PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Janov 1987

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja Wiki woreczko (dyskusja | edycje) z dnia 20:12, 21 gru 2024
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
1
Dane bolidu EN041087 „Janov”[1]

Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i  czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w nomenklaturze European Fireball Network[2] oznaczenie EN041087 „Janov”.

W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z Czechami. Stacje bolidowe European Fireball Network zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to bolid typu I) i potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75 kg.

Table 1: Observations of meteorite candidates within the EN since 1959[3]
date time
(UT) 		location
(computed) 		impact point
(computed) 		terminal mass
(computed) [kg]
04.10.1987 02:57:00±1m Janov (-)a 50°15'N 17°28'E 75
a (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings[4]

Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości vE = 2,8 km/s![5]. Meteoroid Janov wszedł w atmosferę z prędkością 16,064 km/s i w 9,0 sekund przebył dystans 123,8 km[6].

Według pierwotnego zgłoszenia[1] bolid „zapłonął” na wysokości 71 km przy prędkości 15,8 km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25 km i prędkości 9,1 km/s osiągnął maksymalną jasność –11,7m (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19 km przy rekordowo małej prędkości 3,1 km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy).

W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z PKiM[7], kilkukrotnie poszukiwacze z Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z bolidu Janov.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Głuchołazy, (J) Janov

prawdopodobne miejsca spadku fragmentu 75 kg

Tor bolidu i obszar spadku ewentualnych fragmentów

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Bolid leciał z NNW na SSE.

Obszar ewentualnego spadku leży pomiędzy Głuchołazami a Janovem.

Oszacowana potencjalna masa spadku 75 kg[3].


Mapy

Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth)

Prawdopodobny obszar spadku fragmentów z bolidu Janov. Na podstawie danych z EN[1] (opracowanie: Tomasz Ogłaza)

Punkty definiujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w zależności od przewidywanej masy[1]:
Janov: (50.2542N, 17.4705E)
Janov A: (50.3333N, 17.3375E) (50.3647N, 17.4250E)
Janov B: (50.2808N, 17.4110E) (50.2997N, 17.4602E)
Janov C: (50.2633N, 17.4806E)
Janov D: (50.2451N, 17.4604E)

Bibliografia

  • Borovička Jiří, (1990) The comparison of two methods of determining meteor trajectories from photographs, Bulletin of the Astronomical Institutes of Czechoslovakia, vol. 41, 1990, s. 391-396. Plik aDs.
  • +Ceplecha Zdeněk, Spurný Pavel, (1987), Fireball EN041087, SEAN Bulletin, vol. 12, nr 10, Oct. 1987, s. 18-19.
  • +Molau Sirko, 1996, Digitale Vermessung und Auswertung von All-Sky-Meteorfotografien, praca dyplomowa obroniona w 1996 roku na Technische Universität Chemnitz-Zwickau Fakultät für Informatik. Plik PDF.
  • Oberst Juergen, Molau Sirko, Heinlein Dieter, Gritzner Christian, Schindler M., Spurný Pavel, Ceplecha Zdeněk, Rendtel Jürgen, Betlem Hans, (1998), The „European Fireball Network”: current status and future prospects, Meteoritics & Planetary Science, vol. 33(1), 1998, s. 49-56. Plik doi; plik aDs.
  • Padevět Vladimír, Jakeš Pavel, (1993), Comets and meteorites: relationship (again?), Astronomy and Astrophysics, vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik aDs.
  • Pecina Petr, (1994), On the determination of meteoroid orbital elements, Planetary and Space Science, vol. 42(8), 1994, s. 677-683. Plik doi.
  • Staniucha Marek, (1988), Kamienie z nieba, Urania, 4, 1988, s. 119-122.[8] Plik DjvU; artykuł.

Przypisy

  1. ^ a b c d dane European Fireball Network; Ceplecha et al. SEAN Bulletin 1987
  2. ^ Sieci bolidowe (Fireball network)
  3. ^ a b zapis obserwacji European Fireball Network (fragment)
  4. ^ tłum.: nie podjęto systematycznych poszukiwań, jedynie powiadomiono okoliczną ludność za pomocą środków masowego przekazu
  5. ^ Molau 1996
  6. ^ Gounelle Matthieu, Spurný Pavel, Bland Philip A., (2006), The orbit and atmospheric trajectory of the Orgueil meteorite from historical records, Meteoritics & Planetary Science vol. 41, nr 1, 2006, s. 135–150. Plik doi; plik aDs
  7. ^ PKiM – Pracownia Komet i Meteorów (Polish Fireball Network)
  8. ^ ilustracje ze schematycznym torem bolidu Janov i prawdopodobnym obszarem spadku meteorytów

Linki zewnętrzne

Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Janov_1987”
Osobiste