PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Janov 1987

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(Bibliografia)
m (Mapy)
 
(Nie pokazano 8 wersji pomiędzy niniejszymi.)
Linia 1: Linia 1:
__NOTOC__
__NOTOC__
-
{{VerifyLevel |level=0}}
+
{{VerifyLevel|level=1}}
[[Image:Janov_SEANBulletinV12_No10014_1_table.jpg|280px|thumb|Dane bolidu EN041087 „Janov”<ref name="SEAN"></ref>]]
[[Image:Janov_SEANBulletinV12_No10014_1_table.jpg|280px|thumb|Dane bolidu EN041087 „Janov”<ref name="SEAN"></ref>]]
-
Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i&nbsp; czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w&nbsp;nomenklaturze European Fireball Network<ref>[http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]</ref> oznaczenie '''EN041087 „Janov”'''.
+
Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i&nbsp; czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w&nbsp;nomenklaturze ''European Fireball Network''<ref>[http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''Fireball network'')]</ref> oznaczenie '''EN041087 „Janov”'''.
-
W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z&nbsp;kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z&nbsp;Czechami. Stacje bolidowe European Fireball Network zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to [[Bolidy (typy)|bolid typu&nbsp;I]]) i&nbsp;potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75&nbsp;kg.
+
W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z&nbsp;kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z&nbsp;Czechami. Stacje bolidowe ''European Fireball Network'' zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to [[Bolidy (typy)|bolid typu&nbsp;I]]) i&nbsp;potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75&nbsp;kg.
{| {{Table data}}
{| {{Table data}}
-
|+ Table 1: Observations of meteorite candidates within the EN since 1959<ref name="EN data">zapis obserwacji European Fireball Network ([http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html ''fragment''])</ref>
+
|+ Table 1: Observations of meteorite candidates within the EN since 1959<ref name="EN data">zapis obserwacji ''European Fireball Network'' ([http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html fragment])</ref>
! date !! time<br />(UT) !! location<br />(computed) !! impact point<br />(computed) !! terminal mass<br />(computed) [kg]
! date !! time<br />(UT) !! location<br />(computed) !! impact point<br />(computed) !! terminal mass<br />(computed) [kg]
|-
|-
Linia 13: Linia 13:
|colspan="5" | <sup>a</sup> (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings<ref>tłum.: ''nie podjęto systematycznych poszukiwań, jedynie powiadomiono okoliczną ludność za pomocą środków masowego przekazu''</ref>
|colspan="5" | <sup>a</sup> (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings<ref>tłum.: ''nie podjęto systematycznych poszukiwań, jedynie powiadomiono okoliczną ludność za pomocą środków masowego przekazu''</ref>
|}
|}
-
Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W&nbsp;końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości ''v<sub>E</sub>''&nbsp;=&nbsp;2,8&nbsp;km/s!<ref>Molau 1996</ref>. Meteoroid Janov wszedł w&nbsp;atmosferę z&nbsp;prędkością 16,064&nbsp;km/s i&nbsp;w&nbsp;9,0&nbsp;sekund przebył dystans 123,8&nbsp;km<ref>Gounelle Matthieu, Spurný Pavel, Bland Philip&nbsp;A., (2006), '''The orbit and atmospheric trajectory of the Orgueil meteorite from historical records''', ''Meteoritics & Planetary Science'' vol.&nbsp;41, nr&nbsp;1, 2006, s. 135–150. Plik [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1945-5100.2006.tb00198.x/pdf PDF]; plik [http://articles.adsabs.harvard.edu//full/2006M%26PS...41..135G PDF]</ref>.
+
Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W&nbsp;końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości ''v<sub>E</sub>''&nbsp;=&nbsp;2,8&nbsp;km/s!<ref>Molau 1996</ref>. Meteoroid Janov wszedł w&nbsp;atmosferę z&nbsp;prędkością 16,064&nbsp;km/s i&nbsp;w&nbsp;9,0&nbsp;sekund przebył dystans 123,8&nbsp;km<ref>Gounelle Matthieu, Spurný Pavel, Bland Philip&nbsp;A., (2006), '''The orbit and atmospheric trajectory of the Orgueil meteorite from historical records''', ''Meteoritics & Planetary Science'' vol.&nbsp;41, nr&nbsp;1, 2006, s. 135–150. Plik {{!doi|10.1111/j.1945-5100.2006.tb00198.x}}; plik {{!ADS|f=2006M%26PS...41..135G}}</ref>.
Według pierwotnego zgłoszenia<ref name="SEAN"></ref> bolid „zapłonął” na wysokości 71&nbsp;km przy prędkości 15,8&nbsp;km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25&nbsp;km i&nbsp;prędkości 9,1&nbsp;km/s osiągnął maksymalną jasność –11,7<sup>m</sup> (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19&nbsp;km przy rekordowo małej prędkości 3,1&nbsp;km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy).
