(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Timochin
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Źródła) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
+ | {{VerifyLevel |level=0i}} | ||
{{InfoboxMeteorite | {{InfoboxMeteorite | ||
| nazwa = Timochin | | nazwa = Timochin | ||
Linia 5: | Linia 6: | ||
| opis = Meteoryt Timochin (reprodukcja z Заварицний (1952)) | | opis = Meteoryt Timochin (reprodukcja z Заварицний (1952)) | ||
| klasa = Spadek | | klasa = Spadek | ||
+ | | mbclass = fall | ||
| metbull = 24004 | | metbull = 24004 | ||
| lokalizacja = Rosja | | lokalizacja = Rosja | ||
Linia 14: | Linia 16: | ||
| synonimy = w NHM Cat: '''Iuknov''', '''Juchnow''', '''Timochina''', '''Timokhina''', '''Timoschin'''; po rosyjsku: Тимохина; u Buchnera: Smolensk<ref name="Smolensk">nazwa [[Smolensk]] pojawia się jeszcze u Buchnera (1861) jako synonim nazwy meteorytu [[Slobodka]]</ref> | | synonimy = w NHM Cat: '''Iuknov''', '''Juchnow''', '''Timochina''', '''Timokhina''', '''Timoschin'''; po rosyjsku: Тимохина; u Buchnera: Smolensk<ref name="Smolensk">nazwa [[Smolensk]] pojawia się jeszcze u Buchnera (1861) jako synonim nazwy meteorytu [[Slobodka]]</ref> | ||
}} | }} | ||
- | Spadek 25 marca 1807 roku<ref name="data"></ref> w [[Rosja|Rosji]] (chondryt zwyczajny H5, TKW 65,5 kg). | + | Spadek pojedynczego, bardzo dużego okazu meteorytu 25 marca 1807 roku<ref name="data"></ref> (środa) w [[Rosja|Rosji]] (chondryt zwyczajny H5, TKW 65,5 kg). |
;Za portalem meteorite.narod.ru (Goebel 1867) | ;Za portalem meteorite.narod.ru (Goebel 1867) | ||
:O spadku meteorytu Timochin wiemy bardzo niewiele. | :O spadku meteorytu Timochin wiemy bardzo niewiele. | ||
- | :Meteoryt spadł około godz. 15 25 marca 1807 roku (środa) w obwodzie kałuskim (dawniej gubernia smoleńska) we wsi Timochin (''Тимохин''), rejon Juchnowski. Początkowo okaz ważył 65,5 kg (wg Goebel (1867) okaz ważył 4 pudy<ref name="pud">'''pud''' (ros. ''пуд'') – rosyjska jednostka wagi = 16,38 kg; Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pud Pud]</ref> = 160 rosyjskich funtów, co daje 65,52 kg) (obecnie jego waga wynosi 48,5 kg). Spadek meteorytu był obserwowany przez dwóch chłopów, którzy usłyszeli huk, jak grzmot podczas burzy. Meteoryt spadł na pole i | + | :Meteoryt spadł około godz. 15 25 marca 1807 roku (środa) w obwodzie kałuskim (dawniej gubernia smoleńska) we wsi Timochin (''Тимохин''), rejon Juchnowski. Początkowo okaz ważył 65,5 kg (wg Goebel (1867) okaz ważył 4 pudy<ref name="pud">'''pud''' (ros. ''пуд'') – rosyjska jednostka wagi = 16,38 kg; patrz → [[Dawne jednostki miar i wag]]; Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pud Pud]</ref> = 160 rosyjskich funtów, co daje 65,52 kg) (obecnie jego waga wynosi 48,5 kg). Spadek meteorytu był obserwowany przez dwóch chłopów, którzy usłyszeli huk, jak grzmot podczas burzy. Meteoryt spadł na pole i wbił się w ziemię na pół arszyna („''пол аршина''”, tzn. około 35-40 cm)<ref>'''arszyn''' (ros. ''аршин'') – dawna rosyjska jednostka długości będąca sumą długości łokcia i stopy, wynosiła ok. 70-80 cm; patrz → [[Dawne jednostki miar i wag]]; Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Arszyn Arszyn]</ref>. Tego samego roku meteoryt trafił do zbiorów Akademii Nauk, gdzie jest do dziś. |
- | :Meteoryt ma bardzo ciekawy kształt, przypominający ogromny kryształ – jakby dwunastościan rombowy. Interesująca jest również widoczna w meteorycie cienka blacha niklowo-żelazna, o grubości od 1 do 1,5 mm ciągnąca się przez cały blok meteorytu, dzieląc go na dwie nierówne części, równolegle do przekątnej płaszczyzn rombu<ref>podobne | + | :Meteoryt ma bardzo ciekawy kształt, przypominający ogromny kryształ – jakby dwunastościan rombowy. Interesująca jest również widoczna w meteorycie cienka blacha niklowo-żelazna, o grubości od 1 do 1,5 mm ciągnąca się przez cały blok meteorytu, dzieląc go na dwie nierówne części, równolegle do przekątnej płaszczyzn rombu<ref>podobne „blachy” metalu występują w niektórych okazach meteorytów [[Pułtusk]] i El Hammami – występowanie takiej blachy widać na przykład na okazie [http://www.artmet-meteoryty.pl/en/sklep/meteoryty/szczeguly.php?pokaz=84 1510 g] znalezionym przez Łukasza Smułę</ref>. |
