Opole 1716

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)

Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

Aktualna wersja na dzień 22:11, 12 lut 2024

1i

Super jasna Perseida?

Źródło informacji (rękopis sprzedawany na aukcji na portalu Allegro.pl)

Doniesienie z 10 sierpnia 1716 (?) roku (poniedziałek), w dzień św. Wawrzyńca^[1], o bolidzie nad Opolem.

Źródło informacji (rękopis sprzedawany na aukcji na portalu Allegro.pl).
Według źródła (pisownia oryginalna; [..] – tekst niewidoczny [domyślny]):

1716

[W] dzień S: Wawrzynca^[1] przed 9 godzyną w wieczor
ludzie przed śieniami śiedzieli. spadła Kula
[promie]nista z nieba od zachodu słońca, a była iak
[..]rtel wielka, lećiała nisko nad miastę. ludzie
[..] się polękali iz na nich spadnie. ale lećiała
[..] gosławską Broną^[2] na schod słonca a
[czło]wiek zwał się Rudła wten czas prowadził
[..] ze strzelecz nad nim leciała prawie był prz[y grucicach]^[3]
od strachu on i woły na siemię upadły

Nie można wykluczyć, że w rękopisie błędnie podano rok? Przeglądając katalog Grega (1861), znajdujemy informację o bolidzie obserwowanym nad środkową częścią Europy, ale rok później – 10 sierpnia 1717 roku oraz inne, równie ciekawe, doniesienie z 1717 roku!

Greg (1861)

Year.	Day of month.	Locality.	Size or weight.	Direction.	Duration; rate; hour;	Remarks, &c.
1717.?	?	Hungary	…	…	…	aërolitic fall; Poggendorff, iv. 1854, p. 33.^[4] Hungary; probably only the meteor of August 10, seen in Bohemia, Hungary, Prussia, &c. The Reports of the British Association of 1849, state that a stone fell, but this does not seem to be correct.
1717.	Aug. 10	Schleswig; Bohemia	…	…	…	fireball.

O bolidzie 10 sierpnia 1717 roku pisali również: Chladni (1819) i Pokrzywnicki (1960). Ten drugi powołuje się na pierwotne źródło informacji Arnd (1717) oraz sugeruje, że mogła to być bardzo jasna Perseida.

Hipoteza, że była to bardzo jasna Perseida wydaję się prawdopodobna. W 2015 roku kamery Polskiej Sieci Bolidowej (PKiM) zarejestrowały w nocy z 10 na 11 sierpnia o godz. 01:47 UT bolid o jasności aż –10^m należący do roju Perseid!^[5] (facebook: Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN)^[6]

W październiku 2017 roku wikitariusz Zdzisław Niedbałka przysłał komentarz:

Odnośnie „gosławską Broną”. Raczej chodzi o pola gosławickie. Obecnie teren Opola dzielnica Kolonia Gosławicka. Droga Strzelce Opolski-Opole biegła lekko na północ od obecnej trasy, a częściowo się z obecną pokrywała. Leciał więc lekko na południowy wschód.

Źródła

Chladni (1819)

1717, den 10. August, Abends um 8 ½ Uhr, in Schlesien, Pohlen, Preußen, Ungarn, in der Lausitz, u. f. w. eine Feuerkugel, nach O. gehend, zersprang, ließ einen Lichtstreifen, und an mehreren Orten einen Schwefelgeruch nach. Breßlauer Sammlungen, 1. Versuch, S. 157.

Boguslawski (1854)

1717 und 1740. Steine an der Donau (ib.)^[7].

Pokrzywnicki (1960)

ROK 1717. Arnd, profesor gimnazjum w Toruniu, wspomina o bolidzie, który ukazał się nad Toruniem wieczorem 10 sierpnia 1717 roku. Biegł na południe [8]^[8]. Mógł być Perseidą.

Bibliografia

Fotografia rękopisu sprzedawanego na aukcji na portalu Allegro.pl.

