(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Tauti
Z Wiki.Meteoritica.pl
Linia 9: | Linia 9: | ||
| mbclass = fall | | mbclass = fall | ||
| metbull = 23888 | | metbull = 23888 | ||
- | | lokalizacja = Cluj<ref name="Cluj">'''Cluj''' – obecnie ''Kluż-Napoka'' (rum. ''Cluj-Napoca''), dawniej niem. ''Klausenburg''</ref>, [[Rumunia]] | + | | lokalizacja = Tauti, Oradea, Romania (lub Cluj<ref name="Cluj">'''Cluj''' – obecnie ''Kluż-Napoka'' (rum. ''Cluj-Napoca''), dawniej niem. ''Klausenburg''</ref>, [[Rumunia]]) |
- | | położenie = 46°43'N, 23°30'E<ref name="coord">katalog muzeum w Budapeszcie wskazuje na inną miejscowość – | + | | położenie = 46°43'N, 23°30'E<ref name="coord">katalog muzeum w Budapeszcie wskazuje na inną miejscowość – ''Tauţ (Arad)'' (46°43'N, 21°55'E)</ref> |
| data = lipiec lub sierpień 1937 roku | | data = lipiec lub sierpień 1937 roku | ||
| typ = chondryt zwyczajny L6 | | typ = chondryt zwyczajny L6 | ||
- | | masa = 21 kg | + | | masa = ~21 kg |
| liczba = 3 okazy | | liczba = 3 okazy | ||
| uwagi = | | uwagi = | ||
| cechy = stopień szokowy S3 | | cechy = stopień szokowy S3 | ||
- | | synonimy = po rumuńsku: | + | | synonimy = po rumuńsku: Tauţ, Tăuţi |
}} | }} | ||
- | Mało znany spadek. W Meteoritical Bulletin Database jest tylko krótka, intrygująca informacja: | + | Mało znany spadek. W lipcu lub sierpniu 1937 roku obserwowano w [[Rumunia|Rumunii]] jasny bolid, któremu towarzyszyły trzy eksplozje. W okolicy miejscowości ''Tauti'' spadł 20 kilogramowy okaz, a 6 km dalej na południe, w okolicy ''Gura Suvelului'' spadły jeszcze dwa okazy o wagach po około 0,5 kg. W Meteoritical Bulletin Database jest tylko krótka, intrygująca informacja (Grady 2000): |
{{BQuote-begin |max-width=400px}} | {{BQuote-begin |max-width=400px}} | ||
After three explosions and a bright bolide, a 20 kg stone fell at Tauti and two other stones of about 0.5 kg each fell at Gura Suvelului, about 6 km south of Tauti. | After three explosions and a bright bolide, a 20 kg stone fell at Tauti and two other stones of about 0.5 kg each fell at Gura Suvelului, about 6 km south of Tauti. | ||
{{BQuote-end}} | {{BQuote-end}} | ||
- | Nie ma też w katalogach jednomyślności o jaką miejscowość '''Tauti''' chodzi. W katalogu Grady (2000) wskazana jest miejscowość ''Tăuţi, Cluj'', natomiast katalog muzeum w Budapeszcie wskazuje miejscowość ''Tauţ, Arad''! | + | Nie ma też w katalogach jednomyślności o jaką miejscowość '''Tauti''' chodzi. W katalogu Grady (2000) wskazana jest miejscowość ''Tăuţi, Cluj'' (węg. ''Kolozstótfalu''), natomiast katalog muzeum w Budapeszcie (oraz Lüttge-Pop et al. 2013) wskazuje miejscowość ''Tauţ, Arad'' (węg. ''Feltót'')! W katalogu Grady podano „Tauti, Oradea, Romania”, ale już zawarte tam współrzędne wskazują na miejscowość w prowincji Cluj. Natomiast druga z miejscowości – ''Tauţ, Arad'', leży bliżej miasta Oradea (jest jeszcze trzecia miejscowość → [[#Lokalizacja|patrz dalej]]). |
+ | |||
+ | Dotarcie do publikacji Savu (1959) i/lub odszukanie na mapach miejsca o nazwie '''''Gura Suvelului''''' powinno pomóc w poprawnej identyfikacji rzeczywistego miejsca spadku meteorytów. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Spadek podobny do polskiego meteorytu [[Schellin (Skalin)]]. | ||