+ | == Kolekcje == | ||
Fragmenty meteorytu Timochin w największych kolekcjach: | Fragmenty meteorytu Timochin w największych kolekcjach: | ||
Linia 47: | Linia 50: | ||
:{| style="width:800px" | :{| style="width:800px" | ||
|[[Grafika:Timochin_(Chladni_1819).jpg|200px|thumb|left|Chladni (1819), s. 280-281]] | |[[Grafika:Timochin_(Chladni_1819).jpg|200px|thumb|left|Chladni (1819), s. 280-281]] | ||
- | |Powołania na ''AnP'' | + | |Powołania na Gilbert (1808b, ''{{!AnP}}'', s. 213-214) i Klaproth (1809, s. 210-211). |
|} | |} | ||
Linia 85: | Linia 88: | ||
współrzędne wg Meteoritical Bulletin i Kesselmeyera (1861) | współrzędne wg Meteoritical Bulletin i Kesselmeyera (1861) | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
+ | |||
+ | '''Juchnow''' (ros. ''Юхнов''). | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
+ | |||
+ | === Mapy === | ||
== Galerie == | == Galerie == | ||
Linia 92: | Linia 99: | ||
Meteoryt Timochin | Meteoryt Timochin | ||
<gallery caption="" widths="200px" heights="160px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="160px" perrow="3"> | ||
- | File:Schreibers_1820_(Tab-vii).jpg|Przekrój meteorytu Timochin (źródło: Schreibers 1820) | + | File:Schreibers_1820_(Tab-vii).jpg|Przekrój meteorytu Timochin (źródło: [[Schreibers (1820)|Schreibers 1820]]) |
</gallery> | </gallery> | ||
+ | |||
+ | <br clear="all"/> | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | |||
- | |||
- | |||
- | |||
* {{Bloede (1848) |page=1-2}} | * {{Bloede (1848) |page=1-2}} | ||
Linia 105: | Linia 110: | ||
* {{Buchner (1861)}} | * {{Buchner (1861)}} | ||
- | * {{Chladni (1819 Wien) | page=280-281}} | + | * {{Chladni (1819 Wien) |page=280-281}} |
+ | |||
+ | * Gilbert Ludwig Wilhelm, (1807), '''Zeitungsnachricht von einem Meteorsteine, der in Russland hereb gefallen ist. (Aus einem Schreiben, Petersburg den 18ten Julius, im Hamburger unparteiischen Corresp., 1807, No. 126.)''', ''Annalen der Physik'', Bd. 26, 1807, s. 238-239. Plik {{Djvu|Gilbert_1807_(AnP_26).djvu|DjVu}}. | ||
+ | |||
+ | * Gilbert Ludwig Wilhelm<ref>wg Koblitza autorami artykułu są: Busse F.G. i Amoretti C.</ref>, (1808a), '''Einige Nachrichten von den drei neuesten Steinregen, und von drei Meteorsteinen aus Russland''', ''{{!AnP}}'', Bd. 29, 1808, s. 207-214.<ref>o meteorytach: [[Stannern]], [[Timochin]], '''Weston'''; spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5110 Borgo San Donino]''' 19 kwietnia 1808 roku we Włoszech, chondryt zwyczajny LL6, TKW 1676 g; spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=7718 Doroninsk]''' (syn. Irkutsk) 6 kwietnia 1805 roku w Rosji, chondryt zwyczajny H5-7, TKW 3,89 kg</ref> Meteoryt [[Timochin]]. Plik {{Djvu|Gilbert_1808a_(AnP_29).djvu|DjVu}}. | ||
* {{Goebel (1867) |page=241-242}} | * {{Goebel (1867) |page=241-242}} | ||
- | * {{Kesselmeyer (1861) | page=373, 425}} | + | * {{Kesselmeyer (1861) |page=373, 425}} |
* Klaproth Martin Heinrich, (1808), '''Vermischte chemische Notizen''', ''Journal für die Chemie, Physik und Mineralogie'', Bd. 7, 1808, s. 198-201. Plik [http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b618719 PDF]. | * Klaproth Martin Heinrich, (1808), '''Vermischte chemische Notizen''', ''Journal für die Chemie, Physik und Mineralogie'', Bd. 7, 1808, s. 198-201. Plik [http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b618719 PDF]. | ||