+Arnd Johannes (Arndt Johannes), (1717), Eilfertige Nachricht von dem fliegenden, feurigen Drachen, welcher Anno 1717. den 10 Augusti bey angehendem Abend über Thorn gesehen worden entworfen von Johann Arnd, Prof. Gymn. Thor., Thorn 1717.

Boguslawski Georg von, (1854), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 1-155, (s. 33). Plik DjVu
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
.

Chladni Ernst F.F., (1819), Ueber Feuer-Meteore, und über die mit denselben herabgefallenen Massen (O ognistych meteorach i o masach spadających z nimi) (Nebst zehn Steindrucktafeln und deren Erklärung von Carl von Schreibers), Wien 1819, ss. 434, (s. 106-107).^[9]^[10] Plik PDF^[11]; plik GoogleBooks; plik doi.

Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860^[12], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120, (s. 56).^[13] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).

Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 228).^[14] Plik DjVu
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
.

Przypisy

^ ^a ^b 10 sierpnia, dzień śmierci św. Wawrzyńca, jest obchodzony jako święto; również spadające meteory z roju Perseid nazywane są „łzami świętego Wawrzyńca”
^ „gosławską Broną” czy nad bramą na Gosławice, obecnie dzielnicą Opola (?)
^ odczytu dokonał wikitariusz Zdzisław Niedbałka (informacja: FB); to dzisiejsza dzielnica Opola Grudzice, wylot na Strzelce Opolskie
^ Boguslawski (1854)
^ jasność Księżyca w pełni: –12,7^m; patrz → Bolidy (typy) Jasności bolidów
^ inf. Paweł Zaręba (PKiM, PTMet)
^ ibidem (Rep. of the Brit. Ass. f. 1850); chodzi o: B.A.A.S., (1850), A Catalogue of Observations of Luminous Meteors; continued from the Reports of the British Association for 1848, Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 19th Meeting (1849), London 1850, s. 1-53, plik DjVu; tam: „1717 & 1740. On the Danube.”
^ Arnd (1717)
^ zawiera dodatek (katalog kolekcji w Wiedniu): Schreibers Karl Franz von, Anhang. Verzeichniss der Sammlung von Meteor-Massen, welche sich im k. k. Hof-Mineralien-Cabinette in Wien befindet. Vom Director von Schreibers, s. 425-434
^ cytowane w tytule 10 tablic (zehn Steindrucktafeln) to powołanie na: Schreibers Karl Franz von, (1820), Beyträge zur Geschichte und Kenntriss meteorischer…
^ na kopii egzemplarza z biblioteki Harvard University na końcu znajdują się odręczne notatki nieznanego autora!?
^ patrz → kategoria Bolidy historyczne
^ oraz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu
^ wszystkie części: cz. 1 – Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
, cz. 2 – Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
, cz. 3 – Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
, cz. 4 – Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

Zobacz również

Bolidy (typy) Jasności bolidów

Linki zewnętrzne

Wikipedia – Perseidy ● Wawrzyniec z Rzymu
Wikipedia – Gosławice (Opole)

Pracownia Komet i Meteorów – Dziennik Bolidów nad Polską / 2015 / 2015 08 10/11
Facebook – Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN: Perseidy dopisują!
Czasopismo Urania – Meteor z roju Perseidów o jasności aż -10 magnitudo

źródła Grega

[Wawrzyniec-0] 10 sierpnia, dzień śmierci św. Wawrzyńca, jest obchodzony jako święto; również spadające meteory z roju Perseid nazywane są „łzami świętego Wawrzyńca”

[1] „gosławską Broną” czy nad bramą na Gosławice, obecnie dzielnicą Opola (?)

[2] zytu dokonał wikitariusz Zdzisław Niedbałka (informacja: FB); to dzisiejsza dzielnica Opola Grudzice, wylot na Strzelce Opolskie

[3] Boguslawski (1854)

[4] sność Księżyca w pełni: –12,7^m; patrz → Bolidy (typy) Jasności bolidów

[5] . Paweł Zaręba (PKiM, PTMet)

[6] (Rep. of the Brit. Ass. f. 1850); chodzi o: B.A.A.S., (1850), A Catalogue of Observations of Luminous Meteors; continued from the Reports of the British Association for 1848, Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 19th Meeting (1849), London 1850, s. 1-53, plik DjVu; tam: „1717 & 1740. On the Danube.”

