PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Bibliografia/Siemaszko Julian Iwanowicz

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(Galerie)
Linia 64: Linia 64:
File:Estherville_(ING_PAN_Kraków)_Siemaszko.jpg|Etykiety dołączone do okazu meteorytu Estherville<ref name="Estherville"></ref> z&nbsp;kolekcji [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie|Muzeum Geologicznego PAN w&nbsp;Krakowie]]
File:Estherville_(ING_PAN_Kraków)_Siemaszko.jpg|Etykiety dołączone do okazu meteorytu Estherville<ref name="Estherville"></ref> z&nbsp;kolekcji [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie|Muzeum Geologicznego PAN w&nbsp;Krakowie]]
File:Mighei_(ING_PAN_Kraków)_Siemaszko.jpg|Etykiety dołączone do okazu meteorytu Mighei<ref name="Mighei"></ref> z&nbsp;kolekcji [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie|Muzeum Geologicznego PAN w&nbsp;Krakowie]]
File:Mighei_(ING_PAN_Kraków)_Siemaszko.jpg|Etykiety dołączone do okazu meteorytu Mighei<ref name="Mighei"></ref> z&nbsp;kolekcji [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie|Muzeum Geologicznego PAN w&nbsp;Krakowie]]
-
File:Chateau-Renard_(Min_Muz_Wrocław)_Siemaszko.jpg|Etykieta dołączona do okazu meteorytu Château-Renard<ref name="Château-Renard"></ref> z&nbsp;kolekcji [[Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego|Muzeum Mineralogicznego Uniwersytetu Wrocławskiego]]
+
File:Chateau-Renard_(Muz_Min_Wrocław)_Siemaszko.jpg|Etykieta dołączona do okazu meteorytu Château-Renard<ref name="Château-Renard"></ref> z&nbsp;kolekcji [[Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego|Muzeum Mineralogicznego Uniwersytetu Wrocławskiego]]
</gallery>
</gallery>

Wersja z 13:07, 27 paź 2016

1i

Największa prywatna kolekcja meteorytów w XIX-wiecznej Europie

Strona tytułowa katalogu Siemaszki (1891)

Julian Iwanowicz Siemaszko (Юлиан Иванович Симашко; Julian Ivanovich Simashko, Julien de Siemaschko) (1821–1893) – właściciel największej w Europie w XIX wieku prywatnej kolekcji meteorytów (Coll. de Météorites de Jul. de Siemaszko). Autor katalogów popularyzujących wiedzę o meteorytach. Jest uważany za Rosjanina ponieważ mieszkał w St. Petersburgu, gdzie był wysokim rangą urzędnikiem w ministerstwie oświaty, a większość swoich publikacji z zoologii i entomologii pisał po rosyjsku (jednak na etykietkach dołączonych do okazów ze swojej kolekcji, nazwisko Siemaszko pisał po polsku!).

To właśnie Julianowi Siemaszko przypisuje się wprowadzenie terminu „meteorytyka” (ang. meteoritics, ros. метеоритика) (Pilski 1993).

Według zestawienia Wülfinga (1897) kolekcja Siemaszki zawierała meteoryty z 347 różnych lokalizacji o sumarycznej masie 57 kg!

W sierpniu 1903 roku kolekcję Juliana Siemaszko nabył amerykański kolekcjoner Henry A. Ward z Chicago do zbiorów Ward-Coonley Collection of Meteorites. Kolekcja Siemaszko wyceniana na 30000 rubli, liczyła wówczas 402 różne meteoryty (American Journal of Science, 1903; Ward 1904).

«

(…) Finally, I was last year enabled to purchase in St. Petersburg the entire collection of the late Excellenz Julien de Siemaschko. This collection of 402 falls was famous through the Continent of Europe for its comprehensiveness—particularly in the rare Russian and Siberian meteorites. The collection, which at the time of its owner's death (1896) was held at the price of 30,000 rubles, was last August purchased by me and added to my collection. In these ways, with conditions and antecedents particularly favorable, has the collection noted in this catalogue—The Ward-Coonley Collection—been made.

