PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Kratery Kaalijärv

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m (Lokalizacja)
m (Lokalizacja)
Linia 37: Linia 37:
</gallery>
</gallery>
 +
 +
<br clear="all"/>
 +
 +
== Kaalijarv – fascynująca legenda ==
 +
 +
Na portalu Facebook Roberto Vargas zamieścił bardzo ciekawy [https://www.facebook.com/groups/meteoriteclub/permalink/10162538611761620 post] – fragment mitu wiązany z&nbsp;meteorytem Kaali i&nbsp;kraterami Kaalijärv. Poniżej literackie tłumaczenia opisanej legendy:
 +
 +
{{BQuote-begin |max-width=640px}}
 +
'''Meteoryt Kaalijarv — świadek pradawnych czasów i opowieści pełnych ognia.'''
 +
 +
Choć dopiero w 1937 roku uznano go za meteoryt żelazny tworzący kratery i&nbsp;sklasyfikowano jako typ IAB-MG, to jego ślady w&nbsp;krajobrazie i&nbsp;ludzkiej wyobraźni sięgają tysiącleci wstecz.
 +
 +
W narodowym eposie Finów, ''Kalevali'', pojawia się potężna czarownica-królowa Louhi, władczyni mroźnej krainy Pohjola. Gdy magiczny artefakt zwany ''Sampo'' zostaje jej skradziony, w&nbsp;akcie zemsty Louhi odbiera światu słońce, księżyc i&nbsp;ogień — pogrążając ludzi w&nbsp;długiej, mrocznej zimie.
 +
:([https://sacred-texts.com/neu/kveng/kvrune47.htm RUNE XLVII. LOUHI STEALS SUN, MOON, AND&nbsp;FIRE.])
 +
 +
Z pomocą przychodzi najwyższy bóg Ukko. Wspólnie z tajemniczą Dziewicą Eteru stwarza nowe ciała niebieskie. Lecz podczas tego kosmicznego dzieła z&nbsp;jej dłoni wyślizgują się iskry, które spadają na Ziemię, wzniecając pożar wśród lasów. Ogień ten zostaje odnaleziony i&nbsp;przywrócony ludzkości przez bohatera pieśni. Niektórzy wierzyli, że to właśnie w&nbsp;miejscu dzisiejszych kraterów Kaali, na estońskiej wyspie Saaremaa, spadły owe boskie iskry nowo narodzonego słońca. Do dziś można tam zobaczyć potężny, kamienny mur otaczający główny krater — świadectwo ludzkiego zdumienia i&nbsp;czci dla tego miejsca, sięgające późnej epoki brązu.
 +
:([https://www.atlasobscura.com/places/kaali-meteorite-crater-field Kaali Meteorite Crater Field])
 +
 +
W 2021 roku, wśród szwajcarskich zbiorów archeologicznych, naukowcy natrafili na grot strzały pochodzący z&nbsp;lat 900–800&nbsp;p.n.e. Początkowo sądzono, że wykonano go z&nbsp;meteorytu {{Txt2Img|Twannberg_(BernNHM).jpg|Twannberg}}, lecz dalsze badania dowiodły czegoś jeszcze bardziej niezwykłego — materiałem był żelazny meteoryt z&nbsp;Kaali.
 +
:([https://researchinestonia.eu/2023/08/11/swiss-bronze-age-arrowhead-possibly-forged-from-estonian-kaali-meteorite/ Swiss Bronze Age arrowhead possibly forged from Estonian Kaali meteorite])
 +
 +
'''Kaalijarv to nie tylko kamień z nieba — to fragment mitu, dziedzictwa i płonącej historii.'''
 +
{{BQuote-end}}
 +
 +
Piękna historia!
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>

Wersja z 20:21, 21 maj 2025

1i

Grupa kraterów impaktowego pochodzenia

Kaalijärv [crater]
Kaalijärv craters map2 (Maa-amet).jpg
Kratery Kaalijärv (na mapie zaznaczono położenie kraterów; relief plus mapa podstawowa) (źródło: Maa-amet (X-GIS 2.0))
Krater impaktowy (impact crater)
Lokalizacja Saaremaa, Estonia
Położenie[1] 58°22'22"N, 22°40'06"E
Uwagi w ich okolicy znajdowane są meteoryty żelazne Kaalijarv
Charakterystyka
Wiek ich powstanie datowane jest na ok. 3500 lat temu
Średnica największy krater ma ok. 110 m
Cechy dziewięć kraterów
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy
Kaali crater
Opis patrz → meteoryt Kaalijarv.

