(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Częstochowa 1937
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Bibliografia) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| - | {{VerifyLevel |level= | + | {{VerifyLevel|level=1i}} |
[[Grafika:Częstochowa_(Echo_112_1937).jpg|240px|thumb|''Echo'', nr '''112''', 1937]] | [[Grafika:Częstochowa_(Echo_112_1937).jpg|240px|thumb|''Echo'', nr '''112''', 1937]] | ||
Doniesienie o obserwacji bolidu i rzekomym spadku meteorytów 22/23 kwietnia<ref>w ''Gazecie Świątecznej'' jest, że spadek miał miejsce w nocy z 21 na 22 kwietnia</ref> 1937 roku w [[Częstochowa|Częstochowie]]. | Doniesienie o obserwacji bolidu i rzekomym spadku meteorytów 22/23 kwietnia<ref>w ''Gazecie Świątecznej'' jest, że spadek miał miejsce w nocy z 21 na 22 kwietnia</ref> 1937 roku w [[Częstochowa|Częstochowie]]. | ||
| - | Informacja o obserwacji bolidu nad Częstochową pojawiła się w {{Txt2Img|Częstochowa_(Echo_112_1937).jpg|numerze '''112''' łódzkiego dziennika '''''Echo'''''}} z 23 kwietnia. Dalsze relacje i informacje o domniemanym spadku meteorytów znalazły się już następnego dnia w numerze '''113''': | + | Informacja o obserwacji bolidu nad Częstochową pojawiła się w {{Txt2Img|Częstochowa_(Echo_112_1937).jpg|numerze '''112''' łódzkiego dziennika '''''Echo'''''}} z 23 kwietnia: |
| - | {{AQuote-begin |max-width=640px}} | + | {{AQuote-begin|max-width=640px}} |
| + | '''Ognista kula nad Częstochową'''<br /> | ||
| + | '''Oślepiający meteor rozwidnił na kilka sekund noc'''<br /> | ||
| + | CZĘSTOCHOWA, 23.4.<br /> | ||
| + | Ub. nocy nieliczni przechodnie byli świadkami ciekawego zjawiska. | ||
| + | |||
| + | Oto 10 minut po północy nad miastem przeleciał po nieboskłonie z południa na północ wielki, oślepiający blaskiem słup ognia w postaci olbrzymiej kuli, pryskającej świetlistymi odłamkami na wszystkie strony. Słychać było jednocześnie szum i świst. | ||
| + | |||
| + | Był to prawdopodobnie meteor, który zdawał się lecieć nisko po linii ukośnej z góry na dół i wydawało się, jakby musiał spaść gdzieś niedaleko na północ poza miastem. | ||
| + | |||
| + | Niezwykłe zjawisko świetlne trwało za ledwie kilkanaście sekund, w ciągu których było widniej, niż w dzień, od przeraźliwie jaskrawego światła. | ||
| + | |||
| + | Zaznaczyć należy, że informacje te potwierdzają nawet osoby, które nie śpiąc jeszcze o tej porze, znajdowały się w mieszkaniach. O godz. 12-ej min. 10 po północy oślepiający blask rozświetlił wnętrza mieszkań jaśniej, niż najsilniejsze lampy elektryczne. | ||
| + | |||
| + | Ciekawie, czy meteor był także w innych miejscowościach zauważony i czy poczynione zostały jakieś obserwacje? Zjawiskiem tym winien się zainteresować świat naukowy, jeśli relacje okażą się dostatecznie wystarczające dla podjęcia badań czy ewentualnie nawet poszukiwań spadłego meteoru. | ||
| + | {{AQuote-end}} | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Dalsze relacje i informacje o domniemanym spadku meteorytów znalazły się już następnego dnia w numerze '''113''' z 24 kwietnia: | ||
| + | {{AQuote-begin|max-width=640px}} | ||
'''Meteoryt częstochowski zarył się w ogrodzie.'''<br /> | '''Meteoryt częstochowski zarył się w ogrodzie.'''<br /> | ||