Linia 123: | Linia 132: | ||
* {{Заварицний (1952)}} | * {{Заварицний (1952)}} | ||
- | {{Koblitz References | 1=After detonations, a stone of about 65.5kg was seen to fall, L.W.Gilbert, Ann. Phys., 1807, 26, p.238, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.481. Listed, L.G.Kvasha and A.Ya.Skripnik, Meteoritika, 1978, 37, p.204. Analysis, 27.64% total Fe, V.Y.Kharitonova, Meteoritika, 1972, 31, p.116. Olivine Fa20, B.Mason, GCA, 1963, 27, p.1011. Al-26 data, G.F.Herzog and E.Anders, GCA, 1971, 35, p.605. Hg abundance, N.A.Ozerova et al., GCA, 1973, 37, p.569. Mobile trace element data, D.W.Lingner et al., GCA, 1987, 51, p.727. TL data, M.Haq et al., GCA, 1988, 52, p.1679. Measurement of short-lived cosmogenic nuclides, S.Vogt et al., Meteoritics, 1991, 26, p.403 (abs.). Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Determination of bulk density, S.L.Wilkison and M.S.Robinson, MAPS, 2000, 35, p.1203. Magnetic susceptibility, P.Rochette et al., MAPS, 2003, 38, p.251.}} | + | {{Koblitz References |1=After detonations, a stone of about 65.5kg was seen to fall, L.W.Gilbert, Ann. Phys., 1807, 26, p.238, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.481. Listed, L.G.Kvasha and A.Ya.Skripnik, Meteoritika, 1978, 37, p.204. Analysis, 27.64% total Fe, V.Y.Kharitonova, Meteoritika, 1972, 31, p.116. Olivine Fa20, B.Mason, GCA, 1963, 27, p.1011. Al-26 data, G.F.Herzog and E.Anders, GCA, 1971, 35, p.605. Hg abundance, N.A.Ozerova et al., GCA, 1973, 37, p.569. Mobile trace element data, D.W.Lingner et al., GCA, 1987, 51, p.727. TL data, M.Haq et al., GCA, 1988, 52, p.1679. Measurement of short-lived cosmogenic nuclides, S.Vogt et al., Meteoritics, 1991, 26, p.403 (abs.). Bulk density and porosity, M.Terho et al., Studia Geophysica et Geodaedica, 1993, 37, p.65; see also, D.T.Britt and G.J.Consolmagno, MAPS, 2003, 38, p.1161. Determination of bulk density, S.L.Wilkison and M.S.Robinson, MAPS, 2000, 35, p.1203. Magnetic susceptibility, P.Rochette et al., MAPS, 2003, 38, p.251.}} |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 129: | Linia 138: | ||
* meteoryt [[Slobodka]] | * meteoryt [[Slobodka]] | ||
+ | |||
+ | * [[Dawne jednostki miar i wag]] | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
Linia 135: | Linia 146: | ||
* '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=24004 Timochin] | * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=24004 Timochin] | ||
- | * | + | * {{MoscowVernadskyIG |id=11022 |name=Тимохина}} |
* meteorite.narodu.ru – [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] {{SeparatorBull}} [http://www.meteorite.narod.ru/proba/stati/stati74.htm#Timokhina Timokhina] | * meteorite.narodu.ru – [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] {{SeparatorBull}} [http://www.meteorite.narod.ru/proba/stati/stati74.htm#Timokhina Timokhina] | ||
Linia 145: | Linia 156: | ||
* Buchner 1861 | * Buchner 1861 | ||
+ | * mapy | ||
* u Goebel powołanie na Muchin 1819 | * u Goebel powołanie na Muchin 1819 | ||
+ | * ''Hamb. Corresp.'' | ||
+ | |||
[[Category:Poza granicami Polski]] | [[Category:Poza granicami Polski]] | ||
[[Category:Rosja]] | [[Category:Rosja]] |
Wersja z 23:38, 27 mar 2015
Timochin → | |
Meteoryt Timochin (reprodukcja z Заварицний (1952))
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Rosja |
Położenie[1] | 54°42'N, 35°12'E |
Data | 25 marca 1807 r.[2], 15:00 (środa) |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny H5 |
Masa | 65,5 kg(!) (4 pudy)[3] |
Liczba okazów | jeden okaz |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Iuknov, Juchnow, Timochina, Timokhina, Timoschin; po rosyjsku: Тимохина; u Buchnera: Smolensk[4] |
Spadek pojedynczego, bardzo dużego okazu meteorytu 25 marca 1807 roku[2] (środa) w Rosji (chondryt zwyczajny H5, TKW 65,5 kg).