[7] Arnd (1717)

[8] zawiera dodatek (katalog kolekcji w Wiedniu): Schreibers Karl Franz von, Anhang. Verzeichniss der Sammlung von Meteor-Massen, welche sich im k. k. Hof-Mineralien-Cabinette in Wien befindet. Vom Director von Schreibers, s. 425-434

[9] ytowane w tytule 10 tablic (zehn Steindrucktafeln) to powołanie na: Schreibers Karl Franz von, (1820), Beyträge zur Geschichte und Kenntriss meteorischer…

[10] zemplarza z biblioteki Harvard University na końcu znajdują się odręczne notatki nieznanego autora!?

[11] trz → kategoria Bolidy historyczne

[12] raz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu

[Pokrzywnicki_.28bolidy.29-13] wszystkie części: cz. 1 – Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
, cz. 2 – Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
, cz. 3 – Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
, cz. 4 – Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-Doniesienie z 10 sierpnia, dzień św. Wawrzyńca<ref name="Wawrzyniec">10 sierpnia, dzień śmierci św. Wawrzyńca, jest obchodzony jako święto. Również spadajace [http://pl.wikipedia.org/wiki/Perseidy Perseidy] nazywane są "łzami świętego Wawrzyńca"</ref>, 1716 roku o bolidzie nad Opolem.
+__NOTOC__
+{{VerifyLevel|level=1i}}
+== Super jasna Perseida? ==
+[[Image:Opole_1716_(Allegro).jpg|280px|thumb|Źródło informacji (rękopis sprzedawany na aukcji na portalu Allegro.pl)]]
+Doniesienie z 10 sierpnia 1716 (?) roku (poniedziałek), w&nbsp;dzień św. Wawrzyńca<ref name="Wawrzyniec">10 sierpnia, dzień śmierci św.&nbsp;Wawrzyńca, jest obchodzony jako święto; również spadające meteory z&nbsp;roju [http://pl.wikipedia.org/wiki/Perseidy Perseid] nazywane są „łzami świętego Wawrzyńca”</ref>, o&nbsp;bolidzie nad Opolem.
-[[Image:Opole_1716_(Allegro).jpg|280px|thumb|Źródło informacji (rękopis był sprzedany na aukcji na portalu Allegro.pl)]]
-;Według źródła
-:(''pisownia oryginalna''; [..] - tekst niewidoczny [domyślny])
-:'''''[W] dzień S: Wawrzynca<ref name="Wawrzyniec"></ref> przed 9 godzyną w wieczor <br>ludzie przed śieniami śiedzieli. spadła Kula <br>[promie]nista z nieba od zachodu słońca, a była iak <br>[..]rtel wielka, lećiała nisko nad miastę. ludzie <br>[..] się polękali iz na nich spadnie. ale lećiała <br>[..] gosławską Broną<ref>'''''gosławską Broną''''', czy ''nad bramą'' na Gosławice, obecnie dzielnicą Opola (?)</ref> na schod słonca a <br>[czło]wiek zwał się Rudła wten czas prowadził <br>[..] ze strzelecz nad nim leciała prawie był prz[..] <br>[..] od strachu on i woły na siemię upadły'''''
+Źródło informacji ({{Txt2Img|Opole_1716_(Allegro).jpg|rękopis}} sprzedawany na aukcji na portalu Allegro.pl).<br />
+'''Według źródła''' (''pisownia oryginalna''; '''[..]''' – tekst niewidoczny [domyślny]):
+{{AQuote-begin |max-width=410px}}
+'''1716'''
-== Przypisy ==