źródło: Ward (1904, s. IV)

»


Ciekawostka: Strona autorska katalogu Siemaszki (1891) z ofertą kupna meteorytów (pisownia oryginalna)[1]:

«

Каждый метеоритъ, имя котораго не приведено въ настоящемъ каталог'ѣ, будетъ весьма охотно пріобрѣтенъ мною путемъ мѣны или покупкою.

Точно также пріобрѣтаются и названные въ этомъ каталог'ѣ метеориты, если каменные (аэролиты) имѣютъ болѣе 2—3 золотниковъ[2], а желѣзные болѣе 8—10 золотниковъ.

Постоянный мой адресъ:
С.-Петербургъ.

Юліану Ивановичу Симашко.

Вас. остр., 13-я лниія, д. № 2.


Je serais fort désireux d'obtenir, soit par achat, soit per échange, toutes les météorites, de provenance authentique, qui ne sont pas représentées au présent Catalogue.

J'accepterais également, aux mêmes conditions, parmi ceux que je possède déjà, les échantillons en pierre à partir de 10 grammes et ceux en fer à partir de 25 grammes.

Mon adresse permanente est la suivante:
Saint-Pétersbourg, Russie.

Excellence Julien de Siemaschko.

Was. Ostr., 13 Ligne, 2.

»


Więcej o katalogu Siemaszki (1891) w opisie doniesienia Stary Bychów.


Meteoryty z kolekcji Siemaszko w zbiorach polskich

Po śmierci Siemaszko, jego zbiór kupił amerykański kolekcjoner Henry A. Ward z Chicago. Wcześniej część meteorytów z jego kolekcji trafiła do innych kolekcji m.in. do zbiorów polskich.

Meteoryt
(waga w gramach (Pilski 2001))
kolekcja polska waga w katalogu Siemaszko (1891)
[g]
Château-Renard[3]
(30,8 (fc+f))
Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego 194
Pavlodar (Pallasite)
(17,5 (s))
Muzeum Wydziału Geologii UW 2198
Augustinovka[4], Estherville[5], Mighei[6]
(odpowiednio: 116,67 (f), 6,32 (f); 25,44 (cs); 39,87 (fc)) (patrz → strona muzeum)
Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie odpowiednio: brak; 37+25+10; 4065+46