- Za portalem meteorite.narod.ru (Goebel 1867)
- O spadku meteorytu Timochin wiemy bardzo niewiele.
- Meteoryt spadł około godz. 15 25 marca 1807 roku (środa) w obwodzie kałuskim (dawniej gubernia smoleńska) we wsi Timochin (Тимохин), rejon Juchnowski. Początkowo okaz ważył 65,5 kg (wg Goebel (1867) okaz ważył 4 pudy[3] = 160 rosyjskich funtów, co daje 65,52 kg) (obecnie jego waga wynosi 48,5 kg). Spadek meteorytu był obserwowany przez dwóch chłopów, którzy usłyszeli huk, jak grzmot podczas burzy. Meteoryt spadł na pole i wbił się w ziemię na pół arszyna („пол аршина”, tzn. około 35-40 cm)[5]. Tego samego roku meteoryt trafił do zbiorów Akademii Nauk, gdzie jest do dziś.
- Meteoryt ma bardzo ciekawy kształt, przypominający ogromny kryształ – jakby dwunastościan rombowy. Interesująca jest również widoczna w meteorycie cienka blacha niklowo-żelazna, o grubości od 1 do 1,5 mm ciągnąca się przez cały blok meteorytu, dzieląc go na dwie nierówne części, równolegle do przekątnej płaszczyzn rombu[6].
Kolekcje
Fragmenty meteorytu Timochin w największych kolekcjach:
zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)Moscow, Acad. Sci. 48,6 kg main mass Kharkov, Mus. Gorkii Univ. 2384 g London, Nat. Hist. Mus. 280 g Berlin, Mus. Naturk., Humboldt Univ. 229 g Vienna, Naturhist. Mus. 142 g (…)
Brak w zbiorach polskich.
Źródła
Chladni (1819) (s. 280-281)
Powołania na Gilbert (1808b, Annalen der Physik, s. 213-214) i Klaproth (1809, s. 210-211).
Kesselmeyer (1861) (s. 373, 425)
6. 1807 13. März Timochin (***)[7], Kreis Juchnow (54°48'N., 35°10'O.). Sp.-Gew.: 3,60-3,70[8] Gouv. Smolensk G.26.1807.238.[9] W. 1860.
441. 6 1807. 13. März Timochin, Kreis Juchnow; Gouv. Smolensk. Russland ungefähr
54°48'N.
35°10'O.C. 280.[10] Unter donnerndem Getöse 1 Stein von 140 (160) ℔, der nach Petersburg kam.
Buchner (1861)
Smolensk[4], 1807. s. Timochin.
Timochin (Juchnow), Russland 1807, März 13.
Hamb. Corresp. 1807. GA. 26, 238.[11] JdPhys. 1807, Mai 15. 1808, Jan. Scheerer GA. 29, 213 Klaproth Schw. J. 7, 198.[12] AdChim. 1809, Mai. GA. 333, 210. Klapr. 5, 254. BdM. 207. CFM. 280. vSch. 63 (Abb.) Pa. 80. Br. 77. G. Gose Ural 1, 75.