=== Kolekcje === | === Kolekcje === | ||
- | + | Fragmenty meteorytu Tauti w kolekcjach (Koblitz MetBase): | |
:{| {{Koblitz Repository}} | :{| {{Koblitz Repository}} | ||
! Zbiór !! waga okazów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi | ! Zbiór !! waga okazów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi | ||
|- | |- | ||
- | | Oradea, Nat. Sci. Mus. || 80,4 g || [min. weight] | + | | Oradea, Nat. Sci. Mus.<ref>Universitatea din Oradea, Romania</ref> || 80,4 g || [min. weight] |
|- | |- | ||
| Paris, Mus. d'Hist. Nat. || 11,0 g || | | Paris, Mus. d'Hist. Nat. || 11,0 g || | ||
Linia 41: | Linia 46: | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
+ | Pomimo, że meteoryt spadł niedawno, zachowało się bardzo mało jego fragmentów! | ||
+ | |||
+ | <br clear="all"/> | ||
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
Linia 49: | Linia 57: | ||
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Romania-MM.kml | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Romania-MM.kml | ||
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Tauti-fit.kml | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Tauti-fit.kml | ||
- | | lat = 46. | + | | lat = 46.5 |
- | | lon = | + | | lon = 22.75 |
- | | zoom = | + | | zoom = 9 |
| type = map | | type = map | ||
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
- | (G) Gura Suvelului, (T) Tauti | + | (G) Gura Suvelului, (O) Oradea, (T) Tauti (x3) |
{{GEIcon-Museum}} | {{GEIcon-Museum}} | ||
Muzeum w Cluj-Napoca | Muzeum w Cluj-Napoca | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
- | Katalogi wskazują na dwie różne lokalizacje miejscowości o nazwie '''Tauti''': '''''Tauţ (Arad)''''' i '''''Tăuţi (Cluj)'''''. | + | Katalogi wskazują na dwie różne lokalizacje miejscowości o nazwie '''Tauti''': '''''Tauţ (Arad)''''' (węg. ''Feltót'') i '''''Tăuţi (Cluj)''''' (węg. ''Kolozstótfalu''). Jest jeszcze jedna miejscowość, leżąca najbliżej ''Oradea'', w okręgu Bihor<ref>stolicą okręgu Bihor jest ''Oradea''</ref> – '''''Tăut (Bihor)''''' (węg. ''Feketetót''). |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
+ | |||
+ | === Mapy === | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
Linia 70: | Linia 80: | ||
* {{Koblitz MetBase}} | * {{Koblitz MetBase}} | ||
- | * + | + | * +Lüttge-Pop Dana, Andrei Razvan A., Har Nicolae, (2013), '''Historical Romanian meteorites: emendations of official catalogue records''', ''Studia UBB Geologia'', 58(2), 2013, s. 41-45. Plik [http://scholarcommons.usf.edu/geologia/vol58/iss2/art5/ PDF]. |
+ | * +Savu H., (1959), '''Meteoritul pietros de la Tauti (1937) (''The stony meteorite from Tauti (1937)'')''', ''Studii şi Cercetări de Geologie'', 4, Ed. Acad. R.P.R., Bucureşti, 1959, s. 273-280.<ref>artykuł po rumuńsku</ref> | ||
