(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Śląsk 1852 Dec 11
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Bibliografia) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Strona w budowie}} | {{Strona w budowie}} | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
- | Doniesienie o bardzo jasnym bolidzie 11 grudnia 1852 roku widzianym na całym [[Śląsk]]u. | + | Doniesienie o bardzo jasnym bolidzie 11 grudnia 1852 roku (sobota) widzianym na całym [[Śląsk]]u, z którego miały spaść meteoryty. |
- | Bardzo jasny bolid widoczny na dużym obszarze. Analizą zjawiska zajął się Galle (1853). Skrócony opis również u Pokrzywnickiego (1960). | + | |
+ | Bardzo jasny bolid widoczny na dużym obszarze. Analizą zjawiska zajął się Galle (1853). Skrócony opis również u Pokrzywnickiego (1960). | ||
+ | |||
+ | {{PJQuote-begin | align = left | max-width = 640px| source=Pokrzywnicki (1960)}} | ||
+ | {{Wielokropek}} 2. Astronom wrocławski I. G. {{Sparse-b}}Galle{{Sparse-e}} opisuje wielki bolid widziany na całym Śląsku, w Berlinie i innych miejscowościach dnia 11 grudnia o godzinie 8 rano czasu wrocławskiego. Bolid był elektrofoniczny. Kierunek lotu z WNW na ESE. Miejsce rozprysku znajdowało się na wysokości 4,5 mili, a w projekcji na ziemię o 3,7 mili na wschód lub 2,6 mili na południe od Wrocławia, lub też pomiędzy Brzegiem i Oławą (Ohlau) na prawym brzegu Odry. Słyszano 3 jak gdyby wystrzały armatnie i inne dźwięki. Wg obliczeń na podstawie prędkości rozprzestrzeniania się dźwięków odległość źródła wystrzałów od Wrocławia była 6,2-6,4 mili. Średnica obserwowanej kuli ognistej wynosiła 640 stóp, a długość ogona 4000 stóp [22, s. 187-193]<ref>Galle (1854)</ref>. Z opisanych zjawisk należy wnioskować o spadku meteorytu. Bolid ten opisał również asystent Obserwatorium Astronomicznego w Krakowie Bolesław {{Sparse-b}}Buszczyński{{Sparse-e}} [88]<ref>Buszczyński (1886, 1887)</ref>. {{Wielokropek}} | ||
+ | {{PJQuote-end}} | ||
+ | |||
+ | |||
+ | '''{{Sparse-b}}Ciekawostka{{Sparse-e}}:''' 11 grudnia 1852 roku było widoczne w Azji całkowite zaćmienie Słońca – [http://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEsearch/SEsearchmap.php?Ecl=18521211 NASA Solar Eclipse 18521211]. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | == Źródła == | ||
'''Greg (1861)''' | '''Greg (1861)''' | ||
:{| class="wikitable-MET-cite" | :{| class="wikitable-MET-cite" | ||
|- | |- | ||
- | ! Year. | + | ! Year. !! Day of month. !! Locality. !! Size or weight. !! Direction. !! Duration; rate; hour; !! Remarks, &c. |
- | ! Day of month. | + | |
- | ! Locality. | + | |
- | ! Size or weight. | + | |
- | ! Direction. | + | |
- | ! Duration; rate; hour; | + | |
- | ! Remarks, &c. | + | |
|- | |- | ||
| 1852 || Dec. 11 || Germany || {{Kropek}} || {{Kropek}} || {{Kropek}} || detonating meteor. See Supplement. | | 1852 || Dec. 11 || Germany || {{Kropek}} || {{Kropek}} || {{Kropek}} || detonating meteor. See Supplement. | ||
Linia 21: | Linia 26: | ||
:{| class="wikitable-MET-cite" style="max-width:1000px" | :{| class="wikitable-MET-cite" style="max-width:1000px" | ||
|- | |- | ||
- | ! Year. | + | ! Year. !! Day of month. !! Locality. !! Size or weight. !! Direction. !! Duration; rate; hour; !! Remarks, &c. |
- | ! Day of month. | + | |
- | ! Locality. | + | |
- | ! Size or weight. | + | |
- | ! Direction. | + | |
- | ! Duration; rate; hour; | + | |
- | ! Remarks, &c. | + | |
|- | |- | ||
| 1852 || Dec. 11 || ditto; Silesia; Berlin || 10' ''diam'' || N.N.W. to E.S.E || 8 A.M. || ditto; brilliant; tailed; detonation. Lasted 9". Length of its path estimated by Pape at 20 miles; height 13 miles at first, and about 5 miles when it burst. Explosion heard at many places. See Proceedings of the Society of Silesia, vol. xxxi. p. 187. Seen also at Erlangen, 2 > Venus, giving out great light. At Leipzig, 10' in diamter, at first yellow, then green; burst into sparks without noise, as also at Jena, Lobau, Pegau, and Fulda. | | 1852 || Dec. 11 || ditto; Silesia; Berlin || 10' ''diam'' || N.N.W. to E.S.E || 8 A.M. || ditto; brilliant; tailed; detonation. Lasted 9". Length of its path estimated by Pape at 20 miles; height 13 miles at first, and about 5 miles when it burst. Explosion heard at many places. See Proceedings of the Society of Silesia, vol. xxxi. p. 187. Seen also at Erlangen, 2 > Venus, giving out great light. At Leipzig, 10' in diamter, at first yellow, then green; burst into sparks without noise, as also at Jena, Lobau, Pegau, and Fulda. | ||
