O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

---

Z Wiki.Meteoritica.pl

Doniesienie o spadku 20 stycznia 1845 roku w Zielonej Górze.

Pokrzywnicki wymienia meteoryt Sulechów znaleziony w zbiorach Zakładu Mineralogii i Petrografii Uniwersytetu Wrocławskiego i sugeruje, że jest to efekt spadku Zielona Góra 1845.

Jerzy Pokrzywnicki^[2] przegladając zbiory meteorytów Uniwersytetu Wrocławskiego natknął się na ~38 g fragment meteorytu żelaznego, któremu towarzyszyła nieczytelna etykietka z której mogłoby wynikać, że jest to fragment meteorytu ze spadku 20 stycznia w Zielonej Górze (niem. Grünberg). Więcej szczegółów w opisie meteorytu Sulechów.

Źródła

U von Boguslawskiego ^[1] na stronie 106 jest następujący zapis

(...) 1845 Jan. 20 zwischen 5½ und 6 Uhr Morg. Grosse Feuerkugel und muthmasslicher Meteorsteinfall bei Grünberg in Schlesien. Hr. Apotheker Weimann daselbst (ein eifriger Naturforscher, welchen wir auch die interessanten Notizen über den Grünberger Meteorstein von 1841 März 22. verdanken[3]) schreibt hierüber d.d. Jan. 22: »Am letzten Montage (Jan. 20.) früh zwischen 5½ und 6 Uhr ist von mehreren Landbewohnern, welche zum hiesigen Wochenmarkt unterwegs waren, eine Feuererscheinung am Himmel, die nach Einigen mit einem Knalle begleitet war, beobachtet worden, die auf einen Meteorsteinfall schliessen lässt. Die augenblickliche, sehr helle Erleuchtung ist von einem Bewohner des Dorfes Sawade (zwischen Grünberg und Züllichau) slebst in seiner Stube beobachtet worden. Der feurige Schweif zog von Nordwest nach Osten.«.(...)

(tłum.: W ostatni poniedziałek (20 stycznia) między godziną 5½ i 6 mieszkańcy lokalnych wsi w drodze na cotygodniowy targ, byli świadkami ognistego zjawiska na niebie, któremu towarzyszył huk i bliski spadek meteorytu. Mieszkaniec wsi Sawade (między Zieloną Górą i Sulechowem) zaobserwował ze swojego domu bardzo jasne światło. Ognisty ogon przemieszczał się z północnego zachodu na wschód.)

Pokrzywnicki (1964) cytuje ten fragment niedokładnie w opisie meteorytu Sulechów!

U Greg'a^[4] jest następujący zapis

Year.	Day of month.	Locality.	Size or weight.	Direction.	Duration; rate; hour;	Remarks, &c.
1845.?	Jan. 20	Grüneberg, Silesia	...	N.W. to S.E.		remarkable fiery meteor and tail; detonation?.

(tłum.: niezwykły meteor ognisty i ogon; detonacje?)

U Greg'a jest Grüneberg?! Jest to raczej pomyłka. Grüneberg to niemiecka nazwa wsi (sołectwa) Golice w powiecie Cedynia.

W katalogu Klein'a^[5] jest informacja o spadku

1845 Januar 20

5h 30m bis 6h nachm.

Grünberg, Schlesien1)

¹⁾ Mutmaßlicher Meteoritenfall.

(tłum.: podejrzewa się spadek meteorytu)

Lokalizacja

Pomiędzy Zieloną Górą a Sulechowem znajduje się wieś Zawada (niem. Sawade).

Bibliografia

• von Boguslawski Georg, (1854), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819). Pogg. Annalen der Physik und Chemie, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), s. 1-155, 1854. Plik DjVu

• Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860. w: Report of the Thirtieth Meeting of the British Association for the Advancement of Science; held at Oxford in June and July 1860. Published by John Murray, Albemarle Street, London 1861. Źródło: MeteoriteHistory.info; plik GoogleBooks; full-HTML(h) version

• Klein Hermann J., (1904), Jahrbuch der Astronomie und Geophysik. Enthaltend die wichtigsten Fortschritte auf den Gebieten der Astrophysik, Meteorologie und physikalischen Erdkunde. XIV. Jahrgang 1903. Eduard Heinrich Mayer, Leipzig 1904.

• Pokrzywnicki Jerzy, (1964), I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich. Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, s. 109-112.

• Weimann C.G., (1841), Niederfall eines Meteorites. Pogg. Annalen der Physik, 53, 1841, s. 172-178. Plik DjVu

Przypisy

1. ^ ^{a b} Boguslawski 1854
2. ^ Pokrzywnicki 1964
3. ^ Weimann 1841
4. ^ Greg 1861
5. ^ Klein 1904

Zobacz również

• meteoryt Sulechów
• spadek Grüneberg (Wilkanówko)

Linki zewnętrzne

• MSMK - Mapa Spadków Materii Kosmicznej na obszar Polski - MSMK astroblemy.pl
• Polski Serwis Meteorytów - meteoryt Sulechów

Co jeszcze na stronie?

•  ???