PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Bolid 1660

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 1: Linia 1:
-
{{VerifyLevel |level=1}}
+
{{VerifyLevel |level=1i}}
 +
[[Grafika:Bolid_1660_(Fehlau_1661).jpg|200px|thumb|Opis bolidu wg Fehlau (1661) (źródło: BC UMCS)]]
Doniesienie o obserwacji jasnego bolidu 23 lutego 1660 roku, z którego mogły spaść meteoryty.
Doniesienie o obserwacji jasnego bolidu 23 lutego 1660 roku, z którego mogły spaść meteoryty.
'''Według Pokrzywnickiego (1960)'''
'''Według Pokrzywnickiego (1960)'''
{{PJQuote-begin |align=left |max-width=800px |source=Pokrzywnicki (1960)}}
{{PJQuote-begin |align=left |max-width=800px |source=Pokrzywnicki (1960)}}
-
ROK 1660. Dnia 23 lutego około godziny 4½ rano żołnierze warty wojskowej (w&nbsp;Gdańsku?) widzieli przelatującą jak błyskawica kulę ognistą, po czym po upływie kwadransu usłyszeli ''drżenie i&nbsp;grzmot wielki w&nbsp;powietrzu''. Jeden z&nbsp;wartowników określa widzianą kulę ognistą po prostu jako kulę a&nbsp;drugi podaje jej wielkość jak 5-funtowego granatu. W&nbsp;biegu swym sypała iskry i&nbsp;''znaczyła po drodze ognisty ślad''. Powyższe zjawisko miało mieć miejsce w&nbsp;odległości 4,5&nbsp;mil od obserwatorów i&nbsp;było również widziane przez włościan w&nbsp;polu. Powyższe dane podaje, powołując się na jakieś polskie źródła z&nbsp;czasu króla Jana Kazimierza J.&nbsp;{{Sparse-b}}Fehlauen{{Sparse-e}} [4]<ref>Fehlau (1661)</ref> Bolid ten opisuje i&nbsp;porównuje go do bolidów antycznych F.&nbsp;{{Sparse-b}}Büthnerus{{Sparse-e}} w&nbsp;pracy swej, dedykowanej królowej Polskiej Ludwice Marii [5]<ref>Büthner (1660)</ref>. M.&nbsp;in. daje on jeszcze następujące uzupełnienie: ''{{Kropek}}feu Orbitam igneam, designasse donec ad Ohrae'' (Orunia — m.&nbsp;p.) ''paguni penitus exspiravit''. W&nbsp;innym zaś miejscu: ''Non tamen fummam illam Aeris regionem excessisse concitatissimus ille motus, ab Urbe Ohram versus demonstrat''. M.&nbsp;F. Büthner był profesorem matematyki w&nbsp;gimnazjum i&nbsp;rektorem szkoły Św. Jana w&nbsp;Gdańsku. Prawdopodobnie mamy tu fakt spadku meteorytu.<br />
+
ROK 1660. Dnia 23 lutego około godziny 4½ rano żołnierze warty wojskowej (w&nbsp;Gdańsku?) widzieli przelatującą jak błyskawica kulę ognistą, po czym po upływie kwadransu usłyszeli ''drżenie i&nbsp;grzmot wielki w&nbsp;powietrzu''. Jeden z&nbsp;wartowników określa widzianą kulę ognistą po prostu jako kulę a&nbsp;drugi podaje jej wielkość jak 5-funtowego granatu. W&nbsp;biegu swym sypała iskry i&nbsp;''znaczyła po drodze ognisty ślad''. Powyższe zjawisko miało mieć miejsce w&nbsp;odległości 4,5&nbsp;mil od obserwatorów i&nbsp;było również widziane przez włościan w&nbsp;polu. Powyższe dane podaje, powołując się na jakieś polskie źródła z&nbsp;czasu króla Jana Kazimierza J.&nbsp;{{Sparse-b}}Fehlauen{{Sparse-e}} [4]<ref>Fehlau (1661); powołuje się on na Büthner (1660)</ref> Bolid ten opisuje i&nbsp;porównuje go do bolidów antycznych F.&nbsp;{{Sparse-b}}Büthnerus{{Sparse-e}} w&nbsp;pracy swej, dedykowanej królowej Polskiej Ludwice Marii [5]<ref name="Büthner">Büthner (1660)</ref>. M.&nbsp;in. daje on jeszcze następujące uzupełnienie: ''{{Kropek}}feu Orbitam igneam, designasse donec ad Ohrae'' (Orunia — m.&nbsp;p.) ''paguni penitus exspiravit''. W&nbsp;innym zaś miejscu: ''Non tamen fummam illam Aeris regionem excessisse concitatissimus ille motus, ab Urbe Ohram versus demonstrat''. M.&nbsp;F. Büthner był profesorem matematyki w&nbsp;gimnazjum i&nbsp;rektorem szkoły Św. Jana w&nbsp;Gdańsku. Prawdopodobnie mamy tu fakt spadku meteorytu.<br />
{{Wielokropek}}
{{Wielokropek}}
{{PJQuote-end}}
{{PJQuote-end}}
 +
 +
Chladni (1826) opisuje ten bolid jako widziany w Wittenbergii:
 +
{{AQuote-begin |max-width=640px}}
 +
1660, den 23. Februar, ein Feuermeteor zu Wittenberg gesehen. ''Frider. Büttner, prodigium ignitum, dle 23. Febr. 1600 observatum. Wittenb.''<ref name="Büthner"></ref> 1660. (Aus ''Schunrrer's angef. Buche.'')
 +
{{AQuote-end}}
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
Linia 12: Linia 18:
* {{Büthner (1660) |page=}}
* {{Büthner (1660) |page=}}
-
* {{Fehlau (1661) |page=}}
+
* {{Chladni (1826 V) |page=162}}
 +
 
