=640px}} |
'''{{sparse-b}}Niemcy{{sparse-e}}'''.<br /> | '''{{sparse-b}}Niemcy{{sparse-e}}'''.<br /> | ||
Z {{sparse-b}} Freiburga{{sparse-e}}, dnia 14. Stycznia.<br /> | Z {{sparse-b}} Freiburga{{sparse-e}}, dnia 14. Stycznia.<br /> | ||
| Linia 21: | Linia 22: | ||
| - | W oficjalnym katalogu meteorytów '' | + | W oficjalnym katalogu meteorytów ''{{!MBD}}'' nie odnotowano tego dnia żadnego spadku. |
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
| Linia 27: | Linia 28: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
| - | | | + | | htmlFileMap = wiki-Freiburg1843.htm |
| - | | | + | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Doniesienia.kml |
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Freiburg1843-fit.kml | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Freiburg1843-fit.kml | ||
| lat = 50.858 | | lat = 50.858 | ||
| lon = 16.322 | | lon = 16.322 | ||
| zoom = 10 | | zoom = 10 | ||
| - | | type = | + | | type = roadmap |
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
| - | ( | + | (S) Świebodzice |
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
| Linia 45: | Linia 46: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
| - | * ''Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego'', nr '''20''', 24 stycznia 1843<ref name="nowy styl"></ref>, s. 156. Plik | + | * ''Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego'', nr '''20''', 24 stycznia 1843<ref name="nowy styl"></ref>, s. 156. Plik {{Link-dLibra|WBC|d|177460}}. |
| - | * ''Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego'', nr '''21''', 25 stycznia 1843<ref name="nowy styl"></ref>, s. 164. Plik | + | * ''Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego'', nr '''21''', 25 stycznia 1843<ref name="nowy styl"></ref>, s. 164. Plik {{Link-dLibra|WBC|d|177461}}. |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| + | |||
| + | == Zobacz również == | ||
| + | |||
| + | * [[Dawne jednostki miar i wag]] | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| - | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Świebodzice Świebodzice] | + | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Fryburg_Bryzgowijski Fryburg Bryzgowijski] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Świebodzice Świebodzice] |
| + | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rejencja_Fryburg Rejencja Fryburg] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Związek_Niemiecki Związek Niemiecki] | ||
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Daty_nowego_i_starego_porządku Daty nowego i starego porządku] | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Daty_nowego_i_starego_porządku Daty nowego i starego porządku] | ||
[[Category:Doniesienia]] | [[Category:Doniesienia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 20:16, 20 paź 2018
.jpg)
Doniesienie o rzekomym spadku meteorytu na rynku we Freiburgu w Niemczech 10 stycznia 1843 roku (wtorek)[1]. Chodzi zapewne o rejencję Fryburg (niem. Regierungsbezirk Freiburg), jedną z czterech rejencji niemieckiego kraju związkowego Badenia-Wirtembergia? W tamtym okresie w granicach konfederacji państw niemieckich – „Związku Niemieckim” – leżały jeszcze dwa miasta mające w nazwie cząstkę Freiburg: współczesny Fryburg Bryzgowijski (niem. Freiburg im Breisgau)[2] i dzisiejsze polskie Świebodzice (dawniej niem. Freiburg in Schlesien).
Według relacji zamieszczonej w prasie podczas burzy z piorunami spadło kilkadziesiąt kamieni meteorycznych. Z opisu znalezionych okazów trudno jednoznacznie wnioskować o ich naturze. Dnia następnego po ukazaniu się informacji o rzekomym spadku, gazeta zamieściła dementi powołując się na ludzi rzeczy świadomych, że nie były to meteoryty. Nie znaleziono dalszych informacji czy były one badane i jakie były ich późniejsze losy.
W Gazecie Wielkiego Xsięstwa Poznańskiego nr 20 z 24 stycznia 1843 roku (wtorek)[1] czytamy (pisownia oryginalna):
Z Freiburga, dnia 13. Stycznia.
Donoszą, że podczas burzy zaszłéj dnia 10. Stycznia, w króréj piorun uderzył w wieżą monasteru, spadły także kamienie meteoryczne. Niektórzy twiérdzą, że widzieli nie piorun uderzający w wieżą, ale raczéj spadającą kulę ognistą, że kiedy z jednéj strony piorun mocnym płomieniem się walił, z drugiéj strony toczyła się kula ognista aż do pobliskiego odwachu. Żołnierz, który się zbliżył do miejsca, gdzie też kula zgasła, znalazł kamień; chciał go podnieść, ale sparzywszy się mocno, rzucił go. Oficer dowodzący strażą zachował go potém.
Według doniesień z dnia 14. b. m. jest to prawdziwy kamień meteoryczny, wielkości 2", bardzo ciężki i brunatnego koloru z białemi metallicznemi kropkami, twardy, pokazuje ślady oxydowanego żelaza na stronie spłaszczonéj, w środku nabity i koloru oliwnego. – Późniéj znaleziono takich kamieni jeszcze 40-50, różnéj wielkości, ważące 1 kwintlę[3] aż do 5½ łóta[4], wszystkie razem 1⅞ funta. – Kamień znaleziony przez żołnierza zdaje się być cząstką środkową rozpękłéj kuli, która pozbywszy się części ulotnych, przeszła w stan żelaza meteorycznego.
Dnia następnego w kolejnym numerze gazety (z 25 stycznia, środa) redakcja zamieściła dementi i prawdopodobne wyjaśnienie pochodzenia zebranych kamieni:
Niemcy.
Z Freiburga, dnia 14. Stycznia.
Co tu ostatniemi czasy o uderzeniu pioruna połączonéj z spadnięciem aerolitu opowiadano, zapewne na błędzie polega. Słyszeliśmy bowiem od ludzi rzeczy świadomych, że wszystkie na placu katedralnym zebrane niby to aerolity są li tylko przypadkiem przez transport porozrzucane kawałki żelaza. Uderzenie pioruna wraz z spadnięciem meteoru byłoby nadzwyczajném zjawiskiem, dla tego poczytaliśmy rzecz stósowną, podanie dawniejsze odwołać.
W oficjalnym katalogu meteorytów Meteoritical Bulletin Database nie odnotowano tego dnia żadnego spadku.
Lokalizacja
(S) Świebodzice
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Świebodzice (dawniej niem. Freiburg in Schlesien).
Bibliografia
Przypisy
Zobacz również
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Fryburg Bryzgowijski ● Świebodzice
- Wikipedia – Rejencja Fryburg ● Związek Niemiecki
- Wikipedia – Daty nowego i starego porządku