CZĘSTOCHOWA, 24.4. – Jak już wczoraj donieśliśmy, w nocy o godz. 12 min. 10 nad miastem naszym z południa na północ na niewielkiej wysokości po linii ukośnej z szumem i świstem przeleciał dużych rozmiarów meteor w kształcie ognistej kuli, oślepiającej swym przeraźliwym blaskiem. Przygodni świadkowie byli wprost przerażeni tym niezwykłym zjawiskiem. | CZĘSTOCHOWA, 24.4. – Jak już wczoraj donieśliśmy, w nocy o godz. 12 min. 10 nad miastem naszym z południa na północ na niewielkiej wysokości po linii ukośnej z szumem i świstem przeleciał dużych rozmiarów meteor w kształcie ognistej kuli, oślepiającej swym przeraźliwym blaskiem. Przygodni świadkowie byli wprost przerażeni tym niezwykłym zjawiskiem. | ||
| Linia 18: | Linia 37: | ||
''Gazeta Świąteczna'' z 9 maja pisała: | ''Gazeta Świąteczna'' z 9 maja pisała: | ||
| - | {{AQuote-begin |max-width=640px}} | + | {{AQuote-begin|max-width=640px}} |
'''Pocisk z przestworzy''' trafił na ziemię. W nocy z 21 na 22-gi kwietnia nad Częstochową przeleciała kula ognista i spadła w ogrodzie miejskim, rozpryskując się i pozostawiając po sobie zapach siarki. Widział to stróż nocny i zawiadomił władze. Poszukują teraz w ziemi szczątków jakiegoś zapewne rozpryśniętego ciała niebieskiego, meteorytu czyli „gwiazdy spadającej”. | '''Pocisk z przestworzy''' trafił na ziemię. W nocy z 21 na 22-gi kwietnia nad Częstochową przeleciała kula ognista i spadła w ogrodzie miejskim, rozpryskując się i pozostawiając po sobie zapach siarki. Widział to stróż nocny i zawiadomił władze. Poszukują teraz w ziemi szczątków jakiegoś zapewne rozpryśniętego ciała niebieskiego, meteorytu czyli „gwiazdy spadającej”. | ||
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
| - | Krótko o bolidzie napisał też ''Kurjer Poznański''. W tym | + | Krótko o bolidzie napisał też ''Kurjer Poznański'' z 25 kwietnia: |
| + | {{AQuote-begin|max-width=640px}} | ||
| + | '''Ognista kula'''<br /> | ||
| + | {{Sparse-b}}Częstochowa{{Sparse-e}} (Tel. wł.). Przeleciała w nocy pod nieboskłonem z wielkim świstem olbrzymia ognista kula. Zjawisko trwało kilkanaście sekund. Na ulicy i w mieszkaniach było widno jak w dzień. | ||
| + | {{AQuote-end}} | ||
| + | |||
| + | W tym numerze jest jeszcze doniesienie o rzekomym spadku meteorytu w Portugalii: ''W Portugalii w okolicy miasta Pora i Santa-Clara-a-Vehla w dniu 27 bm. o godz. 6 spadł wielkich rozmiarów aerolit.'' W ''{{!MBD}}'' pod tą datą nie figuruje żaden spadek. | ||
| - | {{Sparse-b}}Ciekawostka{{Sparse-e}}: W tym samym {{Txt2Img|Częstochowa_(Echo_112_1937).jpg|numerze dziennika ''Echo''}}, w którym znalazło się doniesienie o bolidzie, ukazał się na pierwszej stronie artykuł o znanej polskiej oszczepniczce Zofii Smętkównie<ref>'''Zofia Smętkówna''' (później '''Witold Smętek''') – wielokrotna mistrzyni i rekordzistka Polski w oszczepie, z powodzeniem startowała również w innych dyscyplinach</ref>. Artykuł nie dotyczył jednak jej osiągnięć sportowych, ale donosił o udanej operacji zmiany płci znanej lekkoatletki. W artykule o dosyć sensacyjnym tytule „'''Zofia Smętkówna przestała istnieć. Nowy mężczyzna rozpłakał się{{Kropek}} Ze szpitala wyjdzie p. Witold Stanisław Smętek'''”, czytamy: | + | {{Sparse-b}}Ciekawostka{{Sparse-e}}: W tym samym {{Txt2Img|Częstochowa_(Echo_112_1937).jpg|numerze (112) dziennika ''Echo''}}, w którym znalazło się doniesienie o bolidzie, ukazał się na pierwszej stronie artykuł o znanej polskiej oszczepniczce Zofii Smętkównie<ref>'''Zofia Smętkówna''' (później '''Witold Smętek''') – wielokrotna mistrzyni i rekordzistka Polski w oszczepie, z powodzeniem startowała również w innych dyscyplinach</ref>. Artykuł nie dotyczył jednak jej osiągnięć sportowych, ale donosił o udanej operacji zmiany płci znanej lekkoatletki. W artykule o dosyć sensacyjnym tytule „'''Zofia Smętkówna przestała istnieć. Nowy mężczyzna rozpłakał się{{Kropek}} Ze szpitala wyjdzie p. Witold Stanisław Smętek'''”, czytamy: |