+'''''[W] dzień S: Wawrzynca<ref name="Wawrzyniec"></ref> przed 9 godzyną w wieczor <br />ludzie przed śieniami śiedzieli. spadła Kula <br />[promie]nista z&nbsp;nieba od zachodu słońca, a&nbsp;była iak <br />[..]rtel wielka, lećiała nisko nad miastę. ludzie <br />[..] się polękali iz na nich spadnie. ale lećiała <br />[..] gosławską Broną<ref>„'''''gosławską Broną'''''” czy ''nad bramą'' na Gosławice, obecnie dzielnicą Opola&nbsp;(?)</ref> na schod słonca a <br />[czło]wiek zwał się Rudła wten czas prowadził <br />[..] ze strzelecz nad nim leciała prawie był prz[y grucicach]<ref>odczytu dokonał [[wikitariusz]] Zdzisław Niedbałka (informacja: FB); to dzisiejsza dzielnica Opola Grudzice, wylot na Strzelce Opolskie</ref> <br />od strachu on i&nbsp;woły na siemię upadły'''''
+{{AQuote-end}}
-<references />
+Nie można wykluczyć, że w rękopisie błędnie podano rok? Przeglądając katalog Grega (1861), znajdujemy informację o&nbsp;bolidzie obserwowanym nad środkową częścią Europy, ale rok później – <u>10 sierpnia 1717 roku</u> oraz inne, równie ciekawe, doniesienie z&nbsp;1717 roku!
+'''Greg (1861)'''
+:{| {{Old sources}}
+! Year. !! Day of month. !! Locality. !! Size or weight. !! Direction. !! Duration; rate; hour; !! Remarks,&nbsp;&c.
+|-
+| 1717.? || ? || Hungary || {{Kropek}} || {{Kropek}} || {{Kropek}} || aërolitic fall; Poggendorff, iv. 1854, p.&nbsp;33.<ref>Boguslawski (1854)</ref> Hungary; probably only the meteor of August 10, seen in Bohemia, Hungary, Prussia, &c. The Reports of the British Association of 1849, state that a&nbsp;stone fell, but this does not seem to be correct.
+|-
+| 1717. || Aug. 10 || Schleswig; Bohemia || {{Kropek}} || {{Kropek}} || {{Kropek}} || fireball.
+|}
+O bolidzie <u>10 sierpnia 1717 roku</u> pisali również: Chladni (1819) i&nbsp;Pokrzywnicki (1960). Ten drugi powołuje się na pierwotne źródło informacji Arnd (1717) oraz sugeruje, że mogła to być bardzo jasna Perseida.
+Hipoteza, że była to bardzo jasna Perseida wydaję się prawdopodobna. W&nbsp;2015 roku kamery Polskiej Sieci Bolidowej (PKiM) zarejestrowały w&nbsp;nocy z&nbsp;10 na 11 sierpnia o&nbsp;godz. 01:47&nbsp;UT '''bolid o&nbsp;jasności aż –10<sup>m</sup>''' należący do roju Perseid!<ref>jasność Księżyca w&nbsp;pełni: –12,7<sup>m</sup>; patrz → Bolidy (typy) [[Bolidy (typy)#Jasności bolidów|Jasności bolidów]]</ref> (facebook: Centrum Astronomiczne im.&nbsp;M.&nbsp;Kopernika PAN)<ref>inf. Paweł Zaręba (PKiM, PTMet)</ref>
+W październiku 2017 roku [[Wikitariusz|wikitariusz]] Zdzisław Niedbałka przysłał komentarz:
+{{BQuote-begin |max-width=480px}}
+Odnośnie „gosławską Broną”. Raczej chodzi o&nbsp;pola gosławickie. Obecnie teren Opola dzielnica Kolonia Gosławicka. Droga Strzelce Opolski-Opole biegła lekko na północ od obecnej trasy, a&nbsp;częściowo się z&nbsp;obecną pokrywała. Leciał więc lekko na południowy wschód.
+{{BQuote-end}}
+<br clear="all"/>
+== Źródła ==
+'''Chladni (1819)'''
+{{AQuote-begin |max-width=480px}}
+, den 10. August, Abends um 8&nbsp;½&nbsp;Uhr, in Schlesien, Pohlen, Preußen, Ungarn, in der Lausitz, u.&nbsp;f.&nbsp;w. eine Feuerkugel, nach&nbsp;O. gehend, zersprang, ließ einen Lichtstreifen, und an mehreren Orten einen Schwefelgeruch nach. {{Sparse-b}}Breßlauer Sammlungen{{Sparse-e}}, 1. {{Sparse-b}}Versuch{{Sparse-e}}, S.&nbsp;157.