Linia 35: | Linia 34: | ||
Wyliczenia jasności bolidu znajdują się również w pracy Buszczyńskiego (1887). | Wyliczenia jasności bolidu znajdują się również w pracy Buszczyńskiego (1887). | ||
- | |||
- | |||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
Linia 48: | Linia 45: | ||
* {{Greg (1861)}} | * {{Greg (1861)}} | ||
- | * {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) | page=232-233}} | + | * {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) |page=232-233}} |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} |
Wersja z 23:02, 30 sty 2014
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Doniesienie o bardzo jasnym bolidzie 11 grudnia 1852 roku (sobota) widzianym na całym Śląsku, z którego miały spaść meteoryty.
Bardzo jasny bolid widoczny na dużym obszarze. Analizą zjawiska zajął się Galle (1853). Skrócony opis również u Pokrzywnickiego (1960).
Pokrzywnicki (1960)
(…) 2. Astronom wrocławski I. G. Galle opisuje wielki bolid widziany na całym Śląsku, w Berlinie i innych miejscowościach dnia 11 grudnia o godzinie 8 rano czasu wrocławskiego. Bolid był elektrofoniczny. Kierunek lotu z WNW na ESE. Miejsce rozprysku znajdowało się na wysokości 4,5 mili, a w projekcji na ziemię o 3,7 mili na wschód lub 2,6 mili na południe od Wrocławia, lub też pomiędzy Brzegiem i Oławą (Ohlau) na prawym brzegu Odry. Słyszano 3 jak gdyby wystrzały armatnie i inne dźwięki. Wg obliczeń na podstawie prędkości rozprzestrzeniania się dźwięków odległość źródła wystrzałów od Wrocławia była 6,2-6,4 mili. Średnica obserwowanej kuli ognistej wynosiła 640 stóp, a długość ogona 4000 stóp [22, s. 187-193][1]. Z opisanych zjawisk należy wnioskować o spadku meteorytu. Bolid ten opisał również asystent Obserwatorium Astronomicznego w Krakowie Bolesław Buszczyński [88][2]. (…) |
Ciekawostka: 11 grudnia 1852 roku było widoczne w Azji całkowite zaćmienie Słońca – NASA Solar Eclipse 18521211.
Źródła
Greg (1861)
Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c. 1852 Dec. 11 Germany … … … detonating meteor. See Supplement.
- Supplement
Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c. 1852 Dec. 11 ditto; Silesia; Berlin 10' diam N.N.W. to E.S.E 8 A.M. ditto; brilliant; tailed; detonation. Lasted 9". Length of its path estimated by Pape at 20 miles; height 13 miles at first, and about 5 miles when it burst. Explosion heard at many places. See Proceedings of the Society of Silesia, vol. xxxi. p. 187. Seen also at Erlangen, 2 > Venus, giving out great light. At Leipzig, 10' in diamter, at first yellow, then green; burst into sparks without noise, as also at Jena, Lobau, Pegau, and Fulda.
Wyliczenia jasności bolidu znajdują się również w pracy Buszczyńskiego (1887).
Bibliografia
- Buszczyński Bolesław, (1886), Über die Bahnen der am 11 Dezember 1852 und am 3 Dezember 1861 in: Deutschland beobachteten hellen Meteore, Halle 1886.
- Buszczyński Bolesław, (1887), O niektórych zjawiskach jasnych meteorów czyli kul ognistych lub bolidów. Napisał Bolesław Buszczyński, asystent obserwatorium astronomicznego w Krakowie, Kosmos, 12, Lwów 1887, s. 85-87, (Sect. Rozpr. Nauk), s. 103-106. Plik DjVu.
- Galle Johann Gottfried, (1854), Ueber die am 11. December 1852 in Schlesisien beobachtete Feuerkugel, Jahres-Bericht der Schlesischen Gesellschaft für Vaterländische Kultur, …im Jahre 1853, Bd. 31, Breslau 1854, s. 187-193. Plik DjVu.
- Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860[3], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120.[4] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).
- Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 232-233).[5] Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.