{{Koblitz References |1=After three explosions and a bright bolide, a 20kg stone fell at Tauti and two other stones of about 0.5kg each fell at Gura Suvelului, about 6 km S of Tauti, H.Savu, Studii si cercet. Geol., 1959, 2, p.272, Met. Bull. 56, Meteoritics, 1979, 14, p.170, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.343. Brief description and analysis, Y.Miura et al., Papers 19th Symp. Ant. Met., NIPR Tokyo, 1994, p.5. Type and shock classification, mineral and bulk chemical analysis, olivine Fa24, pyroxene Fs20, Y.Miura et al., Proc. NIPR Symp. Ant. Met., 1995, (8), p.153.}} | {{Koblitz References |1=After three explosions and a bright bolide, a 20kg stone fell at Tauti and two other stones of about 0.5kg each fell at Gura Suvelului, about 6 km S of Tauti, H.Savu, Studii si cercet. Geol., 1959, 2, p.272, Met. Bull. 56, Meteoritics, 1979, 14, p.170, A.L.Graham et al., Cat. Met., 1985, p.343. Brief description and analysis, Y.Miura et al., Papers 19th Symp. Ant. Met., NIPR Tokyo, 1994, p.5. Type and shock classification, mineral and bulk chemical analysis, olivine Fa24, pyroxene Fs20, Y.Miura et al., Proc. NIPR Symp. Ant. Met., 1995, (8), p.153.}} | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 78: | Linia 89: | ||
* meteoryt [[Mocs]] | * meteoryt [[Mocs]] | ||
+ | * meteoryt [[Schellin (Skalin)]] | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
Linia 88: | Linia 100: | ||
* cluj.com – [http://cluj.com/locatii/muzeul-de-mineralogie-cluj/ Muzeul de Mineralogie Cluj] {{SeparatorBull}} [http://cluj.com/articole/descopera-clujul-singura-colectie-de-meteoriti-din-romania/ Descopera Clujul: SINGURA COLECTIE DE METEORITI DIN ROMANIA] | * cluj.com – [http://cluj.com/locatii/muzeul-de-mineralogie-cluj/ Muzeul de Mineralogie Cluj] {{SeparatorBull}} [http://cluj.com/articole/descopera-clujul-singura-colectie-de-meteoriti-din-romania/ Descopera Clujul: SINGURA COLECTIE DE METEORITI DIN ROMANIA] | ||
- | * Wikipedia (RO) – [http://ro.wikipedia.org/wiki/Tăuţi,_Cluj Tăuţi, Cluj] {{SeparatorBull}} [http://ro.wikipedia.org/wiki/Tauţ,_Arad Tauţ, Arad] | + | * Wikipedia (RO) – [http://ro.wikipedia.org/wiki/Tăuţi,_Cluj Tăuţi, Cluj] {{SeparatorBull}} [http://ro.wikipedia.org/wiki/Tauţ,_Arad Tauţ, Arad] {{SeparatorBull}} [http://ro.wikipedia.org/wiki/Tăut,_Bihor Tăut, Bihor] |
{{Co jeszcze na stronę}} | {{Co jeszcze na stronę}} | ||
- | * publikacja Savu | + | * publikacja Savu, mapy |
[[Category:Poza granicami Polski]] | [[Category:Poza granicami Polski]] | ||
[[Category:Rumunia]] | [[Category:Rumunia]] | ||
[[Category:Warto szukać]] | [[Category:Warto szukać]] |
Wersja z 22:55, 3 sty 2016
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Tauti → | |
Spadek | |
Lokalizacja | Tauti, Oradea, Romania (lub Cluj[1], Rumunia) |
Położenie[3] | 46°43'N, 23°30'E[2] |
Data | lipiec lub sierpień 1937 roku |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny L6 |
Masa | ~21 kg |
Liczba okazów | 3 okazy |
Cechy | stopień szokowy S3 |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
po rumuńsku: Tauţ, Tăuţi |
Mało znany spadek. W lipcu lub sierpniu 1937 roku obserwowano w Rumunii jasny bolid, któremu towarzyszyły trzy eksplozje. W okolicy miejscowości Tauti spadł 20 kilogramowy okaz, a 6 km dalej na południe, w okolicy Gura Suvelului spadły jeszcze dwa okazy o wagach po około 0,5 kg. W Meteoritical Bulletin Database jest tylko krótka, intrygująca informacja (Grady 2000):
After three explosions and a bright bolide, a 20 kg stone fell at Tauti and two other stones of about 0.5 kg each fell at Gura Suvelului, about 6 km south of Tauti.