| - | {{AQuote-begin |max-width=640px}} | + | {{AQuote-begin|max-width=640px}} |
WARSZAWA, 23,4 – Znana lekkoatletka poddała się wczoraj rano operacji w szpitalu Dzieciątka Jezus. Operacja udała się w zupełności i zamiast panny Smętkówny ze szpitala wyjdzie pan Witold Stanisław Smętek, takie bowiem imiona ma sobie obrać nowokreowany mężczyzna.<ref>po wojnie '''Witold Smętek''', z zawodu historyk po Uniwersytecie Warszawskim, pracował jako przewodnik PTTK; zmarł 29 stycznia 1983 roku w Warszawie (kalisz.naszemiasto.pl)</ref><br />{{Wielokropek}} | WARSZAWA, 23,4 – Znana lekkoatletka poddała się wczoraj rano operacji w szpitalu Dzieciątka Jezus. Operacja udała się w zupełności i zamiast panny Smętkówny ze szpitala wyjdzie pan Witold Stanisław Smętek, takie bowiem imiona ma sobie obrać nowokreowany mężczyzna.<ref>po wojnie '''Witold Smętek''', z zawodu historyk po Uniwersytecie Warszawskim, pracował jako przewodnik PTTK; zmarł 29 stycznia 1983 roku w Warszawie (kalisz.naszemiasto.pl)</ref><br />{{Wielokropek}} | ||
Wersja z 21:15, 26 wrz 2018
.jpg)
Doniesienie o obserwacji bolidu i rzekomym spadku meteorytów 22/23 kwietnia[1] 1937 roku w Częstochowie.
Informacja o obserwacji bolidu nad Częstochową pojawiła się w numerze 112 łódzkiego dziennika Echo z 23 kwietnia:
Ognista kula nad Częstochową
Oślepiający meteor rozwidnił na kilka sekund noc
CZĘSTOCHOWA, 23.4.
Ub. nocy nieliczni przechodnie byli świadkami ciekawego zjawiska.
Oto 10 minut po północy nad miastem przeleciał po nieboskłonie z południa na północ wielki, oślepiający blaskiem słup ognia w postaci olbrzymiej kuli, pryskającej świetlistymi odłamkami na wszystkie strony. Słychać było jednocześnie szum i świst.
Był to prawdopodobnie meteor, który zdawał się lecieć nisko po linii ukośnej z góry na dół i wydawało się, jakby musiał spaść gdzieś niedaleko na północ poza miastem.
Niezwykłe zjawisko świetlne trwało za ledwie kilkanaście sekund, w ciągu których było widniej, niż w dzień, od przeraźliwie jaskrawego światła.
Zaznaczyć należy, że informacje te potwierdzają nawet osoby, które nie śpiąc jeszcze o tej porze, znajdowały się w mieszkaniach. O godz. 12-ej min. 10 po północy oślepiający blask rozświetlił wnętrza mieszkań jaśniej, niż najsilniejsze lampy elektryczne.
Ciekawie, czy meteor był także w innych miejscowościach zauważony i czy poczynione zostały jakieś obserwacje? Zjawiskiem tym winien się zainteresować świat naukowy, jeśli relacje okażą się dostatecznie wystarczające dla podjęcia badań czy ewentualnie nawet poszukiwań spadłego meteoru.
Dalsze relacje i informacje o domniemanym spadku meteorytów znalazły się już następnego dnia w numerze 113 z 24 kwietnia:
Meteoryt częstochowski zarył się w ogrodzie.
CZĘSTOCHOWA, 24.4. – Jak już wczoraj donieśliśmy, w nocy o godz. 12 min. 10 nad miastem naszym z południa na północ na niewielkiej wysokości po linii ukośnej z szumem i świstem przeleciał dużych rozmiarów meteor w kształcie ognistej kuli, oślepiającej swym przeraźliwym blaskiem. Przygodni świadkowie byli wprost przerażeni tym niezwykłym zjawiskiem.
Okazuje się, że istotnie meteoryt spadł nie tylko w niewielkiej odległości od miasta, ale w samym mieście, bo w ogrodzie zakładów pomologicznych p. M. B. Hoffmana przy ul. Dębińskiego.