- Rozwinięcia skrótów → patrz Bibliografia/Buchner Otto
Lokalizacja
(J) Juchnow
współrzędne wg Meteoritical Bulletin i Kesselmeyera (1861)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Juchnow (ros. Юхнов).
Mapy
Galerie
Meteoryt Timochin
Przekrój meteorytu Timochin (źródło: Schreibers 1820) |
Bibliografia
- Bloede G. von (Blöde G. von), (1848), Tabelle über die in dem öffentlichen Museum zu St. Petersburg befindlichen Aerolithen und kurze Charakteristik derselben, so wie Angabe der hierüber vorhandenen Nachrichten, Bulletin de la Classe physico-mathématique de l'Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg, VI(1), 1848, s. 1-16, (s. 1-2).[13] Plik PDF.
- Buchner Otto, (1861), Versuch eines Quellenverzeichnisses zur Literatur über Meteoriten, w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 455-482. Plik PDF; plik DjVu.
- Chladni Ernst F.F., (1819), Ueber Feuer-Meteore, und über die mit denselben herabgefallenen Massen (O ognistych meteorach i o masach spadających z nimi) (Nebst zehn Steindrucktafeln und deren Erklärung von Carl von Schreibers), Wien 1819, ss. 434, (s. 280-281).[14][15] Plik PDF[16]; plik GoogleBooks; plik doi.
- Gilbert Ludwig Wilhelm, (1807), Zeitungsnachricht von einem Meteorsteine, der in Russland hereb gefallen ist. (Aus einem Schreiben, Petersburg den 18ten Julius, im Hamburger unparteiischen Corresp., 1807, No. 126.), Annalen der Physik, Bd. 26, 1807, s. 238-239. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Gilbert Ludwig Wilhelm[17], (1808a), Einige Nachrichten von den drei neuesten Steinregen, und von drei Meteorsteinen aus Russland, Annalen der Physik, Bd. 29, 1808, s. 207-214.[18] Meteoryt Timochin. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Goebel Adolph F. (Göbel Adolph Friedemann), (1867), 1. Kritische Übersicht der im Besitze der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften befindlichen Aërolithen. 2. Übersicht der in den Museen und Sammlungen von St. Petersburg vorhandenen Aërolithen. 3. Über Aërolithenfälle in Russland aus früheren Jahrhunderten, Bulletin de l'Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg, vol. 11, 1867, s. 222-282, 282-292, 527-555, (s. 241-242).[19][20] Plik DjVu.
- Kesselmeyer Paul August, (1861), Ueber den Ursprung der Meteorsteine. Tafel XII-XIV., w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 313-454, (s. 373, 425). Plik PDF; plik DjVu.
- Klaproth Martin Heinrich, (1808), Vermischte chemische Notizen, Journal für die Chemie, Physik und Mineralogie, Bd. 7, 1808, s. 198-201. Plik PDF.
- Klaproth Martin Heinrich, (1809), Bestandtheile des Smolensker Meteorsteins, nach der Analyse Klaproth's, Annalen der Physik, 3, Bd. 33, 1809, s. 210-211. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Morozewicz Józef, (1931), Części składowe meteorytów i Wykaz meteorytów spadłych na historycznych ziemiach polskich, w: Tschermak G., Becke F., Podręcznik mineralogji, wydanie polskie, Warszawa 1931, s. 806-816. Tam lista polskich meteorytów z uwzględnieniem granic przedrozbiorowych. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Schreibers Karl Franz von, (1820), Beyträge zur Geschichte und Kenntriss meteorischer Stein- und Metall-Massen, und der Erscheinungen, welche deren Niederfallen zu begleiten pflegen, Wien 1820 (ilustracje).[21] Plik DjVu; plik doi.
Przypisy
Zobacz również
- meteoryt Slobodka
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Timochin
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Timochin
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry of Russian Academу of Sciences (The Laboratory of Meteoritics; Moscow, Vernadsky Inst. Geochem.) – Институт геохимии и аналитической химии им. В.И. Вернадского Российской академии наук (Лаборатория метеоритики), ГЕОХИ РАН ● Тимохина ● [katalog → Явнель (1986)]
- meteorite.narodu.ru – Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР ● Timokhina
- Wikipedia – Arszyn ● Pud
- Wikipedia (RU) – Тимохина (метеорит)
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- Buchner 1861
- mapy
- u Goebel powołanie na Muchin 1819
- Hamb. Corresp.