PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m
Linia 7: Linia 7:
  | pracownicy = kustosz kolekcji: dr Bartłomiej Kajdas; kolekcja geologiczna: Jolanta Gruza
  | pracownicy = kustosz kolekcji: dr Bartłomiej Kajdas; kolekcja geologiczna: Jolanta Gruza
  | kontakt = [mailto:bartlomiej.kajdas@uj.edu.pl bartlomiej.kajdas@uj.edu.pl]<br />tel. (12) 664 60 84
  | kontakt = [mailto:bartlomiej.kajdas@uj.edu.pl bartlomiej.kajdas@uj.edu.pl]<br />tel. (12) 664 60 84
-
  | wystawy = kolekcja meteorytów została utworzona na bazie zbiorów zlikwidowanego [[Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych UJ|Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych&nbsp;UJ]]; otwarcie Centrum dla zwiedzających przewidziano na pierwszą połowę 2021&nbsp;roku
+
  | wystawy = kolekcja meteorytów została utworzona na bazie zbiorów zlikwidowanego [[Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych UJ|Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych&nbsp;UJ]];<br />otwarcie Centrum dla zwiedzających przewidziano na pierwszą połowę 2021&nbsp;roku
  | KoblitzMetBase =
  | KoblitzMetBase =
}}
}}
Linia 19: Linia 19:
== Meteoryty ==
== Meteoryty ==
-
W kolekcji znajdują się m.in. fragmenty meteorytów: Allende{{MBD-record|name=Allende}}, [[Brahin]], Brenham{{MBD-record|name=Brenham}}, [[Elbogen]], Gao-Guenie, Gibeon{{MBD-record|name=Gibeon}}, Hainholz{{MBD-record|name=Hainholz}}, Isna, [[Jelica]], Krasnojarsk{{MBD-record|name=Krasnojarsk}}, [[Lixna]], [[Magura]], Mbale{{MBD-record|name=Mbale}}, [[Morasko]], Murchison{{MBD-record|name=Murchison}}, NWA 6725, Santa Catharina, Schönenberg, [[Seeläsgen (Przełazy)]], [[Stannern]] (prawdopodobnie), Toluca{{MBD-record|name=Toluca}}, [[Zaborzika]], [[Zakłodzie]].
+
W kolekcji znajdują się m.in. fragmenty meteorytów: Allende{{MBD-record|name=Allende}}, [[Brahin]], Brenham{{MBD-record|name=Brenham}}, [[Elbogen]], Gao-Guenie, Gibeon{{MBD-record|name=Gibeon}}, Hainholz{{MBD-record|name=Hainholz}}, Isna<ref>w zbiorze kilka fragmentów tego chondrytu węglistego CO3.7</ref>, [[Jelica]], Krasnojarsk{{MBD-record|name=Krasnojarsk}}, [[Lixna]], [[Magura]], Mbale{{MBD-record|name=Mbale}}, [[Morasko]], Murchison{{MBD-record|name=Murchison}}, NWA&nbsp;6725<ref>chondryt węglisty CM2; fragment od Marcina Cimały</ref>, Santa Catharina, [[Seeläsgen (Przełazy)]], Schönenberg<ref>spadek pojedynczego okazu (~8&nbsp;kg) chondrytu zwyczajnego L6 w&nbsp;1846 roku w&nbsp;[[Niemcy|Niemczech]]</ref>, [[Stannern]] (prawdopodobnie), Toluca{{MBD-record|name=Toluca}}, [[Zaborzika]], [[Zakłodzie]].
-
Okazy: [[Lixna]], [[Stannern]], [[Zaborzika]] (prawdopodobnie 116&nbsp;g) i [[Zakłodzie]] (99,58 g&nbsp;(sc)) nie były wymienione wcześniej w&nbsp;katalogach Pokrzywnickiego (1964) i&nbsp;Pilskiego (2001)!
+
Okazy: Brenham, [[Lixna]], [[Morasko]], Murchison, [[Stannern]], [[Zaborzika]] (prawdopodobnie 116&nbsp;g) i&nbsp;[[Zakłodzie]] (sc 99,58&nbsp;g) nie były wymienione wcześniej w&nbsp;katalogach Pokrzywnickiego (1964) i&nbsp;Pilskiego (2001)!
-
Ponadto w zbiorach licznie reprezentowane są meteoryty [[Łowicz]] ([[Łowicz/Okazy|ponad 20 okazów]]) i&nbsp;[[Pułtusk]] ([[Pułtusk/Największe okazy|ponad 50 okazów]]) (Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001).
+
Ponadto w zbiorach licznie reprezentowane są meteoryty '''[[Łowicz]]''' ([[Łowicz/Okazy|ponad 20 okazów]]) i&nbsp;'''[[Pułtusk]]''' ([[Pułtusk/Największe okazy|ponad 50 okazów]]) (Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001).
-
Oraz historyczne okazy/fragmenty przekazane do zbiorów przez [[Indeks nazwiskdawnych kolekcjonerów]] (wagi wg: Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001):
+
Oraz historyczne okazy/fragmenty przekazane do zbiorów przez [[Indeks nazwisk|dawnych kolekcjonerów]] (wagi wg: Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001):
-
* osiem okazów przekazanych do zbiorów PAU<ref name="PAU">'''PAU''' – [https://pl.wikipedia.org/wiki/Polska_Akademia_Umiejętności Polska Akademia Umiejętności w Krakowie]</ref> i Gabinetu Mineralogicznego UJ w 1878 roku przez krakowskiego kolekcjonera '''Ludwika Michałowskiego''' (1829-1899):
+
* osiem okazów przekazanych do zbiorów PAU<ref name="PAU">'''PAU''' – [https://pl.wikipedia.org/wiki/Polska_Akademia_Umiejętności Polska Akademia Umiejętności w&nbsp;Krakowie]</ref> i&nbsp;Gabinetu Mineralogicznego&nbsp;UJ w&nbsp;1878 roku przez krakowskiego kolekcjonera '''Ludwika Michałowskiego''' (1829-1899):
** '''Orgueil'''{{MBD-record|name=Orgueil}} – 15&nbsp;g&nbsp;(fp),
** '''Orgueil'''{{MBD-record|name=Orgueil}} – 15&nbsp;g&nbsp;(fp),
** '''Agen'''{{MBD-record|name=Agen}} – 1,6&nbsp;g&nbsp;(f+f),
** '''Agen'''{{MBD-record|name=Agen}} – 1,6&nbsp;g&nbsp;(f+f),
Linia 52: Linia 52:
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
 +
 +
* {{Koblitz MetBase}}
* {{Pilski (2001)}}
* {{Pilski (2001)}}