Galerie

Etykiety z kolekcji Siemaszko dołączone do okazów meteorytów z kolekcji polskich


Bibliografia: Siemaszko Julian Iwanowicz

  • Симашко Юлиан Иванович, (1883), Аэролит упавший 21. июля в селе Павловке, Балашовского уезда, Саратовской губ. (Aerolite which fell on July 21, in the Pavlovka village, Saratov province), Записки Всесоюзного минералогического общества, vol. 18, ser. 2, 1883, s. 281.[7]
  • Симашко Юлиан Иванович, (1887), Метеориты, выпавшие и найденные в Россий за последние 13 лет (Meteorites that fell and have been found in Russia for the past 13 years), Пермские Губернские Ведомости, nr 94, 1887.
  • Симашко Юлиан Иванович, (1888), Об Оханском метеорите (On the Okhansk meteorite), Записки Всесоюзного минералогического общества, vol. 24, ser. 2, 1888, s. 443-445.[8]
  • Симашко Юлиан Иванович, (1889), Падение камней с неба в Оханском уезде Пермской губернии 18/30 августа 1887 (Fall of stones from the sky in the Okhansk district, Perm province, on August 18 (30), 1887), Нива: иллюстрированный журнал литературы, политики и современной жизни, nr 3 (s. 81-86), nr 7 (s. 190-195), nr 12 (s. 314-317), 1889.[8][9] Pliki DjVu.
  • Симашко Юлиан Иванович, (1889), Камни падающие с неба (Stones that fall from the sky), Нива: иллюстрированный журнал литературы, политики и современной жизни, nr 26, 1889, s. 668. Plik DjVu.
  • Siemaszko Julian Iwanowicz (Siemaschko Julian v.), (1890), Einige Beobachtungen an dem Meteorsteine von Ochansk, Tschermaks Mineralogische und Petrographische Mitteilungen, 11, 1890, s. 87-90.[8] Plik Internet Archive.
  • Симашко Юлиан Иванович, (1890), Метеорит Мигеи 6/18 июня 1889 г. История падения и предварительные исследования. Отдельная брошюра (The Mighei meteorite of June 6/18, 1889. Story of the fall and preliminary studies), St. Petersburg 1890.[6]
  • Симашко Юлиан Иванович, (1890), Метеорит 6-го июня 1889 г., упавший в селе Мигеи, блиц Ольвиопола, Елизаветского уезда, Херсонской губ (Meteorite which fell in the village of Mighei, near Olviopola, Elizavetskii district, Kherson province, on June 6, 1889), Нива: иллюстрированный журнал литературы, политики и современной жизни, nr 21, 1890, s. 550-552, 556.[6][10] Plik DjVu.
  • Симашко Юлиан Иванович, (1890), О падении метеорита близъ с. Мигеи (On the fall of a meteorite near village Mighei), Записки Всесоюзного минералогического общества, vol. 26, part 44, 1890, s. 428-429.[6]
  • Симашко Юлиан Иванович, (1890), О падении аэролита в Землянском уезде, Воронежской губернии, в селе Нижняя Ведуга, авг. 1890 (About the fall of an aerolite in the village Nizhniaya Veduga, Zemlanskii district, Voronezh province, in August 1890), Записки Всесоюзного минералогического общества, vol. 27, part 92, 1890, s. 468-471.
  • Симашко Юлиан Иванович, (1890), Об Оханском метеорите (On the Okhansk meteorite), Вестник естествознания, vol. 1, Ст. Петербург 1890, s. 244.[8]
  • Siemaszko Julian Iwanowicz (Симашко Юлиан Иванович), (1891), Каталогъ коллекции метеоритов'ь (Catalogue de la Collection de Météorites de Julion de Siemaschko (Saint Petersbourg, Russie), S.Petersburg 1891 (С. ПЕТЕРБУРГЪ (по июль 1891 г.)), ss. 64.[11][12][13] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , (str. tytułowa).

Bibliografia

  • American Journal of Science, (1903), Purchase of the Siemaschko Collection of Meteorites, vol. 16, ser. 4, 1903, s. 335.[16] Plik DjVu.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Pilski Andrzej S., (1993), Meteoryty w polskich kolekcjach – grudzień 1993, Meteoryt, 4, 1993, s. 20-24. Plik PDf.
  • Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[17]
  • Ward Henry Augustus[18], A.M., LL.D., (1904), Catalogue of the Ward-Coonley Collection of Meteorites, Chicago 1904, ss. 124, (s. IV) (plansze).[19] Plik iDjVu; plik DjVu.
  • Wülfing Ernst Anton von, (1897), Die Meteoriten in Sammlungen und ihre Literatur. Nebst einem versuch den tauschwert der meteoriten zu bestimmen (Meteorites in Collections and Their Literature. Including An Attempt To Determine The Exchange Value Of Meteorites), Verlag der H. Laupp'schen Buchhandlung, Tübingen 1897, (s. 425).[20][21][22] Plik GIF; plik Internet Archive; plik GoogleBooks.

