PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Opole 1716

Z Wiki.Meteoritica.pl

1i

Super jasna Perseida?

Źródło informacji (rękopis sprzedawany na aukcji na portalu Allegro.pl)

Doniesienie z 10 sierpnia 1716 (?) roku (poniedziałek), w dzień św. Wawrzyńca[1], o bolidzie nad Opolem.


Źródło informacji (rękopis sprzedawany na aukcji na portalu Allegro.pl).
Według źródła (pisownia oryginalna; [..] – tekst niewidoczny [domyślny]):

«

1716

[W] dzień S: Wawrzynca[1] przed 9 godzyną w wieczor
ludzie przed śieniami śiedzieli. spadła Kula
[promie]nista z nieba od zachodu słońca, a była iak
[..]rtel wielka, lećiała nisko nad miastę. ludzie
[..] się polękali iz na nich spadnie. ale lećiała
[..] gosławską Broną[2] na schod słonca a
[czło]wiek zwał się Rudła wten czas prowadził
[..] ze strzelecz nad nim leciała prawie był prz[y grucicach][3]
od strachu on i woły na siemię upadły

»


Nie można wykluczyć, że w rękopisie błędnie podano rok? Przeglądając katalog Grega (1861), znajdujemy informację o bolidzie obserwowanym nad środkową częścią Europy, ale rok później – 10 sierpnia 1717 roku oraz inne, równie ciekawe, doniesienie z 1717 roku!

Greg (1861)

Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c.
1717.?  ? Hungary … … … aërolitic fall; Poggendorff, iv. 1854, p. 33.[4] Hungary; probably only the meteor of August 10, seen in Bohemia, Hungary, Prussia, &c. The Reports of the British Association of 1849, state that a stone fell, but this does not seem to be correct.
1717. Aug. 10 Schleswig; Bohemia … … … fireball.

O bolidzie 10 sierpnia 1717 roku pisali również: Chladni (1819) i Pokrzywnicki (1960). Ten drugi powołuje się na pierwotne źródło informacji Arnd (1717) oraz sugeruje, że mogła to być bardzo jasna Perseida.

Hipoteza, że była to bardzo jasna Perseida wydaję się prawdopodobna. W 2015 roku kamery Polskiej Sieci Bolidowej (PKiM) zarejestrowały w nocy z 10 na 11 sierpnia o godz. 01:47 UT bolid o jasności aż –10m należący do roju Perseid![5] (facebook: Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN)[6]


W październiku 2017 roku wikitariusz Zdzisław Niedbałka przysłał komentarz:

«

Odnośnie „gosławską Broną”. Raczej chodzi o pola gosławickie. Obecnie teren Opola dzielnica Kolonia Gosławicka. Droga Strzelce Opolski-Opole biegła lekko na północ od obecnej trasy, a częściowo się z obecną pokrywała. Leciał więc lekko na południowy wschód.

»



Źródła

Chladni (1819)

«

1717, den 10. August, Abends um 8 ½ Uhr, in Schlesien, Pohlen, Preußen, Ungarn, in der Lausitz, u. f. w. eine Feuerkugel, nach O. gehend, zersprang, ließ einen Lichtstreifen, und an mehreren Orten einen Schwefelgeruch nach. Breßlauer Sammlungen, 1. Versuch, S. 157.

»


Boguslawski (1854)

«

1717 und 1740. Steine an der Donau (ib.)[7].

»


Pokrzywnicki (1960)

«

ROK 1717. Arnd, profesor gimnazjum w Toruniu, wspomina o bolidzie, który ukazał się nad Toruniem wieczorem 10 sierpnia 1717 roku. Biegł na południe [8][8]. Mógł być Perseidą.

»



Bibliografia

Fotografia rękopisu sprzedawanego na aukcji na portalu Allegro.pl.

  • +Arnd Johannes (Arndt Johannes), (1717), Eilfertige Nachricht von dem fliegenden, feurigen Drachen, welcher Anno 1717. den 10 Augusti bey angehendem Abend über Thorn gesehen worden entworfen von Johann Arnd, Prof. Gymn. Thor., Thorn 1717.
  • Boguslawski Georg von, (1854), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 1-155, (s. 33). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Chladni Ernst F.F., (1819), Ueber Feuer-Meteore, und über die mit denselben herabgefallenen Massen (O ognistych meteorach i o masach spadających z nimi) (Nebst zehn Steindrucktafeln und deren Erklärung von Carl von Schreibers), Wien 1819, ss. 434, (s. 106-107).[9][10] Plik PDF[11]; plik GoogleBooks; plik doi.
  • Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860[12], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120, (s. 56).[13] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 228).[14] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .

Przypisy

  1. ^ a b 10 sierpnia, dzień śmierci św. Wawrzyńca, jest obchodzony jako święto; również spadające meteory z roju Perseid nazywane są „łzami świętego Wawrzyńca”
  2. ^ „gosławską Broną” czy nad bramą na Gosławice, obecnie dzielnicą Opola (?)
  3. ^ odczytu dokonał wikitariusz Zdzisław Niedbałka (informacja: FB); to dzisiejsza dzielnica Opola Grudzice, wylot na Strzelce Opolskie
  4. ^ Boguslawski (1854)
  5. ^ jasność Księżyca w pełni: –12,7m; patrz → Bolidy (typy) Jasności bolidów
  6. ^ inf. Paweł Zaręba (PKiM, PTMet)
  7. ^ ibidem (Rep. of the Brit. Ass. f. 1850); chodzi o: B.A.A.S., (1850), A Catalogue of Observations of Luminous Meteors; continued from the Reports of the British Association for 1848, Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 19th Meeting (1849), London 1850, s. 1-53, plik DjVu; tam: „1717 & 1740. On the Danube.”
  8. ^ Arnd (1717)
  9. ^ zawiera dodatek (katalog kolekcji w Wiedniu): Schreibers Karl Franz von, Anhang. Verzeichniss der Sammlung von Meteor-Massen, welche sich im k. k. Hof-Mineralien-Cabinette in Wien befindet. Vom Director von Schreibers, s. 425-434
  10. ^ cytowane w tytule 10 tablic (zehn Steindrucktafeln) to powołanie na: Schreibers Karl Franz von, (1820), Beyträge zur Geschichte und Kenntriss meteorischer…
  11. ^ na kopii egzemplarza z biblioteki Harvard University na końcu znajdują się odręczne notatki nieznanego autora!?
  12. ^ patrz → kategoria Bolidy historyczne
  13. ^ oraz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu
  14. ^ wszystkie części: cz. 1 – Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 2 – Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 3 – Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 4 – Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

Zobacz również

Linki zewnętrzne


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  • źródła Grega
Źródło „http://meteoritica.pl/index.php5/Opole_1716”
Osobiste