(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Ribbeck
Z Wiki.Meteoritica.pl
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Zauważony jeszcze w Kosmosie!
Asteroida 2024 BX1, z której spadły meteoryty, została odkryta niecałe trzy godziny wcześniej przed wejściem w atmosferę ziemską, przez węgierskiego astronoma Krisztiána Sárneczkyego w stacji Piszkéstető Obserwatorium Konkoly w górach Mátra na Węgrzech. Bolid zarejestrowały kamery sieci AllSky7 i Fripon. 2024 BX1 to ósma asteroida odkryta przed uderzeniem w Ziemię i trzecie odkrycie Sárneczkyego dotyczące „uderzającej” asteroidy. Przed uderzeniem 2024 BX1 była asteroidą bliską Ziemi (Near-Earth asteroids, NEA) z grupy Apollo.
Level 999 – asteroida→meteoroid→meteoryt
Pierwszym przypadkiem, kiedy zaobserwowano meteoroid przed jego wejściem w ziemską atmosferę, była zaobserwowana 7 października 2008 roku asteroida 2008 TC3, z której spadł meteoryt Almahata Sitta.[1] Również znaleziony w 2023 roku meteoryt Saint-Pierre-le-Viger był wcześniej zaobserwowany przed wejściem w atmosferę przez Węgra Krisztiána Sárneczkyego. 12 lutego 2023 roku odkrył on asteroidę 2023 CX1 (Sar2667), która po kilku godzinach, po efektownym bolidzie, dała deszcz meteorytów w okolicy miejscowości Saint-Pierre-le-Viger we Francji. Poszukiwania prowadziły tam zespoły projektu FRIPON/Vigie-Ciel, które obecnie zjawiły się na miejscu spadku meteoroidu 2024 BX1 (z sukcesem!). Poszukiwania we Francji w lutym/marcu 2023 roku prowadziły też grupy poszukiwaczy z Polski, którzy odnaleźli nieznaną liczbę kamieni (przypuszczalnie kilka tuzinów, o łącznej masie kilkuset gramów).
Asteroida 2024 BX1, wcześniej znana pod tymczasowym oznaczeniem Sar2736, była wielkości ~1 metra, kiedy wleciała w ziemską atmosferę 21 stycznia 2024 r. (niedziela) o godzinie 00:32:38 UTC i rozpadła się, jako spektakularny bolid, na zachód od Berlina.
Meteoroid wszedł w atmosferę pod kątem 75,4 stopnia z prędkością 15,2 km/s i zapłonął na wysokości 96,5 km. Zgasł na wysokości 22,9 km. W 5,5 sekundy meteoroid pokonał dystans 75 kilometrów. Największą jasność –14,5 magnitudo osiągnął na wysokości 33,8 km. Według obserwatorów z EN (Spurný et al., ASU) wystąpiły trudności z oszacowaniem początkowej masy meteoroidu. Wyniki modelowania przelotu dopuszczają spadek wielu fragmentów o masie 150 g. Obszar spadku fragmentów leży na zachód od Berlina w okolicach miejscowości Berge i Lietzow.
Kolejny sukces poszukiwaczy z Polski
W kilka dni po bolidzie w rejon spadku udały się liczne grupy poszukiwaczy z Niemiec. Później dołączyli do nich m.in. poszukiwacze z Polski. Już 25 stycznia (czwartek) znaleziono pierwszy okaz! Dokonała tego grupa poszukiwaczy: Andrzej Owczarzak, Michał Nebelski, Kryspin Kmieciak i Filip Samuel Nikodem. Znaleziony przez nich okaz (rozpadł się na trzy części) to achondryt (sic!) o wadze 171 g. Okaz pokryty jest jasną, przezroczystą skorupą w kolorze wnętrza. Znalazcy typują, że jest to aubryt. Na dużą zawartość minerału enstatyt w asteroidzie 2024 BX1, głównego składnika aubrytów, zwracał już wcześniej uwagę Pavel Spurný, analizując charakterystykę obserwowanego bolidu.
W piątek (26 stycznia) znaleziono kolejne okazy. Drugi okaz z tego spadku znalazła grupa z Węgier. Waży on 114 g i jest fragmentem większej bryły. Tego samego dnia na portalu FB o swoim sukcesie poinformowali też poszukiwacze z Niemiec. W rejonie spadku działają liczne grupy. Nawet z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie zjawiła się na miejscu ekipa, która również może się pochwalić swoim kilkunastogramowym znaleziskiem.
W rejon spadku udały się kolejne ekipy z Polski, które niezwłocznie podjęły poszukiwania. W sobotę 27 stycznia swoimi sukcesami pochwaliła się niemiecka ekipa Arbeitskreis Meteore e.V. (AKM), która znalazła 10 sztuk, największe z nich ważą >20 g.
Poszukiwania trwają (…), choć już pojawiły się na FB posty o utrudnieniach. Lokalni rolnicy są zaniepokojeni najazdem poszukiwaczy.
Lokalizacja
(B) Berge, (L) Lietzow, (N) Nauen
obliczone miejsca spadku fragmentu(ów)
Trasa bolidu 2024 BX1
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Obszar spadku fragmentów leży na zachód od Berlina w okolicach miejscowości Berge i Lietzow.
Galerie
Pierwszy znaleziony okaz – sukces ekipy poszukiwaczy z Polski (Andrzej Owczarzak, Michał Nebelski, Kryspin Kmieciak i Filip Samuel Nikodem)
2024 BX1 (Kryspin Kmieciak)-2.jpg
Kolejne znalezisko! |
W rejon spadku udały się kolejne ekipy z Polski
Kolejne okazy znalezione przez inne zespoły poszukiwaczy
Grupa poszukiwawcza z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (Museum für Naturkunde) i projektu FRIPON/Vigie-Ciel ze znalezionym przez nich kilkunastogramowym okazem. W grupie poszukiwaczy Mateusz Żmija i Peter Jenniskens z Instytutu SETI |
||
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Astronomický ústav AV ČR – Zánik malé planetky 2024 BX1 západně od Berlína 21. ledna 2024 zachycený kamerami Evropské bolidové sítě
- Portal cosmoartel.pl – Asteroida, bolid, meteor nad Niemcami 2024.01.21
- Facebook – David Göttlich ● Gucsik Bence ● Lubuscy Łowcy Burz ● Kazimierz Magneto ● Kryspin Kmieciak ● Filip Samuel Nikodem
- Wikipedia (EN) – 2024 BX1
- Wikipedia – Grupa Apolla
- International Meteor Organization, IMO – 2024 BX1: 8th predicted Earth impact!
- Solar System Dynamics NASA – (2024 BX1)
- Portal Gazeta.pl – znaleźli w Niemczech fragment asteroidy. Oświetliła ona w niedzielę niebo
- Portal Wągrowiec – Spektakularne Zdarzenie na Niebie: Asteroida 2024 BX1 Weszła w Atmosferę Ziemi
- Projekt FRIPON/Vigie-Ciel – FRIPON ● Vigie-Ciel
- Portal Spidersweb – To ten kamień rozświetlił niebo nad Europą. Znaleźli go wolontariusze