PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Kratery Morasko

Z Wiki.Meteoritica.pl

Grupa kraterów podejrzewanych o meteorytowe pochodzenie

Morasko [crater] →
Morasko-Aa-01-37-26003.jpg
Rezerwat Morasko, widok z góry na pole kraterów (fot. Marek Ostrowski)
Krater impaktowy (impact crater)
Lokalizacja wieś Morasko na północ od Poznania, Polska
Położenie[1] 52°29'N 16°54'E
Data ich powstanie datowane jest na >10000 lat
Uwagi w ich okolicy znajdowane są meteoryty żelazne Morasko
Charakterystyka
Typ kratery impaktowe (?)
Liczba okazów siedem (8?) kraterów; największy ma 85-95 m średnicy
Meteoritical Bulletin Database

Obiekt skalsyfikowany w Meteoritical Bulletin Database jako 'krater impaktowy' (Impact crater)

Powiązany z meteorytem Morasko


  • Plik DjVu Pokrzywnickiego
  • historia 'odkrycia'
  • mapki kraterów
  • hipotezy za i przeciw meteorytowemu pochodzeniu
Morasko (Pokrzywnicki 1964)

Lokalizacja

Rezerwat "Meteoryt Morasko" i rozmieszczenie kraterów

U Hodge[2] za Kuźmińskim (1980) jest jeszcze krater nr 9 na północny wschód.



Dane kraterów i struktur Morasko[3]
krater /
struktura 		średnica / głębokość
(m) 		położenie
(współ. geogr.) 		opis
1 85-95 / 11,5 52°29'25"N
16°53'48"E 		największy; stale wypełniony wodą, której poziom ulega sezonowym zmianom w granicach 1,8-2,5 m; jako jedyny z kraterów jest otoczony wałem ziemi o zmiennej wysokości; największy wał (ok. 7 m) jest od strony południowo-wschodniej, natomiast od strony północno-zachodniej okalający wał całkowicie się wypłaszcza
2 18-24 / 3 52°29'26"N
16°53'51"E 		najmniejszy z kraterów; nie ma w nim wody, jest zawsze suchy
3 63 / 2,2 52°29'23"N
16°53'52"E 		drugi co do wielkości krater, jego wnętrze stale wypełnia woda
4 35 / 2,3 52°29'21"N
16°53'48"E 		jego wnętrze stale wypełnia woda
5 30-40 / 2,1 52°29'22"N
16°53'44"E 		najpłytszy z kraterów; w jego wnętrzu zalega warstwa torfu; sezonowo stoi w nim woda
6 22-24 / 2,2 52°29'26"N
16°53'53"E 		nie ma w nim wody, jest zawsze suchy
7 30-57 / 12 52°29'27"N
16°53'39"E 		najgłębszy z kraterów; ma najbardziej eliptyczny kształt; jego wnętrze wypełnia torf; sezonowo stoi w nim woda
8 15-20 / ? 52°29'10"N
16°55'07"E 		położony poza rezerwatem; sezonowo stoi w nim woda
9  ? / ? 52°29'37"N
16°54'22"E 		położony poza rezerwatem; jest wymieniony jeszcze u Hodge'a[2]
A  ? / ? 52°29'24"N
16°54'09"E 		struktura widoczna na starych mapach, obecnie zatarta i trudna do zlokalizowania
B  ? / ? 52°29'34"N
16°53'50"E 		struktura widoczna na starych mapach, obecnie zatarta i trudna do zlokalizowania
11  ? / ? 52°29'19"N
16°54'07"E 		struktura widoczna na starych mapach, obecnie zatarta i trudna do zlokalizowania


Galerie

Mapy

Fragment mapy topograficznej z 1888 r. z niektórymi nieistniejącymi już utworami grupy kraterów Morasko (utwory A, B i 11).

Morasko 3567 alt1929 Posen Nord 1916.jpg

Fragment mapy topograficznej z 1916 r. północnej części Poznania (źródło: Archiwum Map Zachodniej Polski). Widać struktury A i 11, struktura B słabo widoczna

Mapa z Pokrzywnickiego 1964
Fig. 4 Położenie kraterków nr 1-8 (grube kropki) i miejsca znalezienia odłamów meteorytu (gwiazdki) w Morasku (Localization of "craters" (thick dots) and of meteorite finds (asterisks) at Morasko)]

Kratery i inne struktury

Fotografie kraterów i struktur krateropodobnych (stan marzec 2011; fot. Wadi & Woreczko)

Kratery 1-4

Morasko, plan kraterków 1–7 (wg W. Mroza i M. Piekutowskiego, listopad 1962 r.)

