O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja z 19:15, 25 wrz 2022

Artefakty z i dla meteorytów.

W dawnych czasach, gdy do wyrobu broni i narzędzi rolniczych trzeba było potrzebne żelazo wytapiać w dymarkach i nie było to proste zadanie, znajdywane dziwne naturalne bryły żelaza nie mogły ujść uwadze ludzi. Znaleziona bryła była wielkim darem natury i oczywiście stawała się surowcem cennego metalu. Równie często z kosmicznymi kamieniami wiązano tajemnicze moce, idealne więc były również do wyrobu talizmanów, biżuterii i przedmiotów kultu. Wśród znalezisk archeologicznych znajduje się więc przedmioty wykonane z meteorytów, jak i dla meteorytów jako obiektów kultu.

Artefakty wykonane z meteorytu żelaznego Cape York^[1] opisuje Buchwald (1975). Mieszkańcy Grenlandii Inuici wykonywali z tego meteorytu wiele przedmiotów i narzędzi. Znane są również artefakty znalezionych w grobowcu Tutanchamona, są to różne narzędzia i elementy biżuterii wykonane z żelaza meteorytowego i Szkła Pustyni Libijskiej (woreczko.pl).

Bibliografia

• Buchwald Vagn Fabritius, (1975), Handbook of Iron Meteorites. Their History, Distribution, Composition, and Structure, University of California Press, Berkeley 1975. ISBN 0-520-02934-8.^[2] Pliki PDF.

• +Eliade Mircea, (1993), Kowale i alchemicy, Wyd. Fundacja ALETHEIA, Warszawa 1993, ss. 216, (rozdz. Meteoryty i metalurgia). ISBN 978-83-61182-05-4.

• +Farrington Oliver Cummings, (1900), The Worship and Folk-Lore of Meteorites, The Journal of American Folklore, 13(50), 1900, s. 199-208. Plik doi.

• Gurba Jan, (1966), Znalezisko przedmiotu wykonanego z meteorytu żelaznego, Z Otchłani Wieków, r. XXXII, z. 1, 1966, s. 72-73.

• +Karczemska Anna T., (2010), Meteoritic matter and materials manufacturing, Archives of Materials Science and Engineering, 2, 45, 2010, s. 114-119. Plik PDF.

• Kotowiecki Andrzej, (2003), Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego, materiały, II Seminarium Meteorytowe, 24-26 kwietnia, Olsztyn 2003, s. 55-64. Plik PDF.

• Kotowiecki Andrzej, (2004), Artifacts in Polish collections made of meteoritic iron, Meteoritics & Planetary Science, vol. 39(S8), 2004, s. A151-A156. Plik doi; plik aDs.

• Kotowiecki Andrzej, (2016), Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego, Meteoryt, 1, 2016, s. 18-22. Plik PDf.

• Kuryer Literacko-Naukowy, nr 5 (25 stycznia 1937), rocznik 14, s. 9. Meteoryt w ręku pierwotnego człowieka, Autor Dr J.G. Plik mLib.

• Piaskowski Jerzy, (1959), Metaloznawcze badania wyrobów żelaznych z okresu Halsztackiego i wczesnolateńskiego znalezionych na Śląsku, Przegląd Archeologiczny, tom XII, rocznik 34, 1959, Wrocław 1960, s. 124-135.

• Piaskowski Jerzy, (1960), Metaloznawcze badania wyrobów żelaznych z okresu halsztackiego i lateńskiego z Małopolski, Materiały Archeologiczne, 2, 1960, s. 197-224.

• Piaskowski Jerzy, (1960), An interesting example of early technology, Journal of the Iron and Steel Institute, 194, 1960, s. 336-340.

• Piaskowski Jerzy, (1980), Czy człowiek wykorzystywał żelazo meteorytowe?, Wszechświat, nr 2, 1980, s. 32-34. Plik DjVu
  Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
  .

• Piaskowski Jerzy, (1980), W sprawie żelaza „meteorytowego” i możliwości jego wytapiania przez człowieka, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, r. XXVIII, nr 1, 1980, s. 3-13. Plik DjVu
  Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
  .

• +Piaskowski Jerzy, (1982), A study of the origin of the ancient high-nickel iron generally regarded as meteoric, w: T.A. Wertime, S.F. Wertime (eds.), Early pyrotechnology: the evolution of the first fire-using industries, Smithsonian Institution Press, Washington D.C., 1982, s. 237-243.

• +Piaskowski Jerzy, (1988), The Earliest Iron in the World, PACT, 1988, s. 37-46.

• +Piaskowski Jerzy, (1992), Technical studies on high nickel irons with special references to the Indonesian Kris, Archeomaterials, 6, 1992, s. 35-52.

• Pokrzywnicki Jerzy, (1960-61), Weapons and other articles made from meteoritic iron, Bull. Soc. Amis Sci. Lettr. de Poznań, Sér. B, Livr. XVI, Poznań 1960, s. 251-277.

• Pokrzywnicki Jerzy, (1967), Syderyty w Polsce jako materiał do wyrobów zastępujących stal przemysłową, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, r. XV, nr 2, 1967, s. 367-368.

• Pokrzywnicki Jerzy, (1970), O starożytnych wyrobach z żelaza meteorytowego, Wiadomości Archeologiczne, tom XXXV, z. 3, 1970, s. 295-302.

• Socha Krzysztof, Suliga Ireneusz, Krawczyk Henryk, (2014), Meteoryty – najstarszy materiał do wytwarzania narzędzi żelaznych? (Meteorites – the oldest material for fabricating iron artifacts?), Acta Soc. Metheor. Polon., 5, 2014, s. 104-114. Plik ASMP.

• +WK, (2003), Zaskakujące rezultaty prywatnego śledztwa cieszynianina. Kosmiczna siekierka, Głos Ziemi Cieszyńskiej, 19, 2003, s. . Plik sLib.

• Woźniak Marek, (2021), Meteoryty żelazne – klasyfikacja w obrazach (Iron meteorites – classification in pictures), Acta Soc. Metheor. Polon., 12, 2021, s. 149-216 (abstrakt).^[3] Plik ASMP; Książka abstraktów.

• Zimmer G.F., (1916), The Use of Meteoric Iron by Primitive Man, Journal of the Iron and Steel Institute, 94, 1916, s. 306-356.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Art&Met – Meteoryty i Sztuka
• Art&Met – Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego
• Kotowiecki Andrzej, Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego
• woreczko.pl – Kair 2012

Pliki w kategorii „Artefakty”

W tej kategorii jest 15 plików z ogólnej liczby 15 plików.

Czestochowa Rakow I ... 277365 bajtów	Czestochowa Rakow I ... 404112 bajtów	Czestochowa Rakow I.jpg 779590 bajtów	Czestochowa Rakow II... 756110 bajtów
Elbogen (Buchwald 19... 599784 bajty	Elbogen (Schreibers ... 406215 bajtów	Jezierzyce Małe (Ko... 553202 bajty	Medal (Campo del Cie... 203538 bajtów
Pułtusk (Wszechświ... 356252 bajty	Pułtusk (encykloped... 185513 bajtów	Trepcza (Dorota Męk... 74637 bajtów	Trepcza (Kotowiecki ... 496014 bajtów
Trepcza - relikwia (... 263044 bajty	Trepcza.jpg 93381 bajtów	Wietrzno-Bobrka.jpg 126938 bajtów