PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Bolid 1935

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m (Bibliografia)
 
(Nie pokazano 6 wersji pomiędzy niniejszymi.)
Linia 1: Linia 1:
-
{{VerifyLevel |level=0}}
+
{{VerifyLevel |level=0i}}
__NOTOC__
__NOTOC__
-
[[Image:Ostrzeszów_(IKC_261_1935).jpg|thumb|240px|''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', '''261''' (20&nbsp;września&nbsp;1935), s.&nbsp;6;<br />
+
[[Image:Ostrzeszów_(IKC_261_1935).jpg|thumb|240px|''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', nr&nbsp;'''261''' (20&nbsp;września&nbsp;1935), s.&nbsp;6;<br />
na górze ilustracji zamieszczono opis kolorów poszczególnych części bolidu: ''barwy: jaskrawa, j.&nbsp;żółta, orange, j.&nbsp;czerw., niebieska, fiolet'']]
na górze ilustracji zamieszczono opis kolorów poszczególnych części bolidu: ''barwy: jaskrawa, j.&nbsp;żółta, orange, j.&nbsp;czerw., niebieska, fiolet'']]
-
Jasny bolid z 12 września 1935 roku (czwartek) widziany nad całą Polską o 20<sup>h</sup>52<sup>m</sup> (UT). Opracowaniem obserwacji zajmował się dr&nbsp;Maciej Bielecki z&nbsp;[[Obserwatorium Astronomiczne UW|Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego]].
+
Jasny bolid z 12 września 1935 roku (czwartek) widziany nad całą Polską o 20<sup>h</sup>52<sup>m</sup> (UT). Opracowaniem obserwacji zajmował się dr&nbsp;Maciej Bielicki{{Bielicki M-biogram|}} z&nbsp;[[Obserwatorium Astronomiczne UW|Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego]].
-
Dr Bielecki na podstawie relacji wielu świadków przeprowadził obliczenia parametrów orbity heliocentrycznej meteoroidu i&nbsp;jego toru w&nbsp;atmosferze (Pokrzywnicki 1960). Według jego obliczeń meteoryt zapłonął na wysokości 250&nbsp;km&nbsp;(!) nad Węgrami, leciał na północ nad dawną Czechosłowacją, Polską (Cieszyn, Sierpc, Olsztyn), ostatnie obserwacje pochodziły z&nbsp;terenu ówczesnego Związku Radzieckiego (Kowno, Bracław), gdzie wg Bieleckiego zniżył się na wysokość 50&nbsp;km. Oszacowana przez niego długość tory wynosiła ponad 1000&nbsp;km. Wyznaczone parametry orbity były również imponujące – meteoroid wszedł w&nbsp;atmosferę z&nbsp;prędkością 65&nbsp;km/s, natomiast mimośród jego orbity (''e'') wynosił aż 3,37, co wskazuje na orbitę silnie hiperboliczną (ciało pochodziłoby zatem spoza Układu Słonecznego). Z&nbsp;perspektywy naszej dzisiejszej wiedzy o&nbsp;zjawiskach bolidowych i&nbsp;pochodzeniu meteoroidów wiemy, że obliczenia Bieleckiego były dalekie od poprawności.
+
Dr Bielicki na podstawie relacji wielu świadków przeprowadził obliczenia parametrów orbity heliocentrycznej meteoroidu i&nbsp;jego toru w&nbsp;atmosferze (Pokrzywnicki 1960). Według jego obliczeń meteoryt zapłonął na wysokości 250&nbsp;km&nbsp;(!) nad Węgrami, leciał na północ nad dawną Czechosłowacją, Polską (Cieszyn, Sierpc, Olsztyn), ostatnie obserwacje pochodziły z&nbsp;terenu ówczesnego Związku Radzieckiego (Kowno, Bracław), gdzie wg Bielickiego zniżył się na wysokość 50&nbsp;km. Oszacowana przez niego długość tory wynosiła ponad 1000&nbsp;km. Wyznaczone parametry orbity były również imponujące – meteoroid wszedł w&nbsp;atmosferę z&nbsp;prędkością 65&nbsp;km/s, natomiast mimośród jego orbity (''e'') wynosił aż 3,37, co wskazuje na orbitę silnie hiperboliczną (ciało pochodziłoby zatem spoza Układu Słonecznego). Z&nbsp;perspektywy naszej dzisiejszej wiedzy o&nbsp;zjawiskach bolidowych i&nbsp;pochodzeniu meteoroidów wiemy, że obliczenia Bielickiego były dalekie od poprawności.
-
Był to zapewne bolid typu '''''[[Earth-grazing fireball]]''''' więcej o tego typu zjawisku: [[Bolid 1965]].
+
Był to zapewne bolid typu '''''[[Earth-grazing fireball]]'''''; więcej o tego typu zjawisku patrz → [[Bolid 1965]].
Linia 14: Linia 14:
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
-
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''Ognisty meteor leciał nad Polską''', nr 215 (18 września 1935), s. 6. Plik [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=44568 DjVu].
