Grzebsk

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja Wiki woreczko (dyskusja | edycje) z dnia 16:43, 3 lis 2024

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

0i

Inicjatorem stworzenia hasła był Mateusz Żmija, twórca i koordynator sieci bolidowej Skytinel.

Spadek z Merkurego?

Obraz bolidu zarejestrowany przez kamerę stacji SN28

25 października o godz. 4:19:02 CEST (2:19:02 UT) sieć bolidowa Skytinel zarejestrowała prawdopodobny spadek meteorytu w Polsce. Niewielka skała, o wadze ok. 80 g, spadła w pobliżu miejscowości Grzebsk, kilkanaście kilometrów od Mławy. Zjawisko zostało zarejestrowane przez 11 stacji obserwacyjnych. Dzięki temu orbita, trajektoria lotu i obszar poszukiwań zostały precyzyjnie wyznaczone.

Podobnie, jak robią to w sieci European Fireball Network (EN), która stosuje oznaczenia zaobserwowanych bolidów – ENyymmdd, w sieci Skytinel zaproponowano oznaczenie – SNyyyymmdd. Bolid z 25 października 2024 roku otrzymał więc oznaczenie SN20241025.

Przelot bolidu zarejestrowało 11 stacji sieci Skytinel: SN01 (Mateusz Żmija), SN03 (Politechnika Rzeszowska), SN08 (Szymon Ozimek), SN10 (Tomasz Jakubowski), SN18 (Błażej Wereszko), SN19 (Radosław Wilde), SN20 (Uniwersytet Warszawski), SN22 (Michał Kwieciak), SN24 (Krzysztof Brzóska), SN25 (Robert Brzykcy) oraz SN28 (Krzysztof Kida). Spośród nich wybrano najlepsze nagrania pod względem położenia stacji względem bolidu i poddano je analizom. Gábor Kővágó z Węgier przygotował symulację lotu meteoroidu, gdy przestał być widoczny na nagraniach. Dzięki jego oprogramowaniu, uwzględniającemu także wpływ wiatru na poszczególnych wysokościach, został oszacowany prawdopodobny obszaru spadku.

Za portalem Skytinel.com (fragment):

Meteoroid zaczął być widoczny na wysokości 86,7 km i wszedł w atmosferę z prędkością 17,6 km/s, pod kątem 17,7° względem powierzchni Ziemi. Początek jasnej fazy lotu nastąpił nad miejscowością Szepietowo w woj. podlaskim, a meteoroid przemieszczał się na północny-zachód. Kamery naszej sieci bolidowej śledziły zjawisko przez ponad 8 sekund – zarówno z bliskich, jak i nieco bardziej odległych lokalizacji. Szczegółowa analiza nagrań pozwoliła nam ustalić, że skała dotarła do wysokości 29,4 km nad Ziemią, zwalniając do ok. 4 km/s i gasnąc mniej więcej 25 km na wschód od Mławy w woj. mazowieckim. Pod koniec lotu ustało obtapianie powierzchni skały i wszystko wskazuje na to, że meteoryt dotarł do gruntu.

Największy fragment meteorytu z tego spadku waży ok. 80 g. Oprócz niego, na Ziemi mogą znajdować się pojedyncze, znacznie mniejsze okazy. Podczas lotu meteoroid uległ tylko jednej znaczącej fragmentacji, w połowie swojego lotu, będąc jeszcze wysoko nad Ziemią. Spodziewamy się więc, że najmniejsze kawałki oderwane od masy głównej, zostały skutecznie spalone w atmosferze.

(…)

Orbita meteoroidu przed wejściem w atmosferę (oprac. Mateusz Żmija)

Nietypowa orbita kosmicznej skały

Warto zwrócić uwagę, że przed wejściem w ziemską atmosferę, meteoroid poruszał się po bardzo interesującej orbicie. Obiegał Słońce w nieco ponad pół roku, zbliżając się do centralnej gwiazdy na odległość zaledwie 0,25 AU, czyli mniejszą od Merkurego. Jednocześnie, jego aphelium nieznacznie wykraczało poza orbitę Ziemi i wynosiło 1,04 AU.

Oznacza to, że skała nie pochodziła z pasa planetoid, skąd dociera do nas większość meteorytów i krążyła przede wszystkim wewnątrz orbity Ziemi. Ponadto, jej orbita była nachylona do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 4°. Szanse na zderzenie z Ziemią nie były duże, ale ostatecznie doszło do niego przy niewielkiej prędkości i niskim kącie wejścia w atmosferę.

Więcej informacji i szczegółów na portalu Skytinel.

O sieci bolidowej Skytinel można przeczytać na portalu Mateusza Żmii i w artykule Żmija (2024).

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

(G) Grzebsk, (M) Mława

Prawdopodobny obszar spadku ewentualnych fragmentów

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Mapy

Obszar poszukiwań masy głównej meteorytu, o wadze ok. 80 g (oprac. Kővágó Gábor i Mateusz Żmija; źródło: Skytinel)

Obliczony obszar spadku (oprac. Kővágó Gábor i Mateusz Żmija; źródło: Skytinel)

YouTube – Meteorite fall near Mława in Poland / 25-10-2024…

YouTube – Czy koło Grzebska spadły meteoryty?

Bibliografia

Żmija Mateusz, (2024), Skytinel – prototyp nowej kamery bolidowej all-sky (Skytinel – prototype of a new all-sky fireball camera), Acta Soc. Metheor. Polon., 15, 2024, s. 195-201. Plik ASMP.