Według pierwotnego zgłoszenia<ref name="SEAN"></ref> bolid „zapłonął” na wysokości 71&nbsp;km przy prędkości 15,8&nbsp;km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25&nbsp;km i&nbsp;prędkości 9,1&nbsp;km/s osiągnął maksymalną jasność –11,7<sup>m</sup> (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19&nbsp;km przy rekordowo małej prędkości 3,1&nbsp;km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy).
-
W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z&nbsp;PKiM<ref>PKiM – Pracownia Komet i&nbsp;Meteorów ([http://www.pkim.org/ Polish Fireball Network)]</ref>, kilkukrotnie poszukiwacze z&nbsp;Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z&nbsp;bolidu Janov.
+
W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z&nbsp;PKiM<ref>PKiM – Pracownia Komet i&nbsp;Meteorów ([http://www.pkim.org/ ''Polish Fireball Network'')]</ref>, kilkukrotnie poszukiwacze z&nbsp;Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z&nbsp;bolidu Janov.
== Lokalizacja ==
== Lokalizacja ==
Linia 23: Linia 23:
{{GEFrame-begin}}
{{GEFrame-begin}}
{{GEMap
{{GEMap
-
| kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
+
| htmlFileMap = wiki-Janov.htm
-
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Bolidy.kml
+
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Bolidy.kml
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Janov-fit.kml
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Janov-fit.kml
| lat = 50.4
| lat = 50.4
| lon = 17.34
| lon = 17.34
| zoom = 9
| zoom = 9
-
| type = terrain
+
| type = roadmap
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
Linia 51: Linia 51:
Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth)
Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth)
{|
{|
-
|<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3">
+
|<gallery caption="" widths="240px" heights="240px" perrow="3">
-
File:Janov_(obszar_spadku) small.jpg|Prawdopodobny obszar spadku fragmentów z&nbsp;bolidu Janov. Na podstawie danych z&nbsp;EN<ref name="SEAN">dane European Fireball Network; Ceplecha et&nbsp;al. ''SEAN Bulletin'' 1987</ref> (opracowanie:&nbsp;Tomasz Ogłaza)
+
File:Janov_(obszar_spadku) small.jpg|Prawdopodobny obszar spadku fragmentów z&nbsp;bolidu Janov. Na podstawie danych z&nbsp;EN<ref name="SEAN">dane ''European Fireball Network''; Ceplecha et&nbsp;al. ''SEAN Bulletin'' 1987</ref> (opracowanie: Tomasz&nbsp;Ogłaza)
</gallery>
</gallery>
|Punkty definiujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w&nbsp;zależności od przewidywanej masy<ref name="SEAN"></ref>:
|Punkty definiujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w&nbsp;zależności od przewidywanej masy<ref name="SEAN"></ref>:
Linia 73: Linia 73:
* {{Oberst (1998)}}
* {{Oberst (1998)}}
-
* Padevět V., Jakeš Pavel, (1993), '''Comets and meteorites: relationship (again?)''', ''Astronomy and Astrophysics'', vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik {{!ADS|f=1993A%26A...274..944P}}.
+
* Padevět Vladimír, Jakeš Pavel, (1993), '''Comets and meteorites: relationship (again?)''', ''Astronomy and Astrophysics'', vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik {{!ADS|f=1993A%26A...274..944P}}.
-
* Pecina Petr, (1994), '''On the determination of meteoroid orbital elements''', ''Planetary and Space Science'', vol. 42(8), 1994, s. 677-683. Plik [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0032063394900477 PDF].
+
* Pecina Petr, (1994), '''On the determination of meteoroid orbital elements''', ''Planetary and Space Science'', vol. 42(8), 1994, s. 677-683. Plik {{!doi|10.1016/0032-0633(94)90047-7}}.
-
* Staniucha Marek, (1988), '''Kamienie z nieba''', ''Urania'', 4, 1988, s. 119-122.<ref>ilustracje ze schematycznym torem bolidu [[Janov 1987|Janov]] i&nbsp;prawdopodobnym obszarem spadku meteorytów</ref> Plik [http://www.urania.edu.pl/urania/u4_1988-k4.html PDF]; plik [http://www.urania.edu.pl/archiwum/urania-nr-4-1988.html DjVu].
+
* Staniucha Marek, (1988), '''Kamienie z nieba''', ''Urania'', 4, 1988, s. 119-122.<ref>ilustracje ze schematycznym torem bolidu [[Janov 1987|Janov]] i&nbsp;prawdopodobnym obszarem spadku meteorytów</ref> Plik {{Link-Urania |r=1988 |n=4}}; {{Link-Urania |r=0 |link=urania/u4_1988-k4.html |text=artykuł}}.
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}
Linia 85: Linia 85:
* European Fireball Network – [http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html Current Status]
* European Fireball Network – [http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html Current Status]
-
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]
+
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''Fireball network'')]
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Janov Janov]
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Janov Janov]

Aktualna wersja na dzień 20:12, 21 gru 2024

1
Dane bolidu EN041087 „Janov”[1]

Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i  czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w nomenklaturze European Fireball Network[2] oznaczenie EN041087 „Janov”.