+
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''Ognisty meteor leciał nad Polską''', nr 215 (18 września 1935), s. 6. Plik {{Link-dLibra|WBC|d|44568}}.
-
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''''Jeszcze jedno zjawisko''''', nr 216 (19 września 1935), s. 3.<ref>tam też artykuł o meteorycie [[Ostrzeszów]]</ref> Plik [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=44569 DjVu].
+
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''''Jeszcze jedno zjawisko''''', nr 216 (19 września 1935), s. 3.<ref>tam też artykuł o meteorycie [[Ostrzeszów]]</ref> Plik {{Link-dLibra|WBC|d|44569}}.
-
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''''Meteor nad Inowrocławiem''''', nr 218 (21 września 1935), s. 5. Plik [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=44571 DjVu].
+
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''''Meteor nad Inowrocławiem''''', nr 218 (21 września 1935), s. 5. Plik {{Link-dLibra|WBC|d|44571}}.
-
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''''Z Kruszwicy. Niezwykłe zjawisko na niebie''''', nr 220 (24 września 1935), s. 5. Plik [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=44575 DjVu].
+
* ''Dziennik Poznański'', (1935), '''''Z Kruszwicy. Niezwykłe zjawisko na niebie''''', nr 220 (24 września 1935), s. 5. Plik {{Link-dLibra|WBC|d|44575}}.
-
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Wspaniały meteor przeleciał nad Polską''', nr 259 (18 września 1935), s. 7. Plik [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=67942 DjVu].
+
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Wspaniały meteor przeleciał nad Polską''', nr 259 (18 września 1935), s. 7. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|67942}}.
-
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Jasny meteor z dnia 12-go b. m. był widoczny w całej Polsce''', nr 260 (19 września 1935), s. 5. Plik [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=67943 DjVu].
+
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Jasny meteor z dnia 12-go b. m. był widoczny w całej Polsce''', nr 260 (19 września 1935), s. 5. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|67943}}.
-
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Wspaniały meteor nad Polską''', nr 261 (20 września 1935), s. 6. Plik [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=67944 DjVu].
+
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Wspaniały meteor nad Polską''', nr 261 (20 września 1935), s. 6. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|67944}}.
-
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Na tropie meteoru''', nr 262 (21 września 1935), s. 6. Plik [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=67945 DjVu].
+
* ''Ilustrowany Kuryer Codzienny'', (1935), '''Na tropie meteoru''', nr 262 (21 września 1935), s. 6. Plik {{Link-dLibra|MBC|d|67945}}.
-
* ''Kurjer Warszawski'', (1935), nr '''263''' (25 września 1935), wyd. wieczorne.<ref name="Pokrzywnicki 1960">za Pokrzywnickim (1960)</ref>
+
* ''Kurjer Warszawski'', (1935), '''Wielki meteor nad Polską''', nr 263 (25 września 1935), s. 12 (wyd. wieczorne). Plik {{Link-dLibra|eBUW|d|213790}}.
-
* ''Nowy Kurjer'', (1935), '''''Ostrzeszów. Osobliwe zjawisko''''', nr 218 (21 września 1935), s. 7. Plik [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=219611 DjVu].
+
* ''Nowy Kurjer'', (1935), '''''Ostrzeszów. Osobliwe zjawisko''''', nr 218 (21 września 1935), s. 7. Plik {{Link-dLibra|WBC|d|219611}}.
* {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) |page=238-240}}
* {{Pokrzywnicki (1960, bolidy 1) |page=238-240}}
-
* ''Posener Tageblatt'', (1935), nr '''212''' (15 września 1935).<ref name="Pokrzywnicki 1960"></ref>
+
* ''Posener Tageblatt'', (1935), nr '''212''' (15 września 1935).<ref name="Pokrzywnicki 1960">za Pokrzywnickim (1960)</ref>
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Aktualna wersja na dzień 16:13, 28 lut 2018

