O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

---

Z Wiki.Meteoritica.pl

Nie masz uprawnień do edytowania tej strony, z następującego powodu:

Tekst źródłowy strony można podejrzeć i skopiować.

__NOTOC__ {{VerifyLevel|level=1i}} {{Strona w budowie}} {{InfoboxMeteorite | nazwa = Nagy-Borové | grafika = Nagy-Borové_main_mass_(NHM_Budapest).jpg | opis = Masa główna meteorytu w&nbsp;zbiorach [[:Szablon:BudapestNHM|Muzeum Historii Naturalnej w&nbsp;Budapeszcie]] (fot.&nbsp;Zsolt&nbsp;Kereszty) | klasa = Spadek | mbclass = fall | metbull = 16893 | lokalizacja = Słowacja | położenie = 49°10'N, 19°30'E | uwagi = stopień zszokowania S5 | data = 9 maja 1895&nbsp;r. (czwartek) | typ = chondryt zwyczajny L5<ref name="type L4">wg Ozdín et al. (2014) meteoryt jest typu petrograficznego&nbsp;L4</ref> | masa = 6,1 kg<ref name="TKW">tylko 6,1 kg zachowało się w&nbsp;kolekcjach (Koblitz MetBase)</ref> | liczba = prawdopodobnie 3 okazy | synonimy = w NHM Cat: '''Liptó''', '''Velka-Borové''', '''Velka-Borove'''; w&nbsp;MetBase: '''Lipto'''; po węgiersku: Nagyborove }} Spadek meteorytu(ów) 9 maja 1895 roku (czwartek) na [[Słowacja|Słowacji]] w pobliżu wsi Wielkie Borowe (słow. ''Veľké Borové'') (chondryt zwyczajny L5<ref name="type L4"></ref>, TKW 6,1&nbsp;kg<ref name="TKW"></ref>). Według Tuček (1981) zachowało się mało konkretnych i&nbsp;wiarygodnych informacji o&nbsp;spadku. Pierwsza wzmianka o&nbsp;meteorycie znajduje się w&nbsp;katalogu Brezina (1896). W&nbsp;Koblitz MetBase jest informacja, że znaleziono trzy okazy: 5,9&nbsp;kg, 194&nbsp;g i&nbsp;53&nbsp;g. Z&nbsp;katalogów zbiorów w&nbsp;których znajdują się fragmenty meteorytu Nagy-Borové wynika, że spadły trzy okazy: 5880, ~183,5 i&nbsp;53&nbsp;g (szczegóły poniżej)! Być może nie był to pojedynczy spadek?! == Kolekcje == Masa główna meteorytu znajduje się w zbiorach NHM w Budapeszcie. Okaz waży 5,880&nbsp;kg (205×135×130&nbsp;mm) i&nbsp;jest: „''drop-shaped, oriented complete specimen with crust except a&nbsp;smaller spot''” (Ravasz 1969).<ref>na współczesnych zdjęciach okazu widać duży przełam po odłupanym fragmencie – fotografia masy głównej: [http://www.lpi.usra.edu/meteor/get_original_photo.php?recno=5630894 {{!MBD}}]</ref> Do zbiorów w&nbsp;Budapeszcie przekazał go w&nbsp;1895 roku Ľudovít Kürthy „''hlavný župan Liptovskej župy''”. Fragmenty meteorytu Nagy-Borové znajdują się tylko w&nbsp;kilku kolekcjach: :{| {{Koblitz Repository}} ! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz&nbsp;MetBase) !! uwagi |- | [[Budapest, Nat. Mus.]] || 5,880 kg || {{Txt2Img|Nagy-Borové_main_mass_(NHM_Budapest).jpg|main&nbsp;mass}} |- | [[Chicago, Field Mus. Nat. Hist.]] || 195&nbsp;g || wg katalogu z&nbsp;1965 roku w&nbsp;zbiorach kompletny okaz 183,5&nbsp;g oraz ucięty fragment o&nbsp;wadze 26&nbsp;g<ref>ale wg katalogu z&nbsp;1995 roku: kompletny okaz 167,6&nbsp;g oraz ucięty fragment o&nbsp;wadze 26,3&nbsp;g</ref>; wg katalogu muzeum ([[Szablon:Pritzker (2012)|Pritzker 2012]]) fragmenty ze skorupą: 165,7, 15,54 i&nbsp;1,85&nbsp;g |- | [[London, Nat. Hist. Mus.]] || 53 g || prawdopodobnie kompletny okaz 53&nbsp;g |- | [[Berlin, Mus. Naturk., Humboldt Univ.]] || 12&nbsp;g || wg katalogu z 1904 roku: 13,5 g |- | Tempe, Arizona State Univ. || 12 g || wg katalogu muzeum w&nbsp;zbiorach pod nazwą Nagy-Borové figuruje 11,4&nbsp;g fragment meteorytu żelaznego, oktaedrytu IAB (znalezisko z&nbsp;1890 roku w&nbsp;Vezprem, Hungary)! prawdopodobnie chodzi o&nbsp;meteoryt [[Nagy-Vázsony]] z&nbsp;1890 roku i&nbsp;w&nbsp;Koblitz MetBase podano błędne dane? |- | [[Vienna, Naturhist. Mus.]] || 10 g || |} Brak w polskich zbiorach. {{Pokrzywnicki (Kosmolityka)|name=Nagy-Borové}} == Lokalizacja == {{GEFrame-begin}} {{GEMap | htmlFileMap = wiki-Nagy-Borove.htm | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Slovakia-MM.kml | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Nagy-Borove-fit.kml | lat = 49.1666 | lon = 19.5 | zoom = 9 | type = terrain }} {{GEIcon-PointRed}} (W) Wielkie Borowe {{GEIcon-Coord}} współrzędne wg Brezina (1896) {{GEIcon-PointGreen}} położenie tablicy informacyjnej {{GEFrame-end}} Wieś '''Wielkie Borowe''' (słow. ''Veľké Borové'') w powiecie Liptowski Mikułasz. W 2016 roku z inicjatywy Daniela Ozdína wiceprzewodniczącego Słowackiego