Meteoryt spadł w końcu ogrodu od ul. Kilińskiego. W pobliżu znajdował się akurat dozorca nocny, od którego najwyżej o 50 mtr meteoryt zarył się w ziemię. Przy zderzeniu z ziemią ognista kula jakby się rozprysła, a więc nie była widocznie zbyt silnie zespolona. W miejscu upadku meteorytu nie ma zbyt wyraźnych śladów, przez dłuższy jednak czas unosiła się tam woń siarki.
Opis spadku dosyć precyzyjny, ale… mało prawdopodobny.
Gazeta Świąteczna z 9 maja pisała:
Pocisk z przestworzy trafił na ziemię. W nocy z 21 na 22-gi kwietnia nad Częstochową przeleciała kula ognista i spadła w ogrodzie miejskim, rozpryskując się i pozostawiając po sobie zapach siarki. Widział to stróż nocny i zawiadomił władze. Poszukują teraz w ziemi szczątków jakiegoś zapewne rozpryśniętego ciała niebieskiego, meteorytu czyli „gwiazdy spadającej”.
Krótko o bolidzie napisał też Kurjer Poznański z 25 kwietnia:
Ognista kula
Częstochowa (Tel. wł.). Przeleciała w nocy pod nieboskłonem z wielkim świstem olbrzymia ognista kula. Zjawisko trwało kilkanaście sekund. Na ulicy i w mieszkaniach było widno jak w dzień.
W tym numerze jest jeszcze doniesienie o rzekomym spadku meteorytu w Portugalii: W Portugalii w okolicy miasta Pora i Santa-Clara-a-Vehla w dniu 27 bm. o godz. 6 spadł wielkich rozmiarów aerolit. W Meteoritical Bulletin Database pod tą datą nie figuruje żaden spadek.
Ciekawostka: W tym samym numerze (112) dziennika Echo, w którym znalazło się doniesienie o bolidzie, ukazał się na pierwszej stronie artykuł o znanej polskiej oszczepniczce Zofii Smętkównie[2]. Artykuł nie dotyczył jednak jej osiągnięć sportowych, ale donosił o udanej operacji zmiany płci znanej lekkoatletki. W artykule o dosyć sensacyjnym tytule „Zofia Smętkówna przestała istnieć. Nowy mężczyzna rozpłakał się… Ze szpitala wyjdzie p. Witold Stanisław Smętek”, czytamy:
WARSZAWA, 23,4 – Znana lekkoatletka poddała się wczoraj rano operacji w szpitalu Dzieciątka Jezus. Operacja udała się w zupełności i zamiast panny Smętkówny ze szpitala wyjdzie pan Witold Stanisław Smętek, takie bowiem imiona ma sobie obrać nowokreowany mężczyzna.[3]
(…)
Przez cały czas pobytu w szpitalu Smętkówna – Smętek sprawował się doskonale. Siostra wyraża się z uznaniem o cierpliwości niezwykłego pacjenta i o jego głębokiej religijności. Przed operacją Smętek wyspowiadał się i przyjął Komunię św.
Po ponad 70 latach od tamtych wydarzeń wszystko się zmieniło! Czy na lepsze, czy na gorsze?… Na pewno jest inaczej.
Lokalizacja
lokalizacja tzw. „Ogrodów Hoffmana” (willa)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Zakład Ogrodniczy Warzywno-Owocowo-Szkółkarski w Częstochowie, tzw. „Ogrody Hoffmana” mieściły się u zbiegu ulic Kilińskiego i Dembińskiego. To tu działał zakład pomologiczny. Obecnie znajduje się tam jedynie zrujnowana willa Hoffmana.
Bibliografia
- Gazeta Świąteczna, (1937), Pocisk z przestworzy, nr 19 (9 maja 1937), s. 3. Plik eLib.
- Echo, (1937), Ognista kula nad Częstochową. Oślepiający meteor rozwidnił na kilka sekund noc, nr 112 (23 kwietnia 1937), s. 1. Plik lLib.
- Echo, (1937), Meteoryt częstochowski zarył się w ogrodzie, nr 113 (24 kwiecień 1937), s. 2. Plik lLib.
- Kurjer Poznański, (1937), Ognista kula, nr 187 (25 kwietnia 1937), s. 2. Plik pLib.
Przypisy
Zobacz również
- doniesienie Kaposfüred
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Mieczysław Bolesław Hoffman ● Pomologia
- Portal kalisz.naszemiasto.pl – Kalisz: Jak Zofia została Witoldem. Tajemnicza historia kaliskiej sportsmenki