Kratery nr 1-4

Przekroje kraterów nr 1-4


Krater 2

Krater nr 2, co pokazuje patykami Wadi. Widok od strony SW

Widok na wał południowy

Widok na wał północny

Widok krateru od strony wschodniej


Krater 3

Krater nr 3. Widok z zachodu, Wadi pokazuje III

Widok na krater w kierunku NNE

Widok w kierunku wschodnim

Widok krateru z północnego zachodu


Krater 4

Krater nr 4, widok ze ścierzki turystycznej od wschodu

Widok od południowego zachodu na cały krater

Widok od południa

Widok od południowego wschodu

Widok od południowego wschodu


Krater 5

Morasko, plan i przekroje kraterku nr 5

Krater 5

Krater 5

Krater 5


Krater 6

Morasko, plan i przekroje kraterku nr 6

Widok na krater nr 6 od strony SW

Widok od strony zachodniej

Widok od strony zachodniej

Ogólny widok krateru od strony południowej


Krater 7

Morasko, plan i przekroje kraterku nr 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7

Krater 7


Krater 8

Morasko, plan i przekroje kraterku nr 8

Krater 8

Krater 8

Krater 8


Krater 9

Krater 9

Krater 9

Krater 9

Krater 9

Krater 9

Krater 9

Krater 9


Struktury A, B i 11

Struktura A - niewidoczna

Struktura B. Widok w kierunku NE

Struktura B. Widok w kierunku zachodnim

Struktura 11. Widok w kierunku wschodnim

Struktura 11. Widok w kierunku zachodnim

Bibliografia

  • Bartoschewitz Rainer, (2001), Morasko – największy znany obszar rozrzutu na świecie? Meteoryt, 4, 2001, s. 20.
  • Bartoschewitz Rainer, Spettel B., (2001), Tabarz – A Fragment of the Morasko Strewn Field? Meteoritics and Planetary Science, 36, 2001, A15-A16.
  • Bartoschewitz Rainer, (2002), The Largest Known Meteorite Strewnfield? Meteorite, 8(2), 2002, s. 20.
  • Classen Johannes Robert, (1987), Die Meteoritenkrater von Morasko in der VR Polen. Veröffentl. der Sternwarte Pulnitz, 17, 1987, ss. 16.
  • Czegka W., (1996), Uwagi na temat pola kraterów Morasko i niektórych jego zniszczonych utworów morfologicznych. Meteoryt, 3, 1996, s. 18-19.
  • Czegka W., (1996), Das holozäne Meteoritenkraterfeld von Morasko bei Posen (Polen). Aufschluss, 47, 1996, s. 165-185.
  • Czegka W., (1996), Remarks on the Morasko crater field and some of its lost morphological features (abstract). Meteoritics and Planetary Science, 31, 1996, s. A34. Artykuł w adsabs.
  • Derdowski Rafał, (2000), Budowa geologiczna północnej części rezerwatu „Meteoryt Morasko” oraz charakterystyka mineralogiczna mikrometeorytów i szlak znajdowanych na tym obszarze. Praca magisterska Instytut Geologii UAM, promotorzy: A. Muszyński, W. Stankowski, 2000.
  • Dzięczkowski Andrzej, (1968), Projekt rezerwatu tzw. Kraterów meteorytowych w Morasku koło Poznania. Urania, 39, 1968, s. 345-348.
  • Dzięczkowski Andrzej, Pniewski Z., (1973), Osobliwości geologiczno-florystyczne na Górze Moraskiej. Ziemia, 1973, s. 128-141.
  • Dzięczkowski Andrzej, Korpikiewicz Honorata, (1979), Zagadka meteorytu Morasko. KAW, Poznań 1979.
  • Hurnik Bogusława, Hurnik Hieronim, (1986), Kratery Morasko. Problemy, 12, 1986, s. 16-21.
  • Karaszewski W., (1974), O badaniach geologicznych w kraterach „meteorytowych” Nördlingen Ries (RFN) i Morasko (Polska). Przegląd Geol., 12, 1974, s. 626-627.
  • +Kuźmiński H., (1976), Dynamic elements of the meteoritic shower "Morasko". w: Meteorite Morasko and Region of its fall. Zeszyty Naukowe UAM, Seria Astronomia, 2, 1976.
  • +Kuźmiński H., (1980), The actual state of research into the Morasko Meteorite and the region of its fall. Bull. Astron. Inst. Czech., 31, 1980, s. 228-230.
  • Piszczała E., (1999), Mineralogia osadów wokół kraterów impaktowych z rejonu rezerwatu Morasko. Praca magisterska Instytut Geologii UAM, 1999.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1964),I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich. Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, s. 49-70.
  • Stankowski Wojciech T.J., (2001), The geology and morphology of the natural reserve "Meteoryt Morasko". Planet. Space Sci., 49 (2001), s. 749–753, © 2001 Published by Elsevier Science Ltd.
  • Stankowski Wojciech, Muszyński Andrzej, Klimm K., Schliestedt M., (2002), Mineralogy of Morasko meteorite and the structure of the craters. Proc. Estonian Acad. Sci. Geol., 2002, 51, 4, s. 227–240; © 2002 EBSCO Publishing.
  • Stankowski Wojciech, (2008), Meteoryt Morasko. Osobliwości obszaru Poznania (Morasko Meteorite. A curiosity the Poznań region). Seria Geologia nr 19, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008. ISBN 978-83-232-1975-0.
  • Stecki K., (1973), Kratery meteorytowe w Polsce. Wszechświat, 11, 1973, s. 287-289.

Patrz również literatura poświęcona meteorytowi Morasko

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ a b Hodge Paul, (1994), Meteorite craters and impact structures of the Earh. Cambridge University Press, 1994, ISBN 0-521-12604-5
  3. ^ na podstawie stron Krzysztofa Kamińskiego "Meteoryt Morasko"

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Co jeszcze na stronie?

  • plik DjVu z Pokrzywnickiego
  • mapka lokalizacji kraterów
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Kratery_Morasko”
Osobiste