W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z Czechami. Stacje bolidowe European Fireball Network zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to bolid typu I) i potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75 kg.

Table 1: Observations of meteorite candidates within the EN since 1959[3]
date time
(UT)
location
(computed)
impact point
(computed)
terminal mass
(computed) [kg]
04.10.1987 02:57:00±1m Janov (-)a 50°15'N 17°28'E 75
a (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings[4]

Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości vE = 2,8 km/s![5]. Meteoroid Janov wszedł w atmosferę z prędkością 16,064 km/s i w 9,0 sekund przebył dystans 123,8 km[6].

Według pierwotnego zgłoszenia[1] bolid „zapłonął” na wysokości 71 km przy prędkości 15,8 km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25 km i prędkości 9,1 km/s osiągnął maksymalną jasność –11,7m (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19 km przy rekordowo małej prędkości 3,1 km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy).

W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z PKiM[7], kilkukrotnie poszukiwacze z Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z bolidu Janov.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Głuchołazy, (J) Janov

prawdopodobne miejsca spadku fragmentu 75 kg

Tor bolidu i obszar spadku ewentualnych fragmentów

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Bolid leciał z NNW na SSE.

Obszar ewentualnego spadku leży pomiędzy Głuchołazami a Janovem.

Oszacowana potencjalna masa spadku 75 kg[3].


Mapy

Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth)

Punkty definiujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w zależności od przewidywanej masy[1]:
Janov: (50.2542N, 17.4705E)
Janov A: (50.3333N, 17.3375E) (50.3647N, 17.4250E)
Janov B: (50.2808N, 17.4110E) (50.2997N, 17.4602E)
Janov C: (50.2633N, 17.4806E)
Janov D: (50.2451N, 17.4604E)

Bibliografia

  • Borovička Jiří, (1990) The comparison of two methods of determining meteor trajectories from photographs, Bulletin of the Astronomical Institutes of Czechoslovakia, vol. 41, 1990, s. 391-396. Plik aDs.
  • +Ceplecha Zdeněk, Spurný Pavel, (1987), Fireball EN041087, SEAN Bulletin, vol. 12, nr 10, Oct. 1987, s. 18-19.
  • +Molau Sirko, 1996, Digitale Vermessung und Auswertung von All-Sky-Meteorfotografien, praca dyplomowa obroniona w 1996 roku na Technische Universität Chemnitz-Zwickau Fakultät für Informatik. Plik PDF.
  • Oberst Juergen, Molau Sirko, Heinlein Dieter, Gritzner Christian, Schindler M., Spurný Pavel, Ceplecha Zdeněk, Rendtel Jürgen, Betlem Hans, (1998), The „European Fireball Network”: current status and future prospects, Meteoritics & Planetary Science, vol. 33(1), 1998, s. 49-56. Plik doi; plik aDs.
  • Padevět Vladimír, Jakeš Pavel, (1993), Comets and meteorites: relationship (again?), Astronomy and Astrophysics, vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik aDs.
  • Pecina Petr, (1994), On the determination of meteoroid orbital elements, Planetary and Space Science, vol. 42(8), 1994, s. 677-683. Plik doi.
  • Staniucha Marek, (1988), Kamienie z nieba, Urania, 4, 1988, s. 119-122.[8] Plik DjvU; artykuł.

Przypisy

  1. ^ a b c d dane European Fireball Network; Ceplecha et al. SEAN Bulletin 1987
  2. ^ Sieci bolidowe (Fireball network)
  3. ^ a b zapis obserwacji European Fireball Network (fragment)
  4. ^ tłum.: nie podjęto systematycznych poszukiwań, jedynie powiadomiono okoliczną ludność za pomocą środków masowego przekazu
  5. ^ Molau 1996
  6. ^ Gounelle Matthieu, Spurný Pavel, Bland Philip A., (2006), The orbit and atmospheric trajectory of the Orgueil meteorite from historical records, Meteoritics & Planetary Science vol. 41, nr 1, 2006, s. 135–150. Plik doi; plik aDs
  7. ^ PKiM – Pracownia Komet i Meteorów (Polish Fireball Network)
  8. ^ ilustracje ze schematycznym torem bolidu Janov i prawdopodobnym obszarem spadku meteorytów

Linki zewnętrzne

Osobiste