(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Częstochowa 1937
Z Wiki.Meteoritica.pl
Doniesienie o obserwacji bolidu i rzekomym spadku meteorytów 22/23 kwietnia[1] 1937 roku w Częstochowie.
Informacja o obserwacji bolidu nad Częstochową pojawiła się w numerze 112 łódzkiego dziennika Echo z 23 kwietnia. Dalsze relacje i informacje o domniemanym spadku meteorytów znalazły się już następnego dnia w numerze 113:
Meteoryt częstochowski zarył się w ogrodzie.
CZĘSTOCHOWA, 24.4. – Jak już wczoraj donieśliśmy, w nocy o godz. 12 min. 10 nad miastem naszym z południa na północ na niewielkiej wysokości po linii ukośnej z szumem i świstem przeleciał dużych rozmiarów meteor w kształcie ognistej kuli, oślepiającej swym przeraźliwym blaskiem. Przygodni świadkowie byli wprost przerażeni tym niezwykłym zjawiskiem.
Okazuje się, że istotnie meteoryt spadł nie tylko w niewielkiej odległości od miasta, ale w samym mieście, bo w ogrodzie zakładów pomologicznych p. M. B. Hoffmana przy ul. Dębińskiego.
Meteoryt spadł w końcu ogrodu od ul. Kilińskiego. W pobliżu znajdował się akurat dozorca nocny, od którego najwyżej o 50 mtr meteoryt zarył się w ziemię. Przy zderzeniu z ziemią ognista kula jakby się rozprysła, a więc nie była widocznie zbyt silnie zespolona. W miejscu upadku meteorytu nie ma zbyt wyraźnych śladów, przez dłuższy jednak czas unosiła się tam woń siarki.
Opis spadku dosyć precyzyjny, ale… mało prawdopodobny.
Gazeta Świąteczna z 9 maja pisała:
Pocisk z przestworzy trafił na ziemię. W nocy z 21 na 22-gi kwietnia nad Częstochową przeleciała kula ognista i spadła w ogrodzie miejskim, rozpryskując się i pozostawiając po sobie zapach siarki. Widział to stróż nocny i zawiadomił władze. Poszukują teraz w ziemi szczątków jakiegoś zapewne rozpryśniętego ciała niebieskiego, meteorytu czyli „gwiazdy spadającej”.
Krótko o bolidzie napisał też Kurjer Poznański. W tym samym numerze jest jeszcze doniesienie o rzekomym spadku meteorytu w Portugalii: W Portugalii w okolicy miasta Pora i Santa-Clara-a-Vehla w dniu 27 bm. o godz. 6 spadł wielkich rozmiarów aerolit. W Meteoritical Bulletin pod tą datą nie figuruje żaden spadek.
Ciekawostka: W tym samym numerze dziennika Echo, w którym znalazło się doniesienie o bolidzie, ukazał się na pierwszej stronie artykuł o znanej polskiej oszczepniczce Zofii Smętkównie[2]. Artykuł nie dotyczył jednak jej osiągnięć sportowych, ale donosił o udanej operacji zmiany płci znanej lekkoatletki. W artykule o dosyć sensacyjnym tytule „Zofia Smętkówna przestała istnieć. Nowy mężczyzna rozpłakał się… Ze szpitala wyjdzie p. Witold Stanisław Smętek”, czytamy:
WARSZAWA, 23,4 – Znana lekkoatletka poddała się wczoraj rano operacji w szpitalu Dzieciątka Jezus. Operacja udała się w zupełności i zamiast panny Smętkówny ze szpitala wyjdzie pan Witold Stanisław Smętek, takie bowiem imiona ma sobie obrać nowokreowany mężczyzna.[3]
(…)
Przez cały czas pobytu w szpitalu Smętkówna – Smętek sprawował się doskonale. Siostra wyraża się z uznaniem o cierpliwości niezwykłego pacjenta i o jego głębokiej religijności. Przed operacją Smętek wyspowiadał się i przyjął Komunię św.
Po ponad 70 latach od tamtych wydarzeń wszystko się zmieniło! Czy na lepsze, czy na gorsze?… Na pewno jest inaczej.
Lokalizacja
lokalizacja tzw. „Ogrodów Hoffmana” (willa)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Zakład Ogrodniczy Warzywno-Owocowo-Szkółkarski w Częstochowie, tzw. „Ogrody Hoffmana” mieściły się u zbiegu ulic Kilińskiego i Dembińskiego. To tu działał zakład pomologiczny. Obecnie znajduje się tam jedynie zrujnowana willa Hoffmana.
Bibliografia
- Gazeta Świąteczna, (1937), Pocisk z przestworzy, nr 19 (9 maja 1937), s. 3. Plik eLib.
- Echo, (1937), Ognista kula nad Częstochową. Oślepiający meteor rozwidnił na kilka sekund noc, nr 112 (23 kwietnia 1937), s. 1. Plik DjVu.
- Echo, (1937), Meteoryt częstochowski zarył się w ogrodzie, nr 113 (24 kwiecień 1937), s. 2. Plik DjVu.
- Kurjer Poznański, (1937), Ognista kula, nr 187 (25 kwietnia 1937), s. 2. Plik pLib.
Przypisy
Zobacz również
- doniesienie Kaposfüred
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Mieczysław Bolesław Hoffman ● Pomologia
- Portal kalisz.naszemiasto.pl – Kalisz: Jak Zofia została Witoldem. Tajemnicza historia kaliskiej sportsmenki