+{{AQuote-end}}
+'''Boguslawski (1854)'''
+{{AQuote-begin |max-width=480px}}
+und 1740. Steine an der Donau (''ib.'')<ref>ibidem (''Rep. of the Brit. Ass.&nbsp;f.'' 1850); chodzi&nbsp;o: B.A.A.S., (1850), '''A&nbsp;Catalogue of Observations of Luminous Meteors; continued from the Reports of the British Association for 1848''', ''Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 19th Meeting (1849)'', London 1850, s.&nbsp;1-53, plik {{Link-BHL|item=46639}}; tam: „''1717 & 1740. On the Danube.''”</ref>.
+{{AQuote-end}}
+'''Pokrzywnicki (1960)'''
+{{PJQuote-begin |max-width=550px |align=left |source=}}
+ROK 1717. Arnd, profesor gimnazjum w Toruniu, wspomina o&nbsp;bolidzie, który ukazał się nad Toruniem wieczorem 10 sierpnia 1717 roku. Biegł na południe [8]<ref>Arnd (1717)</ref>. Mógł być Perseidą.
+{{PJQuote-end}}
+<br clear="all"/>
+== [[Bibliografia]] ==
+Fotografia rękopisu sprzedawanego na aukcji na portalu [http://allegro.pl/ Allegro.pl].
+* +Arnd Johannes (Arndt Johannes), (1717), '''Eilfertige Nachricht von dem fliegenden, feurigen Drachen, welcher Anno 1717. den 10 Augusti bey angehendem Abend über Thorn gesehen worden entworfen von Johann Arnd, Prof. Gymn. Thor.''', Thorn 1717.
+* {{Boguslawski (1854)|page=33}}
+* {{Chladni (1819 Wien)|page=106-107}}
+* {{Greg (1861)|page=56}}
+* {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1)|page=228}}
+{{Przypisy}}
+== Zobacz również ==
+* Bolidy (typy) [[Bolidy (typy)#Jasności bolidów|Jasności bolidów]]
 == Linki zewnętrzne ==
-* Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzyniec_z_Rzymu Wawrzyniec z Rzymu]
+* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Perseidy Perseidy] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzyniec_z_Rzymu Wawrzyniec z Rzymu]
-* Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gosławice_(Opole) Gosławice (Opole)]
+* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gosławice_(Opole) Gosławice (Opole)]
+* Pracownia Komet i Meteorów – [http://www.pkim.org/?q=pl/node/3919 Dziennik Bolidów nad Polską / 2015 / 2015&nbsp;08&nbsp;10/11]
+* Facebook – Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN: [http://www.facebook.com/470836219677369/photos/a.471116662982658.1073741827.47 Perseidy dopisują!]
+* Czasopismo ''Urania'' – {{Link-Urania |r=0 |link=wiadomosci/meteor-roju-perseidow-jasnosci-az-10-magnitudo-1730.html |text=Meteor z roju Perseidów o jasności aż -10 magnitudo}}
+{{Co jeszcze na stronę}}
+* źródła Grega
 [[Category:Doniesienia]]
-[[Category:Bolidy]]
+[[Category:Bolidy historyczne]]

Opole 1716

Z Wiki.Meteoritica.pl

Aktualna wersja na dzień 22:11, 12 lut 2024

Super jasna Perseida?

Źródła

Bibliografia

Przypisy

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Widok

Osobiste

Nawigacja

wiki.meteoritica.pl

Szukaj

Narzędzia