(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Bolid wielkopolski
Z Wiki.Meteoritica.pl
Linia 3: | Linia 3: | ||
Hipoteza o obserwacji bolidu w 1304 (?) roku w wyniku którego spadły meteoryty [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=23774 Tabarz], [[Seeläsgen (Przełazy)|Przełazy]], [[Morasko]] i [[Jankowo Dolne]]. Zdarzenie wiązane z doniesieniem [[Bierzwnik 1304]]. | Hipoteza o obserwacji bolidu w 1304 (?) roku w wyniku którego spadły meteoryty [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=23774 Tabarz], [[Seeläsgen (Przełazy)|Przełazy]], [[Morasko]] i [[Jankowo Dolne]]. Zdarzenie wiązane z doniesieniem [[Bierzwnik 1304]]. | ||
- | |||
== Hipoteza Bartoschewitz'a == | == Hipoteza Bartoschewitz'a == | ||
Linia 10: | Linia 9: | ||
- | Notowano już w historii przypadki grupowego przelotu bolidów ( | + | Notowano już w historii przypadki grupowego przelotu bolidów ("procesji"). Najsłynniejsze tego typu zjawisko opisał LaPaz<ref>LaPaz (1956); o tym wydarzeniu również w Ley (1984)</ref>. Zdarzenie miało miejsce 9 lutego 1913 roku i widziane było nad Kanadą. Setki bolidów rozciągnięte na odcinku 160 km leciały na wysokości 56 km z prędkością 8 km/s. |
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
- | {{GEFrame-begin}} | + | {{GEFrame-begin | width=640px}} |
{{GEMap | {{GEMap | ||
| kml0 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | | kml0 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | ||
Linia 23: | Linia 22: | ||
| zoom = 6 | | zoom = 6 | ||
| type = map | | type = map | ||
+ | | width=640px | ||
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} |
Wersja z 17:58, 9 sty 2013
Hipoteza o spadku deszczu meteorytów w 1304 roku
Hipoteza o obserwacji bolidu w 1304 (?) roku w wyniku którego spadły meteoryty Tabarz, Przełazy, Morasko i Jankowo Dolne. Zdarzenie wiązane z doniesieniem Bierzwnik 1304.
Hipoteza Bartoschewitz'a
Miejsca znalezienia meteorytów Tabarz, Seeläsgen (Przełazy), Morasko i Jankowo Dolne leżą niemal na jednej linii → patrz Bolid wielkopolski. Ich zbliżony skład chemiczny wskazuje na wspólne pochodzenie (→ Hipoteza Bartoschewitz'a), więc prawdopodobnie pochodzą one z jednego spadku?! → patrz doniesienie Bierzwnik 1304. Hipoteza ta znalazła wielu zwolenników i obecnie meteoryty te są traktowane jako sparowane (paired), co znalazło swe potwierdzenie w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin.
Notowano już w historii przypadki grupowego przelotu bolidów ("procesji"). Najsłynniejsze tego typu zjawisko opisał LaPaz[1]. Zdarzenie miało miejsce 9 lutego 1913 roku i widziane było nad Kanadą. Setki bolidów rozciągnięte na odcinku 160 km leciały na wysokości 56 km z prędkością 8 km/s.
Lokalizacja
<div class="GooglePlace" style="-moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;; width:Błąd w wyrażeniu – nierozpoznane słowo „px”px">
(B) Bierzwnik, (F) Freideburg (Saale)[2], (S) Strzelce Krajeńskie
współrzędne doniesienia Friedland podane w katalogach Kesselmeyer (1861) i Grady (2000)
Położenie meteorytów Tabarz, Przełazy, Morasko i Jankowo Dolne
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
</div>
Bibliografia
- Bartoschewitz Rainer, (2001), Morasko – największy znany obszar rozrzutu na świecie?, Meteoryt, 4, 2001, s. 20. Plik PDF.
- Czajka Wiesław, (2011), Weryfikowanie XIX-wiecznych katalogów spadków (Verification Catalogues of Meteorites and Firaballs from XIX Century). Acta Soc. Metheor. Polon., vol. 2, 2011, s. 16-24. Plik PDF.
- Czajka Wiesław, (), Obraz hipotetycznej trajektorii Tabarz-Przełazy-Morasko-Jankowo Dolne na geodezyjnej powierzchni odniesienia (The picture of the hypothetic trajectory Tabarz-Przełazy-Morasko-Jankowo Dolne on the Earth's ellipsoid). astroblemy.pl. Plik PDF.
- Czajka Wiesław, (2010), Rozważania na temat bolidu wielkopolskiego. Meteoryt, 3, 2010, s. 7-9. Plik PDF.
- +Czajka Wiesław, (2012), Bolid wielkopolski a kometa Halleya. Meteoryt, 1, 2012, s. 16-18.
- Karwowski Łukasz, Brzustowicz Grzegorz J., (2009), Strzelce Krajeńskie - średniowieczny deszcz meteorytów. Acta Soc. Metheor. Polon., vol. 1, 2009, s. 59-66. Plik PDF.
- +LaPaz Lincoln, (1956), The Canadian Fireball Procession of 1913 February 9. Meteoritics, vol. 1, nr 4, 1956. Plik PDF.
- +Ley Willy, (1984), W niebo wpatrzeni. PIW, Warszawa 1984.
- Lubieniecki Stanisław, (1668), Stanislai de Lubienietz Lubieniecii Rolitsii Theatrum cometicum, duabus partibus constans… Cz. 1-3, Amstelodami, typis Danielis Baccamude, apud Franciscum Cuperum, Bibliopolam. Anno 1668. Antologia 415 komet do roku 1655. Źródło: CBN Polona (wydanie z 1668 roku): Theatrum cometicum (całość). Pliki GoogleBooks (wydanie z 1681 roku): Theatrum cometicum tom 1 ● Theatrum cometicum tom 2. patrz → Bierzwnik 1304
Przypisy
Zobacz również
- doniesienie Bierzwnik 1304, na którym opiera się cała hipoteza "bolidu wielkopolskiego"
- meteoryty Jankowo Dolne, Morasko i Przełazy
Linki zewnętrzne
- MSMK - Mapa Spadków Materii Kosmicznej na obszar Polski - MSMK astroblemy.pl