Kaalijarv/Galerie

Grupa kraterów Kaalijärv (źródło: Maa-amet (X-GIS 2.0))
(mozaiki: górna mapa – ortofotomapa (false-color NGR[2]); środkowa – relief (DEM, digital elevation model); dolna – relief plus mapa)


Kaalijarv – fascynująca legenda

Na portalu Facebook Roberto Vargas zamieścił bardzo ciekawy post – fragment mitu wiązany z meteorytem Kaali i kraterami Kaalijärv. Poniżej literackie tłumaczenia opisanej legendy:

«

Meteoryt Kaalijarv — świadek pradawnych czasów i opowieści pełnych ognia.

Choć dopiero w 1937 roku uznano go za meteoryt żelazny tworzący kratery i sklasyfikowano jako typ IAB-MG, to jego ślady w krajobrazie i ludzkiej wyobraźni sięgają tysiącleci wstecz.

W narodowym eposie Finów, Kalevali, pojawia się potężna czarownica-królowa Louhi, władczyni mroźnej krainy Pohjola. Gdy magiczny artefakt zwany Sampo zostaje jej skradziony, w akcie zemsty Louhi odbiera światu słońce, księżyc i ogień — pogrążając ludzi w długiej, mrocznej zimie.

(RUNE XLVII. LOUHI STEALS SUN, MOON, AND FIRE.)

Z pomocą przychodzi najwyższy bóg Ukko. Wspólnie z tajemniczą Dziewicą Eteru stwarza nowe ciała niebieskie. Lecz podczas tego kosmicznego dzieła z jej dłoni wyślizgują się iskry, które spadają na Ziemię, wzniecając pożar wśród lasów. Ogień ten zostaje odnaleziony i przywrócony ludzkości przez bohatera pieśni. Niektórzy wierzyli, że to właśnie w miejscu dzisiejszych kraterów Kaali, na estońskiej wyspie Saaremaa, spadły owe boskie iskry nowo narodzonego słońca. Do dziś można tam zobaczyć potężny, kamienny mur otaczający główny krater — świadectwo ludzkiego zdumienia i czci dla tego miejsca, sięgające późnej epoki brązu.

(Kaali Meteorite Crater Field)

W 2021 roku, wśród szwajcarskich zbiorów archeologicznych, naukowcy natrafili na grot strzały pochodzący z lat 900–800 p.n.e. Początkowo sądzono, że wykonano go z meteorytu Twannberg, lecz dalsze badania dowiodły czegoś jeszcze bardziej niezwykłego — materiałem był żelazny meteoryt z Kaali.

(Swiss Bronze Age arrowhead possibly forged from Estonian Kaali meteorite)

Kaalijarv to nie tylko kamień z nieba — to fragment mitu, dziedzictwa i płonącej historii.

»


Piękna historia!


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(K) Kaali

Położenie kraterów main1-8

Kaali Meteoritics and Limestone Museum

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Kratery Kaalijärv (Raukas et al. 2010)
krater średnica/
/głębokość
[m]
opis
main 105-110/22 największy; stale wypełniony wodą
1 39/4 porośnięty kępą drzew
2 36/3,5 nakłada się na krater 8
3 33/3,5 dobrze zachowany
4 14-20 owalny, zniszczony, słabo widoczny
5 13/3
6 26/0,6 zniszczony, słabo widoczny
7 15/2 zniszczony, słabo widoczny
8 27/2 nakłada się na krater 2

Patrz → Kaalijarv/Galerie

W publikacji François Marini (Marini et al. 2004) jest sugestia, że kraterów jest 10! Na mapie zamieszczonej w artykule na zachód od krateru 6 jest zaznaczony krater nr (9)?!


Mapy


Źródła

Źródło: Reinwaldt (1928)


Łosiak et al. (2022)




Estonia i kratery meteorytowe - Urania w podróży #13


Bibliografia

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ NGR (Near Infrared, Green and Red channels) – kompozycja różnych kanałów
  3. ^ grupa dwóch (Sügavhaud i Põrguhaud) kraterów meteorytowych IlumetsäEstonii

Zobacz również

Linki zewnętrzne