Wersja z 13:17, 20 lip 2020

0
Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Adres: Gronostajowa 5
30-387 Kraków
http://www.cep.uj.edu.pl/
Pracownicy: kustosz kolekcji: dr Bartłomiej Kajdas; kolekcja geologiczna: Jolanta Gruza
Kontakt: bartlomiej.kajdas@uj.edu.pl
tel. (12) 664 60 84
Wystawy/zbiory: kolekcja meteorytów została utworzona na bazie zbiorów zlikwidowanego Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych UJ;
otwarcie Centrum dla zwiedzających przewidziano na pierwszą połowę 2021 roku


Powołane do życia w 2016 roku Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego (CEP) jest jednostką dydaktyczno-naukową, w której zostały zebrane zbiory przyrodnicze przechowywane wcześniej w różnych jednostkach Uniwersytetu Jagiellońskiego: Instytucie Zoologii i Badań Biomedycznych (zbiory Muzeum Zoologicznego UJ oraz Muzeum Antropologicznego UJ), Instytucie Nauk Geologicznych (Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych UJ) i Instytucie Botaniki (Muzeum Paleobotaniczne UJ).

Powstałe z połączenia zbiory składają się z blisko 250 kolekcji zawierających łącznie około 20000 okazów skamieniałości, 16000 okazów mineralogicznych, kilkaset okazów petrograficznych oraz kilkadziesiąt kolekcji szlifów. W skład zbioru weszły również meteoryty, głównie z kolekcji Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych UJ.

Meteoryty

W kolekcji znajdują się m.in. fragmenty meteorytów: Allende[1], Brahin, Brenham[2], Elbogen, Gao-Guenie, Gibeon[3], Hainholz[4], Isna[5], Jelica, Krasnojarsk[6], Lixna, Magura, Mbale[7], Morasko, Murchison[8], NWA 6725[9], Santa Catharina, Seeläsgen (Przełazy), Schönenberg[10], Stannern (prawdopodobnie), Toluca[11], Zaborzika, Zakłodzie.

Okazy: Brenham, Lixna, Morasko, Murchison, Stannern, Zaborzika (prawdopodobnie 116 g) i Zakłodzie (sc 99,58 g) nie były wymienione wcześniej w katalogach Pokrzywnickiego (1964) i Pilskiego (2001)!

Ponadto w zbiorach licznie reprezentowane są meteoryty Łowicz (ponad 20 okazów) i Pułtusk (ponad 50 okazów) (Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001).