Nie ma też w katalogach jednomyślności o jaką miejscowość Tauti chodzi. W katalogu Grady (2000) wskazana jest miejscowość Tăuţi, Cluj (węg. Kolozstótfalu), natomiast katalog muzeum w Budapeszcie (oraz Lüttge-Pop et al. 2013) wskazuje miejscowość Tauţ, Arad (węg. Feltót)! W katalogu Grady podano „Tauti, Oradea, Romania”, ale już zawarte tam współrzędne wskazują na miejscowość w prowincji Cluj. Natomiast druga z miejscowości – Tauţ, Arad, leży bliżej miasta Oradea (jest jeszcze trzecia miejscowość → patrz dalej).
Dotarcie do publikacji Savu (1959) i/lub odszukanie na mapach miejsca o nazwie Gura Suvelului powinno pomóc w poprawnej identyfikacji rzeczywistego miejsca spadku meteorytów.
Spadek podobny do polskiego meteorytu Schellin (Skalin).
Kolekcje
Fragmenty meteorytu Tauti w kolekcjach (Koblitz MetBase):
Zbiór waga okazów
(Koblitz MetBase)uwagi Oradea, Nat. Sci. Mus.[4] 80,4 g [min. weight] Paris, Mus. d'Hist. Nat. 11,0 g Cluj, Min. Mus. Univ.[5] specimen main mass: probably in private hands
Pomimo, że meteoryt spadł niedawno, zachowało się bardzo mało jego fragmentów!
Lokalizacja
(G) Gura Suvelului, (O) Oradea, (T) Tauti (x3)
Muzeum w Cluj-Napoca
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Katalogi wskazują na dwie różne lokalizacje miejscowości o nazwie Tauti: Tauţ (Arad) (węg. Feltót) i Tăuţi (Cluj) (węg. Kolozstótfalu). Jest jeszcze jedna miejscowość, leżąca najbliżej Oradea, w okręgu Bihor[6] – Tăut (Bihor) (węg. Feketetót).
Mapy
Bibliografia
- Grady Monica M., (2000), Catalogue of Meteorites. 5th Ed., Natural History Museum, Cambridge University Press, London, UK, 2000, (s. 485). ISBN 978-0521663038. Plik PDF.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- +Lüttge-Pop Dana, Andrei Razvan A., Har Nicolae, (2013), Historical Romanian meteorites: emendations of official catalogue records, Studia UBB Geologia, 58(2), 2013, s. 41-45. Plik PDF.
- +Savu H., (1959), Meteoritul pietros de la Tauti (1937) (The stony meteorite from Tauti (1937)), Studii şi Cercetări de Geologie, 4, Ed. Acad. R.P.R., Bucureşti, 1959, s. 273-280.[7]
Przypisy
Zobacz również
- meteoryt Mocs
- meteoryt Schellin (Skalin)
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Tauti
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Tauti
- Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Babeș-Bolyai w Cluj-Napoca, Rumunia (Museum of Mineralogy, Babeș-Bolyai University, Cluj-Napoca; Cluj, Min. Mus. Univ.) – Muzeul de Mineralogie Universitatea Babeș-Bolyai din Cluj ● Colectia de meteoriti ● fotogaleria: Dan Uza ● [katalogi → Koch (1885); Bedelean (1979)]
- Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie (Hungarian Natural History Museum, Budapest; Budapest, Nat. Mus.) – Magyar Természettudományi Múzeum Budapest ●
Katalog Tokody (1951) ● Meteorites in the Carpatian Basin (english); Kárpát-medencei meteoritok (hungarian)● [katalog → Ravasz (1969)] - cluj.com – Muzeul de Mineralogie Cluj ● Descopera Clujul: SINGURA COLECTIE DE METEORITI DIN ROMANIA
- Wikipedia (RO) – Tăuţi, Cluj ● Tauţ, Arad ● Tăut, Bihor
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- publikacja Savu, mapy