 +
* {{Fehlau (1661) |page=[28]}}
* {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) |page=226-227}}
* {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) |page=226-227}}

Wersja z 13:13, 1 mar 2016

1i
Opis bolidu wg Fehlau (1661) (źródło: BC UMCS)

Doniesienie o obserwacji jasnego bolidu 23 lutego 1660 roku, z którego mogły spaść meteoryty.

Według Pokrzywnickiego (1960)

«
Pokrzywnicki (1960)

ROK 1660. Dnia 23 lutego około godziny 4½ rano żołnierze warty wojskowej (w Gdańsku?) widzieli przelatującą jak błyskawica kulę ognistą, po czym po upływie kwadransu usłyszeli drżenie i grzmot wielki w powietrzu. Jeden z wartowników określa widzianą kulę ognistą po prostu jako kulę a drugi podaje jej wielkość jak 5-funtowego granatu. W biegu swym sypała iskry i znaczyła po drodze ognisty ślad. Powyższe zjawisko miało mieć miejsce w odległości 4,5 mil od obserwatorów i było również widziane przez włościan w polu. Powyższe dane podaje, powołując się na jakieś polskie źródła z czasu króla Jana Kazimierza J. Fehlauen [4][1] Bolid ten opisuje i porównuje go do bolidów antycznych F. Büthnerus w pracy swej, dedykowanej królowej Polskiej Ludwice Marii [5][2]. M. in. daje on jeszcze następujące uzupełnienie: feu Orbitam igneam, designasse donec ad Ohrae (Orunia — m. p.) paguni penitus exspiravit. W innym zaś miejscu: Non tamen fummam illam Aeris regionem excessisse concitatissimus ille motus, ab Urbe Ohram versus demonstrat. M. F. Büthner był profesorem matematyki w gimnazjum i rektorem szkoły Św. Jana w Gdańsku. Prawdopodobnie mamy tu fakt spadku meteorytu.
(…)

»


Chladni (1826) opisuje ten bolid jako widziany w Wittenbergii:

«

1660, den 23. Februar, ein Feuermeteor zu Wittenberg gesehen. Frider. Büttner, prodigium ignitum, dle 23. Febr. 1600 observatum. Wittenb.[2] 1660. (Aus Schunrrer's angef. Buche.)

»


Bibliografia

  • Büthner Friedrich (łac. Büthnerus Friedericus), (1660), Prodigium ignitum Die XXIII. Feb. Anno MDCLX. Gedani in Aere observatum. Physico-Mathematicae ventilationi subjectum, Gedani 1660.
  • Chladni Ernst F.F., (1826), Neue Beiträge zur Kenntniss der Feuermeteore und der herabgefallenen Massen. (Fünfte Lieferung), Annalen der Physik, 6, Bd. 82, 1826, s. 21-34 i 161-182, (s. 162). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Fehlau Georg, (1661), Siebenfältiges Sonnen Wunder oder Sieben Neben-Sonnen So in diesem 1661. Jahr/den 20. Feb. St. N. am Sontage Sexagesima, umb 11. Uhr biß nach 12. am Himmel bey uns seynd geschen worden (…) / von Georgio Fehlauen (…), Dantzig 1661, (s. [28]). Plik cLib.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 226-227).[3] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .

Przypisy

  1. ^ Fehlau (1661); powołuje się on na Büthner (1660)
  2. ^ a b Büthner (1660)
  3. ^ wszystkie części: cz. 1Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 2Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 3Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 4Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

Zobacz również

Osobiste