Oraz historyczne okazy/fragmenty przekazane do zbiorów przez dawnych kolekcjonerów (wagi wg: Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001):

  • osiem okazów przekazanych do zbiorów PAU[12] i Gabinetu Mineralogicznego UJ w 1878 roku przez krakowskiego kolekcjonera Ludwika Michałowskiego (1829-1899):
    • Orgueil[13] – 15 g (fp),
    • Agen[14] – 1,6 g (f+f),
    • Benares (a)[15] – 6,8 g (f),
    • Bishopville – 3,5 g (fp),
    • Knyahinya – 10,9 g (cs),
    • L’Aigle[16] – 5,2 g (f+f),
    • Parnallee – 4,37 g (fc),
    • Stannern (prawdopodobnie);
  • oraz fragmenty pallasytu Imilac[17] (34,5 g (cs), 23,0 g (cs)) i mezosyderytu Vaca Muerta[18] (56,9 g (f)) przekazane w 1871 roku przez Ignacego Domeykę.



Jesteśmy w kontakcie z kustoszem kolekcji CEP UJ panem Bartłomiejem Kajdasem i będziemy systematycznie uzupełniać inf. o meteorytach w Krakowie, które już niedługo będzie można podziwiać na planowanej wystawie!


Bibliografia

  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[19]

Przypisy

  1. ^ spadek meteorytu Allende 8 lutego 1969 roku w Meksyku; chondryt węglisty CV3, TKW 2 tony
  2. ^ meteoryt żelazno-kamienny Brenham, znalezisko z 1882 roku w USA; pallasyt PMG-an, TKW 4,3 tony
  3. ^ meteoryt żelazny Gibeon, znalezisko z 1836 roku w Namibii; typ IVA, TKW 26 ton; patrz → Rinne (1910)
  4. ^ meteoryt żelazno-kamienny Hainholz, znalezisko z 1856 roku w Niemczech; mezosyderyt MES-A4, TKW 16,5 kg
  5. ^ w zbiorze kilka fragmentów tego chondrytu węglistego CO3.7
  6. ^ meteoryt żelazno-kamienny Krasnojarsk (Красноярск, „żelazo Pallasa”, ang. Pallas iron, niem. Pallas-Eisen, ros. Палласово железо), znalezisko z 1749 roku w Rosji; pallasyt PMG-an, TKW 700 kg; patrz → Pallas (1776)
  7. ^ spadek meteorytu Mbale 14 sierpnia 1992 roku w Ugandzie; chondryt zwyczajny L5/6, TKW 150 kg
  8. ^ spadek meteorytu Murchison 28 września 1969 roku w Australii; chondryt węglisty CM2, TKW 100 kg
  9. ^ chondryt węglisty CM2; fragment od Marcina Cimały
  10. ^ spadek pojedynczego okazu (~8 kg) chondrytu zwyczajnego L6 w 1846 roku w Niemczech
  11. ^ meteoryt żelazny Toluca (syn. Ocatitlan, Xiquipilco), znalezisko z 1776 roku w Meksyku; typ IAB-sLL, TKW 3 tony; patrz → Brezina (1896)
  12. ^ PAUPolska Akademia Umiejętności w Krakowie
  13. ^ spadek meteorytu Orgueil 14 maja 1864 roku we Francji; chondryt węglisty CI1, TKW 14 kg; patrz → Daubrée (1867)
  14. ^ spadek meteorytu Agen 5 września 1814 roku we Francji; chondryt zwyczajny H5, TKW 30 kg
  15. ^ spadek meteorytu Benares (a) (syn. Krakhut) 19 grudnia 1798 roku w Indiach; chondryt zwyczajny LL4, TKW 3,7 kg
  16. ^ spadek meteorytu L'Aigle 26 kwietnia 1803 roku we Francji; chondryt zwyczajny L6, TKW 37 kg; patrz → Biot (1803) oraz mapa spadku
  17. ^ meteoryt żelazno-kamienny Imilac, znalezisko z 1822 roku z Chile; pallasyt PMG, TKW 920 kg
  18. ^ meteoryt żelazno-kamienny Vaca Muerta (po hiszp. martwa krowa) (syn. Taltal) znalezisko z 1861 roku w Chile; mezosyderyt MES-A1, TKW 3,83 tony
  19. ^ bardziej aktualna internetowa wersja katalogu znajduje się na stronach Polskiego Towarzystwa Meteorytowego – katalog PTMet; tam objaśnienie stosowanych skrótów (cs – complete specimen, hs – half specimen, ep – end piece, fc – fragment with crust, f – fragment, sc – slice with crust, s – slice); więcej → woreczko.pl – Oznaczenia okazów – skróty
  20. ^ pierwsze i jak na razie jedyne, tak kompleksowe opracowanie na temat polskich meteorytów; warto jednak zaznaczyć, że Jerzy Pokrzywnicki niewątpliwie obficie korzystał z wcześniejszego bibliograficznego opracowania autorstwa Zofii Gąsiorowskiej (1966, maszynopis jej pracy powstał przed 1964 rokiem), ale nigdzie w jego publikacjach nie pojawia się jej nazwisko!? (Kosiński 2014)
  21. ^ patrz → Pokrzywnicki (1964)/Kolekcje

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Osobiste