Towarzystwa Mineralogicznego (''Slovenská mineralogická spoločnosť'') oraz burmistrza Kamila Jančura zainstalowano tablicę informacyjną opisującą historię meteorytu Nagy-Borové (portal MyLiptov.sme.sk). Tablica stanęła przy parkingu, ale niefortunnie {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_3.jpg|przy cmentarzu i&nbsp;pojemnikach na sortowane śmieci}}. Stawianie tablic pamiątkowych i&nbsp;obelisków (pomników!) poświęconych lokalnym meteorytom jest na [[Słowacja|Słowacji]] popularne. Obiekty takie, poza meteorytem Nagy-Borové, znajdują się również w&nbsp;miejscach spadku/znalezisk meteorytów: [[Gross-Divina]]<ref>pomnik poświęcony spadkowi meteorytu [[Gross-Divina]] jest brzydki ponad miarę (portal Divina.sk)</ref>, [[Knyahinya]], [[Magura]] oraz [[Rumanová]]. Miłe dla [[Redakcja|Redakcji]] było spostrzeżenie, że autorzy tekstu tablicy posiłkowali się również informacjami z&nbsp;portalu {{SITENAME}}. <br clear="all"/> === Mapy === [[:Category:Slovakia Military Maps|Słowackie mapy wojskowe]] (skala 1:25000) – arkusz: M-34-100-A-c (Kvačany). <br clear="all"/> == Galerie == Miejsce spadku meteorytu Nagy-Borové wieś Veľké Borové (stan: ''14 grudnia 2019&nbsp;r.''; fot. {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_2.jpg|Redakcja}}) <gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> File:Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_miejsce_spadku_1.jpg|Miejsce {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_2.jpg|przywitało nas}} opadami mokrego śniegu File:Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_miejsce_spadku_2.jpg|Typowa słowacka wieś File:Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_miejsce_spadku_3.jpg|Pogoda w górach potrafi zmieniać się szybko i&nbsp;radykalnie File:Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_1.jpg|Tablica informacyjna File:Nagy-Borové_(przekrój).jpg|Wygląd wnętrza meteorytu (fotografia na tablicy informacyjnej) </gallery> <br clear="all"/> == [[Bibliografia]] == * {{Brezina (1896)|page=307, 356}} * {{Koblitz MetBase}} * {{Kosiński (1996slow)}} * {{Kosiński (1997slow)}} * {{Kosiński (2012, Kosmolityka)}} * Levi-Donati G.R., (1987), '''Petrological Features of the [[Nagy-Borové]], Czechoslovakia Stones: A Comparison with Other L5 Ordinary Chondrites''', ''Meteoritics'', vol. 22(4), 1987, s. 443-444. Plik {{!ADS|f=1987Metic..22..443L}}. * Ozdín Daniel, Porubčan Vladimír, (2014), '''Nové poznatky o mineralógii chondritov [[Nagy-Borové|Veľké Borové]] a [[Rumanová]]''', ''Esemestník. Spravodajca Slovenskej mineralogickej spoločnosti'', 1, 2014, s. 22-23. Plik [http://www.mineralogickaspolocnost.sk/esemestnik/Esemestnik-2014-01.pdf PDF]. * {{Ravasz (1969)|page=90}} * {{Tuček (1981)|page=199-200}} {{Koblitz References |1=Date of fall recorded, A.Brezina, Ann. Naturhist. Hofmus. Wien, 1896, 10, p.307; classification, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.252. Listed, olivine Fa24, B.Mason, GCA, 1963, 27, p.1011. Brief description, meteorite shower, three stones, 5.9kg, 194g and 53g, recovered, shock classification, G.R.Levi-Donati, Meteoritics, 1987, 22, p.434 (abs.). Porosity and density, K.Keil, Chem. Erde, 1962, 22, p.281; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Determination of bulk density, S.L.Wilkison and M.S.Robinson, MAPS, 2000, 35, p.1203. Noble gas analysis, L.Schultz and H.W.Weber, MAPS, 2003, 38, No. 7 (Suppl.), p.A38 (abs.).}} {{Przypisy}} == Zobacz również == * meteoryty: [[Magura]], [[Nagy-Vázsony]] == Linki zewnętrzne == * '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' – meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=16893 Nagy-Borové] * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=16893 Nagy-Borové] * {{BudapestNHM}} * {{ChicagoFMNH}} * Portal MyLiptov.sme.sk – Juriš Marek, [http://myliptov.sme.sk/c/8125945/na-velkom-borovom-spadol-meteorit.html Na Veľkom Borovom spadol meteorit] * Portal Divina.sk – (meteoryt [[Gross-Divina]]) [http://www.divina.sk/article/default/2125 Kráľ európskych meteoritov. Meteorit - predmet vzbudzujúci pozornosť a úžas v každej podobe] * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wielkie_Borowe Wielkie Borowe] [[Category:Poza granicami Polski]] [[Category:Słowacja]]

Wróć do strony Nagy-Borové.