Pomorski niż grawimetryczny

__NOTOC__
{{VerifyLevel |level=0}}
{{Strona w budowie}}


[[Image:Pomerania_Gravity_Low_(Narkiewicz_2024).jpg|thumb|right|280px|A – mapa anomalii grawimetrycznych Bouguera, B – mapa anomalii magnetycznych (źródło: Narkiewicz et al. 2024)]]
Dwójka badaczy Marek Narkiewicz i Zdzisław Petecki z [[Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie|Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie]] wysunęli hipotezę, że ok. 1,6-1,8 mld lat temu w teren współczesnej Polski uderzył meteoryt o rozmiarach podobnych do obiektu, który stworzył krater Chicxulub i doprowadził do zagłady dinozaurów (Narkiewicz et al. 2024).

W rejonie Grudziądza występuje anomalia grawitacyjna, tzw. '''pomorski niż grawimetryczny'''<ref>ujemna anomalia grawitacyjna</ref> ('''PGL''', ang. '''''Pomerania Gravity Low'''''), którą badacze identyfikują, jako pozostałość po impakcie. Struktura ta nie jest widoczna na powierzchni Ziemi, gdyż znajduje się ona pod wieloma kilometrami osadów i skał. Według modeli struktura ma owalny kształt i około 200 km średnicy. Powstałą ona w okresie paleoproterozoiku<ref>za Wikipedią: paleoproterozoik – pierwsza z trzech er proterozoiku, trwała od 2,5 mld do 1,6 mld lat temu. W paleoproterozoiku doszło do stabilizacji kontynentów. Uformował się pierwszy prawdziwy superkontynent, łączący ponad 75% mas lądowych planety: Kolumbia</ref>

== Galerie ==

<gallery caption="" widths="200px" heights="160px" perrow="2">
File:Teisseyre-Tornquist_zone_(Mazur_2017).jpg|Mapy anomalii pól potencjalnych dla obszaru Polski. A – mapa anomalii grawimetrycznych Bouguera, B – mapa anomalii magnetycznych (źródło: Mazur et al. 2017)
File:Pomerania_Gravity_Low_(Petecki_2019).jpg|Mapa anomalii grawitacyjnych (AMCG – ''anorthosite–mangerite–charnockite–granite suite rock''; '''PGL – ''Pomeranian Gravity Low'''''; TTZ – ''Teisseyre-Tornquist Zone'') (źródło: Petecki 2019)
</gallery>


== [[Bibliografia]] ==

* Mazur Stanisław, Krzywiec Piotr, Malinowski Michał, Lewandowski Marek, Aleksandrowski Paweł, Mikołajczak Mateusz, (2017), '''Tektoniczne znaczenie strefy Teisseyre’a-Tornquista w świetle nowych badań (''Tectonic significance of the Teisseyre-Tornquist zone in the light of new research'')''', ''Przegląd Geol.'', 65(12), 2017, s. 1511-1520. Plik {{Link-PGeol|27307}}.

* Narkiewicz Marek, Petecki Zdzisław, (2024), '''[[Pomorski niż grawimetryczny|Pomerania Gravity Low]] at the East European Craton margin – granitic batholith or a Paleoproterozoic impact structure?''', ''Geological Quarterly'', vol. 68(1), 2024, ss. 12. Plik {{!doi|10.7306/gq.1725}}.

* Petecki Zdzisław, (2019), '''Ideal body analysis of the [[Pomorski niż grawimetryczny|Pomerania Gravity Low]] (northern Poland)''', ''Geological Quarterly'', vol. 63(3), 2019, s. 558–567. Plik {{!doi|10.7306/gq.1485}}.

{{Przypisy}}

== Zobacz również ==

* paleometeoryt [[Lechówka]]

== Linki zewnętrzne ==

* Earth Impact Database – [http://www.passc.net/EarthImpactDatabase/New%20website_05-2018/Chicxulub.htm Chicxulub]

* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Krater_Chicxulub Krater Chicxulub] {{SeparatorBull}} [https://pl.wikipedia.org/wiki/Paleoproterozoik Paleoproterozoik]

* Portal wyborcza.pl – [https://wyborcza.pl/7,75400,30916159,geolog-znalezlismy-w-polsce-slad-po-uderzeniu-meteorytu-wielkiego.html Geolog: Znaleźliśmy w Polsce ślad po uderzeniu meteorytu wielkiego jak ten, który zgładził dinozaury]
* Portal tech.wp.pl – [https://tech.wp.pl/w-polsce-mamy-ogromny-slad-po-uderzeniu-meteorytu-geolog-wyjasnia-skad-pochodzi,7024233431305152a Ogromny ślad po meteorycie w Polsce? Geolog wyjaśnia, skąd pochodzi]

[[Category:Kratery i struktury impaktowe|{{PAGENAME}}]]