0i
Ilustrowany Kuryer Codzienny, nr 261 (20 września 1935), s. 6;
na górze ilustracji zamieszczono opis kolorów poszczególnych części bolidu: barwy: jaskrawa, j. żółta, orange, j. czerw., niebieska, fiolet

Jasny bolid z 12 września 1935 roku (czwartek) widziany nad całą Polską o 20h52m (UT). Opracowaniem obserwacji zajmował się dr Maciej Bielicki[1]Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Dr Bielicki na podstawie relacji wielu świadków przeprowadził obliczenia parametrów orbity heliocentrycznej meteoroidu i jego toru w atmosferze (Pokrzywnicki 1960). Według jego obliczeń meteoryt zapłonął na wysokości 250 km (!) nad Węgrami, leciał na północ nad dawną Czechosłowacją, Polską (Cieszyn, Sierpc, Olsztyn), ostatnie obserwacje pochodziły z terenu ówczesnego Związku Radzieckiego (Kowno, Bracław), gdzie wg Bielickiego zniżył się na wysokość 50 km. Oszacowana przez niego długość tory wynosiła ponad 1000 km. Wyznaczone parametry orbity były również imponujące – meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 65 km/s, natomiast mimośród jego orbity (e) wynosił aż 3,37, co wskazuje na orbitę silnie hiperboliczną (ciało pochodziłoby zatem spoza Układu Słonecznego). Z perspektywy naszej dzisiejszej wiedzy o zjawiskach bolidowych i pochodzeniu meteoroidów wiemy, że obliczenia Bielickiego były dalekie od poprawności.

Był to zapewne bolid typu Earth-grazing fireball; więcej o tego typu zjawisku patrz → Bolid 1965.


Wykaz relacji prasowych o zjawisku zebrał Pokrzywnicki (1960): Dziennik Poznański, Ilustrowany Kuryer Codzienny, Kurjer Warszawski, Nowy KuryerPosener Tageblatt.

Bibliografia

  • Dziennik Poznański, (1935), Ognisty meteor leciał nad Polską, nr 215 (18 września 1935), s. 6. Plik wLib.
  • Dziennik Poznański, (1935), Jeszcze jedno zjawisko, nr 216 (19 września 1935), s. 3.[2] Plik wLib.
  • Dziennik Poznański, (1935), Meteor nad Inowrocławiem, nr 218 (21 września 1935), s. 5. Plik wLib.
  • Dziennik Poznański, (1935), Z Kruszwicy. Niezwykłe zjawisko na niebie, nr 220 (24 września 1935), s. 5. Plik wLib.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1935), Wspaniały meteor przeleciał nad Polską, nr 259 (18 września 1935), s. 7. Plik mLib.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1935), Jasny meteor z dnia 12-go b. m. był widoczny w całej Polsce, nr 260 (19 września 1935), s. 5. Plik mLib.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1935), Wspaniały meteor nad Polską, nr 261 (20 września 1935), s. 6. Plik mLib.
  • Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1935), Na tropie meteoru, nr 262 (21 września 1935), s. 6. Plik mLib.
  • Kurjer Warszawski, (1935), Wielki meteor nad Polską, nr 263 (25 września 1935), s. 12 (wyd. wieczorne). Plik eLib.
  • Nowy Kurjer, (1935), Ostrzeszów. Osobliwe zjawisko, nr 218 (21 września 1935), s. 7. Plik wLib.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1960), O bolidach obserwowanych nad Polską, Acta Geophys. Polon., vol. VIII, nr 3, 1960, s. 224-257, (s. 238-240).[3] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Posener Tageblatt, (1935), nr 212 (15 września 1935).[4]

Przypisy

  1. ^ Maciej Bielicki (1906-1988) – polski astronom, specjalizował się w obliczaniu orbit komet, meteorów i sztucznych satelitów Ziemi; pracownik Obserwatorium Astronomicznego UW. Wikipedia – Maciej Bielicki; astrojawil.pl – Wspomnienie. Patrz → Wilno 1936; bolidy 19351965
  2. ^ tam też artykuł o meteorycie Ostrzeszów
  3. ^ wszystkie części: cz. 1Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 2Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 3Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 4Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
  4. ^ za Pokrzywnickim (1960)

Zobacz również


  • gazety
Osobiste