Przypisy

  1. ^ tekst odczytany OCR może zawierać błędy
  2. ^ Золотник (pol. zołotnik) – dawna rosyjska jednostka masy równa 1/96 funta, czyli ok. 4,2658 grama
  3. ^ a b spadek meteorytu Château-Renard 12 czerwca 1841 roku we Francji; chondryt zwyczajny L6, TKW 30 kg
  4. ^ meteoryt żelazny Augustinovka, znalezisko z 1890 roku na Ukrainie; typ IIIAB, TKW 400 kg
  5. ^ a b spadek meteorytu Estherville 10 maja 1879 roku w USA; mezosyderyt MES-A3/4, TKW 320 kg
  6. ^ a b c d e spadek meteorytu Mighei 18 czerwca 1889 roku na Ukrainie; chondryt węglisty CM2, TKW 8 kg
  7. ^ spadek meteorytu Pavlovka 2 sierpnia 1882 roku w Rosji; achondryt, howardyt HOW, TKW 2 kg
  8. ^ a b c d spadek meteorytu Ochansk 30 sierpnia 1887 roku w Rosji; chondryt zwyczajny H4, TKW 500 kg
  9. ^ plansze z ilustracjami bolidu i mapą rejonu spadku meteorytu Ochansk
  10. ^ plansza z ilustracjami bolidu, okazów i budowy meteorytu Mighei
  11. ^ kopię katalogu dla portalu Wiki.Meteoritica.pl udostępniła dr Jadwiga Biała
  12. ^ katalog kolekcji Siemaszki miał kilka wcześniejszych wydań: 1881 (ss. 3), 1882 i 1885 (ss. 7), 1886 (ss. 16, po francusku; Siemachko Julien, Catalogue de la Collection de Météorites de Julien de Siemachko (Saint-Petersbourg, Russie), Paris Janvier 1886 (oraz suppl. wydany po 1889 r.), str. tytułowa); katalog z 1891 roku jest najobszerniejszy (ss. 64)
  13. ^ kolekcję Siemaszki kupił amerykański kolekcjoner H.A. Ward do zbiorów Ward-Coonley Collection, trafiła ona później do Field Museum w Chicago
  14. ^ wątpliwy spadek (Doubtful meteorite) Dorpat z 1704 roku w okolicach Tartu w Estonii
  15. ^ spadek meteorytu Borodino 5 września 1812 roku w Rosji; chondryt zwyczajny H5, TKW 500 g
  16. ^ zakup kolekcji Juliana Siemaszko przez amerykańskiego kolekcjonera H.A. Warda do zbiorów Ward-Coonley Collection
  17. ^ bardziej aktualna internetowa wersja katalogu znajduje się na stronach Polskiego Towarzystwa Meteorytowego – katalog PTMet; tam objaśnienie stosowanych skrótów (cs – complete specimen, hs – half specimen, ep – end piece, fc – fragment with crust, f – fragment, sc – slice with crust, s – slice); więcej → woreczko.pl – Oznaczenia okazów – skróty
  18. ^ Ward Henry Augustus (1834-1906) – amerykański przyrodnik i geolog. Założyciel przedsiębiorstwa Ward's Natural Science zajmującego się pozyskiwaniem i handlem okazami przyrodniczymi (minerały, meteoryty, skamieniałości, okazy flory i fauny)
  19. ^ kolekcja zawierała meteoryty z 603 różnych lokalizacji; katalog miał wiele wcześniejszych wydań, np.: katalog z 1900 wymienia 424 różne meteoryty, natomiast z 1901 – 511 różnych meteorytów; wg katalogu Wülfinga z 1897 kolekcja liczyła wówczas 179 różnych meteorytów; ilustrowany katalog z 1892 roku; więcej patrz → Ward's Natural Science
  20. ^ katalog Wülfinga jest najbardziej kompletnym katalogiem zbiorów światowych z końca XIX wieku (zobacz również → Wülfing (1894)); autor podaje również jaka część wybranych meteorytów (ich main mass) znajduje się w danej kolekcji; z wymienionych u niego kolekcji (s. 408-429) tylko jedna kolekcja – Breslau (Mineralogisches Museum der K. Universität) – znajduje się dziś w Polsce; wymienia on jeszcze wiele kolekcji prywatnych, np. kolekcję Juliana Siemaszko, von Bredow, F. Krantz, H. A. Ward.
    Jest u Wülfinga jeszcze kolekcja – Danzig (Westpreussisches Provinzial-Museum; mitgeteilt durch Herrn Direktor Professor Dr. H. Conwentz) – znajdowały się w niej 3 meteoryty: Pultusk 99 g, Krasnojarsk 287 g oraz 63 g fragment meteorytu Schwetz (Świecie)
  21. ^ meteoryty polskie w kolekcjach wg Wülfinga (1897)
  22. ^ jeszcze wcześniejszy katalog kolekcji meteorytów wydał w 1863 roku Buchner (1863); zobacz również → Światowe kolekcje meteorytów

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Osobiste